Badania obrazowe
śledziony, trzustki, wątroby i dróg żółciowych
Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej i klp
Badania kontrastowe przełyku, żołądka i jelit
Badania kontrastowe dróg żółciowych
Ultrasonografia + badania dopplerowskie
Tomografia komputerowa
Badania naczyniowe
Rezonans magnetyczny
Badania radioizotopowe
Wątroba i drogi żółciowe
Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej -wskazania
Ocena obecności powietrza w wątrobie, poniżej kopuły przepony lub drogach żółciowych
- ropień wątroby
-aerobilia (po zaprotezowaniu dróg żółciowych, po zespoleniach wątrobowo-jelitowych)
-powietrze w krążeniu wrotnym w zawale krezki
Badania kontrastowe przewodu pokarmowego
-ocena żylaków przełyku w marskości wątroby
-Przemieszczenie lub naciek poszczególnych odcinków p.pokarmowego przez zmienione narządy miąższowe
Ultrasonografia B-mode
Badanie ultrasonograficzne jest podstawową metodą diagnostyczną dla oceny narządów miąższowych jamy brzusznej
Wskazania do USG wątroby i dróg żółciowych
Pierwotne i wtórne nowotwory wątroby i dróg żółciowych
Różnicowanie przyczyny żółtaczek
Zapalenia
Anomalie rozwojowe
Stany pourazowe
Kamica żółciowa
Torbiele wątroby i dróg żółciowch
Nadciśnienie wrotne
Zespół Budd-Chiari
USG dopplerowskie
Ocena unaczynienia patologii wątroby
Ocena krążenia wrotnego w marskości wątroby
Ocena krążenia tętniczego (zwężenia, niedrożność, patologiczne unaczynienie)
Ocena żył wątrobowych (z. Budd-Chiari, prawokomorowa niewydolność serca)
Badania kontrastowe dróg żółciowych:
ERCP czasem łączone z protezowaniem dróg żółciowych - głównie w kamicy, żółciopochodnym OZT, nowotworach dróg żółciowych
cholangiografia przez dren Kehra po zabiegach operacyjnych dróg żółciowych, przed usunięciem drenu (ewentualne pozostawione złogi)
cholangiografia przezskórna zwykle łączona z drenażem przezskórnym w naciekach zamykających dojelitowy odpływ żółci
CholangioMR - wskazania
Anomalie rozwojowe
Zapalenia dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego
Cholecystozy
Kamica żółciowa
Szkody jatrogenne dróg żółciowych
Schorzenia miąższu wątroby powodujące zmiany w drogach żółciowych
Pozawątrobowe przyczyny zaburzeń odpływu żółci
Pierwotne nowotwory dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego
Guzy wtórnie naciekające drogi żółciowe
Tomografia Komputerowa
Zawsze TK spiralne!
badanie wielofazowe /wykonywane przed podaniem kontrastu, oraz w 20-25sek, 55-60 sek. i w 180sek. po dożylnym podaniu środka cieniującego/
Zalecane wypełnienie przewodu pokarmowego wodą lub wodnym r-rem jodowego środka cieniującego
Wskazania do wykonania TK
Dokładna ocena nieprawidłowości stwierdzonych w USG
Pierwotne i wtórne nowotwory
Wszelkie zmiany ogniskowe
Zapalenia
Anomalie rozwojowe
Stany pourazowe
Torbiele wątroby i dróg żółciowch
Nadciśnienie wrotne
Zespół Budd-Chiari
Kamica żółciowa nie jest wskazaniem do wykonania TK
Angio-TK
/może być wykonane w fazie tętniczej i żylno-wrotnej/
Ocena układu naczyniowego wątroby przed planowanym przeszczepem
Ocena unaczynienia guza przed zabiegiem operacyjnym
Malformacje naczyniowe - ekstremalnie rzadko
Rezonans Magnetyczny
MR wątroby - zalecane wykonanie badania z kontrastem standardowym lub hepatotropowym wielofazowo/dynamicznie/
w 25-30sek, po 60 sek. i po 5 minutach od podania kontrastu
Podstawowe sekwencje to T1 przed i po kontraście, T2, T1FatSat
W płaszczyznach poprzecznych i czołowych
WSKAZANIA
Zmiany pierwotne miąższu wątroby
torbiele, ropnie
zmiany nowotworowe łagodne (gruczolaki, naczyniaki, ogniskowy guzkowy przerost wątroby)
zmiany nowotworowe złośliwe (z komórek wątrobowych, z dróg żółciowych)
marskość, stłuszczenie, zapalenia
Zmiany wtórne - przerzuty
Arteriografia
Zwykle łączona jest z postępowaniem terapeutycznym u pacjentów z nieoperacyjnymi, bogato unaczynionymi guzami
Trzustka
Zdjęcie przeglądowe
USG
Nowotwory
PZT
OZT - głównie do rozpoznawania przyczyny i monitorowania przebiegu choroby i powikłań
Tomografia Komputerowa
Zawsze TK spiralne!
Badanie 2-fazowe w ocenie nowotworów i PZT/wykonywane przed podaniem kontrastu, oraz w 20-25sek, 40-50 sek. po dożylnym podaniu środka cieniującego/
Dla oceny trzustki w OZT badanie może być wykonane 1-fazowo
Zalecane wypełnienie przewodu pokarmowego wodą lub wodnym r-rem jodowego środka cieniującego
TK - wskazania
OZT
PZT
Nowotwory - diagnostyka różnicowa, ocena rozsiewu
Angio-TK
Badanie wykonywane jest 2-fazowo
w 20-25 sek. faza tętnicza
w 40-50 sek. faza żylno-wrotna
Wskazaniem jest ocena operacyjności guza trzustki
ERCP
Diagnostyka i różnicowanie nowotworów trzustki
OZT /ERCP połączone ze sfinkterotomią endoskopową/
PZT
Kamica trzustkowa
Zakładanie endoprotez do przewodów trzustkowych
Śledziona
USG
Procesy rozrostowe
Przerzuty
Choroby układowe i spichrzeniowe
Po urazach jamy brzusznej
W nadciśnieniu wrotnym /łącznie z badaniem dopplerowskim/
Tomografia Komputerowa
Badanie wykonywane jest przed i po dożylnym podaniu kontrastu z następujących powodów:
Splenomegalia
Urazy jamy brzusznej
Nowotwory pierwotne i wtórne
Chłoniaki
Torbiele
Polisplenia i asplenia
4