Prawo poboru
dotychczasowi akcjonariusze,
uprawnienie do nabycia akcji,
cena będąca zwykle ułamkiem ceny akcji starej emisji,
znika po wykorzystaniu lub upływie czasu,
rekompensuje oczekiwaną utratę wartości starych akcji,
występuje powszechnie
Prawo do akcji
nowi akcjonariusze,
substytut akcji,
cena zbliżona do ceny akcji starej emisji,
znika w momencie notowania akcji nowej emisji,
zwiększa płynność umożliwiając wcześniejszy obrót prawem,
występuje tylko na giełdzie
Certyfikat inwestycyjny
poświadcza udział w funduszu
dziedziczone,
papier wartościowy,
handlowane,
wycena rynkowa,
niepodzielny,
istnieje czasowo,
bardziej ryzykowne inwestycje i wyższe dźwignie,
możliwe przywileje jak dla akcji
Jednostka uczestnictwa
poświadcza udział w funduszu
dziedziczone,
rodzaj świadectwa,
umarzane,
wycena w oparciu o aktywa netto,
doskonale podzielna,
wieczna,
mniej ryzykowne inwestycje i niższe dźwignie
Bon skarbowy
nominał 10000,
dyskontowy,
sprzedaż w NBP w imieniu Skarbu Państwa dealerom skarbowych papierów wartościowych,
każdy może kupić,
przetarg w poniedziałek płatność z datą spot,
niższa rentowność bo służy do regulacji płynności budżetu
zapadalność 4 do 52 tyg
Bon pieniężny
nominał 10000,
dyskontowy,
sprzedaż w NBP w imieniu NBP dealerom rynku pieniężnego (bankom i BFG),
tylko bank może kupić,
przetarg piątek płatność do 17.00 tego samego dnia,
wyższa rentowność bo instrument interwencyjny,
zapadalność 7 dni.
Bon oszczędnościowy
przeznaczony dla osób fizycznych
małe nominały
charakter oszczędnościowy i cechy takie jak rachunku oszczędnościowego
nie handlowany i umarzany
zawsze imienny
przy wcześniejszym umorzeniu zwykle traci się część lub całość odsetek
Certyfikat depozytowy
przeznaczony dla klientów instytucjonalnych (przedsiębiorstw)
duże nominały
nie ma charakteru oszczędnościowego
handlowany i nieumarzany
przeważnie na okaziciela
odsetki nie są tracone, bo nie ma wcześniejszego wykupu
Kredyt
na konkretny cel,
udziela tylko bank,
tylko pieniądze,
zawsze odpłatny,
zawsze pisemny.
Pożyczka
bez celu,
każdy może udzielić,
nie tylko pieniądze,
może nie być odpłatna,
pisemna, gdy przekracza 2000 zł.
Faktoring
tylko wierzytelności pieniężne i niewymagalne
zawsze odpłatny
celem jest uzyskanie zapłaty przed terminem płatności
faktor świadczy dodatkowe usługi
Cesja wierzytelności
każda wierzytelność zbywalna
może być nieodpłatna
celem jest wyeliminowanie długu lub zabezpieczenie innych wierzytelności
brak dodatkowych usług
Forfaiting
zawsze przejmowane jest ryzyko wypłacalności
średnio i długoterminowe wierzytelności
brak dodatkowych usług
duże kwoty wierzytelności
spłaty w ratach i konsorcja forfaitingowe
wykorzystuje się weksle
wierzytelności z transakcji handlu zagranicznego
zawsze występują zabezpieczenia
Faktoring
ryzyko wypłacalności nie musi być przejęte
krótkoterminowe wierzytelności
często świadczone są dodatkowe usługi
niskie kwoty nabywanych wierzytelności
wykorzystuje zwykłą cesję wierzytelności
wierzytelności głównie z krajowych obrotów handlowych
tylko czasami stosuje się zabezpieczenia
Rozrachunek brutto
zlecenia rozliczane odrębnie
zawsze realizowany i nieodwołalny
rozrachunek bez opóźnień
do dużych i ważnych płatności
tylko elektroniczny
większa płynność wymagana do rozrachunku
Droższy
Rozrachunek netto
rozliczane salda
może pozostać nie zrealizowany (powód: błędy, brak środków)
rozrachunek z opóźnieniem
do drobnych płatności masowych
może być nieelektroniczny
mniejsza płynność wymagana do rozrachunku
tańszy
Czek
służy płatnościom, stąd: terminy ważności krótkie, indos i klauzule mają niewielkie znaczenie, a rodzaje czeków wiążą się ze sposobem płatności
trasatem tylko bank
remitentem może być okaziciel
nie jest przyjmowany
płatny tylko za okazaniem
może być odwołany po terminie i zanim został wykonany
zamiast protestu oświadczenie trasata
odpowiedzialność cywilna i karna za brak pokrycia
Weksel trasowany
służy kredytowaniu (odraczaniu płatności), stąd: długie okresy ważności, liczne klauzule i rozwinięte formy indosów
brak krosowania, i klauzuli „do rozrachunku”
trasatem może być każdy
remitent jest ustalony
może podlegać przyjęciu, jeśli jest trasowany
płatny na 4 sposoby
nieodwołalny
protest u notariusza
odpowiedzialność cywilna
Warrant opcyjny
emitowany przez instytucję
handlowany
krótka pozycja niemożliwa
płynność zapewniona przez emitenta
dobry dla rynku słabo rozwiniętego
modele wyceny opcji tylko częściowo poprawne
Opcja
wystawiana przez inwestora
nie jest handlowana, ale można zawierać kolejne opcje
krótka pozycja możliwa
płynność zapewniają animatorzy rynku
dobra dla rynku rozwiniętego
modele wyceny opcji poprawne
Akredytywa dokumentowa
służy do rozliczeń płatności handlowych w zamian za dokumenty
zlecający i beneficjent to dwie różne osoby
dotyczy zawsze konkretnych banków
płatność nie musi wykorzystywać weksli
zestandaryzowana forma i ścisłe określenie reguł płatności
Akredytywa pieniężna
służy do wypłaty określonej kwoty beneficjentowi
beneficjent i zlecający to ta sama osoba
może dotyczyć różnych banków według wyboru beneficjenta
płatność za pomocą weksli, przeważnie z wykorzystaniem listu kredytowego
forma niestandardowa bez szczegółowego określenia reguł płatności
Akredytywa dokumentowa
stanowi zobowiązanie banku do zapłaty za dokumenty niezależnie od importera
przejmuje ryzyko wypłacalności
otwierana na wniosek importera
umożliwia zaliczkowanie produkcji
może być przenoszona na inne podmioty
preferowana przez eksporterów
Inkaso dokumentowe
stanowi zobowiązanie banku do wydania dokumentów w zamian za płatność importera
nie przejmuje ryzyka wypłacalności
realizowane na wniosek eksportera
nie służy do zaliczkowania produkcji
nie jest przenoszalne na inne podmioty
preferowane przez importerów
Kontrakt forward
niewystandaryzowane instrumenty bazowe, ich ilości i daty płatności
handel pozagiełdowy
możliwa fizyczna dostawa instrumentu bazowego
rozliczenie po dostawie
brak zabezpieczenia w postaci depozytu, mogą być zwykłe zabezpieczenia
brak dźwigni finansowej
dostosowany do potrzeb, ale mało płynny.
Kontrakt futures
wystandaryzowane instrumenty bazowe, ich ilości, oraz daty płatności
handlowane na giełdach
z reguły bez fizycznej dostawy
rozliczenie różnicy wartości
stosowane są depozyty zabezpieczające, korygowane na bieżąco (marking to market)
jest dźwignia finansowa
niedostosowny do potrzeb, ale bardziej płynny.