Finanse przedsiębiorstw 13.02.2010 r.
Literatura:
Witold Gień „Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa” najnowsze wydanie, po 2001 roku;
Gorczyńska, Znaniecka „Finanse przedsiębiorstwa” uczelniany skrypt;
Czekaj, Dresler „Zarządzanie finansami teorii”.
Maria Sierpińska, Dariusz Węcki „Zarządzanie płynnością przedsiębiorstwa”;
Brigham „Podstawy zarządzania finansami”;
Aleksandra Duliniec „Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa”.
1. Cel, treść i podział finansów przedsiębiorstwa.
2. Kapitały i majątek przedsiębiorstwa - ogólna charakterystyka, ujęcie bilansowe.
Finanse przedsiębiorstwa - przez finanse przedsiębiorstwa rozumiemy zjawiska ekonomiczne, związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pieniężnych na cele działalności gospodarczej.
Finanse przedsiębiorstw - przez finanse przedsiębiorstwa rozumie się zjawiska i procesy pieniężne zachodzące w przedsiębiorstwie.
Kryteria finansów:
kryterium podmiotowe - w zależności od formy organizacyjnej, należy rozróżnić:
przedsiębiorstwa państwowe;
przedsiębiorstwa prywatne;
przedsiębiorstwa jednoosobowe;
zorganizowane w formie spółek:
spółki kapitałowe - są osobami prawnymi, mają osobowość prawną, wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki do wysokości wniesionego kapitału, rodzaj wkładu wiąże się z nabyciem tytułu własnościowego, wnosząc kapitał nabywamy udziały o równej lub nierównej wartości, akcje o identycznej wartości nominalnej - w spółce akcyjnej, spółką kieruje zarząd, podział zysku raz do roku w formie dywidendy;
spółki osobowe - nie są osobami prawnymi, ale mają zdolność prawną i zdolność do czynności prawnej (mogą zaciągać zobowiązania wobec różnych podmiotów). Występuje pełna odpowiedzialność - majątkiem osobistym i majątkiem spółki, wkład pieniężny lub niepieniężny a także praca wspólników, spółką zarządzają wspólnicy, każdy ma prawo reprezentować spółkę, spółka osobowa jest podatnikiem podatku od wyniku finansowego, podział zysku w każdym czasie stosownie do postanowień.
kryterium przedmiotowe:
działalność inwestycyjna - dotyczy obszaru alokacji kapitału;
działalność operacyjna - to co związane jest z podstawą działalności przedsiębiorstwa, np. produkcja. Wynik finansowy z działalności operacyjnej;
działalność finansowa - pozyskiwanie kapitału i ponoszenie skutków z pozyskiwania tego kapitału.
podział funkcjonalny zjawisk finansowych przedsiębiorstwa:
koszt kapitału - stopa zwrotu oczekiwana przez kapitałodawców przy danym poziomie ryzyka;
decyzje związane z alokacją kapitału, czyli z określeniem kierunku wykorzystania kapitału będą decydować o strukturze majątku przedsiębiorstwa - strukturze aktywów przedsiębiorstwa;
decyzje związane z ryzykiem (zarządzanie ryzykiem, kształtowanie ryzyka).
Podatek od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą i nie prowadzący działalności gospodarczej.
Układ zjawisk finansowych (czynnik czasu):
zjawiska finansowe (decyzje krótkoterminowe), których konsekwencje dotyczą okresów krótkich niż 1 rok, związane z płynnością finansową;
zjawiska finansowe (decyzje długoterminowe), które maja na celu efektywne działanie przedsiębiorstwa, dłuższe niż 1 rok, związane z rozwojem przedsiębiorstwa.
Cele finansów przedsiębiorstwa - powinny uwzględniać zdolność przedsiębiorstwa do:
spełnienia oczekiwań aktualnych kapitałodawców - zabezpieczenia oczekiwanej stopy zwrotu w dłuższym okresie;
zabezpieczenia rozwoju i wymaganego poziomu samofinansowania;
utrzymania zdolności do pozyskania kapitałów zewnętrznych - powinna uwzględniać wiarygodność przedsiębiorstwa na rynku wobec potencjalnych inwestorów.
Wartość przedsiębiorstwa:
wartość księgowa przedsiębiorstwa, która wynika z tradycyjnego podejścia majątkowego. Wartość aktywów pomniejszona o jego zobowiązania, odpowiada tej części majątku, która należy do właścicieli;
wartość rynkowa przedsiębiorstwa, czyli wartość tytułów własnościowych (ile zapłaciliby potencjalni inwestorzy gdyby dzisiaj chcieli wejść do spółki);
wartość ekonomiczna, czyli taka kategoria która uwzględnia skutki wszystkich decyzji, a także faktyczną siłę ekonomiczną spółki, syntetyzuje efektywność działania spółki we wszystkich obszarach jej działalności.
NVA - dodana wartość rynkowa
Ekonomiczna wartość dodana syntetyzuje główne obszary działalności przedsiębiorstwa, wskazuje na role:
optymalnej struktury kapitału;
prawidłowych (efektywnych) decyzji alokacyjnych;
prawidłowego wyznaczenia potrzeb kapitałowych przedsiębiorstwa i wycofywania kapitału z przedsięwzięć nieefektywnych (asset management).
Ekonomiczna wartość dodana jest to suma zdyskontowanych spodziewanych...
Ekonomiczna wartość dodana odpowiada albo równa się różnicy pomiędzy stopą zwrotu zaangażowanego kapitału mierzona zyskiem operacyjnym (EBIT), a średnim ważonym kosztem kapitału, czyli odpowiada różnicy tych dwóch wielkości przypadającą na każdą jednostkę zaangażowanego kapitału.
Kapitały i majątek przedsiębiorstwa - ogólna charakterystyka, ujęcie bilansowe.
Kategorie ujęcia bilansowego:
kapitału (pasywa) - określa kto wniósł kapitał w finansowanie przedsiębiorstwa, co jest głównym źródłem finansowania działalności przedsiębiorstwa; strona kapitału określa również prawa i obowiązki kapitałodawców wynikające z różnej ich pozycji prawnej w przedsiębiorstwie; kapitał przedsiębiorstwa równocześnie wyznacza zobowiązania przedsiębiorstwa wobec kapitałodawców z uwzględnieniem różnych terminów ich wymagalności (w bilansie kapitał im wyżej tym większy termin wymagalności);
majątku (aktywa).
Grupy kapitału:
kapitał własny przedsiębiorstwa, który odpowiada wkładowi właścicieli finansowania przedsiębiorstwa;
kapitał pożyczkowy, kapitał obcy (zobowiązania i rezerwy na zobowiązania - w bilansie).
Kapitał własny przedsiębiorstwa i jego struktura dotyczy spółek kapitałowych (egzamin - scharakteryzować kapitał własny).
W spółce kapitałowej kapitał własny ma zawsze pewną strukturę:
kapitał podstawowy (zakładowy) odpowiada w wartości tytułów własnościowych objętych przez właściciela przedsiębiorstwa (niekoniecznie zapłaconych). W spółce z o.o. wartość faktycznie objętych udziałów, natomiast w spółce akcyjnej wartość akcji ustalonych w wartości nominalnej. W interesie właścicieli obowiązuje zasada nie naruszalności kapitału podstawowego;
kapitały uzupełniające wobec kapitału podstawowego (kapitał zapasowy, kapitał lub kapitały rezerwowe). Kapitał zapasowy (kapitał zapasowy przeznaczony jest na.. - pytanie na egzamin) jest przeznaczony na ewentualne pokrycie strat bilansowych. W spółkach akcyjnych kapitał zapasowy jest kapitałem obowiązkowym w minimalnej wysokości 1/3 kapitału podstawowego. W spółkach z o.o. nie ma takiego obowiązku. Kapitał zapasowy jest to część zysku netto. Kapitał zapasowy powstaje w przypadku dopłat właścicieli. W spółkach akcyjnych istotnym źródłem tworzenia i uzupełnienia kapitału zapasowego jest agio spółki - różnica pomiędzy ceną sprzedaży akcji (cena emisyjna), a wartością nominalną (pytanie na egzamin);
zysk netto spółki jest uwzględniany w dwóch pozycjach: do momentu jego podziału traktujemy jako element kapitału własnego, a także kapitał własny zwiększa zysk niepodzielny w spółce.