„Cztery Pory Roku"
Geneza programu:
Pomysłodawca programu por. Marcin Wójcik podczas kontroli stanowisk pracy skazanych zatrudnionych w DPS w Machowinku zauważył, że mają oni bardzo dobry kontakt z podopiecznymi ośrodka, pomagają im w drobnych czynnościach, tłumaczą sposób wykonywania zleconych im prac, chętnie wykonują prace dodatkowe. Obserwacja wzajemnych relacji między skazanymi a osobami niepełnosprawnymi, pozytywnego charakteru ich wzajemnych kontaktów, obustronnego dążenia do interakcji zachęciła wykorzystania tych tendencji w procesie readaptacji społecznej osób marginalizowanych penalnie.
Charakterystyka populacji skazanych, do których program jest adresowany:
W programie uczestniczą skazani odbywający karę pozbawienia wolności w Oddziale Zewnętrznym Aresztu Śledczego w Słupsku z siedzibą w Ustce (zakład typu półotwartego i otwartego dla młodocianych i dorosłych pierwszy raz odbywających karę), wytypowani przez wychowawców poszczególnych oddziałów mieszkalnych. Zakwalifikowani do programu więźniowie mogą odbywać kary za przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, wolności seksualnej i obyczajowości czy rodzinie z użyciem przemocy.
Zadania z jakim muszą się zmierzyć to sprawowanie opieki nad osobą niepełnosprawną w różnych sytuacjach (pomoc w wykonywaniu podstawowych czynności dnia codziennego), zapewnienie bezpieczeństwa osobom niepełnosprawnym w trakcie wykonywania różnych czynności, udzielanie pomocy w poruszaniu się osobom niepełnosprawnym na terenie DPS
i poza nim, w szczególności w czasie wycieczek, motywowanie osób niepełnosprawnych do podejmowania samodzielnych działań w czasie zajęć rekreacyjnych, plastycznych przez własny przykład skazanych, poznawanie środowiska przyrodniczego poprzez umożliwiane
bezpośredniego kontaktu z elementami ekosystemu, samodzielne oraz wspólne wykonywanie prac plastycznych przez uczestników programu, udział skazanych i osób niepełnosprawnych w różnorodnych formach zajęć sportowo-rekreacyjnych, podejmowanie wspólnych działań w grupie.
Program przebiega w formie analizy indywidualnych przypadków (omówienie zasad postępowania z osobami niepełnosprawnymi zakwalifikowanymi do udziału w programie), ćwiczenia praktyczne w terenie (opieka nad osoba niepełnosprawną w czasie wycieczek, pomoc w trakcie zajęć rekreacyjnych sportowych, plastycznych), wycieczki do Słowińskiego Parku Narodowego, zajęcia edukacyjne, pogadanki na tematy przyrodnicze, ekologiczne, arteterapia - różne formy zajęć plastycznych (prace na temat środowiska przyrodniczego), małe formy teatralne („Teatrzyk z OZ"), muzykoterapia, terapia przez pracę (prace pomocnicze na rzecz DPS w ogrodzie, pralni, kuchni, warsztacie konserwatora, bibliotece), zajęcia rehabilitacyjne - kinezyterapia, fizykoterapia, hipoterapia.
PORÓWNANIE
Cel ogólny: program ma na celu ułatwienie readaptacji osób pozbawionych wolności przez udział w procesie integracji społecznej osób niepełnosprawnych umysłowo.
- usprawnianie relacji interpersonalnych i otwartości osób izolowanych penalnie i leczniczo;
- przeciwdziałanie marginalizowaniu ich potrzeb;
- ograniczanie izolacji środowiskowej osób podlegających wykluczę społecznemu;
- nabywanie umiejętności współżycia w społeczeństwie, niesienia po innym, kształtowania poczucia odpowiedzialności za drugiego człowieka
- stwarzanie szans na wyrażanie siebie w indywidualnej formie dostosowanej do predyspozycji osobistych;
- zwiększanie poziomu samoakceptacji i wiary we własne siły;
- promowanie i zachowanie zdrowia w aspekcie rozwijania sprawności fizycznej osób niepełnosprawnych.
- propagowanie postaw proekologicznych, poszanowania środowi naturalnego, wiedzy na temat ekosystemu w najbliższym otoczeni-
Zakładane efekty
- wdrożenie do otwartości w kontaktach społecznych, zdobycie i pogłębienie wiedzy przyrodniczej uczestników programu, kształtowanie proekologicznych postaw wobec środowiska, przygotowanie do właściwej organizacji czasu wolnego, wypoczynku, rozwijanie ekspresji, postaw twórczych, zainteresowań plastycznych, promowanie zdrowia w aspekcie rozwijania sprawności fizycznej osób niepełnosprawnych;
- kształtowanie u skazanych uczuć wyższych, kształtowanie w środowisku lokalnym pozytywnego wizerunku służby więziennej i osób przebywających w zakładzie karnym.
- ukształtowanie postawy wrażliwości skazanych na potrzeby innych osób, akceptacji wobec odmienności, nabycie przez uczestników programu umiejętności społecznych (współpracy, pomocy, przezwyciężania problemów, porozumiewania się),
- nabycie przez skazanych podstawowych umiejętności z zakresu opieki nad osobą niepełnosprawną (pomoc w wykonywaniu podstawowych czynności higienicznych i samoobsługowych, odpowiedzialność za bezpieczeństwo podopiecznych, pomoc w poruszaniu się w terenie), nabycie i doskonalenie przez skazanych i osoby im powierzone umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej;
Wpływ na uczestników
- zmiana postaw wobec drugiego człowieka,
- radzenie sobie w sytuacji trudnej (opieka nad osobą niepełnosprawną),
- racjonalne wykorzystanie czasu wolnego;
- aktywność i zaangażowanie.
- kształtowanie postaw prospołecznych i odpowiedzialności za drugiego człowieka;
- promocja aktywnego i zdrowego stylu życia
- nabycie umiejętności społecznych w zakresie komunikacji,
- przygotowanie właściwego pełnienia ról społecznych
- korygowanie nieprawidłowych