FINANSE PUBLICZNE - wykład I 01.10.2000
Reakcje podatników na obciążenia podatkowe:
a) reakcje legalne
podjęcie próby nadrobienia podatku (rozliczenie, korzystanie z ulg, rozszerzenie działalności, można wpływać na zwiększenie kosztów - polityka biznesowa
dostosowanie się do podatku - „płać i płacz”
przerzucenie podatku np. podatek akcyzowy
legalne uchylenie się od podatku (unikanie podatku) - luki w przepisach prawnych (poszukać ich bo będzie na egzaminie!)
b) reakcje obojętne
- wycofanie z prowadzenia działalności
c) reakcje nielegalne
uchylenie się od podatku- oszustwo, przestępstwo podatkowe (gdy podmiot zataja wystąpienia u niego przedmiotu podatkowego)
firmenstwo - gdy osoba prowadząca działalność gospodarczą z drugą osobą, z działalności gosp. o mniejszym zakresie, przejmuje na siebie pewne działania i późniejsze rozliczanie się
zmniejszenie kwoty wysokości podatku
nierzetelność prowadzonej rachunkowości, co prowadzi do zmniejszenia podst. podatku np. zaliczanie do kosztów kosztów, które nie mogą być do nich zaliczane. Fałszywe podawanie niewypłacalności firmy.
Czynniki kształtujące system podatkowy
a) czynniki historyczne
system podatkowy kształtowany jest w sposób ewolucyjny, czyli dostosowuje się do warunków ekonomicznych, społecznych i politycznych
system podatkowy charakteryzuję się znacznym stopniem bezwładności (inercji) co oznacza, że zmienia się bardzo powoli i w zależności od ww. warunków (społecznych., ekonomicznych., politycznych)
system podatkowy powinien być dostosowany do charakteru narodowego podatników
b) czynniki ekonomiczne
system podatkowy danego kraju jest w bezpośredni sposób zależny od rozwoju gospodarczego rozrostu gosp.
w państwach wysoko rozwiniętych, o znacznym stopniu podziału i specjalizacji pracy, następują systemy podatkowe oparte przede wszystkim na podstawie dochodu oraz założonych podstawach opodatkowania obrotu
w państwach słabo rozwiniętych dominuje system podatkowy oparty na prostych podstawach (na podst. obrotowym)
c) czynniki administracyjne
system podatkowy powinien być dostosowany do poziomu sprawności funkcjonowania administracji państwowej
inercja (bierność) lub sprawność działania aparatu skarbowego stosuje lub nie złożonych technik podatkowych dostosowanych do kompetencji i poziomu kwalifikacji pracowników administracji skarbowej
możliwość stosowania złożonych technik podatkowych zależy również od umiejętności współpracy administracji skarbowej z innymi instytucjami np. z policją, z ZUS-em, z bankami
d) czynniki polityczne
system podatkowy zależy od panującego ustroju politycznego tzn. demokratycznego lub autoratywnego.
Wygasanie zobowiązań podatkowych:
Nieefektywne
przedawnienie
umorzenie
zaniechanie poboru podatku
zaniechanie ustalenia podatku
Efektywne
zapłata podatku
papierami wartościowymi
znakami opłaty skarbowej
pieniężna(gotówkowa lub bezgotówkowa)
potrącenia
przejęcie majątku
zaliczenie nadpłaty podatku
odroczenia terminu płatności podatku- rozłożenie na raty( efektywne z czasem)
Czynności doradztwa podatkowego.
Udzielanie podatnikom, płatnikom, inkasentom na ich zlecenie porad, opinii, wyjaśnień z zakresu ich zobowiązań podatkowych.
Prowadzenie w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie
Sporządzanie w ich imieniu i na ich rzecz zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie
Kto może prowadzić doradztwo finansowe?
osoby fizycznie wpisane na listę doradztw podatkowych
adwokaci i radcowie prawni
biegli rewidenci
osoby prawne, uprawnione do wykonywania doradztwa podatkowego i zgodnie z art.4 ustawy z 05.VII.96 o doradztwie podatkowym. Dz nr 102 poz.475 dn.96
Polityka podatkowa jest częścią polityki fiskalnej państwa i polega na dokonywaniu wyboru rodzajów stosowanych podatków, kształtowaniu ich elementów konstrukcyjnych zgodnie z celami polityki fiskalnej państwa, a także polityki społecznej i ekonomicznej.
Polityka podatkowa = polityka fiskalna = polityka monetarna
Odpowiedzialność za wysoką stopę procentową w Polsce oraz za deficyt w handlu zagranicznym, ponosi polityka rządu dopuszczająca w dalszym ciągu do zbyt miękkich ograniczeń budżetowych wobec przedsiębiorstw państwowych oraz do utrzymywania się deficytu budżetowego. To wszystko hamuje wzrost gospodarczy.
Szybszy wzrost eksportu, niż importu wymaga również wprowadzenia polityki fiskalnej zapewniającej zrównoważony, a okresowo nawet dodatni, budżet twardych ograniczeń budżetowych.
Twarde ograniczenia budżetowe - ograniczenia, dążenia do racjonalizacji wydatków publicznych
- pobudzenie szybkiego wzrostu gospodarczego-stabilizacja polityczna i gospodarcza
- restrukturyzacja przemysłu ciężkiego
- poprawa efektywności działań przedsiębiorstw publicznych
- kontynuacja reform w roku 1999
1
1