WYDZIAŁ MECHATRONIKI I BUDOWA MASZYN
ĆWICZENIA LABORATORYJNE nr. 3
POMIARY CHROPOWATOŚCI
WYKONAŁ :		DATA:	20.03.2009
GRUPA NR :		OCENA I PODPIS

Chropowatość powierzchni ocenia się ilościowo za pomocą zdefiniowanych parametrów

chropowatości.

Średnie arytmetyczne odchylenie Ra - jest to średnia wartość odległości punktów y1, y2

....yn profilu zaobserwowanego od linii średniej m na długości odcinka elementarnego le.

Wysokość nierówności Rz - jest to średnia wartość pięciu najwyżej położonych punktów

zarysu od pięciu punktów położonych najniżej na odcinku elementarnym le mierzona od linii

odniesienia równoległej do linii średniej.

rys. 1.2.

Dla określenia chropowatości, należy stosować gównie parametr Ra, zaś Rz wówczas, gdy

nie dysponuje się środkami do pomiaru parametru Ra (brak dostatecznego odcinka

pomiarowego). Parametr Rmax odgrywa rolę parametru pomocniczego. Użytkowe

wzorce chropowatości, służą do porównywania powierzchni badanej z powierzchnią

wzorcową. Wzorce chropowatości mają kształt płaski, wypukły lub wklęsły. Posługując się

nimi, można porównywać chropowatość wzrokowo lub dotykowo, przesuwając palcem lub

blaszką kolejno po obu powierzchniach. Jest to ocena mało dokładna. Z użyciem wzorców

można określić chropowatość w zakresie Ra od 0,32 do 80 mm. Dokładniejsze wyniki

uzyskuje się stosując do sprawdzania chropowatości komparatory optyczne, które

umożliwiają jednoczesną obserwację powierzchni wzorca i powierzchni sprawdzanej.

Komparator dwugraniczny umożliwia równoczesne porównywanie powierzchni z dwoma

wzorcami o mniejszej i większej chropowatości. Można również stosować metodę

porównawczą, za pomocą komparatora pneumatycznego. Metoda ta polega na pomiarze

czasu przepływu jednakowej ilości powietrza po powierzchni wzorca i po powierzchni

badanej. Wymienione przyrządy służą do porównawczej oceny chropowatości.

Do badania bezpośredniego wyznaczania chropowatości w zakresie Ra lub Rz służą

mikroskopy. Pomiar na mikroskopie Schmaltza polega na tym, że wiązka promieni

świetlnych przechodzi przez obiektyw i pada na badaną powierzchnię, pod kątem 45.

Odbija się od niej i przechodzi do okularu, gdzie jest widoczny cień odwzorowanej

powierzchni. W okularze obserwuje się chropowatość R w stosunku do rzeczywistej

wysokości R chropowatości

---