Problemy/ zagadnienia do testu zaliczeniowego z przedmiotu: socjologia kultury

• Wkład metodologiczny szkoły socjologicznej/etnologicznej E. Durheima w rozpoznawanie faktów społecznych i kulturowych; podstawy metody socjologicznej, definiowanie faktów społecznych

• Kultura jako koncepcja wyobrażeń zbiorowych; społeczne funkcje religii, jej specyfika, sacrum i profanum w ujęciu szkoły francuskiej; religia - sposoby jej badania; elementarne formy życia religijnego

• Kultura jako system wyobrażeń zbiorowych; koncepcja kultury i bohatera kulturowego - ustalenia Stefana Czarnowskiego

• Teorie wymiany społecznej; normy i zasady wzajemności; koncepcja całościowego faktu społecznego; wymiana jako fundament życia społecznego - M. Mauss

• Więź społeczna - typologie i teorie więzi. Społeczeństwo i wspólnota wg F. Tönniesa. Struktura społeczna z punktu widzenia więzi społecznych. W stronę socjologii humanistycznej.

• Mity społeczne. Sakralizacja i desakralizacja życia społecznego. Mity etniczne, rasowe, megalomania narodowa, etnocentryzm. Swój - obcy; antagonizm - wspólnota - sekciarstwo - regionalizm - globalizm

• Społeczny obraz świata; stereotypy a działanie ludzkie; stereotyp jako kategoria poznawcza i narzędzie badań w socjologii kultury.

• Struktura społeczna a kultura; socjologiczne rozpoznania kultury warstw i grup społecznych; społeczeństwo burżuazyjne; teoria klasy próżniaczej - etosy, dystynkcje.

• Rewolucja przemysłowa; dominacja kulturowa społeczeństwa mieszczańskiego. Typy kapitalizmu: od kapitalizmu kupieckiego do postkolonializmu

• Kultura i systemy technokratyczne; opresyjny charakter kultury mieszczańskiej (od dyscypliny do konsumpcji)

• Ciało uspołecznione - społeczeństwo opresji (dyscyplina, więzienie); dominacja - podległość - wolność - władza/wiedza - panoptyzm

• Kicz jako postawa, estetyka i sposób życia. Wpływ mentalności mieszczańskiej na kształt kultury od XVIII do XX wieku.

• Społeczna geneza kultury masowej; teorie kultury masowej. - krytyka i obrona

Literatura:

1. Bystroń J. St., Tematy, które mi odradzano, Warszawa 1980

2. Czarnowski S., Wybór pism socjologicznych, R.: Kultura, Warszawa 1982

3. Czarnowski S., Kult bohaterów i jego społeczne podłoże, Wstęp, Wnioski, Warszawa 1956

4. Durkheim E., Zasady metody socjologicznej, R. I, Warszawa 1987

5. Durkheim E., Elementarne formy życia religijnego, Księga I, Warszawa 1990

6. Foucault M., Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, R. III Dyscyplina, Warszawa 1993

7. Giddens A., Socjologia. Zwięzłe lecz krytyczne wprowadzenie, Poznań 1998

8. Kłoskowska A., Kultura masowa. Krytyka i obrona, Warszawa ( różne wydania)

9. Kultura masowa, wyb., przekł., przedmowa Cz. Miłosz, Kraków 2002

10. Mauss M., Szkic o darze, w: tenże, Socjologia i antropologia, Warszawa 2001

11. Moles A., Kicz, czyli sztuka szczęścia. Studium z psychologii kiczu, Warszawa 1978

12. Ossowska M., Moralność mieszczańska, R. II, III, Warszawa 1982

13. Ossowska M., Ethos rycerski i jego odmiany, Warszawa 1986

14. Ossowski St., Więź społeczna i dziedzictwo krwi, R. IV - VII, w: tenże, Dzieła, t.2, Warszawa 1966

15. Schaff A., Stereotypy a działanie ludzkie(całość), Warszawa 1981

16. Tönnies F., Wspólnota i społeczeństwo jako typy więzi międzyludzkich, w: Elementy teorii socjologicznych. Materiały do...., Warszawa 1975

---