Rodzaje mięśni:
Poprzeczne
Gładkie
Mięsień sercowy
Antagonistyczne działanie mięśni - mięśnie wykonują przeciwstawną czynność (zginacze i prostowniki, aktywne kurczenie, bierne kurczenie czyli rozkurcz).
Typy mięśni:
- proste
- dwubrzuścowe
- płaskie
- wrzecionowate
- półpierzasty
- pierzasty
- dwugłowy (biceps)
Budowa mięśnia dwugłowego:
dwa ścięgna (przyczep mięśnia do kości)
brzusiec (zbudowany z tkanki mięśniowej)
ścięgno (zbudowane z tkanki łącznej włóknistej
Budowa anatomiczna mięśnia:
Tkanka łączna wytwarzana na powierzchni mięśnia zwana omięsną
W 1mm³ znajduje się 2000 naczyń krwionośnych włosowatych:
Tkanka łączna
Wiązka włókien mięśniowych
Włókno mięśniowe (miofibryle, jądra komórkowe)
Budowa włókna mięśnowego:
Błony komórkowe (SARKOLEMA)
Cytoplazma (SARKOPLAZMA)
Liczne jądra
Miofibryle (włókienka kurczliwe)
Miofibryle wykazują poprzeczne prążkowanie. Podstawową jednostką budulcową miofibryli to SARKOMETR. Sarkometr składa się z włókienek białkowych: aktywnych i miozynowych.
OSTEOPOROZA
Jest to uogólniona choroba metaboliczna kości, niska masa kostna, upośledzona mikroarchitektura tkanki kostnej, zwiększona łamliwość i podatność na złamania.
CZYNNIKI ROZWOJU OSTEOPOROZY:
Wiek powyżej 65 roku życia
Niedobór wapnia
Niedobór witaminy D
Zmniejszenie wydzielania estrogenów u kobiet i androgenów (testosteronu) u mężczyzn.
Przewlekłe stosowanie leków ( przeciwkrzepliwych, przeciwnowotworowych)
Nadużywanie kawy, alkoholu, napojów typu coca-cola
Palenie papierosów
Długotrwałe unieruchomienie
Osteoporoza idzie w parze z: niewydolność nerek, nowotwory, przewlekłe choroby przewodu pokarmowego, nadczynność tarczycy)
Liczne ciąże i karmienie piersią
CUKRZYCA
Przewlekła choroba metaboliczna której objawem jest podwyższony poziom cukru (glukozy) we krwi.
Wartości poziomu cukru:
110 mg/dL - prawidłowy
110-126 mg/dL - upośledzona tolerancja
>126 mg/dL - cukrzyca
Typy cukrzycy:
INSULINOZALEŻNA (młodzieńcza) - wywołana uszkodzeniem trzustki (insulina obniża poziom cukru we krwi)
INSULINONIEZALEŻNA (dorosłych) - brak insulity oraz jej nieprawidłowe działanie w organiźmie (otyłość, nadciśnienie)
cele testów wysiłkowych.
- wysiłek testowy musi angażować możliwie dużą grupę mięśniową kończyn górnych i dolnych
- rodzaj wysiłku testowego powinien być specyficzny dla danej konkurencji sportowej
- czas trwania wysiłku testowego powinien przekraczac 3 min a jego natezenie należy tak dobrac by nie spowodowało przerwania proby przed osiągnięciem poziomu maksymalnego poboru tlenu (w wyniku pojawienia się lokalnego bólu mięśniowego)
- intensywność pracy musi być na początku próby niższa i powinna wzrastać raptownie lub stopniowo, aż do osiągnięcia wielkości maksymalnej po pewnym czasie do przerwania.
RESTYTYCJA - powrót do wartości spoczynkowych czynników fizjologicznych (odpoczynek po max wysiłku).
PRÓBY WYTRZYMAŁOŚCIOWE robi się w:
- medycyna
- testy zawodowe
- sprot i rekreacja
W badaniach wydolności fizyczne mają następujące reakcje obciążen testowych:
- próby na cykloergometrze (rowerek)
- bieżnia
- step-test
- próby terenowe
FIZJOLOGICZNA KASYFIKACJA WYSIŁKÓW FIZYCZNYCH:
Wysiłek fizyczny to praca mięśni szkieletowych wraz z całym zespołem towarzyszących zmian w organizmie.
PROCESY ZACHODZĄCE W PRACUJĄCYCH MIĘŚNIACH:
- rodzaj skurczów mięśni
STATYCZNE DYNAMICZNE
Udział skurczów Utrzymanie ciężarów
izotonicznych i (średnie)
krótkotrwałych skórczów
izometrycznych (chód,
bieg, rower)
- wielkość grup mięśnowych zaangażowanych w wysiłku. Rozróżniamy wysiłki:
LOKALNE OGÓLNE
Mniej niż 30% ponad 30%
- czas trwania wysiłku
KRÓTKOTRWAŁE sREDNIE DŁUGOTRWAŁE
- intensywność pracy
OBCIĄŻENIE BEZWZGLĘDNE - ilość energii wydatkowanej przez organizm w jednostce czasu albo w jednostkach objętości tlenu pochłanianego przez organizm w ciągu minuty lub w jednostkach pracy zewnętrznej wykonanej w określonych jednostkach czasu.
OBCIĄŻENIE WZGLĘDNE - ocznacza proporcję pomiędzy zapotrzebowaniem na tlen podczas wykonywania pracy a maksymalnym pochłanianiem tlenu przez organizm (Vo₂max.)
Vo₂max - max pobór tlenu. Ilość tlenu jaką organizm jest w stanie pobrać w trakcie wysiłku o skrajnej intensywności w ciągu minuty. Jest to parametr który wskazuje potencjalne możliwości osiagania dobrych rezultatów sportowych. Jest to również podstawowa miara wydolności fizycznej.
WYSIŁKI MAKSYMALNE - wysiłki podczas których zapotrzebowanie na tlen jest równe indywidualnej wartości Vo₂max.
WYSIŁKI SUPRAMAKSYMALNE - wysiłki podczas których zapotrzebowanie na tlen przekracza Vo₂max.
Wielkość obciążenia względnego wskazuje wysoką korelację z subiektywnym odczuciem ciężkości wysiłku.
SKALA BORGA - skala subiektywnej oceny ciężkości pracy w punktach 6-20
PRZYKŁADY PRÓB CZYNNOŚCIOWYCH:
TEST COOPERA - 12 min test biegu. Okreslenie wydolności tlenowej mierzonej wynikiem biegu z max prędkością.
PRÓBA HARVARDZKA - step-test
KALORYMETRIA - pomiar ciepła wydatkowanego w danym wysiłku. Dzieli się na bezpośrenią i pośrednią.
POZBYWANIE SIĘ ENERGII (CIEPŁA):
promieniowanie
przewodzenie
ZMĘCZENIE - stan organizmu rozwijającym się podczas wykonywania pracy fizycznej i umysłowej.
Charakteryzuje się:
- zmniejszenie zdolności do pracy
- nasilenie uczucia ciężkości wysiłku
- osłabienie motywacji do kontynuowania pracy
ZMĘCZENIE dzielimy na:
OBOWODWE OŚRODKOWE
mięśnie szkieletowe w ośrodkowym układzie nerwowym
ZMĘCZENIE OBWODOWE:
Objawy zmęczenia obwodowego:
- zmniejszenie siły skurczu
- wydłużenie fazy utajonego pobudzenia
- wydłużenie fazy refrakcji
Przyczyny zmęczenia obwodowego:
- upośledzenie mechanizmu pobudzania w komórkach
- upośledzenie sprzężenia
- upośledzenie funkcji aparatu kurczliwego
- wyczerpanie substratów energetycznych
- niedotlenienie
- spadek glikogenu
- zakwaszenie mięśni
- zmęczenie synaptyczne
ZMĘCZENIE OŚRODKOWE w ośrodkowym układzie nerwowym, jako zjawisko biologiczne jest niezbędne. Chroni przed max wyczerpaniem biologicznym, biochemicznym i energetycznym.
- procesy czynne ograniczające zdolność kontynuowania wysiłków lub intensywności
- zmniejszenie sprawności niktórych funkcji OUN
- rozległe upośledzenie funkcji OUN w wyniku homeostazy
PRZYCZYNY:
-HIPOGLIKEMIA - spadek glukozy
-HIPERTERMIA - podwyższenie temperatury
-TOKSYCZNE DZIAŁANIE AMONIAKU
-ZABURZENIA POZIOMU NEUROTRANSMITERÓW W MÓZGU.