1. Wymień funkcje skóry.

- skóra chroni przed szkodliwym działaniem czynników środowiska zewnętrznego tj. urazami mechanicznymi, zmianami temperatury, truciznami i bakteriami

- uczestniczy w gospodarce wodnej i cieplnej organizmu

- wydala z potem substancje szkodliwe dla organizmu a również wodę

- odbiera bodźce dochodzące ze środowiska zewnętrznego

- pod wpływem promieni ultrafioletowych zachodzi w niej synteza witaminy D

2. Wymień pochodne skóry.

- włosy

- pióra

- pazury

- rogi

- kopyta

- gruczoł mlekowy

- gruczoł łojowy

- gruczoł potowy

- gruczoł zapachowy

Z jakich dwóch warstw składa się skóra?

- naskórek

- skóra właściwa

Jak nazywa się tkanka, na której leży skóra właściwa?

Jest nią tkanka podskórna.

Wymień komórki leżące w naskórku.

- keratynocyty (komórki nabłonkowe)

- komórki Merkla

- melanocyty

- komórki Langerhansa

- limfocyty

3. Z jakich listków zarodkowych pochodzi: a) naskórek, b) skóra właściwa?

a) z ektodermy

b) z mezodermy

4. Skóra których części ciała nie jest pokryta włosami?

Skóra opuszek palców, nosa, lusterka nosowego, ryja.

5. Jakim typem nabłonka jest naskórek?

Jest to nabłonek wielowarstwowy płaski rogowaciejący.

6. W jaki sposób odnawiany jest naskórek?

Odnawiany jest przez rozmnażanie się komórek macierzystych ulokowanych w warstwie rozrodczej (podstawnej) naskórka.

7. Jakie warstwy wyróżniamy w naskórku? Podkreśl tę, w której występują melanocyty.

Warstwa rozrodcza:

- warstwa podstawna (warstwa komórek walcowatych)

- warstwa kolczysta

- warstwa ziarnista

- warstwa jasna (eleidynowa)

Warstwa powierzchniowa (zrogowaciała):

- warstwa zbita

- warstwa złuszczająca się

8. Gdzie w naskórku leżą melanocyty?

Leżą głównie wśród komórek warstwy podstawnej i rzadziej kolczystej.

9. Co to są komórki Langerhansa i gdzie leżą?

Są to komórki dendrytyczne naskórka leżące w warstwie kolczystej.

10. Co to jest keratohialina i gdzie występuje?

Jest to białko procesu rogowacenia występujące w warstwie ziarnistej naskórka.

11. Z jakich warstw składa się warstwa zrogowaciała naskórka?

- warstwa zbita

- warstwa złuszczająca się

12. Z jakiej tkanki zbudowana jest skóra właściwa?

Warstwa brodawkowa skóry właściwej zbudowana jest z tkanki łącznej właściwej luźnej, a jej warstwa siateczkowa z tkanki łącznej właściwej zbitej o utkaniu nieregularnym.

13. Z jakich warstw składa się skóra właściwa? Podkreśl tę, która graniczy z naskórkiem.

- warstwa brodawkowa

- warstwa siateczkowa

14. Wymień elementy histologiczne warstwy brodawkowej skóry właściwej.

- tkanka łączna właściwa luźna

- włókna kolagenowe

- włókna sprężyste

- włosowate naczynia krwionośne

- naczynia limfatyczne

- włókna nerwowe

- zakończenia nerwowe w postaci ciałek dotykowych, ciałek Ruffiniego

- pęczki komórek mięśniowych gładkich

- fibroblasty

- makrofagi

- komórki tuczne

- komórki plazmatyczne

15. Wymień elementy histologiczne warstwy siateczkowej skóry właściwej.

- tkanka łączna właściwa zbita o utkaniu nieregularnym

- włókna kolagenowe

- włókna sprężyste

- naczynia krwionośne

- naczynia limfatyczne

- nerwy

- fibroblasty

- makrofagi

- leukocyty

16. Jak pod względem histologicznym zbudowana jest tkanka podskórna?

- tkanka łączna właściwa luźna

- włókna kolagenowe

- włókna sprężyste

- tkanka tłuszczowa żółta

17. Jaką funkcję pełni podściółka tłuszczowa w tkance podskórnej?

- chroni przed zimnem

- chroni przed urazami mechanicznymi

- stanowi materiał zapasowy

18. W jaki sposób powstaje melanina i jakie komórki ją syntetyzują?

Melaninę syntetyzują melanocyty z aminokwasu tyrozyny. Pod wpływem tyrozynazy powstaje dopa, a później dopachinon i następnie melanina.

19. Co to są melanosomy?

Są to pęcherzyki, w których zachodzi synteza melaniny.

20. Przez jaki hormon i przez co wydzielany jest pobudzana czynność melanocytów?

Przez melanotropinę (MSH) części gruczołowej przysadki mózgowej.

21. Jakie części wyróżnia się we włosie?

- korzeń włosa

- łodyga (trzon) włosa

- wierzchołek włosa

Co to jest mieszek włosa?

Jest to rurkowate wgłobienie naskórka do skóry właściwej, w którym tkwi włos.

22. Z jakich elementów histologicznych zbudowana jest brodawka włosa? W której części skóry leży ta część włosa?

- komórki łącznotkankowe

- włókna kolagenowe

- naczynia krwionośne

- włókna nerwowe

Leży ona w skórze właściwej.

23. Jakie fazy wyróżniamy w cyklu wzrostu włosa?

- anagen

- katagen

- telogen

24. Jak nazywa się badanie włosa pod mikroskopem?

Jest to trichogram.

25. Jakie gruczoły wyróżniamy w skórze zwierząt? Przy każdym z nich zaznacz ich typ wydzielania.

- gruczoły potowe - wydzielanie merokrynowe (ekrynowe)

- gruczoły łojowe - wydzielanie holokrynowe

- gruczoły zapachowe - wydzielanie apokrynowe

- gruczoł mlekowy - wydzielanie apokrynowe

26. Jaka jest budowa odcinka wydzielniczego gruczołu potowego?

Odcinek wydzielniczy wysłany jest jedną warstwą komórek sześciennych lub walcowatych spoczywających na błonie podstawnej wzmocnionej włóknami kratkowymi. Pomiędzy błoną podstawną a komórkami znajdują się komórki mioepitelialne.

27. Jaka jest budowa przewodu wyprowadzającego gruczołu potowego?

Przewód wysłany jest nabłonkiem dwuwarstwowym sześciennym spoczywającym na błonie podstawnej, pomiędzy którą a komórkami nabłonka w części przewodu przylegającej do odcinka wydzielniczego można spotkać komórki mioepitelialne.

28. Jakie funkcje spełniają gruczoły potowe?

- wydzielając pot usuwają z organizmu wodę, NaCl oraz szkodliwe zbędne produkty przemiany materii

- uczestniczą w termoregulacji

29. Co wchodzi w skład potu?

- woda (98-99 %)

- NaCl

- amoniak

- mocznik

- kwas moczowy

- witamina C

- niewielkie ilości proteoglikanów

30. Gdzie występują gruczoły łojowe? Jak inaczej nazywamy te gruczoły.

W większości występują na skórze owłosionej (są związane z włosami, w związku z czym nazywa się również gruczołami przywłośnymi). Występują również na skórze nieowłosionej np. (gruczoły tarczkowe w powiece, w obrębie odbytu, w obrębie napletka, warg sromowych, brodawki sutkowej, zewnętrznego przewodu słuchowego).

31. Do jakich gruczołów zaliczamy gruczoły łojowe (ze względu na ilość i kształt odcinków wydzielniczych?

Do gruczołów pęcherzykowych pojedynczych lub rozgałęzionych (u konia i psa).

32. Jak zbudowany jest odcinek wydzielniczy gruczołu łojowego? W jakich sposób odbywa się usuwanie wydzieliny z odcinka wydzielniczego?

Zbudowany jest z warstwy komórek sześciennych leżących na błonie szklistej (błonie podstawnej). Odbywa się to przy udziale mięśni przywłośnych

33. Jaka jest funkcja łoju skórnego?

- natłuszcza skórę i włosy

- chroni przed wilgocią

- chroni przed wysychaniem

- kwaśny odczyn łoju utrudnia rozwój mikroorganizmów

Jakim gruczołem jest gruczoł mlekowy (ze względu na kształt i liczbę odcinków wydzielniczych)?

Jest gruczołem pęcherzykowym lub cewkowo-pęcherzykowym złożonym.

34. Wymień elementy budujące płacik gruczołu mlekowego?

- odcinki wydzielnicze z nabłonkiem jednowarstwowym sześciennym lub walcowatym (w zależności od stanu czynnościowego gruczołu)

- przewody wyprowadzające śródpłacikowe

- tkanka łączna właściwa luźna z naczyniami krwionośnymi i limfatycznymi oraz włóknami nerwowymi

- tkanka łączna śródpłacikowa z fibroblastami, histiocytami, komórkami tucznymi i eozynofilami

35. Jakie przewody wyprowadzające rozróżnia się w gruczole mlekowym?

- przewody śródpłacikowe

- przewody międzypłacikowe

- przewody mlekowe

- zatoki mlekowe

- przewody strzykowe (u przeżuwaczy i klaczy)

- przewody brodawkowe (u pozostałych gatunków zwierząt domowych)

36. Jakie zmiany zachodzą w gruczole mlekowym podczas jego wzrostu?

- zmniejsza się ilość tkanki łącznej

- zwiększa się liczba odcinków wydzielniczych

- następuje rozgałęzianie się przewodów wyprowadzających mleko

- następuje rozrost naczyń krwionośnych

- rozpoczyna się wytwarzanie wydzieliny

37. Co to jest siara?

Jest to gęsty płyn o barwie żółtawej, w którym znajdują się krople tłuszczu oraz komórki wędrujące zawierające wtręty tłuszczu w postaci ciałek siary. Tymi komórkami wędrującymi są leukocyty.

38. Jakie nabłonki występują w poszczególnych częściach dróg wyprowadzających w gruczole mlekowym?

- przewody śródpłacikowe - nabłonek jednowarstwowy sześcienny

- przewody międzypłacikowe - nabłonek jednowarstwowy walcowaty

- przewody i zatoki mlekonośne - nabłonek dwuwarstwowy walcowaty

- przewody brodawkowe lub strzykowe - nabłonek wielowarstwowy płaski

39. Jakie elementy histologiczne znajdują się w przestrzeni pomiędzy przewodem strzykowym a skórą strzyku?

Przestrzeń tę wypełnia tkanka łączna z włóknami kolagenowymi i sprężystymi oraz naczyniami krwionośnymi. W tkance tej występują również komórki mięśniowe gładkie o przebiegu okrężnym, podłużnym i promienistym. Przewód strzykowy wysłany jest nabłonkiem wielowarstwowym płaskim.

40. Wymień elementy histologiczne strzyku krowy.

- nabłonek wielowarstwowy płaski składający się na błonę śluzową

- tkanka mięśniowa gładka ułożona w trzy warstwy: podłużną, promienistą i okrężną

- włókna kolagenowe

- włókna sprężyste

- naczynia krwionośne

- włókna nerwowe

- skóra właściwa z tkanki łącznej

- naskórek

41. Na czym polega inwolucja gruczołu mlekowego?

Ustaje wytwarzanie wydzieliny, a jej resztki są fagocytowane przez histiocyty i zostają odprowadzone przez naczynia limfatyczne. Światło odcinków wydzielniczych coraz bardziej maleje, zachowują się tylko rozgałęzione przewody wyprowadzające. Następuje rozrost tkanki łącznej śródmiąższowej. Proces uwsteczniania rozpoczyna się na obwodzie narządu i postępuje ku jego wnętrzu.

42. Jakie hormony i przez co wydzielane wpływają na czynność gruczołu mlekowego?

- prolaktyna wydzielana przez przysadkę gruczołową

- progesteron wydzielany przez ciałko żółte, a później przez łożysko

- estrogeny wydzielane przez jajniki

- oksytocyna wytwarzana w podwzgórzu, a uwalniana przez przysadkę nerwową

43. Jakie trzy części rozróżnia się w kopycie? Czego są one odpowiednikami w skórze?

- puszka rogowa, odpowiada warstwie zrogowaciałej naskórka

- tworzywo (tkanka rogotwórcza), odpowiada warstwie rozrodczej naskórka

- odżywo, odpowiada skórze właściwej

44. Z jakich warstw zbudowane jest odżywo?

- warstwa brodawkowa lub listewkowa (w obrębie ściany kopyta) z tkanki łącznej zwartej, która tworzy brodawki rogotwórcze (kosmki rogotwórcze) oraz listewki rogotwórcze i jest odpowiednikiem warstwy brodawkowej skóry właściwej

- warstwa naczyniowa - odpowiednik warstwy siateczkowej skóry właściwej - z tkanki łącznej zwartej

- warstwa podskórna - z tkanki łącznej luźnej

45. Jakie części rozróżnia się w obrębie tworzywa?

- koronka rogotwórcza

- korona rogotwórcza

- ściana rogotwórcza

- podeszwa rogotwórcza

- strzałka rogotwórcza

46. Przez co wytwarzana jest polewa rogowa (szkliwo) pokrywająca puszkę rogową kopyta?

Przez koronkę rogotwórczą tworzywa kopyta.

47. Które elementy kopyta maja postać brodawek? Co wytwarzają?

- koronka rogotwórcza - jej brodawki wytwarzają szkliwo (polewę rogową)

- korona rogotwórcza - jej brodawki wytwarzają róg rureczkowy

- podeszwa rogotwórcza - jej brodawki wytwarzają róg rureczkowy

48. Z jakich części składa się puszka rogowa kopyta?

- ściana rogowa

- podeszwa rogowa

- strzałka rogowa

49. Jakie warstwy wyróżnia się w ścianie rogowej kopyta?

- warstwa zewnętrzna - szkliwo (polewa rogowa)

- warstwa środkowa - ochronna

- warstwa wewnętrzna - łącząca

50. Z jakich części składa się pazur?

Z tworzywa i pochwy rogowej.

51. Jakie części wyróżnia się w tworzywie pazura?

- korona

- ściana

- podeszwa

52. Jakie części wyróżnia się w pochwie rogowej pazura?

- płytka (ściana) rogowa pazura

- podeszwa rogowa pazura

53. Wymień elementy histologiczne opuszki palca.

- gruby naskórek z silnie zrogowaciałą warstwą powierzchniową

- brodawki skóry właściwej

- liczne gruczoły potowe

54. Czego wytworem są pióra u ptaków?

Są wytworem naskórka.

55. Jak dzieli się pióra u ptaków?

- pióra pokrywowe (konturowe)

- pióra puchowe

- pióra nitkowate

56. Do jakich piór należą lotki i sterówki u ptaków?

Do piór pokrywowych (konturowych)

57. Jakie części wyróżniamy w piórze pokrywowym?

Pióro pokrywowe składa się z osi - trzonu i chorągiewki? W trzonie pióra wyróżnia się część leżącą w skórze zwaną dudką oraz część wystającą ponad skórę czyli stosinę. Od stosiny odchodzą symetrycznie wydłużone płytki rogowe zwane promieniami. Tworzą one chorągiewkę pióra. Od promieni zaś odchodza promyki, które dzielą się na łukowate i haczykowate, na których umieszczone są jeszcze haczyki.

58. Czym różnią się pióra puchowe od piór pokrywowych?

Pióra puchowe leżą pod piórami pokrywowymi, maja cieńszą i bardziej miękką stosinę, a układające się po jej obu bokach promienie nie sczepiają się ze sobą.

59. Gdzie na ciele ptaka leża pióra nitkowate?

Na głowie, w pobliżu nasady dzioba.

60. Co to są łuski rogowe u ptaków i gdzie występują?

Są to uwypuklenia skóry właściwej pokryte zgrubiałym naskórkiem z grubą warstwą zrogowaciałą. Wystepują na nieopierzonych częściach tylnych kończyn ptaków.

61. Jak nazywa sie jedyny gruczoł występujący w skórze ptaków i jaka jest jego histologiczna budowa?

Jest to gruczoł kuprowy. Otoczony jest torebką łącznotkankową, od której wnikają wgłąb gruczołu przegródki łącznotkankowe z naczyniami krwionośnymi tworzące zrąb gruczołu. Miąższ zaś stanowią odcinki wydzielnicze w kształcie cewek oddzielone od siebie tkanką łączną właściwą luźną. Ściana odcinków wydzielniczych składa się z jednej albo wielu warstw komórek, z których warstwa wewnętrzna zbudowana jest z komórek sześciennych, które stanowią warstwe rozrodczą gruczołu.

62. Co zawiera wydzielina gruczołu kuprowego? Jaką funkcję spełnia ten gruczoł?

- woda

- białka

- kwas masłowy

- niższe kwasy tłuszczowe

- lecytyna

- różne enzymy

Wydzielina tego gruczołu służy do namaszczania piór i ochrony ich przed działaniem wody.

63. Jaka jest budowa grzebienia i dzwonków u ptaków?

Są to twory skórne, w środku których leży płytka łącznotkankowa, zawierająca komórki tłuszczowe, od której odchodza w kierunku warstwy skórnej pasma łącznotkankowe. O zewnątrz grzebień pokryty jest cienkim naskórkiem. Leążca pod nim skóra właściwa jest bardzo bogato unaczyniona, stąd zabarwienie.

Podaj przykład wydzielania w skórze: a) merokrynowego, b) holokrynowego.

a) gruczoł potowy

b) gruczoł łojowy

Podaj funkcje warstwy brodawkowej skóry właściwej.

- graniczy z naskórkiem

- odżywia naskórek

- jej brodawki warunkują silne połączenie pomiędzy nabłonkiem a skórą właściwą

- jej budowa chemiczna ma wpływ na przepuszczalność tkanek i odczyny obronne skóry

Gdzie występuje róg rureczkowy w kopycie?

W warstwie środkowej ściany rogowej puszki rogowej

Z czego jest utworzona w kopycie: a) ściana rogotwórcza, b) podeszwa rogotwórcza?

a) z listewek rogotwórczych

b)

Jaką postać ma tworzywo: a) korony rogotwórczej, b) ściany rogotwórczej, c) podeszwy rogotwórczej?

a)

b)

c)

Wymień wszystkie struktury znajdujące się pomiędzy czynnymi pęcherzykami gruczołu mlekowego.

- tkanka łączna właściwa luźna z limfocytami i komórkami plazmatycznymi

- naczynia krwionośne

- naczynia limfatyczne

- włókna nerwowe

- przewody wyprowadzające mleko

Sprecyzuj, w której warstwie skóry występują: a) cebulki włosów, b) gruczoły potowe,

c) tkanka łączna zbita nieregularna, d) komórki tłuszczowe?

a) w skórze właściwej

b) w warstwie brodawkowej skóry właściwej

c) w warstwie siateczkowej skóry właściwej

d) w tkance podskórnej

Wymień wszystkie obszary tworzywa kopytowego, które mają postać brodawek. Sprecyzuj, co jest wytworem tych brodawek.

- koronka rogotwórcza - jej brodawki wytwarzają szkliwo

- korona rogotwórcza - jej brodawki wytwarzają róg rureczkowy

- podeszwa rogotwórcza - jej brodawki wytwarzają róg rureczkowy

Wymień cechy budowy gruczołu mlekowego czynnego różniące jego strukturę od formy nieczynnej.

Gruczoł mlekowy czynny:

- ma większą objętość,

- nabłonek odcinków wydzielniczych przekształca się w nabłonek walcowaty,

- zwiększa się liczba odcinków wydzielniczych, które przylegają do siebie,

- maleje ilość tkanki łącznej,

- między nabłonkiem a błoną podstawną znajdują się komórki mioepitelialne, których skurcz przyczynia się do opróżniania pęcherzyków z wydzieliny,

- w nabłonku odcinków wydzielniczych obecne są komórki gruczołowe i tzw. komórki „jasne” i „ciemne”

- poszerzone światło odcinka wydzielniczego wypełnione jest wydzieliną

Narysuj i podpisz schemat budowy naskórka. Zaznacz, gdzie zlokalizowane są okmórki zawierające białka procesu rogowacenia.

Patrz: Rys.

Podaj cechy struktury skóry, które zapewniają jej dużą wytrzymałość na działanie sił mechanicznych.

Wytrzymałość skóry na działanie sił mechanicznych możliwa jest dzięki obecności włókien kolagenowych, sprężystych i siateczkowych. Wytwarzają one gęstą sieć i przyczyniają się do wzmocnienia połączenia między naskórkiem a skórą właściwą. Komórki naskórka połączone są półdesmosomami, które zapewniają odporność na rozrywanie.

Przez co jest utworzona warstwa zbita naskórka?

Warstwa zbita naskórka zbudowana jest z płytek rogowych utworzonych z substancji rogowej zwanej keratyną.

Gdzie jest wydzielana prolaktyna I i w jaki sposób oddziaływuje na gruczoł mlekowy?

Prolaktyna I wydzielana jest przez gruczołową cześć przysadki mózgowej. Prolaktyna wpływa na zapoczątkowanie wzrostu gruczołu mlekowego i na wydzielanie mleka, a także podtrzymuje takie wydzielanie.

Która część kopyta uformowana jest w postaci listewek?

Tworzywo ściany rogotwórczej.

Gdzie w puszce rogowej są rurki, a gdzie blaszki?

Rurki w puszce rogowej znajdują się w:

- warstwie środkowej ściany rogowej,

- podeszwie rogowej,

- strzałce rogowej.

Natomiast blaszki w puszce rogowej występują w warstwie wewnętrznej ściany rogowej.

Jak zbudowana jest warstwa biała naskórka? Jaka jest jej inna nazwa?

Warstwa ta inaczej nazywa sie warstwą jasną albo eleidynową. Jest cienką warstwą keratynocytów o kwasochłonnej cytoplazmie, występująca tylko w grubych naskórkach. Keratynocyty tej warstwy nie mają już jąder i są wypełnione masami zrogowaciałych filamentów cytokeratyny. Mają jeszcze zachowane desmosomy.

Jaka tkanka buduje mięśnie stroszyciele włosów?

Tkanka mięśniowa gładka.

Wymień cechy gruczołu mlekowego nieczynnego.

- przewody mlekowe są cienkie i słabo rozgałęzione

- pęcherzyki wydzielnicze są małe i nieczynne

- przewody mlekonośne wysłane są nabłonkiem wielowarstwowym płaskim

- komórki pęcherzyków nie mają cech komórek wydzielniczych

Jaki rodzaj wydzielania reprezentują gruczoły: a) łojowy, b) potowy?

a) wydzielanie holokrynowe

b) wydzielanie merokrynowe (ekrynowe)

W jaki sposób (typ wydzielania) wydzielane są przez komórki gruczołu mlekowego: a) tłuszcze, b) białka?

a) apokrynowo

b) merokrynowo

Co to jest: a) cebulka włosa, b) brodawka włosa?

a) rozszerzona część końcowa mieszka włosa

b) tkanka łączna wpuklająca się do cebulki włosa, zawierająca naczynia krwionośne i nerwy

Gdzie w tworzywie kopyta występują brodawki?

- w koronce rogotwórczej

- w koronie rogotwórczej

- w podeszwie rogotwórczej

Gdzie w skórze występują: a) gruczoł apokrynowy, b) komórki mięśniowe, c) komórki macierzyste włosa?

a) w skórze właściwej

b) w mięśniu stroszycielu włosa (mięśniu przywłośnym)

c) występują w warstwie rozrodczej naskórka

Wymień różnice pomiędzy gruczołem mlekowym czynnym i nieczynnym.

Gruczoł mlekowy nieczynny	Gruczoł mlekowy czynny
- dużo tkanki łącznej właściwej - dużo tkanki tłuszczowej żółtej - nieliczne pojedyncze przewody mlekonośne - niewiele nieczynnych pęcherzyków wydzielniczych	- gwałtowny wzrost nabłonka gruczołowego - zwiększenie długości i liczby przewodów mlekonośnych - wiele pęcherzyków wydzielniczych - zanik tkanki tłuszczowej żółtej - tkanka łączna tworzy subtelny zrąb - zwiększa sie liczba limfocytów i komórek plazmatycznych

Co powoduje ściśle połączenie naskórka ze skórą właściwą?

Brodawki łącznotkankowe warstwy brodawkowej skóry właściwej wpuklają sie do nabłonka co warunkuje silne połączenie.

---