Choroba Heinego Medina nosi również nazwę zapalenia rogów przednich rdzenia kręgowego. Wywoływana jest przez wirusy atakujące neurony ruchowe rdzenia, a także pnia mózgu, co powoduje porażenie mięśni klatki piersiowej umożliwiających oddychanie po czym następuje niewydolność oddechowa. Stopień ciężkości porażenia zależy od intensywności zakażenia, szybkości podjęcia leczenia i jego skuteczności. Obecnie leczenie jest możliwe w prawie wszystkich przypadkach i umożliwia eliminowanie następstw choroby.
Choroba atakuje głównie dzieci, dlatego nazywana jest także porażeniem dziecięcym.
Przyczyny
Zapalenie rogów przednich rdzenia wywoływane jest przez wirusy należące do trzech typów,
z których typ I jest jednym rzeczywiście groźnym powodującym uszkodzenia układu nerwowego. Wirus szerzy się przez wydzieliny jamy ustnej
i gardła, a następnie osiedla się w układzie limfatycznym gardła oraz jelita cienkiego tam się rozmnaża. Pewna ilość wirusów dociera do krwi i z nią do ośrodka układu nerwowego, tzn. do mózgu i rdzenia kręgowego. W rdzeniu wirus atakuje neurony ruchowe przednich rogów istoty szarej. Zaatakowana istota szara rdzenia reaguje intensywnym odczynem zapalnym, po którym następuje zanik neuronów ruchowych, które przestają przewodzić rozkazy wysyłane przez mózg do mięśni. Dlatego następuje porażenie tych mięśni i to na stałe jeżeli neurony zostaną na stałe zniszczone.
Objawy
Można wymienić dwie postacie tej choroby, różniące się zarówno objawami jak i rokowaniami co do ciężkości zmian: tzw. lżejsze zapalenie rogów przednich - nie powoduje porażeń oraz cięższe, które może, ale nie musi powodować porażenia.
Około 85% przypadków zakażeń to postacie lżejsze. Wirus atakuje małe dzieci powodując gorączkę, złe samopoczucie i ból głowy oraz gardła. Choroba jest lekka i pełne wyzdrowienie następuje w ciągu 48 - 78 godzin.
Druga postać choroby jest znacznie poważniejsza, a jej rozwój następuje stopniowo. Zakażenie może rozwijać się kilka dni, zanim pojawią się pierwsze objawy, które mogą ograniczyć się do kataru, bólu gardła i głowy, gorączki itp. Co nie wywołuje zaniepokojenia. W tej fazie układ odpornościowy może zlikwidować zakażenie. Jeśli to nie nastąpi, to wirus szerzy się obejmując cały organizm i nasilają się objawy początkowe. Dolegliwości starają się coraz silniejsze, pojawiają się bóle mięśni, szczególnie karku gdzie chory może odczuć pewną sztywność. Objawy te można błędnie uznać za początek zapalenia opon mózgowych. Po kilku dniach pojawia się uczucie zdrętwienia kończyn i równocześnie ich osłabienie, które stopniowo postępuje, prowadząc do całkowitego porażenia. Jeżeli obejmie ono mięśnie oddechowe klatki piersiowej, to chory umiera w wyniku utraty możliwości oddychania. W innych przypadkach porażenie obejmuje jedną lub obie nogi czasem tylko niektóre jej mięśnie. Może ono być trwałe i pozostać mimo ustąpienia choroby.
Leczenie
Po wystąpieniu choroby leczenie chorego polega na leżeniu w łóżku i izolacji chorego aby uniknąć zakażenia się innych osób. W razie bólów podawane są środki przeciw bólowe. W celu zapobieganiu odwodnieniu podaje się surowicę i płyny. Masaże i ćwiczenia wspomagające prowadzone przez fizjoterapeutę mają także korzystny wpływ. Podobnie jak w innych chorobach wirusowych nie mamy specjalnego leku, który byłby rzeczywiście skuteczny i dlatego leczenie zależy od odporności organizmu.
Choroba Parkinsona - manifestuje się zaburzeniami ruchowymi które pojawiają się
w różnych częściach ciała. Nazwa tej choroby pochodzi od londyńskiego lekarza Jamesa Parkinsona, który jako pierwszy rozpoznał i opisał objawy tego schorzenia.
Objawy choroby Parkinsona pojawiają się
i narastają powoli i stopniowo w ciągu kilku lat. Początkowo chorzy zauważają pewne spowolnienie ruchowe i jakby niezgrabność
w ruchach. Niekiedy wiążą oni te objawy ze zmianami reumatycznymi lub po prostu ze starszym wiekiem. Jednak po pewnym czasie chorzy z chorobą Parkinsona zauważają u siebie zaburzenia równowagi lub trudności
z wykonywaniem takich prostych czynności jak wstawanie z krzesła czy z łóżka. Klasyczne objawy choroby to: sztywność mięśniowa (zwiększenie napięcia mięśniowego); spowolnienie ruchowe (bradykinezja); drżenie spoczynkowe
(u niektórych chorych); trudności
w rozpoczynaniu wykonywania ruchów dowolnych.
U chorych pojawiają się trudności
z wykonywaniem ruchów precyzyjnych. W efekcie zmienia się ich charakter pisma które staje się coraz mniejsze i niewyraźne. Mogą się pojawić różne, inne objawy choroby takie jak: specyficzny rodzaj drżenia palców i kciuka określany jako "kręcenie pigułek"; trudności w inicjacji ruchów dowolnych; przodopochylenie tułowia; zaburzenia chodu: małe, szurające kroczki i brak balansowania kończyn górnych; zaburzenia równowagi - u chorych z chorobą Parkinsona często zdarzają się upadki; niewyraźna, cicha mowa; trudności w połykaniu (rzadko); brak mimiki twarzy; rzadkie mruganie.
Przyczyny
Objawy choroby Parkinsona wywołane są zmianami zwyrodnieniowymi komórek nerwowych znajdujących się w pewnych rejonach mózgu zwanych jądrami podstawy, które to jądra odgrywają ważną rolę w kontroli czynności ruchowych. W jednym z tych jąder, a mianowicie w istocie czarnej znajdują się barwnikonośne komórki nerwowe (neurony), które wytwarzają bardzo ważny chemiczny neuroprzekaźnik zwany dopaminą. Dopamina powstaje z prekursorowego związku chemicznego zwanego lewodopą i jest ona odpowiedzialna za koordynację czynności ruchowych. W chorobie Parkinsona te komórki wytwarzające dopaminę obumierają i w ten sposób zostaje zaburzony, a nawet przerwany system wewnątrzmózgowych połączeń komunikacyjnych. Ponieważ mózg ma znaczne zdolności kompensacyjne, kliniczne objawy parkinsonowskie pojawiają się dopiero wówczas, gdy obumrze ok. 80 % komórek wytwarzających dopaminę. Mimo, iż choroba Parkinsona jest znana i badana już od początków XIX wieku, przyczyna obumierania komórek dopaminowych ciągle nie jest jeszcze poznana.
Leczenie
Wprowadzenie do terapii choroby Parkinsona pod koniec lat 60-tych lewodopy, wraz z kolejnymi postępami w farmakoterapii i w leczeniu chirurgicznym, znacznie poprawiło rokowanie w tej chorobie. Współczesne metody lecznicze pozwalają opóźnić o kilka lat wystąpienie nasilonych objawów choroby, poprawiają czas przeżycia chorych wydłużając go niemal do czasu przeżycia w populacji generalnej i dramatycznie poprawiają jakość życia pacjenta. Jednak mimo tych osiągnięć leczenie farmakologiczne pozostaje nadal leczeniem objawowym i nie powstrzymuje dalszego postępu choroby. Zasadnicze leki stosowane w terapii choroby Parkinsona to: Lewodopa.
Alzheimer - Jest to najczęstsza przyczyna występowania otępienia u osób powyżej 65 roku życia. Jest to postępująca, choroba ośrodkowego układu nerwowego, charakteryzująca się występowaniem otępienia.
Przyczyna choroby nie jest znana i obecnie nie istnieją metody pozwalające na jej wyleczenie. Istnieje postać choroby Alzheimera, która występuje rodzinnie i jest dziedziczona w sposób autosomalny dominujący. W toku badań wykryto przynajmniej 4 geny implikowane w etiopatogenezie tej choroby (βAPP, PS1, PS2, APOE), zlokalizowane na chromosomach 21 (βAPP), 14 (PS1), 1 (PS2) i 19 (APOE). Choroba Alzheimera ma złożoną etiopatogenezę, gdzie rolę odgrywają czynniki genetyczne i środowiskowe, a penetracja czynników genetycznych jest zależna od wieku osoby obciążonej. Na początek wystąpienia objawów i przebieg choroby mają wpływ również czynniki środowiskowe i choroby współistniejące (np. choroby układu krążenia).
Objawy
zaburzenia pamięci; zmiany nastroju; zaburzenia funkcji poznawczych; zaburzenia osobowości i zachowania
Charakterystyczne dla demencji (i w tym choroby Alzheimera) objawy to: agnozja - nieumiejętność rozpoznawania przedmiotów; afazja - zaburzenia mowy, jej spowolnienie; apraksja - zaburzenia czynności ruchowych, od prostych do złożonych, np. ubieranie, kąpanie.
W zaawansowanym stadium choroba uniemożliwia samodzielne wykonywanie nawet codziennych prostych czynności i osoba chorująca na chorobę Alzheimera wymaga stałej opieki.
Leczenie
Dotychczas nie znaleziono leku, cofającego, lub chociaż zatrzymującego postęp choroby. Leczenie farmakologiczne koncentruje się na objawowym leczeniu zaburzeń pamięci i funkcji poznawczych.
Stwardnienie rozsiane - jest to choroba ośrodkowego układu nerwowego, charakteryzująca się obecnością rozsianych ognisk demienilizacji (uszkodzeń lub zaniku osłonki mielinowej włókna nerwowego) w mózgu i rdzenia kręgowego początkowo przemijającymi a potem utrwalonymi licznymi zaburzeniami neurologicznymi. Stwardnienie rozsiane jest dość pospolitą chorobą i dotyczy w większości osób młodych między 20 a 40 rokiem życia. Rzadziej dotyczy osób w wieku średnim natomiast po 50 roku życia zdarza się bardzo rzadko.
Przyczyna tej choroby nie została ustalona, nie mniej jednak wiadomo że ma podłoże immunologiczne. Powodem tej choroby mogą być również zakażenia wirusowe spowodowane wirusem latentnym, który powoduje pobudzenie układu immunologicznego.
Objawy i oznaki choroby są bardzo różnorodne ponieważ są wynikiem wieloogniskowych zmian w ośrodkowym układzie nerwowym. Choroba przebiega różnie, albo kolejnymi rzutami i remisjami, albo od początku jest przewlekła, lub po okresie rzutów i remisji przybiera wtórnie postać przewlekłą. Rzut choroby to wystąpienie nowych objawów neurologicznych lub wyraźne pogorszenie już istniejących. Remisja oznacza ustąpienie objawów może być ona całkowita co zdarza się bardzo rzadko i tylko na początku choroby, lub częściowa. Choroba z reguły pojawia się nagle i przejawia się upośledzeniem czasem utratą określonej czynności układu nerwowego. Najczęstszymi objawami są zaburzenia czucia obwodowego, dotyczące jednej lub więcej kończyn, tułowia a także twarzy. Często pierwszym objawem są nagle pojawiające się kłopoty z chodzeniem lub może wystąpić niesprawność kończyn górnych zwłaszcza dłoni, w późniejszym okresie choroby pojawia się wzmożone napięcie mięśni kończyn dolnych i górnych bardzo utrudniające poruszanie się. Chorzy nie jednokrotnie odczuwają zaburzenia widzenia a czasem dochodzi nawet do przemijającej ślepoty. Zaburzenia wzrokowe są pierwszym objawem choroby. Mogą wystąpić również zawroty głowy i zaburzenia równowagi. W przebiegu choroby obserwuje się zaburzenia w sferze mentalnej i emocjonalnej. Chory wpada w apatię czasem zachowuje się histerycznie. U części chorych występuje euforia a u innych depresja. W późniejszym okresie choroby może występować zaburzenie mowy, otępienie jak również napady drgawek.
Leczenie
Polecane są codzienne ćwiczenia fizyczne, rehabilitacja czynna i bierna, szczególnie u osób nie poruszających się. Ruch i stała aktywność fizyczna jest ważnym elementem terapii na każdym etapie choroby.