Praca zaliczeniowa z ekonometrii
Do budowy modelu wykorzystałem dane ze strony Głównego Urzędu Statystycznego http://www.stat.gov.pl. Dotyczą one produkcji sprzedanej (w 2001 r.) wg województw w zależności od przeciętnego wynagrodzenia brutto i liczby ludności (stan w dniu 30 IX 2001 r). Wszelkie obliczenia parametrów modelu ekonometrycznego są wykonane w arkuszu Microsoft Excel. Dane wyjściowe zawiera poniższa tabela:
|
y |
x1 |
x2 |
Dolnośląskie |
30844,6 |
2234,45 |
2971,3 |
Kujawsko-pomorskie |
20893,7 |
1911,30 |
2100,4 |
Lubelskie |
11255,1 |
1889,18 |
2229,7 |
Lubuskie |
9212,8 |
1792,71 |
1024,8 |
Łódzkie |
25475,9 |
1869,68 |
2636,5 |
Małopolskie |
28410,7 |
2075,94 |
3240,9 |
Mazowieckie |
91396,5 |
2680,60 |
5077,9 |
Opolskie |
10818,4 |
2038,58 |
1082,0 |
Podkarpackie |
16968,0 |
1876,67 |
2130,7 |
Podlaskie |
7630,4 |
1840,74 |
1220,4 |
Pomorskie |
24532,0 |
2138,76 |
2203,9 |
Śląskie |
73997,5 |
2461,73 |
4837,3 |
Świętokrzyskie |
9514,0 |
2044,23 |
1321,0 |
Warmińsko-mazurskie |
10852,9 |
1945,57 |
1469,0 |
Wielkopolskie |
43865,0 |
1982,16 |
3365,4 |
Zachodniopomorskie |
14180,0 |
2069,56 |
1735,0 |
gdzie:
Y - wielkość produkcji sprzedanej w mln zł
X1 - przeciętnego wynagrodzenia brutto w zł
X2 - liczba ludności ogółem w tysiącach
1. Oszacowanie parametrów modelu ekonometrycznego Metodą Najmniejszych Kwadratów (MNK)
Postać ogólna modelu:
Y = α0 + α1X1 + α2X2 + ζt
Postać modelu po oszacowaniu (MNK):
Y = - 72013 + 32,0787X1 + 13,6679X2
(19585,62) (11,45) (2,2)
2. Interpretacja parametrów strukturalnych
α0 - wyraz wolny oszacowano na poziomie -72013 ze średnim błędem szacunku Ⴑ 19585,62.
α1 - jeżeli przeciętne wynagrodzenie brutto zmieni się o 1 zł, to produkcja sprzedana zmieni się o 32,0787 liczba mln ze średnim błędem szacunku Ⴑ 11,45 mln.
α2 - jeżeli liczba ludności zmieni się o 1 tysiąc, to produkcja sprzedana zmieni się o 13,6679 mln ze średnim błędem szacunku Ⴑ 2,2 mln.
3. Interpretacja ogólnych miar dopasowania
Współczynnik R2 = 0,941; 94,1 % zmienności zmiennej objaśnianej - wielkość produkcji sprzedanej zastało wyjaśnione przez model.
Współczynnik φ2 = 0,059; 5,9 % zmienności zmiennej objaśnianej - wielkość produkcji sprzedanej nie zastało wyjaśnione przez model.
Błąd standardowy reszt Se = 6300,94; Przeciętne odchylenie pomiędzy rzeczywistą ilością produkcji sprzedanej a ilością sprzedaną na podstawie modelu wynosi 6300,94 mln.
Współczynnik zmienności losowej Vs = 23,454 % ; Przeciętne odchylenie wartości teoretycznych od empirycznych zmiennej objaśnianej stanowi 23,454% przeciętnego poziomu tej zmiennej (wielkość produkcji sprzedanej).
4. Badanie istotności parametrów strukturalnych
Ho:α1 = 0
H1:α1 Ⴙ 0
t α0 = 0,000188 < 2
Brak podstaw do odrzucenia hipotezy zerowej Ho na korzyść hipotezy alternatywnej H1
t α1 = 2,45E-01 < 2
Brak podstaw do odrzucenia hipotezy zerowej Ho na korzyść hipotezy alternatywnej H1
t α2 = 2,82 > 2
Odrzucamy hipotezę alternatywną H1 na korzyść hipotezy zerowej Ho
5. Test F - Fishera
Ho: wszystkie α = 0
H1: chociaż jedno α Ⴙ 0
F = 103,508
F 0,05;13;2 = 3,81
Brak podstaw do odrzucenia hipotezy Ho na korzyść hipotezy alternatywnej H1
6. Badanie symetrii składnika losowego
m - liczba reszt dodatnich
n - liczba reszt
Ho:[m/n = 0,5]
H1:[m/n Ⴙ 0,5]
m = 7, n = 16
t = 0,503
t0,05,15 = 2,131
Nie ma podstaw do odrzucenia hipotezy zerowej Ho o symetrii składnika losowego.