Sprawozdanie
Ćwiczenie 5
Temat: Chłodzenie i zamrażanie produktów spożywczych.
Kamil Dąbrowski
Michał Dąbrowski
Ewa Dłużniewska
Grupa 3
Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z utrwalaniem produktów spożywczych metodami zamrażania oraz ze zmianami zachodzącymi w produktach spożywczych podczas ich chłodzenia, zamrażania i rozmrażania.
Zamrażanie stałych produktów spożywczych.
Zadanie to polegało na zamrożeniu próbek produktów spożywczych jakimi w naszym przypadku były ziemniaki i marchewka przy zastosowaniu dwóch metod:
Zamrażanie w komorze zamrażalnika lodówki -10°C przez około 24h
Zamrażanie w łaźni alkoholowej -40°C przez 30 minut
Przed przystąpieniem do zamrażania nasze produkty zostały dokładnie oczyszczone, obrane, a następnie podzielone na dwie grupy. Jedna z nich została poddana procesowi blanszowania (czyli umieszczona na sicie i zanurzona w wrzącym 1% roztworze NaCl na ok. 2-3 minuty a następnie schłodzona w strumieniu bieżącej wody do temperatury pokojowej) a druga nie.
zamrażanie w komorze zamrażalnika lodówki w temperaturze -10°C przez około 24h
Marchew
nieblanszowana
- masa przed zamrożeniem m1= 50,000g
-masa po zamrożeniu m2= 48.500g
blanszowana
-masa przed zamrożeniem m1= 22.705g
-masa po zamrożeniu m2= 22.510g
Ziemniaki
nieblanszowane
-masa przed zamrożeniem m1= 46.635g
-masa po zamrożeniu m2=44.415g
blanszowane
-masa przed zamrażaniem m1=36.260g
-masa po zamrażaniu m2=36.240g
Określamy zmiany masy produktów czyli tak zwaną ususzkę, korzystając ze wzoru:
U = [(m1-m2)/m1]*100 [%]
Gdzie:
U- ususzka
m1 -masa produktu przed mrożeniem
m2 -masa produktu po mrożeniu
Obliczanie ususzki:
Marchew
nieblanszowana U=[(50,000-48.500)/50,000]*100%= 3%
blanszowana U=[(22.705-22.510)/22.705]*100%=2.46%
Ziemniaki
nieblanszowane U=[(46.635-44.415)/46.635]*100%= 4.76%
blanszowane U=[(36.260-36.240)/36.260]*100%=1.3%
zamrażanie w łaźni alkoholowej w temperaturze -40°C przez 30 minut
W łaźni alkoholowej zamrażaliśmy próbki ziemniaków również rozdzielone na dwie grupy blanszowane i nieblanszowane, które w późniejszym etapie rozmrażane były dwiema metodami:
- masa ziemniaków:
Później rozmrażanych w mikrofalówce
► blanszowane :
- przed zamrożeniem m1= 49,035 g
- po zamrożeniu: m2 = 49,005g.
► nieblanszowane
- przed zamrożeniem m1 = 48,910 g.
- po zamrożeniu: m2 = 48,425 g.
● Później rozmrażanych w temperaturze pokojowej 20 oC
► blanszowane
- przed zamrożeniem m1 = 50,935 g.
- po zamrożeniu: m2 = 50,585 g.
► nieblanszowane
- przed zamrożeniem m1 = 53,590 g.
- po zamrożeniu: m2 = 51,350 g.
Określanie ususzki wg wzoru podanego powyżej (U = [(m1-m2)/m1]*100 [%])
Rozmrażane w mikrofalówce
blanszowane U=[(49,035-49,005)/49,035]*100%=0,06%
nieblanszowane U=[(48,910-48,425)/48,910]*100%=1,00%
Rozmrażane w temperaturze pokojowej 20 oC
blanszowane U=[(50,935-50,585)/50,935]*100%=0,68%
nieblanszowane U=[(53,590-51,350)/53,590]*100%=4,17%
c) ocena produktu mrożonego w zależności od metody zamrażania
Tabela 1
Metoda zamrażania |
W zamrażalniku
|
W łażni alkoholowej |
||
Obróbka technologiczna |
blansz. |
nieblansz. |
blansz. |
nieblansz. |
Czas zamrażania |
24h |
24h |
0,5h |
0,5h |
Temperatura |
ok. -10oC |
ok. -10oC |
ok.- 40oC |
ok.- 40oC |
Ususzka |
||||
ziemniaki |
1.3% |
4.76% |
0,68% |
4,17% |
marchew |
2.46% |
3% |
------------------ |
----------- |
Ocena organoleptyczna
|
4 4 4 4 |
4 3 3 4 |
5 4 5 4 |
4 4 5 4
|
Kryteria oceny organoleptycznej:
prawidłowa 5
dobra 4
dosyć dobra 3
dostateczna 2
dopuszczalna 1
- zdecydowanie nieprawidłowa 0
3. Rozmrażanie stałych produktów spożywczych.
Produktami spożywczymi poddanymi procesowi rozmrażania były uprzednio zamrożone w łaźni alkoholowej ziemniaki oraz w zamrażalniku ziemniaki i marchewka. Realizacja zadania obejmuje ocenę przydatności wybranych metod rozmrażania oraz określenie zmian masy i właściwości organoleptycznych produktów po rozmrożeniu.
rozmrażanie ziemniaków i marchewki zamrożonych w zamrażalniku lodówki
rozmrażane w temperaturze otocznia 20oC
Marchew
blanszowana
-masa po zamrożeniu mA=22,510g
-masa po rozmrożeniu mB=22.145g
nieblanszowana
-masa po zamrożeniu mA=48,500g
-masa po rozmrożeniu mB=47,305g
Ziemniaki
blanszowane
-masa po zamrożeniu mA=36.240g
-masa po rozmrożeniu mB=36,210g
nieblanszowane
-masa po zamrożeniu mA=44.415g
-masa po rozmrożeniu mB=43,830g
Obliczamy wyciek wody podczas procesu rozmrażania korzystając z wzoru:
W=[(mA -mB)/mA]*100 [%]
Gdzie:
W-wyciek
mA- masa produktu po zamrożeniu
mB- masa produktu po rozmrożeniu
Marchew
blanszowana W=[(22,510-22,145)/22,510]*100%=1,64%
nieblanszowana W=[(48,500-47,305)/48,500]*100%=2,47%
Ziemniaki
blanszowane W=[(36,240-36,210)/36,240]*100%=0,08%
nieblanszowane W=[(44,415-43,830)/44,415]*100%=1,3%
rozmrażanie ziemniaków zamrożonych w łaźni alkoholowej
- rozmrażanie w mikrofalówce
blanszowane
- masa po zamrożeniu mA =49,005g.
- masa po rozmrożeniu mB =47,790g.
nieblanszowane
- masa po zamrożeniu mA =48,425g.
- masa po rozmrożeniu mB =46,220 g.
- rozmrażanie w temperaturze otoczenia 20°C
blanszowane
- masa po zamrożeniu mA =50,585g.
- masa po rozmrożeniu mB =50,140g.
nieblanszowane
- masa po zamrożeniu mA =51,350g.
- masa po rozmrożeniu mB =50,205g.
Obliczamy wyciek wg wzoru podanego powyżej (W=[(mA -mB)/mA]*100 [%])
Rozmrażanie w mikrofalówce
blanszowane W=[(49,005-47,790)/49,005]*100%=2,46%
nieblanszowane W=[(48,425-46,220)/48,425]*100%=4,54%
Rozmrażanie w temperaturze otoczenia
blanszowane W=[(50,585-50,140)/50,585]*100%=0,86%
nieblanszowane W=[(51,350-50,205)/51,350]*100%=2,24%
3. Ocena organoleptyczna ziemniaków rozmrożonych po zamrożeniu w łaźni alkoholowej i zamrażalniku
Tabela 2
Sposób obróbki technologicznej |
Cechy organoleptyczne |
Rozmrażanie w powietrzu |
Rozmrażanie w mikrofalówce |
Zamrażalnik |
|||
blanszowane |
barwa zapach konsystencja |
prawidłowa gotowanego ziemniaka lekko wodnista
|
jasna ziemniaczany zwiędła
|
nieblanszowane |
barwa
zapach konsystencja
|
różowa do czerwonej , plamistość skrobi wodnista
|
czerwona , szare plamy , czarne krawędzie silny skrobiowy kleistość powierzchniowa
|
Łaźnia alkoholowa |
|||
blanszowane |
barwa zapach konsystencja
|
dobra , jasna gotowanych ziemniaków bardzo dobra
|
jasna ciemne końce ziemniaczany zwiędła
|
nieblanszowane |
barwa zapach konsystencja
|
różowa do czerwonej skrobi wodnista , plamistość
|
różowa ,plamistość silny skrobiowy kleistość pow.
|
Wnioski.
Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że zarówno obróbka wstępna (w naszym przypadku było to usuniecie części niejadalnych produktu, oczyszczenie i rozdrobnienie), obróbka technologiczna (blanszowanie ziemniaków),jak i dobór odpowiedniej metody zamrażania ma decydujący wpływ na jakość uzyskanego produktu oraz na wielkość ubytku masy.
Zastosowany przez nas proces blanszowania jest procesem korzystnym ze względu na m.in. inaktywację enzymów odpowiedzialnych za reakcje enzymatycznego brunatnienia zachodzące w ziemniakach (aktywność tych enzymów jest tak duża, że działają one nawet w stosunkowo niskich temperaturach), niszczenie wegetatywnych form drobnoustrojów, ograniczenie dostępu tlenu poprzez powierzchniową denaturację białek.
Z uzyskanych wyników widać, że ususzka ziemniaków blanszowanych jest mniejsza niż w przypadku ziemniaków nieblanszowanych.. Wynik ten powtarza się w obydwu zastosowanych metodach zamrażania.
Porównanie właściwości organoleptycznych wypada zdecydowanie na korzyść ziemniaków blanszowanych.
Jeśli chodzi o porównanie obydwu metod zamrażania, to niewątpliwie szybszą metodą jest zamrażanie immersyjne.
Wyciek zamrażalniczy w przypadku zamrażania w zamrażalniku był niższy niż w ziemniakach zamrażanych metodą immersyjną . Ponieważ wyciek wody powoduje pogorszenie jakości, wyglądu zewnętrznego produktu oraz jego trwałości, należy przypuszczać, że przydatność do spożycia i trwałość ziemniaków zamrożonych w zamrażalniku lodówki jest wyższa.
Wielkość wycieku wody z ziemniaków blanszowanych jest niższa w obrębie danej metody , zarówno jak i właściwości organoleptyczne ziemniaków blanszowanych po rozmrożeniu były znacznie lepsze.
Rozmrażanie było przeprowadzone w powietrzu, w temperaturze ok. 20°C oraz za pomocą mikrofalówki (rozmrażanie mikrofalowe).Porównując obydwie metody rozmrażania , korzystniejsze okazało się rozmrażanie w powietrzu . Produkt po rozmrożeniu tą metodą wykazywał o wiele lepsze cechy organoleptyczne niż produkt rozmrożony w mikrofalówce. Pomimo krótszego czasu rozmrażania w mikrofalówce metoda ta pogarsza znacznie cechy produktu. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić ,że przy rozmrażaniu zamrożonych ziemniaków bardziej korzystną metodą jest rozmrażanie w powietrzu w temperaturze 20oC.