Wydział PiPs	Instytut Psychologii Zakład Psychologii Ogólnej		Rodzaj studiów: dzienne, wieczorowe Kierunek: Psychologia
Nazwa przedmiotu: EMOCJE, MOTYWACJA
Forma zajęć: ćwiczenia		Liczba godzin: 30		Semestr: drugi

EMOCJE, MOTYWACJA

Prowadzący: dr Agata Chudzicka-Czupała, nr pokoju 331

Cele zajęć:

1. Przekazanie wiedzy na temat źródeł emocji i procesów motywacyjnych, ich powstawania i wzbudzania, przebiegu, wpływu na zachowanie oraz ich związków z procesami poznawczymi. Analiza zakresu, w jakim stanowić one mogą wzorzec uniwersalny a w jakim są ekspresją jednostkową i niepowtarzalną, z uwzględnieniem kulturowego kontekstu emocji.

2. Zapoznanie studentów ze współczesną wiedzą na temat procesów emocjonalnych i motywacyjnych, z uwzględnieniem wyników najnowszych badań. Przekazanie wiadomości na temat całościowego, syntetycznego obrazu dorobku psychologii w zakresie tematyki emocji i motywacji.

3. Praktyczne aspekty - poznanie metod pomiaru nasilenia wybranych emocji i cech motywacji, możliwość wykorzystywania wiedzy na temat motywacji w procesie kształtowania postaw i wpływania na zachowanie się ludzi.

Warunki zaliczenia przedmiotu:

1. Obecność na zajęciach (dozwolona jedna nieobecność nieusprawiedliwiona)

2. Aktywny udział w zajęciach - przygotowanie części wybranych zajęć (przeprowadzenie badania lub pomoc w przygotowaniu ćwiczeń praktycznych i opracowanie teorii)

3. Pozytywne zaliczenie sprawdzianów wiadomości - pierwszy test 08.04., drugi test 13.05.

Podstawowe treści programowe:

1. Stany emocjonalne podstawowe i pochodne, zróżnicowanie stanów afektywnych.

2. Czynniki wpływające na przeżywanie emocji.

3. Neurofizjologia emocji.

4. Funkcje stanów afektywnych Wpływ emocji na zachowanie się człowieka (stymulacja i organizacja zachowania).

5. Teorie emocji:

1. klasyczne (teorie Jamesa-Langego, Cannona-Barda, Schachtera i Singera; aktywacyjne teorie emocji),

2. poznawcze (koncepcja emocji Lazarusa).

6. Ekspresja emocjonalna. Rozpoznawanie i wyrażanie emocji. Regulacja emocji. Ekspresja emocji-wpływ kultury.

1. Stres i frustracja, przyczyny i skutki, radzenie sobie ze stresem.

2. Agresja - przyczyny, rodzaje zachowań agresywnych, profilaktyka.

3. Lęk jako motyw działania, techniki mierzenia siły lęku.

4. Miłość i sympatia a zachowanie się człowieka.

5. Poczucie szczęścia i radości - źródła, sposób doświadczania.

6. Kulturowe podobieństwa i różnice w ekspresji emocji.

7. Inteligencja emocjonalna.

7. Emocje i motywacja a działanie. Procesy afektywne i poznawcze jako mechanizmy motywacyjne (stymulacja i organizacja zachowania).

1. Źródła i motywy działania (odruchy, popędy, instynkty, zachowania normatywne

i autonomiczne). Konflikty motywacyjne.

2. Motywacja a sprawność działania (znaczenie siły pobudzenia i trudności zadania- ilustracje praw Yerkesa - Dodsona, wpływ sukcesu i porażki ).

3. Motywacja osiągnięć, poziom aspiracji.

4. Emocje i motywacja wzbudzane przez kontrolę i ocenę a działanie (poczucie pokrzywdzenia, wpływ negatywnej niesprawiedliwej oceny lub nadmiernych nagród).

5. Sposoby motywowania ludzi. Inni ludzie w procesach motywacyjnych.

Literatura podstawowa:

1. Ekman P., Davidson R. J. (1998). Natura emocji. Podstawowe zagadnienia. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

2. Heszen-Niejodek I., Ratajczak Z. (1996). Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne. Katowice, Wyd. UŚl.

3. Franken R.E. (2005). Psychologia motywacji. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

4. Lewis M., Haviland-Jones J.M.(2005).Psychologia emocji. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

5. Parkinson B., Colman A. M. (red.) (1999). Emocje i motywacja. Poznań, Wyd. Zysk i S-ka.

6. Strelau J. (red.) (2000). Psychologia. Podręcznik akademicki.t.2, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

7. Strelau J., Doliński D. (red.) (2008). Psychologia. Podręcznik akademicki.t.1, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Literatura uzupełniająca:

1. Argyle M.(2004). Psychologia szczęścia. Wrocław. Wyd. Astrum.

2. Aronson E. (red.). (1997). Psychologia społeczna. Serce i umysł. Poznań, Wydawnictwo Zysk i S-ka.

3. Czapiński J. (1994). Psychologia szczęścia. Warszawa, PTP.

4. Duszak A., Pawlak N. (red.) (2005). Anatomia szczęścia. Emocje pozytywne w językach i kulturach świata. Warszawa, Wyd. UW.

5. Eibl-Eibesfeldt I. (1987). Miłość i nienawiść. Warszawa, PWN.

6. Forward S., Frazier D. (2000). Szantaż emocjonalny. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

7. Fromm E. (1998). Anatomia ludzkiej destrukcyjności. Poznań. Dom Wydawniczy REBIS.

8. Fromm E. (2000). O sztuce miłości. Poznań. Dom Wydawniczy REBIS.

9. Fromm E. (1996). Serce człowieka. Jego niezwykła zdolność do dobra i zła. Warszawa-Wrocław, PWN.

10. Gasiul H. (2002). Teorie emocji i motywacji. Warszawa, UKSW.

11. Goleman D. (1997). Inteligencja emocjonalna. Poznań, Wyd. Media Rodzina.

12. Herzyk A., Borkowska A. (red.) (2002). Neuropsychologia emocji. Poglądy. Badania. Klinika. Lublin, Wyd. UMCS.

13. Herzyk A. (2003). Mózg, emocje, uczucia. Analiza neuropsychologiczna. Lublin, Wyd. UMCS.

14. Heszen-Niejodek I., Mateusiak J. (2002). Konteksty stresu psychologicznego. Katowice, UŚl

15. Kępiński A. (2002). Lęk. Warszawa, Wyd. Literackie.

16. Krahe B. (2005). Agresja. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

17. Kolańczyk A., Fila-Jankowska A., Pawłowska-Fusiara M., Sterczyński R. (2004). Serce w rozumie. Afektywne podstawy orientacji w otoczeniu. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

18. Lazarus R.S. (1986). Paradygmat stresu i radzenia sobie. Nowiny Psychologiczne, 3-4

19. LeDoux J. (2000). Mózg emocjonalny. Tajemnicze podstawy życia emocjonalnego. Poznań, Wyd. Media Rodzina.

20. Madsen K.B. (1980). Współczesne teorie motywacji. Warszawa, PWN.

21. Mietzel G. (1998). Wprowadzenie do psychologii. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

22. Oatley K., Jenkins J.M. (2003). Zrozumieć emocje. Warszawa, PWN.

23. Ranschburg J. (1993). Lęk, gniew, agresja. Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe

24. Reykowski J. (1974). Eksperymentalna psychologia emocji. Warszawa, Wyd. Książka i Wiedza

25. Reykowski J. (1977). Z zagadnień psychologii motywacji. Warszawa, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne.

26. Seligman M.E.P. (1993). Optymizmu można się nauczyć. Poznań, Wyd. Media Rodzina

27. Selye H. (1960). Stress życia. Warszawa, PZWL.

28. Widerszal - Bazyl Maria (1978) „Kwestionariusz do mierzenia motywacji osiągnięć” [ w: ] „ Przegląd psychologiczny ”, , t. XXI, nr 2, s.363 - 366

29. Wojciszke B. (1998). Psychologia miłości. Intymność-namiętność-zaangażowanie. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Literatura do przeczytania na drugie zajęcia (na 25.02.):

1. Parkinson B., Colman A. M. ( red. ) ( 1999) Emocje i motywacja, r. 1

2. Mietzel G. (1998) Wprowadzenie do psychologii, r. 8

3. Lewis M., Haviland-Jones J. (2005). Psychologia emocji. r. 3, 5

4. Franken R. E. (2005). Psychologia motywacji. r. 1, 2

5. Strelau J., Doliński D. (2008) Psychologia. T.1 r. 7.2.

Literatura do przeczytania na trzecie zajęcia (na 04.03.):

1. Oatley K., Jenkins J. M. „Zrozumieć emocje.” r. 4 i r. 9 s. 248-260

2. Lewis M., Haviland-Jones J. (2005). Psychologia emocji. r. 16, 17

3. Ekman P., Davidson R. J. (1998). Natura emocji. Podstawowe zagadnienia, 146-153, 336-341

4. Strelau J., Doliński D. (2008) Psychologia. T.1 r. 7.3, 7.4.

Literatura do przeczytania na czwarte zajęcia (na 11.03.):

1. Parkinson B., Colman A. M. ( red. ) (1999) Emocje i motywacja, r. 5

2. Mietzel G. (1998) Wprowadzenie do psychologii, r. 8, s. 326-341

3. Heszen-Niejodek I., Ratajczak Z. (1996) Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne, 2 artykuły : Stres i radzenie sobie I. Heszen-Niejodek i Stres-radzenie sobie-koszty psychologiczne Z. Ratajczak

4. Tomaszewski T. (red.) „Psychologia” - klasyka psychologii (notatka)

dla zainteresowanych:

Mietzel G. (1998) Wprowadzenie do psychologii, r. 8, s. 326-341

Lazarus R.S. (1986). Paradygmat stresu i radzenia sobie. Nowiny Psychologiczne, 3-4

Literatura obowiązująca do pierwszego kolokwium (na 08.04.) :

1. Oatley K., Jenkins J. M. „Zrozumieć emocje.” r. 4 i fragment r. 9 s. 248-260

2. Parkinson B., Colman A. M. ( red. ) (1999) Emocje i motywacja, r. 1 i 5

3. Mietzel G. (1998) „Wprowadzenie do psychologii” r. 8

4. Franken R. E. (2005). Psychologia motywacji. r. 1, 2

5. Heszen-Niejodek I., Ratajczak Z. (1996) „Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne.”,

6. 2 artykuły: „Stres i radzenie sobie” I. Heszen-Niejodek i „Stres-radzenie sobie-koszty psychologiczne” Z. Ratajczak

7. Tomaszewski T. (red.). „Psychologia” - klasyka psychologii

z rozdziału „Frustracja i stres psychologiczny”

biologiczna i psychologiczna koncepcja stresu, model reakcji na stres, fazy stresu według koncepcji biologicznej i psychologicznej, zmiany specyficzne i niespecyficzne w stresie;

z rozdziału „Człowiek i otoczenie” - typologia sytuacji trudnych (przyjmuje się ją za klasyfikację źródeł stresu)

z rozdziału „Frustracja i stres psychologiczny” - pojęcie frustracji - definicje, przyczyny frustracji, konflikty motywacyjne (Lewin) a frustracja, skutki frustracji ( agresja, regresja, fiksacja) - wystarczy znajomość notatki przekazanej na zajęciach

8. Lewis M., Haviland-Jones J. (2005). “Psychologia emocji.” r. 5, 16, 17

9. Aronson E. (red.) „Psychologia społeczna. Serce i umysł”, rozdział na temat agresji

10. Strelau J., Doliński D. (2008) Psychologia. T.1 r. 7.2., 7.3, 7.4

---