ORFFOWSKIE ZABAWY
Orffowskie zabawy z guzikami
1. Guziki dobrane parami, tyle - ilu uczestników, schowane w pudełku lub w woreczku. Wszyscy poruszają się przy muzyce. Każdy bierze sobie jeden guzik i szuka partnera z takim samym guzikiem. Na pauzę wszyscy opowiadają sobie historyjki. Zamiana guzików z innymi;
2. Partnerzy z takimi samymi guzikami śpiewają ten sam dźwięk - Odchodzą od siebie i zbliżają się - sprawdzają , czy nie “ zgubiły dźwięku” ;
3.Improwizacja ruchowa z guzikiem na głowie, na ramieniu, dłoni, itp.
4.Kilkuosobowe grupki rzucają guziki na podłogę, następnie ustawiają się obok w ten sam sposób;
5.Wszystkie grupki w różnych miejscach sali rozsypują guziki - ustawiają się tak samo przy kolejnych wzorach;
6. Zabawa w “ zdalne kierowanie” - 6-8 dzieci kładzie na podłodze guziki w szeregu. Sami staja naprzeciwko. Jeden przesuwa guziki, uczestnicy poruszają się tak samo;
7. Ułożenie na podłodze obrazka z guzików - cała grupa lub 2-3 grupki. Temat może być dany ( np. wiosna ) lub dowolny. Wzór może być zagadka dla pozostałych;
8. Układanie guzików wg. ostinata - każda grupka ma odtworzyć głosem lub innymi odgłosami swoje ostinata.
9. Ułożenie partytury z guzików na podłodze, wykonanie jej w dowolny sposób.
10. zabawy z piosenkami - “ Krąży guzik” na melodię “ krąży pierścień” z muzyki dla dzieci
“Guzik tu, guzik tam Guzik krąży tu i tam, Jak to miło i wesoło
Kiedy guzik krąży wkoło”
Podanie guzika z tyłu. Na kim kończy się wyliczanka, ten odpada.
11. W trzech pojemnikach są guziki - 1-3- dużo. Należy rozpoznać słuchowo, które pojemniki są poruszane i powtórzyć to w usłyszanym rytmie.
12. Taniec : dziurka od guzika. Prowadzi pierwszy pod rękami pierwszej dwójki, potem zamiana.
koło tańczy w prawo, w lewo;
pary idą za prowadzącym i wracają na miejsce - zwrot;
pary idą za ostatnia dwójką i wracają na miejsce;
rozejście się rzędów i powrót;
dziurka i nitka.
Orffowskie zabawy na powitanie
1. Wszyscy chodzą - na przerwę w muzyce podają sobie ręce - jak najwięcej;
2. Na przerwę witają się różnymi częściami ciała - palcem, kolanem, plecami, itp.,; chodzą w różny sposób - tyłem, bokiem, na piętach, itp.
3. Chodzą - obserwują wszystkich, na przerwę dobierają się wg ustalonego kodu - takie same włosy, wzrost ,kolor ubrania - zbiory;
4. Piosenka na powitanie : “ dzień dobry” - zabawa w parach ( lub tunel z muzyka z taśmy );
5. Koło miarowo przytupuje i pstryka palcami - każdy kolejno dość szybko w dowolnym rytmie mówi swoje imię;
6. Kolejno każdy mówi 2 razy swoje imię, wszyscy powtarzają;
7. Po 4 osoby mówią kolejno swoje imiona - wszyscy powtarzają;
8. Zaczyna jeden, dowolnie mówi swoje imię, kolejno dołączają się wszyscy, mówią razem, potem kolejno wyłączają się z mówienia;
9. Podawanie ręki w kole w prawo i mówienie swojego imienia, potem w lewo i mówienie imienia sąsiada ( zmiana kierunku ) ;
10. Rzuty piłka do kogo się chce z mówieniem jego imienia .Piłka odbija się o podłogę w kole;
11. Koło i równe odstępy. Każdy kto chce, biegnie przez koło i staje w innym miejscu, pozostali wyrównują odstępy.
Zabawa w kole. Jeden zaczyna mówić lub śpiewając “ z prawej wolne miejsce mam, tego proszę kogo znam” dalej mówi : proszę Hanię, żeby przeszła jak ...... Wywołana osoba idzie wg instrukcji, pozostali akompaniują jej do ruchu gestodźwiękami i głosem. Następny odzywa się ten, kto ma miejsce wolne z prawej ( skąd odeszła Hania , itd.);
12. Zabawa w klepanie : wszyscy klęczą w kole, dłonie przeplecione z sąsiadami leżą na podłodze . Zadanie polega na kolejnym klepnięciu dłoni o podłogę. Kto postawi na podłodze pięść - zmienia kierunek - ale tylko do zrobienia w małych kółkach.
Orffowskie zabawy z oddechem i głosem
1. Zabawa “ Wiatry” - ćwiczenia oddechowe - należy trzymać ręce na przeponie - wydech z dynamika od ppp do fff <crescendo oraz od fff do ppp > de crescendo;
2. Zabawa “Mydlane bańki” - każdy uczestnik wybiera wzrokiem jedna dowolną bańkę mydlaną. Na wydechu prowadzi bańkę głosem “ sssssssssss” tak długo, aż skończy mu się powietrze. Gdy bańka pęknie, uczestnik zabawy wybiera sobie nowa bańkę.
3. Pantomima: ruch w przestrzeni. Ćwiczenie przebiega jak wyżej. Utrudnieniem jest brak baniek - należy zaangażować wyobraźnię oraz poruszać się w dowolny sposób po całej sali.
4. Każdy uczestnik wybiera wzrokiem jedną dowolna bańkę mydlana. Na wydechu prowadzi bańkę głosem - dźwiękiem trzymanym na jednej wysokości. Słychać klas ter wielu dźwięków. Każda nowa bańka to nowy, inny dźwięk, inny klas ter dźwięków.
5. Opadający klas ter. Ćwiczenie przebiega jak wyżej, lecz dźwięki opadają jak mydlana bańka i w takim samym tempie jak wybrana bańka.
6. Śpiewające drzewa. Wszyscy uczestnicy stoją w rozsypce - są to drzewa. Cztery osoby spacerują po całej sali i jednocześnie śpiewają jeden dowolny dźwięk - niosą jak gdyby ten własny dźwięk na swoich dłoniach. Każda osoba spaceruje i śpiewa tak długo, jak długi ma wydech. Na koniec wydechu podchodzi do wybranego stojącego nieruchomo “drzewa” i przekazuje mu swój własny dźwięk. Wybrana osoba odbiera ten sam dźwięk i zaczyna poruszać się po całej sali.
7. Ćwiczenie przebiega jak wyżej, z tym, że każda nowo wybrana osoba zaczyna poruszać się po całej sali z własnym, nowym dźwiękiem.
8. Wszystkie “drzewa” poruszają się po całej sali i śpiewają swoje własne melodie.
Zabawy z gazetami - scenariusz zajęcia według metody K. Orffa.
Dzieci ustawione w rozsypce chodzą po sali i głośno czytają gazetę (młodsze dzieci opowiadają treść rysunku).
Podczas „spaceru po sali” dzieci w myśli czytają, a głośno wymawiają wybraną literę. Czytanie tekstu może odbywać się podczas:
marszu w tył,
kroku dostawnego w prawo, w lewo,
stania na jednej nodze,
przysiadu.
Dzieci czytają tekst z rożnym natężeniem dźwięku (głośno, cicho), nauczyciel wskazuje ręką jakie ma być natężenie.
Czytanie tekstu w rożnej wysokości dźwięku (wysoko, nisko), nauczyciel wskazuje ręką jaka ma być wysokość.
Wystukiwanie różnych rytmów ręką o gazetę przez nauczyciela, powtarzanie ich przez dzieci.
Zabawa naśladowcza „Jaki przedmiot może zastąpić gazeta?”.
Dzieci ustawione są w kole, a gazety złożone na jego środku. Każdy podchodzi do gazet i wykonuje dowolny efekt dźwiękowy.
Dzieci zwijają gazetę w kulę ( oburącz lub raz prawą raz lewą ręką). Swobodna zabawa kulami: podrzucanie, chwytanie, celowanie do kosza, toczenie, przeskakiwanie, dmuchanie, kopanie itp.
Dzieci klęczą w kole. Ręka lewa znajduje się z tyłu, w prawej dziecko trzyma kulkę. Na raz następuje chwyt kulki, na dwa podanie do kolegi w ustalonym kierunku (tempo podawania może być różne).
Marsz w kole, wrzucanie kul do kosza.
WG. ORFFA
Zagadka słuchowa
Dzieci odwrócone rozpoznają jakie czynności wykonała nauczycielka ( klaskanie , tupanie, uderzenia o uda)
Dzieci, które rozpoznają odgłosy wykonują to samo co nauczycielka.
4.Zabawa rytmiczna- dzieci ustawione w kole siadają w siadzie klęcznym- podejmują próbę gry na klockach i instrumentach w czasie śpiewania piosenki.
Improwizacja ruchowa do akompaniamentu
- kapuśniaczek- cichy bieg na palcach
- deszcz- podskoki obunóż
- ulewa- głośne tupanie
7. Myszka zbiera nasionka ( włączenie do zabawy rodziców)
- w środku koła siedzi jedno dziecko z zasłoniętymi oczkami
- mysz- drugie dziecko skrada się i zabiera rozsypane nasionka
-dziecko siedzące w kole wskazuje kierunek z jakiego nadeszła myszka
8. Jakie to nasiona? Przesypywanie nasion do pojemników
- dzieci słuchają odgłosów i podejmują próbę rozpoznania, które to nasiona ( mak, pszenica, fasola)
9. Nauka porzekadła- Siała baba mak...
-improwizacja ruchowa ( WSPÓLNIE Z RODZICAMI)- n cwał boczny po kole, zeskok na słowa- MAK- JAK- TAK. Dwa koła jedno dzieci za nimi rodzice.
10. Wypowiadanie słów porzekadła- cicho, głośno, coraz głośniej, wolno, szybko, coraz szybciej. Współudział rodziców
11. Instrumentalizacja porzekadła
- dzieci- klocki
- rodzice- instrumenty
Wiosenne porządki . - K. Różecka
W naszym ogródeczku zrobimy porządki,
zrobimy porządki, zrobimy porządki.
Wygrabimy ścieżki, przekopiemy grządki,
przekopiemy grządki, raz, dwa, trzy.
Potem w miękką ziemię włożymy nasionka,
włożymy nasionka, włożymy nasionka.
Będą się wygrzewać na wiosennym słonku,
na wiosennym słonku raz, dwa, trzy.
Przyjdzie ciepły deszczyk i wszystko odmieni,
wszystko odmieni, i wszystko odmieni.
W naszym ogródeczku grządki zazieleni,
grządki zazieleni, raz, dwa, trzy.
Przebieg i organizacja:
1. Wysłuchanie piosenki pt. „Piłka Oli” śpiewanej przez nauczycielkę z podkładem muzycznym.
I . Duża piłka w kropki złote
Ciągle skakać ma ochotę
Raz jest w górze, raz na dole
Do zabawy prosi Olę.
Ref: Ola, Ola, Ola, la
Ola, Ola piłkę ma
Ola, Ola, Ola, la
Klaszcze w ręce raz i dwa raz i dwa.
II. Duża piłka z grubym brzuszkiem
Czasem chowa się pod łóżkiem
Czasem toczy się po stole
Do zabawy prosi Olę.
Ref: Ola, Ola, Ola, la…
III. Duża piłka figle płata
Goni mamę, goni brata,
Ale z Olą skakać woli,
Bo to przecież piłka Oli.
Ref: Ola, Ola, Ola, la…
2. Omówienie treści piosenki.
3. Wyklaskanie rytmu refrenu piosenki „ Piłka Oli”. - Czy rytm jest taki sam, czy też zmienia się. (jest powtarzający się).
4. Wybór dziewczynki - Oli - podanie piłki zgodnie z opisem w piosence (duża w kropki złote)
Zabawa inscenizacyjna - odzwierciedlenie ruchem słów piosenki
- podrzucanie piłki do góry i opuszczanie jej w dół
- toczenie piłki
- odbijanie piłką o podłogę
5. Zmiana dziecka do odtwarzania roli Oli. Reszta dzieci także otrzymują piłki i wykonują to, co Ola.
6. Stworzenie czterech zespołów i wręczenie różnych instrumentów.
7. Zabawa pt.” Zgadnij, na czym gram?”
Wybrane dzieci siedzą za parawanem i pojedynczo graja na instrumentach. Inne dzieci odgadują, co to za instrument i z czego jest zrobiony.
8. Zabawa w orkiestrę - utworzenie grup muzycznych:
dzwonki, grzechotki, bębenki, perkusja. Jedno dziecko pełni rolę Oli. Podczas śpiewania zwrotek wszystkie dzieci ruchem rąk odzwierciedlają treść piosenki. Kiedy zaczyna się refren dzieci zaczynają grać na instrumentach wystukując rytm piosenki. Grupy instrumentów wchodzą kolejno:
grzechotki - pierwszy wers, bębenki i kastaniety - drugi wers, dzwonki - trzeci wers, wszystkie razem czwarty wers, perkusja gra cały refren.
Można zaśpiewać i zagrać piosenkę kilka razy, aby dzieci miały możliwość zmiany instrumentów.
9. Ułożenie wszystkich instrumentów w kąciku muzycznym. Zaproszenie dzieci na dywan.
10. Zabawa relaksacyjna wg E Jacobson pt. „Spacer”
Spróbujmy pospacerować na siedząco. Pokażę wam jak się to robi, a wy mnie naśladujcie. Wyruszamy na drogę (uderzamy dłońmi płasko o uda, naśladując odgłosy chodzenia - 10s.)
Teraz trochę pobiegniemy (szybciej uderzamy). Wyprzedza nas jeździec na koniu (wyklepujemy rytm galopującego konia).
Przechodzimy przez most (bijemy pięściami w pierś). Na brzegu lasu widzimy sarenkę, skradamy się po cichutku, żeby jej nie spłoszyć (czubkami palców dotykamy ud).
Zaczyna wiać wiatr, silniejszy huragan (wydmuchujemy powietrze, naśladując gwizd wiatru).
Sarenka ucieka wielkimi skokami (uderzamy mocno dłońmi w uda).
Wracamy powoli do domu, niektórzy są zmęczeni i wloką się na końcu, szurając nogami (dłonie udają wolne kroki).
· w siadzie rozkrocznym uderzanie 4 razy o barki, 4 razy skłon do lewej nogi,
4 razy uderzanie o barki i 4 razy skłon do prawej nogi (ćwiczenie powtarzamy 3 razy).
· Dzieci stojąc wymachują przyborami w górze 4 razy (od lewej do prawej strony) „tęcza”. Ćwiczenia przy szybkiej muzyce.
· Wyczucie naszego ciała. Rozwijanie gibkości ciała.
”Kwiatek”. W miejscu pozycja niska, zamknięta, całe ciało stopniowo rozwija się i rośnie do góry, dzieci pokazują, jak rośnie kwiatek (według własnych pomysłów).
· Rozwijanie obszerności ruchów.
· Taniec dowolny w rytm muzyki. Zabawa kręglami. Muzyka cichnie, dzieci biegną na palcach i odkładają przybory na wyznaczone miejsce (ćwiczenie przy szybkiej muzyce).
Naśladowanie czynności z życia codziennego „Praczki”.
· Przedzieranie się przez gęste krzaki (ćwiczenia bez muzyki). Kształtowanie umiejętności odróżniania ruchów łagodnych i mocnych
· Podglądanie gniazda os. Gdy napadły osy, dzieci odpędzają je, uciekają, tarzają się (ćwiczenie bez muzyki).
· Dzieci biorą z pojemnika po dwie wstążki i bawią się przyborami przy wolnej muzyce.
· Szybki bieg na palcach, na mocne uderzenie w bębenek wysoki wyskok
do góry i wolne przejście do leżenia.
· W dowolnej pozycji sięganie jak najdalej rękoma, głową z jednoczesnym wymachiwaniem wstążkami.
Ćwiczenie typu „Mucha”. Można powtarzać z dziećmi „Chodzi mucha po ścianie”.
· Ćwiczenia kształtujące
W siadzie skrzyżnym rytmiczne poruszanie wstążkami (ręce wyciągnięte
przed sobą) od środka na boki i z powrotem 4 razy. Następnie falowanie wstążkami trzymanymi w wyciągniętych dłoniach od lewej do prawej i z powrotem 4 razy (czyli 2 razy od lewej strony do prawej i z powrotem).
· Swobodny marsz po sali z jednoczesnym wymachiwaniem wstążkami (ćwiczenie przy szybkiej muzyce).
· Ćwiczenia uspokajające ”Ognisko” - złożenie szarf na stosie, ćwiczenia oddechowe (rozdmuchiwanie ognia), ćwiczenia bez muzyki.
· Ogrzewanie poszczególnych części ciała (kolejno nóg, rąk - klaskanie w dłonie, kolana, pośladki - uderzanie dłońmi o kolana, pośladki).
Zabawa relaksacyjna wg E Jacobson pt. „Spacer”
Spróbujmy pospacerować na siedząco. Pokażę wam jak się to robi, a wy mnie naśladujcie. Wyruszamy na drogę (uderzamy dłońmi płasko o uda, naśladując odgłosy chodzenia - 10s.)
Teraz trochę pobiegniemy (szybciej uderzamy). Wyprzedza nas jeździec na koniu (wyklepujemy rytm galopującego konia).
Przechodzimy przez most (bijemy pięściami w pierś). Na brzegu lasu widzimy sarenkę, skradamy się po cichutku, żeby jej nie spłoszyć (czubkami palców dotykamy ud).
Zaczyna wiać wiatr, silniejszy huragan (wydmuchujemy powietrze, naśladując gwizd wiatru).
Sarenka ucieka wielkimi skokami (uderzamy mocno dłońmi w uda).
Wracamy powoli do domu, niektórzy są zmęczeni i wloką się na końcu, szurając nogami (dłonie udają wolne kroki).
Cwał boczny, cwał w przód, w tył, po czym atak szermierczy do przodu i cofanie się. Stosując metodę Carla Orffa można wykorzystać przedstawione przykłady ćwiczeń:
Dzieci ustawione w kole, w środku którego leży sterta gazet. Zadaniem dzieci jest podchodzenie po kolei do środka i wydobycie z gazet jakiegoś dźwięku. Może to być, np. darcie, składanie, zwijanie, podrzucanie, stukanie, potrząsanie gazetą itp.
Taniec z gazetą na głowie, na brzuchu, na plecach, na ręku itp. W tańcu trzymamy gazetę czołami, plecami, kolanami itp. Wszystkie polecenia wykonywane w rytm melodii.
Nauczyciel porusza się po sali w określonym rytmie (dowolne metrum) wystukując go uderzeniami w bębenek, ukłonem wzywa dziecko do podążania za nim naśladując jego krok, który, stale zmienia - powstaje długi rząd (wąż), który podąża zgodnie z rytmem podanym przez nauczyciela.
Takt 2/4, 3/4, 4/4, muzyka z taśmy magnetofonowej, w parach dowolne poruszanie się po sali. W takt muzyki: jedynka wykonuje ćwiczenia zgodne z muzyką, dwójka po obserwacji z pewnym opóźnieniem, ale również w takt muzyki echo ruchowe.
Z dwóch kół przejście w jedno koło - siad klęczny (twarzami do środka koła) każde dziecko przedstawia swoje imię w wymyślonym przez siebie rytmie i intonacji głosu wybijając jednocześnie rytm na swoim instrumencie.
Nauczyciel podaje instrumentem muzycznym dźwięki, dzieci zamykają oczy i podążają do źródła dźwięku w różny sposób (pająkiem, chodem foki, bociana, kulawego lisa) - uprzednio umówiony.
Krążki rozłożone na sali (melodia polki), poruszanie się między krążkami krokiem polkowym, na sygnał - uderzenie w bębenek - wskoczenie do krążka (należy tu zwrócić uwagę na bezpieczeństwo), przyjęcie jakiejś pozy, na kolejne uderzenie powrót do tańca.
1