Istota prezentacji multimedialnej

W obecnych czasach komunikowanie stanowi podstawowy aspekt życia społecznego i jego znaczenie stale wzrasta.

Dlatego też istotą skutecznego działania we współczesnym świecie staje się zatem nie tyle przekazywanie informacji, ile doskonalenie sposobów przekonywania i motywowania. Możliwości te stwarza właściwa prezentacja, która jest formą bezpośredniego i celowego oddziaływania na określoną publiczność.

Prezentacja w procesie komunikowania jest planowym i systematycznym sposobem oddziaływania na określoną grupę w sposób bezpośredni. Prezentacji nie należy sprowadzać wyłącznie do oglądania czegoś czy informowania o czymś. Szczególną powinnością prezentacji jest przekonywanie odbiorcy do idei, koncepcji, usługi, określonych działań czy produktu.

Stąd też wyróżnia się trzy funkcje prezentacji:
1. informowanie;
2. przekonywanie;
3. motywowanie.

Nadrzędność prezentacji w stosunku do innych form i narzędzi informacyjnych polega na tym, że nie jest to metoda pośredniego przekazywania informacji lecz wymiany informacji i doświadczeń oraz rozwijania umiejętności. A więc w prezentacjach informacja jest środkiem, a nie celem (Łasiński G., 2000, s. 64). Nowoczesna prezentacja, a więc w istocie zintegrowany zespół warunków i działań tworzących prezentacji wyraża się kompleksowym i konsekwentnym połączeniem funkcji, środków i stylu. Jest to system łączący technikę, sposób i formę bezpośredniego oddziaływania na określoną grupę ludzi.

Prezentacja jest działaniem celowo zorientowanym, a niespontanicznym, i nieprzygotowanym. Cel wyraża przyszły stan rzeczy, do którego zmierzamy w naszym działaniu. Przed przystąpieniem do prezentacji należy sformułować cele prezentacji:
- co chcemy sami osiągnąć poprzez prezentację (cele otwarte i ukryte)?
- co powinniśmy osiągnąć zdaniem zlecającego prezentację?
- czy istnieje sprzeczność między celami?
- czy słuchacze znają, rozumieją prezentację?
- co powinni wiedzieć, umieć i odczuwać uczestnicy na końcu prezentacji?
- w jaki sposób ocenić stopień realizacji celu, czyli jak ocenić skuteczność prezentacji?
- czy w efekcie prezentacji mają zostać podjęte jakieś ustalenia, wnioski czy decyzje?

Uczestnikami prezentacji, w zależności od jej rodzaju, mogą być dowolne grupy ludzi. Uczestnikami prezentacji edukacyjnych mogą być np. uczniowie, studenci, pracownicy itp. Natomiast prezentacji politycznych - wyborcy; handlowych, biznesowych - klienci, menedżerowie. Przygotowując prezentację, należy określić uczestników, przedmiot prezentacji i sposób jej przeprowadzenia. Należy posiadać niezbędne informacje o uczestnikach prezentacji.

Wg A. Lenzena do najważniejszych informacji o uczestnikach należą:
1. sytuacja uczestników
- miejsce w hierarchii,
- funkcja w organizacji, grupie, firmie,
- funkcja w odniesieniu do prezentacji,
- wiedza dotycząca tematu prezentacji.
2. zainteresowanie i osobiste zaangażowanie uczestników
- oczekiwania związane z treścią i zakresem materiału,
- oczekiwania związane z poziomem prezentacji,
- przewidywana wartość wyników prezentacji,
- oczekiwania korzyści płynących z uczestnictwa.

3. nastawienie
- do przedmiotu prezentacji,
- do celu prezentacji,
- do prezentera.

W prezentacji sensowne jest przedstawianie tylko tego, co ułatwi i umożliwi osiągnięcie celu, a nie wszystkiego, co wiemy i posiadamy. Należy więc zebrać materiały w postaci: tekstu, obrazów, danych, grafiki, filmów itp., wybrać materiały konieczne do realizacji celów prezentacji. Ważną rzeczą zarówno dla słuchaczy, jak i prezentera jest przedstawienie na wstępie celu prezentacji, struktury (układu), a także tez (założeń) prezentacji i kluczowych terminów (słów).
Prezentację należy przeprowadzać:
- kompetentnie (wiedza, osobowość styl, umiejętności interpersonalne),
- wizualnie (obrazowo),
- ciekawie i "żywo",
- zrozumiale.

Istotą prezentacji, poza informowaniem, jest przekonywanie i motywowanie. Tak rozumiana prezentacja z całą gamą jej rodzajów, określanych przez U. Schelera mianem metod prezentacyjnych, może stać się istotną modyfikacją dotychczasowego, klasycznego spojrzenia na metody pracy z odbiorcą informacji.

Do podstawowych metod prezentacyjnych zaliczyć można:
1. prezentację zamkniętą - wykład, referat, prelekcję oraz zbyt często lekcję szkolną,
2. prezentację otwartą - seminarium,
3. dyskusję, czyli grupową wymianę doświadczeń, idei, opinii, przekonań,
4. moderację, czyli metodę aktywnego rozwiązywania problemów w grupach pod kierunkiem przewodnika - moderatora,
5. warsztaty, czyli metodę osobistej aktywności uczestnika w zajęciach grupowych polegających na wymianie doświadczeń, analizie problemów, projektowaniu zmian - rozwiązań oraz w podejmowaniu decyzji,
6. trening, czyli forma doskonalenia różnych umiejętności praktycznych,
7. metody kombinowane, które uwzględniają połączenie sekwencji prezentacyjnych
2 lub 3 metod, np. połączenie seminarium z laboratorium w jednym bloku tematycznym.

Metody prezentacyjne wywodzą się z metod edukacyjnych, stanowiąc ich uporządkowaną - pod względem skuteczności oddziaływania na uczestników - część.

Do podstawowych metod edukacyjnych i najczęściej stosowanych sposobów pracy dydaktycznej zalicza się:
1. metody oparte na słowie, tzn. wykład, pogadanka, opowiadanie, opis, dyskusja, praca z książką,
2. metody oparte na obserwacji, tzn.: pokaz, pomiar,
3. metody oparte na działalności praktycznej, tzn.: zajęcia laboratoryjne, zajęcia praktyczne,

Niektórzy dydaktycy do sposobów tych zaliczają ponadto tzw. metodo-formy nauczania.

Podsumowując zarys zagadnień dotyczących prezentacji należy stwierdzić, iż obecnie dla sprawnego komunikowania się nie wystarczą już same środki techniczne, gdyż informacja musi być nie tylko przekazana, lecz także zrozumiana i przekonująca. Dlatego obok kwestii jak najszybciej i najskuteczniej przesłać informację, pojawia się druga - nie mniej ważna - jak ją sformułować. A jednym z elementów tego procesu jest właśnie prezentacja.

Opracowanie: Edwarda Myrdak

---