Funkcje pedagogiki: Diagnostyczna - polega na gromadzeniu wiedzy o tym, co dotychczas w pedagogice zrobiono i czym się ona zajmuje. Prognostyczna - określenie na podstawie poznanych prawidłowości przebiegu zjawisk, przyszłych zmian i rozwoju obiektywnej rzeczywistości. Instrumentalno techniczna - dostarcza wiedzy o tym jak realizować zamierzone cele wychowawcze. Humanistyczna - zaspokajanie potrzeb intelektualnych człowieka w dziedzinie jego dążeń do pełnego poznania obiektywnej rzeczywistości. Światopoglądowa - kształtowania u wychowanka wartościujących poglądów na świat. CECHY WYCHOWANIA: 1. Złożoność wychowania: Zachowanie człowieka zależne jest od uwarunkowań zewnętrznych (w tym także oddziaływań wychowawczych), jak również uwarunkowań wewnętrznych, 2. Intencjonalność wychowania: Świadomość celów wychowania 3. Interakcyjność wychowania: Proces wychowawczy ma miejsce zwykle w warunkach współdziałania ze sobą wychowawcy i wychowanka, odbywającego się na zasadzie wzajemności lub sprzężenia zwrotnego (oddziaływania co najmniej dwukierunkowego). 4. Relatywność wychowania: Wiąże się z trudnościami jakich nastręcza przewidywanie skutków oddziaływań wychowawczych. Osobowość - zespół względnych cech i mechanicznych odróżniających jedną jednostkę od Drugiej zarówno w sensie psychicznym jak i fizycznym. Środowisko wychowawcze- złożone zjawisko społeczne, materialne i duchowe, czynników samorzutnych i zorganizowanych, które mają znaczenie z punktu widzenia człowieka Środowisko społeczne- zespół czynnikow takich jak: ludzie, rzeczy, instytucje powstałe w toku rozwoju historycznego społeczeństwa. Uczenie się - proces zmieniania się zamierzonego zdobywania i utrwalania wiadomości umiejętności, sprawności, nawyków. Nauczanie- kierowanie procesem uczenia się jest to swoisty rodzaj działalności nauczyciela w stosunku do uczniów której najogólniejszym celem jest zmienić uczniów. Kształcenie- całość doświadczeń składających się na proces zdobywania przez jednostkę umiejętności, wiedzy oraz rozumienia otaczającego ją świata. Kultura- ogół wytworów działalności ludzkiej materialnych i niematerialnych. Czas wolny- czas jaki pozostaje do swobodnej dyspozycji człowieka po wykonaniu przez niego wszystkich czynności obowiązkowych. HISTORIA: Program kształcenia obejmował 2 drogi: 1) Trivium- gramatyka retoryka dialektyka oraz podstawy czytania i pisania. 2) Quadrivium- arytmetyka, muzyka, astronomia, geometria WYCHOWANIE RYCERSKIE :Kandydat na rycerza pobierał nauki w zakresie władania bronią, układania pieśni, jazdy konnej. Rycerze uczestniczyli w walkach, w zawodach, biesiadowali. Uczono ich więc pewnej ogłady towarzyskiej, jednak większość z nich nie potrafiła czytać ani pisać. Podstawowe kształcenie otrzymywali tylko ci bogaci, którzy swoje majątki osiągali przez rozboje bądź za zasługi. Etos rycerza: zakładał, iż każdy z nich oddawał: duszę - Bogu życie - królowi serce - kobiecie chwałę i honor - sobie Kształcenie na rycerza obejmowało następujące etapy :paź - rodzice oddawali swoich siedmioletnich synów na dwór, gdzie nabierali oni ogłady i uczyli się jak służyć damom giermek (10 - 15 lat)- chłopiec przechodził pod nadzór danego rycerza, którego był nieodłącznym towarzyszem; służył mu, dbał o konie, uczył się władać bronią jednak nie mógł uczestniczyć w walkach rycerz - pasowanie na rycerza oznaczało nadanie praw obywatelskich, a więc rycerz posiadał swój majątek i mógł się żenić; pasowanie miało miejsce podczas różnego rodzaju uroczystości WYCHOWANIE MIESZCZAŃSKIE: Wychowanie mieszczańskie (rzemieślnicze) obejmowało 3 następujące okresy: uczeń (terminator) - do terminu (zakładu rzemieślniczego) byli oddawani chłopcy od 7 do 10 lat, gdzie pobierali oni naukę od mistrza, jednak ich praca głównie polegała na służeniu czy sprzątaniu i jedynie przy okazji tych czynności mogli oni podpatrywać czynności rzemieślnicze; nauka była płatna - najczęściej w naturze (drób, jaja itp.) o różnej wysokości; długość trwania tego okresu zależał jedynie od mistrza, a zakończenie jej było jednoznaczne z przejściem na kolejny stopień - czeladnika czeladnik - nauka była już płatna, a o jej długości decydował mistrz, choć najczęściej trwała ona aż do jego śmierci; akt czeladniczy był nadawany publicznie przed starszyzną cechową, a wyzwolony uczeń wpisywany był do księgi rejestrów; czeladnik pracował pod okiem swojego mistrza, czasami mógł go zastępować; za swoją pracę otrzymywał wynagrodzenie; ten etap trwał niezwykle długo, gdyż niechętnie dzielono się tajnikami swojego rzemiosła; zrzeszenia rzemieślników były to cechy, grupy zamknięte mistrz JAN AMOS KOMEŃSKI: Poglądy pedagogiczne: 1)domaga się powszechnego nauczania i wychowania niezależnie od płci, pochodzenia społecznego czy miejsca zamieszkania 2) opracowuje system jednakiego szkolnictwa dla całej ludności- pierwsze w historii wychowania 4 okresy rozwoju człowieka i 4 typy szkoł: Okres dzieciństwa - do 6 roku życia, któremu odpowiadała szkoła macierzysta, czyli wychowanie głównie w rodzinie gdzie podstawowa role nauczyciela pełni sama matka. Okres chłopięctwa - od 6 roku życia do 12, któremu odpowiadała szkoła elementarna, z językiem ojczystym; uczą się w niej chłopcy i dziewczęta; powinna być w każdym miasteczku, wsi, osiedlu. Okres młodzieńczości - od 12 do 18 roku życia - odpowiadała mu szkoła języka łacińskiego - szkoła średnia, gimnazjum, która powinna być w każdym większym mieście, a uczyć się w niej powinni wszyscy, którzy tylko odznaczają się wystarczającymi zdolnościami umysłowymi. Okres dojrzewającej męskości - od 18 do 24 roku życia - odpowiadała mu Akademia, do której powinni być kierowani ci, którzy maja być uczonymi. Akademia powinna być zorganizowana w każdym państwie, a zakończenie w niej nauki powinno być uwieńczone, według Komeńskiego podróżami zagranicznymi. DZIEŁA: `'Drzwi języków otworzone'', `'Wielka Dydaktyka'', `'Świat zmysłowy w obrazach'' JOHN LOCKE: Poglady pedagogiczne: -program wychowania gentelmana-mądrego szlachetnego-wychowanie burżuazyjne -wychowanie tworzy człowieka -wychowanie ciała: zwraca uwagę na troskę o zdrowie, hartowanie młodego organizmu -wychowanie moralne: *wyrabiać karność, grzeczność od najmłodszych lat *nie stosować kar fizycznych *rozbudzać poczucie honoru *nagrody, pochwały, uznanie *wyrabianie odp. Nawyków postępowania moralnego -wychowanie intelektualne: kształcenie prywatne pod okiem gubernatora, czytanie, pisanie, rysunek, geografia, arytmetyka, astronomia, chronologia, historia, język obcy DZIEŁA : `'Myśli o wychowaniu'' JAN JAKUB ROUSSEAU: Pedagogika naturalistyczna Poglądy pedagogiczne: -człowiek z natury jest dobry wypacza go cywilizacja i zły ustrój społ -wychowanie powinno być naturalne, zgodne z naturą ludzką -indywidualne, bo inna natura każdego -negatywne nie kierowanie tylko usuwanie przeszkód, aby natura mogła dobrze się rozwijać -żąda równości społecznej walczy o prawa człowieka -kobiety wychowywać tylko na matki i żony -domaga się: umiłowania dziecka, poglądowym w nauczaniu i wych, wychowania przez prace. Dzieła: Emil czyli o wychowaniu, o umowie społecznej, Julia czyli nowa Heloiza, wyznanie, Uwagi nad rządem polskim