KWESTIONARIUSZE W SOCJOLOGII - LESZEK A. GRUSZCZYŃSKI

1. MIEJSCE I ROLA KWESTIONARIUSZY W SOCJOLOGII

Próbę klasyfikacji wykorzystywanych przez socjologię technik badawczych podjął J. Latyński, który w wyniku zastosowania dwóch podstawowych i dość jednoznacznych kryteriów klasyfikacyjnych otrzymał następujące zestawienie:

	Techniki obserwacyjne (obserwacja właściwa)	Techniki oparte na wzajemnym komunikowaniu się
			Bezpośrednim	Pośrednim
Techniki nie standaryzowane	1. Techniki obserwacji niekontrolowanej	2. Techniki wywiadu swobodnego (wolnego)	3. Techniki otrzymywania wypowiedzi pisemnych nie standaryzowanych
Techniki standaryzowane	4. Techniki obserwacji kontrolowanej	5. Techniki wywiadu kwestionariuszowego	6. Techniki ankiety

Dwa kryteria klasyfikacyjne:

• Występowanie bądź niewystępowanie procesu wzajemnego komunikowania się między badaczem (ewentualnie jego przedstawicielem) oraz badanym. Proces tego komunikowania ma charakter obustronny. Jego istota polega na tym, że badacz kieruje do badanego pewną wypowiedź (ustną lub pisemną) zawierającą żądanie udzielania mu pewnej informacji. Przekaz ten docierając do odbiorcy wywołuje u niego refleksję, najczęściej w postaci jego wypowiedzi zawierającą ową informację, Wypowiedź ta jest, więc odpowiedzią na żądanie badacza i stanowi dla niego źródło informacji.

• Standaryzacja - ujednolicenie według z góry przyjętego wzorca czy wzorców (standardów). Pojęcie standaryzacji odnosi się do niemal wszystkich dziedzin aktywności człowieka i spotykamy się z nim na każdym kroku. W socjologii natomiast oznacza ono, przede wszystkim dbałość o jednolitość wykonywanych w ramach procesu badawczego czynności i wykorzystywanych w nim środków; jednolitość wynikającą ze ścisłego przestrzegania wcześniej ustalonych norm.

Kwestionariusz badawczy - pisemny spis dyspozycji socjologa.

---