96. Pochodna kierunkowa.
f(x,y) funkcja klasy C1 w pewnym otoczeniu punktu P0=(x0,y0). Niech P0S półoś o początku w punkcie P0 i kierunku S, P dowolny punkt P≠P0. Granicę skończoną
nazywamy pochodną kierunkową funkcji w kierunku półosi P0Sw punkcie P0 i oznaczamy f's(P0).
f's(P0)=f'x(P0)cosα+ f'y(P0)cosβ, gdzie cosα i cosβ to współrzędne wersora
97. Gradient. Twierdzenie o przyrostach.
Niech f(x1,x2...xn) będzie funkcją n zmiennych klasy C1 i niech będzie określona w pewnym otoczeniu punktu Po w przestrzeni R. Wektor f 'x1, f 'x2, ..., f 'xn nazywamy gradientem funkcji f w punkcie Po.
Jeżeli funkcja n zmiennych f(P) jest klasy C1 w pewnym otoczeniu O punktu
Po=( x1(0),x2(0)...xn(0)) oraz punktu P=(x1(0)+h1,x2(0)+h2...xn(0)+hn)O to taka liczba θ∈ [0,1], że przyrost tzn f(P)-f(Po) będzie równy <grad f(P),PoP>, gdzie P wektor
P=( x1(0)+ θh1,x2(0)+ θh2...xn(0)+ θhn).
98. Twierdzenie Taylora dla funkcji n zmiennych.
Jeżeli funkcja f(P) klasy C2 w pewnym otoczeniu O punktu Po=( x1(0),x2(0)...xn(0)) oraz punktu P=( x1(0)+h1,x2(0)+h2...xn(0)+hn)O to taka liczba θ∈ [0,1], że f(P)-f(Po)=df(Po)+
d2f(P), gdzie P wektor P=( x1(0)+ θh1,x2(0)+ θh2...xn(0)+ θhn).
99. Ekstremum funkcji n zmiennych:
Niech f(P) funkcją n zmiennych określona w pewnym otoczeniu O punktu Po ∈Rn. Mówimy że funkcja f(P) na w punkcie Po maksimum( minimum )lokalne jeśli takie sąsiedztwo S punktu Po, że P∈S jest spełniona odpowiednia nierówność f(P)≤f(Po) ( f(P)≥f(Po) ).Max i Min nazywamy ekstremami funkcji. Jeżeli zamiast nierówności słabych stoją nierówności mocne f(P)<f(Po) ( f(P)>f(Po)) to ekstremum nazywamy właściwym. Ekstremum lokalne w punkcie Po jest pojęciem odnoszącym się do dostatecznie małego otoczenia punktu Po .Nie należy mylić go z ekstremum absolutnym.
100. Warunek konieczny istnienia ekstremum funkcji 2 zmiennych.
Jeżeli funkcja f(x,y) ma pochodne cząstkowe I rzędu w punkcie Po o współrzędnych (xo,yo) i ma w tym punkcie ekstremum to pochodne cząstkowe fx'(Po)=f'y(Po)=0.
101. Warunek wystarczający istnienia ekstremum funkcji 2 zmiennych.
Jeżeli funkcja F(x,y) jest klasy C2 w pewnym otoczeniu punktu Po=(xo,yo) a ponad to :
1) fx'(Po)=f'y(Po)=0
2)W(Po)=f ''x2(Po) - f ''y2(Po)-[f 'xy(Po)]2>0 to funkcja f ma w punkcie Po max właściwe gdy f ''x2(Po) <0, min gdy f ''x2(Po)>0.
102. Definicja całki oznaczonej funkcji 1 zmiennej.
Niech funkcja f będzie ograniczona na przedziale [a,b] całkę oznaczoną Riemanna z funkcji f na tym przedziale [a,b] definiowana jest wzorem:
O ile granica(1) nie zależy od sposobów wyboru przedziału P ani od sposobu wyboru punktu x*k. Ponadto przyjmujemy, że
oraz przyjmujemy, że
103. Interpretacj całki oznaczonej.
1)pole trapezu krzywoliniowego.
Niech D oznacza trapez krzywoliniowy ograniczony z góry wykresem ciągłej i nieujemnej funkcji f prostymi x=a, x=b oraz osią X. Pole |D| trapezu jest granica sumy pól prostokątów aproksymujących ten trapez, gdy średnica przedziału P dąży do 0.
2)objętość bryły obrotowej
Niech V bryła ograniczona powierzchnią powstającą z obrotu wykresu funkcji nieujemnej y=f(x) gdzie a≤x≤b wokół osi X. Objętość |V|tej bryły jest granicą sumy objętości walca
aproksymujących tę bryłę gdy
3)droga przebyta w ruchu zmiennym
Niech S droga przebyta w przedziale czasowym [a ,b ]przez punkt poruszający się ze zmienną szybkością V(t) a ≤t≤b . Droga S jest granicą sumy dróg D Sk przebytych przez punkt w czasie D t k, z szybkością stałą V(tk*), tk*∈ [tk-1,tk] gdy średnica podziału
:
104.Warunek wystarczający istnienia całki oznaczonej.
Jeżeli funkcja f jest ograniczona na przedziale [a,b] i ma w tym przedziale skończoną ilość punktów nieciągłości pierwszego rodzaju to jest ona na nim całkowalna. Punkt nieciągłości I rodzaju:
,
105.Twierdzenie Newtona - Leibnitza. Liniowość całki oznaczonej.
Gdzie F funkcja pierwotna.
Liniowość całki.
Jeżeli funkcje f i g są całkowalne na przedziale [a,b] to:
,
106.Twierdzenie o całkowaniu przez części i całkowaniu przezpodstawianie dla całki oznaczonej.
Jeżeli funkcje f i g mają ciągłe pochodne na przedziale [a,b] to:
Podstawianie:
Jeżeli
1)funkcja φ z przedziału [a,b]→[α,β] ma ciągłą pochodną
2) φ (a)=α i φ (b)=β
3)funkcja f jest ciągła w przedziale [a,b] to:
107.Addytywność całki względem przedziałów całkowania.
Jeżeli funkcja f jest całkowalna na przedziale [a,b] i c∈ (a,b) to funkcja ta jest całkowalna na przedziałach [a,c] i [c,b] i ponadto:
108.Zachowanie nierówności i modułu całki oznaczonej.
Jeżeli f i g są całkowalne na przedziale [a,b] i f(x)≤g(x) i dla każdego x∈ [a,b] to całka:
Jeżeli funkcja f jest całkowalna na przedziale [a,b] to:
109.Wartość średnia. Interpretacja geometryczna i fizyczna.
Nich f będzie całkowalna na przedziale [a,b] jej wartością średnią na tym przedziale nazywamy taką liczbę:
Interpretacja geometryczna: Wartość średnia jest wysokością prostokąta o podstawie ab pole którego jest równe polu trapezu krzywoliniowego ograniczonego wykresem funkcji f osią OX i prostymi x=a i x=b.
Interpretacja fizyczna jest szybkością średnią punktu poruszającego się w przedziale czasu t.
110.Całka funkcji nieparzystej parzystej i okresowej.
1) Jeżeli f jest całkowalna i nieparzysta na przedziale [-a,a]to:
2) Jeżeli f jest całkowalna i parzysta na przedziale [-a,a]to:
3) Jeżeli f ma okres T i jest całkowalna na przedziale [0,T]to dla każdego a jest całkowalna na przedziale [a,a+t]:
111. Twierdzenie o ciągłości funkcji górnej granicy całkowania.
Jeżeli funkcja f jest całkowalna na przedziale [a,b] i c∈ [a,b] to funkcja
będzie ciągła na przedziale [a,b].
112. II główne twierdzenie rachunku całkowego.
Jeżeli funkcja f jest całkowalna na przedziale [a,b] i ciągła w punkcie x0[a,b] to funkcja
, c [a,b] ma pochodną w punkcie x0 oraz F'(x0)=f(x0)
113. Długość krzywej.
Niech funkcja f ma ciągłą pochodną na przedziale [a,b], wtedy długość krzywej Γ wykresu tej funkcji wyraża się wzorem: