Rodzaje bandażownia

W zależności od tego jaką funkcję ma spełniać opatrunek, rozróżnia się opatrunki osłaniające, uciskowe oraz unieruchamiające. Bandażując należy posługiwać się czystymi, wyjałowionymi materiałami opatrunkowymi. Miejsca zranienia należy odsłonić, zdejmując lub rozpruwając w szwach odzież. Poszkodowanego trzeba ułożyć w wygodnej pozycji, stanąć twarzą do miejsca zranienia i obserwować jego twarz. Opatrując kończyny, należy je unieść nieco w górę i podeprzeć w pozycji, jaką chcemy otrzymać po bandażowaniu. Na ranę nakłada się jałowy opatrunek z gazy. Bandaż trzyma się główką do góry w prawej ręce i wykonuje obwoje zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Rozpoczyna się obwojem kolistym nad lub pod miejscem zranienia, rozwijając opaskę w miarę bandażowania. Stykające się powierzchnie uszkodzonej skóry należy rozdzielić opatrunkami z gazy. Trzeba się starać tak nałożyć obwoje, aby ściśle przylegały do opatrunku i ciała poszkodowanego. Zbyt luźne spowodują zsunięcie się opatrunku, natomiast zbyt ścisłe upośledzenie krążenia, które łatwo rozpoznać po zsinieniu, obrzęku i drętwieniu kończyn. Koniec bandaża przymocowuje się przylepcem, haczykową zapinka lub agrafką. Trzeba dbać o to, aby obwoje były równe, trwałe i elastyczne. Rodzaje obwojów: - obwój kolisty - to taki, gdy każda następna warstwa pokrywa w całości warstwę poprzednią. Obwojem tym rozpoczyna się każdy rodzaj opatrunku. Można go zastosować do małych zranień. Obwój kolisty jest wykorzystywany również w opatrunku uciskowym. Bezpośrednio na ranę kładzie się jałową gazę i przymocowuje ją koliście, następnie kładzie się tampon ze zwiniętego płótna, bandaża lub gładki twardy klocek i ściśle zawija się obwojem kolistym. - obwój wężowy - charakteryzuje się tym, że poszczególne zwoje bandaża układa się ukośnie, a pomiędzy nimi jest widoczna wolna przestrzeń. Służy do przymocowywania opatrunku lub kończyny do przedmiotu stabilizującego. - obwój śrubowy - to taki, przy którym każda warstwa następna pokrywa w 2/3 warstwę poprzednia. Obwoje układane są ukośnie. Wykonuje się go na częściach prostych kończyn. - obwoj śrubowy zaginany - jest wykonywany jako obwój śrubowy, z tym, że w polowie wykonywanego obwoju opaskę zagina się, przytrzymuje kciukiem i sprowadza w dół. Obwój ten jest ścisły i nadaje się do przytrzymywania opatrunków o grubej warstwie. - obwój kłosowy - rozpoczyna się obwojem kolistym i prowadzi opaskę ukośnie po stronie nałożonego opatrunku. Następnie prowadzi się go koliście po stronie przeciwnej do zranienia na kończynie i ponownie sprowadza się w dół ukośnie do punktu wyjścia ( nieco wyżej od poprzedniego zwoju). Obwoje pokrywają się w 2/3 szerokości bandaża i ściśle przylegają do skóry poszkodowanego. W miejscu zranienia pojawia się charakterystyczny kłos. Obwój kłosowy ósemkowy polega na wykonaniu obwojów wokół dwóch osi, tworząc charakterystyczny kłos w miejscu zranienia. Obwoje pokrywają się w 2/3 opaski. Wykonując opatrunek, kreśli się nieregularną ósemkę. Obwoje kłosowe, śrubowe i śrubowe zaginane mogą być wstępujące, jeżeli rozpoczyna się je na niżej usytuowanej części ciała i prowadzi opatrunek ku górze. Lub zstępujące, prowadzone w kierunku odwrotnym. - obwój żołwiowy - może być zbieżny, jeżeli obwoje zbiegają się lub rozbieżny, jeżeli rozbiegają się w stawie. Jeżeli rozpoczyna się opatrunkiem kolistym powyżej ( lub poniżej) stawu, to jest to opatrunek zbieżny. Zwoje prowadzi się, przechodząc po wewnętrznej stronie stawu, i obwija kończynę poniżej (lub powyżej ) stawu. Następnie obwoje prowadzi się skośnie od zewnątrz ku środkowi poniżej obwojów początkowych. Zakończenie opatrunku wypada na środku stawu, czyli dokładnie na łokciu, kolanie i pięcie. W opatrunku rozbieżnym rozpoczyna się obwojami kolistymi prowadzonymi przez środek lekko zgiętego łokcia (kolana). Następnie zwoje prowadzi się, oddalając się od stawu na zmianę powyżej i poniżej zwojów początkowych i kończy obwojem kolistym na ramieniu lub przedramieniu ( udzie lub podudziu, nad piętą lub na grzbiecie stopy). - obwój dwugłowy - polega na wykorzystaniu dwóch bandaży lub jednego zwiniętego w rulon z dwóch stron. Wykorzystuje się go do wykonania opatrunku głowy, zwanego czapką Hipokratesa ( mitra). - obwój trójosiowy - (wokół trzech osi) stosuje się w trakcie wykonywania opatrunku stawu barkowego Dessaulta oraz opatrunku głowy- uździenicy. - obwoje gwiaździste- służą do wykonania gwiazdy poziomej ( pionowej) grzbietu lub piersi. - obwoje procowe - służą do przytrzymywania opatrunku nosa lub brody. Z bandaża szerokości 6-8 cm odcina się odcinek długości 80-100 cm . Końcówki rozcina się, zostawiając w środku mały prostokąt, którym przytrzymuje się opatrunek brody (nosa). Końcówki dolne kieruje się ku górze i wiąże na ciemieniu. Końcówki górne prowadzi się do dołu na kark, gdzie krzyżuje się je ( lub wiąże) i wiąże na czole. Opatrunek można te wykonać za pomocą chusty trójkątnej. Najczęściej używa się chusty rozłożonej lub złożonej dwu- i trzykrotnie wzdłuż długiej krawędzi czyli podstawy chusty. Chustę rozłożoną stosuje się do wykonania dużego temblaka, umocowania opatrunków na głowie i niemal na każdej części ciała. Złożonej dwukrotnie używa się do wykonania temblaka małego, unieruchomienia kończyn, do zamocowania łubków i dużych opatrunków. Złożona trzykrotnie może służyć do umocowania małych opatrunków, tamowania krwawień, wykonywania opaski uciskowej. Stosując chustę trójkątną, trzeba uważać, aby węzły nie znalazły się bezpośrednio nad raną, w bliskim jej sąsiedztwie lub w miejscu, gdzie mogłyby wywierać bolesny ucisk. Każdą część ciała można opatrzyć wykorzystując chustę trójkątną, która w udzielaniu pierwszej pomocy jest środkiem opatrunkowym o wielorakim zastosowaniu.

1.Złamanie: Przerwanie ciągłości tkanki kostnej w wyniku urazu mechanicznego  lub w wyniku procesu chorobotwórczego.

2.Rodzaje złamań:

• Proste

• Powikłane

• Wielołamowe ( kość łamie się na wiele części)

• Otwarte

• Zamknięte

3.Czynności przy złamaniu ręki:

• Zabezpieczyć miejsce wypadku

• Ocenić rozległość urazu

• Założyć opatrunek przy złamaniu otwartym

• Przymocować rękę na temblaku , wcześniej usztywnić ją

• Wezwać pomoc

4.Złamanie kończyn dolnych:

• Zamknięte

• Zamknięte z przemieszczeniem

• Otwarte

5.Złamanie obojczyka:

Ułożyć rękę w poprzek klatki piersiowej aby sięgała do przeciwległego obojczyka. Założyć temblak.

6. Złamanie żeber:

Ból przy oddychaniu. Przyciskanie złamanych żeber przynosi ulgę pod kolana podłożyć zrulowany koc.

7.Złamanie miednicy:

Uszkodzeniom miednicy mogą towarzyszyć uszkodzenia tkanek narządów wewnętrznych, szczególnie pęcherza i dróg moczowych.

8. Skręcenie: krótkotrwałe przemieszczenie powierzchni stawowych kości wewnętrznych stawu.

9.Zwichnięcie: stałe przemieszczenie powierzchni stawowej kości wewnętrznej stawu.

1Wstrząsienie  mózgu:

Objawy:

• Zwiotczenie mięśni

• Zanik odruchów obronnych

• Brak reakcji na bodźce

• Utrata przytomności

• Wymioty

• Ból głowy

Przyczyny:

• Uraz  głowy

• Uderzenie tępym narzędziem

Pierwsza pomoc:

• -jeśli jest nieprzytomny -pozycja boczna ustalona

• -jeśli jest przytomny - pozycja półleżąca na boku z uniesionym tułowiem

• -głowa na bok i do góry

2. Wstrząs - zespół zaburzeń ogólnoustrojowych powstały z powodu niedotlenienia tkanek w skutek  niedostatecznego przepływu krwi. Zaburzenie funkcjonowania całego organizmu.

3.Rodzaje wstrząsów:

• Po krwotoczny- utrata krwi krążącej

• Pourazowy - utrata krwi i osocza

• Poparzeniowy - utrata osocza i rozległe oparzenia

• Kriogenny- zaburzenia pracy serca

• Neuropochodny- pod wpływem impulsów nerwowych

4.Otwarte złamania czaszkowo - mózgowe

• Dochodzi tutaj do uszkodzenia skóry , kości czaszki i mózgu

• Krwiak na głowie

• Miękki galaretowaty obrzęk lub wgłębienie na owłosionej części głowy

• Ból głowy

• Brak symetrii twarzy

• Zaburzenia przytomności

5.Pierwsza pomoc:

Należy ułożyć w sposób stabilny na boku z uniesionym tułowiem.

Ranę przykrywamy luźno suchym opatrunkiem nie tamujemy.

5.Uraz kręgosłupa:

Przyczyny:

• Wypadki komunikacyjne

• Skoki do wody

• Upadek z wysokości

Objawy:

• Uskok lub skręcenie prawidłowej krzywizny kręgosłupa

• Bolesność uciskowa

• Utrata kontroli ruchu kończyn

• Uczucie mrowienia

• Zaburzenia w oddawaniu moczu

Pierwsza pomoc:

Kołnierz usztywniający na szyje i pod lędźwie , kostki i kolana. Podkładamy większą tkaninę pod głowę . Zabezpieczyć przed poruszeniem , sprawdzić czynności życiowe i wezwać pogotowie.

1.Poparzenia -powstają na skutek suchego ciepła , substancji żrących , gorących par i cieczy. Wyróżniamy IV stopnie oparzeń :

• I stopnia - zaczerwienienie skóry , powierzchniowe , nie powoduje  uszkodzenia skóry i goi się po kilku dniach.

• II stopnia- występują  pęcherze  , uszkodzeniu ulega część warstwy skóry i ścianki naczyń krwionośnych .

• III stopnia- martwica skóry na całej grubości  , skóra blednie , niektóre tkanki robią się śnieżno białe , bywają też brunatno czarne

• IV stopnia- zwęglenie  , martwica skóry  i tkane położonych częściej.

Pierwsza pomoc:

• Odizolowanie od czynnika parzącego

• Schłodzić oparzona część wodą ok. 20min

• Zakładamy opatrunek osłonowy z czystej tkaniny

• Ustawiamy w pozycji półsiedzącej  i wzywamy pomoc

2.Inne  urazy termiczne:

• Oparzenia słoneczne

• Porażenie cieplne

• Udar cieplny

• Porażenie słoneczne

3.Odmrożenie: Wyróżniamy IV stopnie:

• I stopnia- pojawia się piekący ból  , blada skóra  , ból ten często mija , zdrętwiała.

• II stopnia - pojawia się obrzęk  i ból , zmienia się kolor na czerwony.

• III stopnia- kolor niebiesko- czarny lub sinawo- purpurowy .Tkanki obumierają . Poszkodowany nie czuje bólu.

• IV stopnia- następuje całkowite odmarznięcie ciała (tkanek)

Przyczyny : Przyczyny odmrożeń to przede wszystkim mokre ubranie, niska temperatura, wiatr. Stan po spożyciu alkoholu. Jak wcześniej mieliśmy odmrożenie.

2.Odmrożenia dotyczą najczęściej:

• Uszu

• Policzek

• Nosa

• Brody

• Kończyny

3. Czynności:

• Ściągamy ozdoby

• Staramy się ogrzać własnym ciałem

• Stopniowe ogrzewanie wodą

• Opatrunek z wazeliny

1.Rodzaje oparzeń chemicznych:

• Kwasami

Przy oparzeniu kwasami powstają strupy o barwie białej ,żółtej  , czarnej.

• Ługami

Przy oparzeniu ługami powstają strupy miękkie , rana jest szklista.

2.Pierwsz pomoc:

• Zdjąć ubranie (ostrożnie)

• Zdjąć ozdoby

• Unikać kontaktu z substancjami żrącymi

• Spłukać wodą

• Zneutralizować

• Dalsze postępowania tak jak w przypadku oparzeń termicznych

3. Oparzenie oka:

Objawy:

Objawia się silnym bólem i reakcją zaciskania powiek

Pierwsza pomoc:

• Odchylenie powieki

• Przemywanie powieki oka (od środka na zewnątrz )

• Założenie  opatrunku  osłonnego

• Wezwanie pomocy

4.Oparzenie przewodu pokarmowego.

Przyczyny:

Powstają najczęściej na skutek wypicia omyłkowo substancji żrących .

Objawy:

Silny ból gardła , przełyku i za mostkiem. Powstają strupy na wargach i błonach śluzowych  lub szkliste obrumienia w zależności od substancji.

Pierwsza pomoc”

• Podanie w małych ilościach wody

• Zawieść poszkodowanego do szpitala

• Nie wolno podawać napojów gazowanych

1.Trucizny-przenikaja wszystkimi możliwymi drogami. Po wniknięciu do organizmu powoduje trwałe lub przemijające uszkodzenia.

Przyczyny:

Nieszczęśliwe wypadki , spożycie  zatrutego pokarmu , przedawkowanie leków i alkoholu.

Czynności:

Zapewnić drożność dróg oddechowych ( jak nieprzyt. Boczna ustalona). Kontrola czynności życiowych  , zapobieganie dalszym urazom , zabezpieczenie substancji trujących.

2.Zatrucie pokarmami:

Objawy : wymioty , ból głowy, nudności, biegunka, , temperatura, utrata przytomności, krwawy stolec.

Pierwsza pomoc:

• Powodowanie wymiotów ( jeżeli poszkodowany jest przytomny)

• Gdy jest nieprzytomny - pozycja boczna ustalona

• Podanie wody  z solą  ( dzieciom z sokiem malinowym)

• Wezwanie pomocy

• Podawanie węgla rozpuszczonego w wodzie

3.Salmonella- spowodowana bakteriami

4.Zatrucie jadem kiełbasianym:

Do tego zatrucia dochodzi przeważnie po zjedzeniu nieświeżej konserwy.

Objawy:

• Sucho w jamie ustnej

• Gorączka

• Zaburzenia widzenia

• Ból brzucha

• Okładanie

• Zez zbieżny

• Rozszerzają się źrenice

• Brak reakcji na światło

Pierwsza pomoc:

• Podanie węgla

• Udać się do szpitala

• Surowica przeciwko  jadowi kiełbasianemu

5.Zatrucia grzybami:

Objawy: ( od 6 do 24 godz.)

• Ból brzucha

• Niepokój , majaczenie

• Po ok. 1 dobie , nie wydolność nerek i wątroby

• Skaza krwotoczna

Pierwsza pomoc:

• Wezwanie pomocy

• Zabezpieczenie resztek grzybów

6.Zatrucia lekami:

(przypadkowe albo samobójcze)

Objawy:

Zależne od ilości, rodzaju , czasu działania leku, wagi poszkodowanego

Pierwsza pomoc:

(Jeżeli jest przytomny i nie minęło dł. 20 min)

• Powodować wymioty

• Podać węgiel

• Zabezpieczyć resztki trucizny

• Wezwanie pogotowia

• Informujemy się co wzięła osoba poszkodowana

7.Zatrucia jadami roślinnymi:

• Szalej jadowity

• Pokrzywa

• Jemioła

• Gwiazda betlejemska

• Lulek czarny

• Wilcze jagody

• Cis

Objawy:

• Różne zależy od rodzaju rośliny, dawki

• Omamy wzrokowo słuchowe

• Podniecenie

• Bóle brzucha

• Zaburzenia oddychania

Pierwsza pomoc:

• Dostarczanie tlenu

• Zapewnienie pierwszej pomocy

• (nieprzytomny) pozycja boczna ustalona

• Wezwać pogotowie

8.Zatrucie alkoholem:

Objawy:

• Zaczernienie , sinica

• Wymioty

• Zaburzenia oddychania

• Brak czucia bólu

• Częste spożycie alkoholu powoduje uszkodzenie narządów

Pierwsza pomoc:

• Dostęp świeżego powietrza

• Boczna ustalona

• Jeśli nieprzytomna - wezwać pogotowie

9.Przy pogryzieniu przez psa występuje rana kąsana. W zależności uzębienia psa występuje zaczerwienienie , silny ból , krwawienie. Ranę przemywamy najlepiej szarym mydłem , ewentualnie wodą utleniona, zakładamy opatrunek.

10. Wścieklizna- wirusowe zapalenie porażające układ nerwowy , może prowadzić do śmierci. Wirus ten jest przenoszony przez ślinę zwierzęcia.

11.Ukąszenia przez węże :

Rana ; 2 dziurki , ręka ułożona poniżej serca.

Pierwsza pomoc:

Wycisnąć bądź wyssać (przez bańkę) jad. Opaska uciskowa powyżej rany , jazda do szpitala.

12.Użądlenia przez owady:

• wyciągnąć żądło , zimny okład

• zimny okład na opuchliznę

• jeśli ktoś jest uczulony musi zażyć lekarstwo

• przy ukąszeniu kleszcza wyciągamy (wykręcamy całego)

1.Ciała obce:

• drzazga

• opiłki

• kawałek metalu

• gwóźdź

Pierwsza pomoc:

Przy ciałach obcych w skórze czyli wbitych kawałkach  , opiłkach polega na tym ,że jeśli ciało wystaje , możemy usunąć je za pomocą pincety. Po usunięciu przemywamy wodą z mydłem, ścisnąć skórę i nałożyć opatrunek. Jeśli ciało znajduje się głęboko to, musimy udać się do lekarza.

2.Ciało obce w oku:

Ból  , łzawienie , zaczerwienienie , obrzęk powieki. Nie należy  trzeć oka , należy je dokładnie obejrzeć. Jeżeli da się usunąć ciało to przemywamy oko, bądź przecieramy chusteczka. Jeżeli  ciało wbite jest głębiej trzeba iść do okulisty po wcześniejszym zabezpieczeniu oka.

3.Ciało obce w uchu:

Nie wolno tego ciała wyciągać  , ponieważ to może uszkodzić błonę bębenkową .W razie gdy owad wpadnie do ucha płuczemy wodą ucho.

4.Ciało obce w nosie:

Nie wolno usuwać samemu udajemy się do laryngologa.

5.Ciało obce w przewodzie pokarmowym.

Umieszczamy dłoń  między łopatkami i stukamy. Jeżeli nie wiemy jak udzielić pomocy nie udzielamy jej.

1.Do opatrywania i bandażowania ran służa:

• bandaże

• opaska uciskowa

• kompresy gazowe

• gazy

• waty

• opatrunki rękawowe

• plastry opatrunki przylepne

2. Rodzaje opatrunków:

• Gazowy(do małych zranień)- ranę opatrujemy tamponem z gazy  i przyklejamy plastrem

• Osłonowy( przy oparzeniach , odmrożeniach i urazach jamy brzusznej), opatrunek musi pokrywać

---