Trójdźwięk i triada

1. Cele lekcji

1. Wiadomości

Zapoznanie uczniów z pojęciem trójdźwięku i triady. Omówienie budowy trójdźwięku i triady oraz ich roli i funkcji, jakie te dwa pojęcia spełniają w kształtowaniu i formowaniu się utworu muzycznego. Wyjaśnienie pojęcia akordu i akompaniamentu. Zapisanie trójdźwięku i triady w zeszycie nutowym oraz zapoznanie uczniów z piosenką „Jakem jechał”, opartej na trójdźwięku triady harmonicznej gamy C-dur. Zagranie melodii piosenki na instrumentach melodycznych.

2. Umiejętności

Uczeń potrafi:

1. Wyjaśnić pojęcia triada, trójdźwięk.

2. Omówić budowę triady i trójdźwięku na podstawie gamy C-dur.

3. Wyjaśnić pojęcia akordu i akompaniamentu muzycznego.

4. Zaśpiewać solmizacyjnie triadę gamy C-dur.

5. Zaśpiewać piosenkę „Jakem jechał” i zagrać ją na instrumentach melodycznych.

6. Omówić tematykę piosenki „Jakem jechał”.

2. Metoda pracy

Metoda opisu z elementami pogadanki. Forma ćwiczeniowa - zadania na tablicy i w zeszycie nutowym.

3. Środki dydaktyczne

1. Elżbieta Korowajczyk Moja muzyka. Podręcznik dla klas 4-6.

2. Pianino

3. Zeszyt w pięciolinię.

4. Melodyczne instrumenty muzyczne: dzwonki, ksylofony, cymbałki, flety.

5. Karta pracy ucznia.

4. Przebieg lekcji

1. Faza przygotowawcza

1. Powitanie, czynności organizacyjno-porządkowe.

2. Sprawdzenie zadania domowego.

3. Powtórzenie piosenki poznanej na ostatniej lekcji.

4. Podanie tematu lekcji.

(10 min)

2. Faza realizacyjna

1. Metodą opisu, zapoznanie uczniów z pojęciem akordu. Metodą opisu, omówienie budowy trzech najważniejszych akordów i stopni gamy durowej oraz ich charakterystycznych cech. Omówienie trzech stopni gamy - toniki, subdominanty, dominanty. Graficzne przedstawienie budowy toniki, subdominanty, dominanty. Zapisanie w zeszycie tych trzech akordów i podpisanie dźwięków solmizacyjnie i literowo. Wskazanie pojęcia trójdźwięku i omówienie go.

2. Zapisanie na tablicy i do zeszytów gamy C-dur i podpisanie dźwięków solmizacyjnie i literowo. Wyjaśnienie pojęcia triady harmonicznej i interwału tercji. Podpisanie dźwięków i najważniejszych stopni gamy.

3. Na instrumentach melodycznych zagranie triady harmonicznej, do góry i na dół. Wymienianie się przez uczniów kolejnymi dźwiękami i granie triady na przemian.

4. Zapoznanie uczniów z melodią piosenki „Jakem jechał” i jej tematyką. Omówienie budowy piosenki i wskazanie elementów triady w utworze. Wspólne zaśpiewanie piosenki.

5. Podzielenie uczniów na dwie grupy. Jedna grupa instrumentalistów, druga wokalistów. Wspólne wykonanie przy akompaniamencie nauczyciela „Jakem jechał”. Uczniowie najpierw wykonują utwór na instrumentach, potem śpiewają, na koniec - przy podziale grupy na dwie - podzielenie ról i wspólne zagranie piosenki i jej zaśpiewanie.

(25 min)

3. Faza podsumowująca

Zapisanie notatki do zeszytu:

• Notatka:

Akord - powstaje, gdy gramy równocześnie trzy lub więcej dźwięków znajdujących się od siebie w odległości tercji. Najważniejsze są trzy akordy zbudowane na pierwszym, czwartym i piątym stopniu gamy. Nazywamy je odpowiednio toniką, subdominantą i dominantą.

Tercja - to odległość między pierwszym a trzecim dźwiękiem gamy.

Akompaniament, akompaniowanie - jest to towarzyszenie instrumentom solowym. Akompaniuje się najczęściej na gitarze lub pianinie. Akompaniament najczęściej tworzy sam kompozytor piosenki.

(10 min)

5. Bibliografia

1. Elżbieta Korowajczyk, Moja muzyka. Podręcznik dla klas 4-6.

6. Załączniki

1. Karta pracy ucznia

Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji Trójdźwięk i triada.

2. Zadanie domowe

Zapisz w zeszycie nutowym triadę gamy C-dur i podpisz w niej nuty solmizacyjnie i literowo.

---