Aneta Rubin
Mateusz Miszczak
Ekonomia II r.
Model ekonometryczny liczby urodzeń w Polsce w latach 1993-2001
Dane do modelu : Liczba urodzeń w Polsce w latach
1993-2001:
y = f (x1+x2+x3+x4)
y - liczba urodzeń
x1 - stopa bezrobocia
x2 - wynagrodzenie
x3 - zawarte małżeństwa
x4 - liczba kobiet w wieku rozrodczym
Hipoteza
Z roku na rok można zaobserwować spadek liczby urodzeń. Liczba ta dotyczy zarówno urodzeń na wsi jak i w miastach. Jest wiele przyczyn tego zjawiska: chęć osiągnięcia sukcesów zawodowych przez kobiety, niemożność usamodzielniania się przez młode małżeństwa-brak perspektyw na przyszłość, w wyniku rosnącego bezrobocia, etc. Celem badania będzie: wyznaczenie wpływu czterech czynników na kształtowanie się liczby urodzeń w Polsce w latach 1993-2001.
Współczynnik determinacji
Wynosi 0,98 , czyli można stwierdzić, że w tym przykładzie obliczona prosta regresji wyjaśnia 98% zmienności Y względem X. Oznacza to, iż tylko w 2% nie wiemy jakie inne dane maja wpływ na model.
Test
t = (n, k)
t = (9,4)
t = wartość parametru/ błąd parametru
Parametr x1
t1 = 0,28
Parametr x2
t2 = 1,55
Parametr x3
t3 = -0,87
Parametr x4
t4 = 1,23
y = 0,28x1+ 1,55x2 - 0,87x3 + 1,23x4 + Et
Model ten przedstawiający liczbę urodzeń i pokazuje, że cztery wartości wykazują w 98% jego prawdziwość.
Ocena logiczna
Jeżeli wskaźnik urodzeń podniesie się o 1 jednostkę, to o 0,28 wzrośnie stopa bezrobocia (x1), o 1,55 wzrośnie wynagrodzenie (x2) , o 0,87 zmaleją zawarte małżeństwa (x3) , a o 1,23 wzrośnie liczba kobiet w wieku rozrodczym (x4).
Czy wszystkie x wartości (wyniki) są zgodne z rzeczywistością?
Stopa bezrobocia - zmienna ta rośnie z roku na rok zatem zależność pomiędzy tym zjawiskiem a liczbą urodzeń ma charakter dodatni.
Wynagrodzenie - im wynagrodzenie wyższe tym liczba urodzeń jest wyższa. Dzięki temu rodzina decyduje się na jej powiększenie ze względu na to, że ma za co się utrzymać.
Zawarte małżeństwa - nasz wskaźnik pokazuje, że zmaleją małżeństwa mimo powiększającej się liczby urodzeń. Z tym faktem jest ciężko się zgodzić, ale w latach 1993-2001 Polska przechodziła zmiany gospodarcze, ustrojowe i także model życia się zmienił. W pewnych latach powstała tzw. luka, małżeństwa zawierano później- np. po wykształceniu się.
Liczba kobiet - liczba kobiet będzie większa im więcej będzie urodzeń. Jest to zjawisko normalne. Kobiet w Polsce rodzi się więcej i mimo przedwczesnych zgonów są one większością w naszym kraju.
Wnioski
Od 1991 roku zauważalny jest spadek liczby urodzonych dzieci. W 2001 roku urodziło się o 127461 mniej dzieci niż w roku 1991. Jest to zjawisko bardzo niepokojące. Z roku na rok zaobserwować można spadek liczby urodzeń. Dotyczy to zarówno urodzeń na wsi jak i w mieście. Przyczyn tego zjawiska można się doszukiwać wiele. Najczęstszymi są: małe wynagrodzenie, które uniemożliwia godne życie rodzinie, tym samym rodzina nie decyduje się by mieć więcej dzieci w obawie, że nie zdoła się utrzymać; zawierane małżeństwa przez młodych ludzi, którzy nie mają jakichkolwiek perspektyw na przyszłość; rosnące bezrobocie, które ma się bardzo podobnie do wynagrodzenia. Ludzie bezrobotni nie decydują się na założenie rodziny w obawie, że nie zdołają się utrzymać. Są to tylko niektóre przyczyny spadku liczby urodzeń, w gruncie rzeczy jest ich o wiele więcej.
4