„Mały plastyk”

program edukacyjny dla dzieci 5-6-letnich

ze zdolnościami i zainteresowaniami plastycznymi

Autorki

mgr B. Grządziela

mgr A. Palimąka

Radom 2005

„ Należy pozwalać dzieciom rysować, co chcą i jak chcą, byle rysowały chętnie i szczerze.”

S.Szuman

SPIS TREŚCI

Wstęp

1. Cele programu

2. Metody i formy realizacji

3. Warunki realizacji programu

4. Procedura osiągania celów

5. Ewaluacja programu

6. Bibliografia

WSTĘP

Głównym celem wychowania dziecka w wieku przedszkolnym jest kształtowanie jego osobowości. Powinno się ono dokonywać i przejawiać we wszelkich możliwych formach aktywności.

Wtedy właśnie uzewnętrzniają się jego emocje, przeżycia, nie do końca sformułowane i nazwane myśli, nie wypowiedziane słowa.

Poprzez działanie dziecko wyraża siebie; jest to niezwykle ważny i „drogocenny moment” informacji o nim samym, z którego każdy nauczyciel powinien korzystać jak najczęściej.

Jedną z najprzyjemniejszych i najchętniej podejmowanych form aktywności jest działalność plastyczna. Pozostawia ona na długo efekt działania w postaci obrazu, rzeźby, czegoś, co widać, można dotknąć, pokazać lub komuś podarować.

Aby zajęcia plastyczne spełniały swoją rolę niezbędne jest zapewnienie dziecku atmosfery ciepła i życzliwej aprobaty, całkowicie wykluczającej pośpiech, zniecierpliwienie, złośliwą krytykę i sugestywność a zapewniającej spokój i poczucie wolności.

Bez tego nie może zaistnieć prawdziwe porozumienie między dorosłymi a dziećmi.

Tworząc, dziecko doznaje jednocześnie różnych wrażeń wywołanych samym tematem, barwami, różnorodnością materiału, kształtów i form. Aby dziecko chętnie podejmowało działania plastyczne, powinno się je do tego odpowiednio zachęcać poprzez stwarzanie ku temu odpowiednich warunków, takich gdzie samo stanie się twórcą.

Pozytywne przeżycia dopingują do działania, uaktywniają wszystkie funkcje twórcze, które są nieograniczone, a jednocześnie w sposób nieprzymuszony wzbogacają jego doświadczenia plastyczne, zachęcają do twórczych poszukiwań i niekonwencjonalnych rozwiązań.

Dzieci mają możliwość poznawania dzieł sztuki w różnych dziedzinach ( literatura, malarstwo, muzyka, teatr) a tworząc dzieła samodzielnie odczuwają namiastkę sztuki w sobie, czują się kimś bardzo ważnym.

Podnoszą w ten sposób poczucie własnej wartości. Uczą się wiary we własne siły, wyrozumiałości dla innych, współpracy i wzajemnej pomocy.

1. CELE PROGRAMU

Cele ogólne

• pobudzanie i rozwijanie umiejętności wypowiadania osobistego stosunku do rzeczywistości

• kształtowanie twórczej osobowości wrażliwego odbiorcy dzieła sztuki

• rozwijanie wyobraźni, zainteresowań i uzdolnień plastycznych

• rozwijanie poczucia własnej wartości i wiary we własne siły

Cele szczegółowe

dziecko potrafi, zna, umie:

• posługiwać się prostymi narzędziami plastycznymi

• stosować różne barwy i ich odcienie w pracach plastycznych

• tworzyć rzeźby z papieru, gliny, masy solnej, modeliny, papieru

• komponować formy przestrzenne z papieru, sznurka itp.

• tworzyć małe fory zdobnicze (biżuteria, znaki itp.)

• posługiwać się nożyczkami - wycinanki, serwetki

• nazywać podstawowe narzędzia malarskie

• rozróżniać gatunki malarskie ( pejzaż, portret, martwa natura)

2. METODY I FORMY REALIZACJI

Metody pracy:

• praca według wzoru

• zadań inspirujących

• swobodnej ekspresji

• aktywizujące

Formy pracy:

• zabawy twórcze

• zajęcia w grupach

• spotkania z artystami

• zwiedzanie wystaw

3. WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU

• sala do zajęć plastycznych wyposażona w: sztalugi, materiały papiernicze, tekstylne, przyrodnicze, narzędzia malarskie, wybrane reprodukcje obrazów, odzież ochronną dla dzieci.

4. PROCEDURA OSIĄGANIA CELÓW

Tematyka zajęć	Treści realizacji	Przewidywane osiągnięcia
1.Zabawy kreską	Udostępnianie i poszerzanie doświadczeń dziecka poprzez wykorzystywanie w pracach różnorodnych narzędzi: kredka świecowa kredka ołówkowa pastele suche i olejne ołówek flamastry kreda węgiel rysunkowy świeca	Dziecko potrafi: prawidłowo posługiwać się różnymi narzędziami różnicować pracę za pomocą kreski (odpowiedni nacisk) - rozwija sprawność manualną
2. Świat barw	Nabywanie umiejętności rozpoznawania i nazywania barw: barwy podstawowe barwy pochodne barwy ciepłe i zimne Poznawanie znaczenia barw przy wyrażaniu nastroju, przedstawianiu przedmiotów i zjawisk, zdarzeń i postaci. Malowanie z wykorzystaniem: farb plakatowych akwareli farb klejowych farb do malowania na szkle plasteliny tuszu pasty do zębów Poznawanie niektórych trudniejszych technik plastycznych: malowanie mokre na mokrym frottage batik gwasz Wykorzystywanie do malowania farbami narzędzi innych niż pędzle: palce szczoteczki do zębów gąbka nitka patyczki firanka gaza piórka folia	prawidłowo rozpoznaje i nazywa kolory dobiera odpowiednią barwę do przedstawiania zjawisk i przedmiotów potrafi mieszać kolory i nazywać je stosuje bogatą gamę kolorystyczną w swoich pracach potrafi wyrażać barwą nastrój, doznania i uczucia rozpoznaje i nazywa techniki plastyczne w zależności od stosowanych środków artystycznego wyrazu wykonuje prace według instrukcji nauczyciela wykonuje prace według pomysłów własnych posługuje się różnorodnymi narzędziami
3. Cuda z papieru	Poznawanie właściwości różnych gatunków papieru poprzez wykonywanie różnorodnych prac: rzeźby z papieru wycinanki wydzieranki mozaiki z kolorowych i czarno-białych gazet origami	umie nazwać różne gatunki papieru: karton, szary papier, kolorowy, tektura, bibuła, gazety umie zastosować odpowiedni gatunek papieru w swoich pracach poznaje właściwości papieru poprzez: darcie, gięcie, składanie, wycinanie
4. Jesteśmy rzeźbiarzami	Wykonywanie rzeźb i płaskorzeźb z: plasteliny gliny modeliny masy solnej masy papierowej rzeźbienie w klejówce z trocinami rzeźby ze śniegu, piasku	potrafi tworzyć rzeźby z różnorodnych materiałów dobiera właściwe do swojej pracy materiały
5.Techniki graficzne	Poszerzanie doświadczeń plastycznych dziecka poprzez stosowanie prostych technik graficznych: stemplowanie kalkowanie odbijanie różnych faktur na papierze( materiał przyrodniczy, tektura falista, tkaniny) monotypia pozytywowa i negatywowa malowanie na szablonach ( napisy, kwiaty, zwierzęta)	nazywa i stosuje proste techniki graficzne potrafi zastosować odpowiednie narzędzia posługuje się przyborami w bezpieczny sposób
6.Malowanie muzyki	Kształtowanie umiejętności tworzenia obrazów inspirowanych muzyką : przedstawianie krajobrazu, pejzaży z najbliższego otoczenia wyrażanie emocji związanych ze słuchaną muzyką	potrafi tworzyć obraz pod wpływem słuchanej muzyki przedstawia świat widziany we własnej wyobraźni właściwie dobiera materiały i technikę do swojej pracy określa nastrój muzyki za pomocą środków plastycnych
7.Elementy dekoracyjne	Wykonywanie różnorodnych prac dekoracyjnych służących zarówno dekoracji pomieszczeń, jak i przeznaczonych na upominki dla najbliższych: pisanki ozdoby choinkowe biżuteria ( z modeliny, koralików, makaronu, materiałów tekstylnych) bukiety- ikebany z materiału przyrodniczego, papieru, drutu, włóczki, sznurka flakony: z gliny, modeliny, oklejane plasteliną, materiałem przyrodniczym, sznurkiem	umie stosować różnorodne techniki podczas wykonywania prac użytecznych rozumie potrzebę dbania o estetykę najbliższego otoczenia potrafi zastosować w swojej pracy różnorodne materiały potrafi wykonywać upominki dla najbliższych
8.Zwiedzamy galerie	Wzbudzanie zainteresowań sztuką, stwarzanie warunków do bezpośredniego kontaktu ze sztuką poprzez: zwiedzanie ekspozycji malarstwa oglądanie prac w galeriach oglądanie rzeźb i pomników znajdujących się w pobliżu przedszkola oglądanie reprodukcji obrazów znanych mistrzów przybliżanie wiadomości na temat wybranych malarzy i rzeźbiarzy zapoznanie z etapami powstawania obrazów olejnych	potrafi określić rodzaj oglądanego dzieła zna wybrane techniki malarskie ( obraz olejny, akwarela, gwasz) rozróżnia niektóre gatunki malarskie: portret, pejzaż, martwa natura zna nazwiska niektórych artystów i określa ich zawód ( malarz, rzeźbiarz) zna technikę malowania na płótnie
9.Nasza wystawa	Kształcenie potrzeby eksponowania wytworów własnej sztuki poprzez: organizowanie na terenie placówki galerii sztuki dziecięcej eksponującej prace dzieci z zakresu różnorodnej tematyki zajęć koła plastycznego eksponowanie wytworów dzieci w środowisku lokalnym zachęcanie do udziału w różnych konkursach organizowanych na terenie miasta wystawianie prac na aukcji podczas „Festynu rodzinnego”	odczuwa zadowolenie z możliwości prezentowania swoich prac dla szerszego grona dostrzega rozwój własnych umiejętności
10.Nasza pracownia	Zorganizowanie na terenie placówki pracowni plastycznej: gromadzenie wyposażenia pracowni wzbogacanie bazy: narzędzi i przyborów gromadzenie materiału naturalnego i przyrodniczego gromadzenie odzieży ochronnej dla dzieci	aktywnie uczestniczy w tworzeniu pracowni wzbogaca zasoby materialne pracowni rozumie potrzebę wspólnego dbania o pracownię

5. EWALUACJA PROGRAMU

Realizacja programu umożliwia nauczycielowi dokonywanie systematycznej ewaluacji, której można dokonać przez:

• zbadanie opinii rodziców- przeprowadzenie ankiety, dotyczącej wpływu na rozwój dziecka udziału w zajęciach plastycznych

• analizę osiągnięć dzieci

• udział w konkursach plastycznych

• zdobyte wyróżnienia i nagrody

Nauczyciel na podstawie dokonanej ewaluacji ma możliwość dokonania samooceny swojej pracy z dziećmi oraz okazję do refleksji nad swoimi kompetencjami, wiedzą merytoryczną dotyczącą twórczości plastycznej dziecka przedszkolnego.

6. BIBLIOGRAFIA

1. Czajka S.: Nauczyciel a twórczość plastyczna uczniów - PWN

2. Gloton R., Clero C.: Twórczość aktywna dziecka - WsiP

3. Gołaszewski T.: Muzeum a wychowanie plastyczne -WSiP

4. Goriszowski W., Kowalik P.: Zagadnienie dydaktyki i plastyki w szkole podstawowej- WSP

5. Goriszewski W., Kowalik P.: O zainteresowaniach uczniów plastyką - Biuletyn nr XXX / 1999

6. Odojewska B.: Klasa - pracownia plastyczna - Plastyka w szkole 1988 nr 5

7. Read H.: Wychowanie przez sztukę - Ossolineum

8. Szuman S.: O sztuce i wychowaniu estetycznym

9. Szuman S.: Sztuka dziecka - WSiP

10) Wojnar I.: Estetyka i wychowanie - PWN

11) Wojnar I.: Wychowanie przez sztukę - PWN

OPINIA NAUCZYCIELA WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO

Po wnikliwej analizie programu, jego treści, celów oraz form i metod realizacji wyrażam swoją pozytywną opinię o nim.

Praca z programem „ Mały plastyk” może być dla dzieci z uzdolnieniami i zainteresowaniami plastycznymi szansą do ich dalszego rozwoju i pogłębiania wiedzy.

mgr Jolanta Gumowska

---