10. Zarys wiedzy o materiałach malarskich.(1)

Rodzaje farb stosowanych w budownictwie i ich przeznaczenie: 1) ze wzgl. na rodzaj zastosowanego spoiwa (subst. bitumicznych):

- farby na spoiwach rozpuszczalnych w wodzie, czyli farby wodne, - farby wapienne (stosuje się na świeżych podłożach wapiennych i cementowych),

- farby cementowe (można malować tynki, bezpośrednio cegłę, prefabrykaty żużlo i żwirobetonowe oraz płyty azbestowe), - farby krzemionkowe (do malowania elewacji budynków (mocne tynki cementowe i wapienno-cementowe, cegła, kamień), pomieszczeń wewn. budynków narażonych na stałe zawilgocenia (pralnie i suszarnie), hal fabrycznych o mokrej technologii produkcji (fabryki celulozy, bielarnie w przem. tekstylnym), a także do drewna, bo posiadają właściwości ognioodporne), - farby klejowe (wyłącznie do malowania wewn. wykonywanego na świeżych i starych tynkach cem., cem-wap, wap. i gipsowych),

- farby kazeinowe (podłoża mocne i niepylące, jak tynki, beton i cegła, drewno i mat. Drewnopochodne), - farby klejowe niegnilne (można malować świeże wilgotne podłoża) farby na spoiwach nierozpuszczalnych w wodzie, a rozpuszczalne w rozpuszczalnikach organicznych - wyroby lakierowe olejne (pokost lniany-gruntowanie drewna i tynków; farby olejne- f. do robót wewn., f. do robót zewn., f. olejne podkładowe, f. nawierzchniowe; farby i emalie olejne, -lakier olejny bezbarwny do robót wewn.(do lakierowania uprzednio zapokostowanych przedm. z drewna nie narażonych na wpływy atmosf.), lakier olejny bezbarwny wodoodporny (ostatnia powłoka malarska na drewno i stal), emalie ol. zewn. (stolarka budowlana i inne przedm. z drewna, elem. metalowe i tynki narażone na wpływy atmosf.), emalie ol. wewn. (j.w., ale wewnątrz), emalie ol. wodoodporne(do malowania przedm. drewnianych, spoiw emulgowanych lub z wodnych dyspersji wysokopolimeryzowanych żywic syntetycznych i kauczuków (f. em. Polinit - do malowania wewn. i zewn. pow. budynków; f. em. Nobilit-do wymalowań wewn. budynku; f. em. Maleinol-pow. tynków cementowych, cem.-wap. i gipsowych wewnątrz budynku oraz elewacji; f. em. Emolit-do wykańczania wnętrz i elewacji budynku narażonych na działanie atmosf. wilgotnej i agresywnej; f. em. Styronit-do wykańcznia wnetrz budynków o wysokich wymaganiach higienicznych; f. em. Polinex-zewn. pow. ścian budynków; farby akrylowe-na świeże tynki cem., cem-wap. i podłoża betonowe).

2) wg zakresu zastosowania w budownictwie, a więc mając na uwadze charakterystyczne cechy użytkowe:

- wyroby malarskie ogólnego stosowania, obejmujące:

farby ścienne zmywalne i niezmywalne (farby wodne oraz emulsyjne i dyspersyjne)

- farby, emalie i lakiery do malowania lamperii, elementów konstrukcji drewnianych i z materiałów drewnopochodnych oraz elementów i konstrukcji metalowych (z wyłączeniem tzw. farb przeciwrdzewnych-do elem. I konstrukcji stalowych); w grupie tej wyróżnia się wyroby podkładowe I nawierzchniowe oraz wewn. I zewn.

- farby specjalne, do których zalicza się farby antykorozyjne, przeciwrdzewne I chemoodporne (przed działaniem egresywnych subst. ciekłych lub gazowych), ognioodporne, bakteriobójcze, odporne na wyższą temp. podłogowe, dekoracyjne, politury i in.

Składniki farb budowlanych wraz z przykładami:

1.pigmenty (w zależmości od skł. chem.: mineralne i organiczne, w zależności od pochodzenia i sposobu produkcji: naturalne (ziemne), i sztuczne): pigm. białe-biel cynkowa, litopon, biel tytanowa, kreda pławiowa, biała glinka, wapno gaszone; p. żółte-ochra(ugier), żółcień chromowa, żółcień żelazowa (żółcień marsowa), żółcień cynkowa, żółcienie Hansa; p. czerwone-czerwień żelazowa naturalna, czerwień żelazowa sztuczna, minia ołowiana, czerwień lakowa, czerwień pigmentowa; p. brunatne-umbra; p. niebieskie-błękit ultramarynowy (ultramaryna), błękit żelazowy (błękit paryski, błękit Milori, błękit pruski), błękit kobaltowy (błękit Theranda, ultramaryna kobaltowa), błękit ftalocyjanowy (błękit monastralowy), błękity lakowe; p. zielone-tlenek chromowy, zieleń chromowa, ziel. cynkowa, ziel. ultramarynowa, ziel. pigmentowa, ziel. pigm. lakowa, ziel. ftalocyjanowa (ziel. monastralowa); p. czarne-sadze, czerń kostna, czeń grafitowa, czerń żelazowa (czarny tlenek żelaza-magnetyt); brązy-brąz złocisty, brąz aluminiowy.

2.wypełniacze-talk, bentonin, kaolin.

3.spoiwa (mineralne-ciasto wapienne, cement, szkło wodne potasowe; organiczne-kleje zwierzęce, kazeina, kleje roślinne, kleje celulozowe; spoiwa organiczne bezwodne-oleje schnące i pokosty, żywice lakiernicze, materiały bitumiczne; spoiwa emulsyjne-oleje schnące, żywice lub bitumy albo ich kompozycje)

4.Sykatywy-rozpuszczalne w olejach sole ołowiu, manganu lub kobaltu, kwasów tłuszczowych (olejany), żywicznych (żywiczany) lub naftenowych (naftenianiy)

5.Zmiękczacze (plastyfikatory)-estry kwasu ftalowego, estry kwasu fosforowego, kamfora, olej rycynowy, żywice alkidowe.

---