Ewelina Kałka
Akademia Ekonomiczna
im. Karola Adamieckiego
w Katowicach
Wydział Zarządzania
Rok III Grupa 10
SPÓŁKA JAWNA
Definicja.
Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.
Art. 22. § 1. k.s.h.
Każda spółka osobowa nieposiadająca konstytutywnych cech spółki:
komandytowej,
partnerskiej,
komandytowo - akcyjnej,
w razie potrzeby określenia jej charakteru zostanie uznana za spółkę jawną.
Osobowość prawna spółki jawnej.
Spółka jawna nie jest osobą prawną, brak bowiem wyraźnego przepisu przyznającego jej tą osobowość. Ma jednak cech osoby prawnej, może we własnym imieniu zaciągać zobowiązania i nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, pozywać i być pozywana. Według istniejącego podglądu należy ona więc do tzw. Ułomnych osób prawnych.
Firma spółki.
Firma spółki powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie spółka jawna. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu sp.j..
Art. 24 § 1. i § 2. k.s.h.
Powstanie spółki.
Spółka jawna powstaje w drodze umowy. Umowa ta powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.
Art. 23 k.s.h.
Spółka jawna podlega wpisaniu do rejestru przedsiębiorców. Wpis jest obowiązkowy, ale ma charakter deklaratywny, powstanie i istnienie spółki nie jest więc uzależnione od dokonania wpisu. Różni to spółkę jawną od innych spółek handlowych.
Art. 26 k.s.h.
Umowa spółki
Treść umowy.
Umowa spółki jawnej powinna zawierać:
firmę i siedzibę spółki,
określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,
przedmiot działalności spółki,
czas trwania spółki jeśli jest oznaczony.
Zmiana umowy spółki.
Umowa spółki może być zmieniona za zgodą wszystkich wspólników, chyba że sama zawiera odmienne postanowienia.
Art. 9. k.s.h.
Umowa reguluje ustrój wewnętrzny firmy.
Zgłoszenie spółki jawnej do rejestru.
Zgłoszenie spółki jawnej do sądu rejestrowego powinno zawierać:
firmę i siedzibę spółki.
przedmiot działalności spółki,
nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) wspólników oraz adresy wspólników albo ich adresy do doręczeń,
nazwiska i imiona osób, które są uprawnione do reprezentowania spółki i sposób reprezentacji.
Art. 26. § 1. k.s.h.
Ustrój wewnętrzny spółki.
Ustrój wewnętrzny spółki jawnej reguluje umowa.
Ustrój wewnętrzny spółki obejmuje:
prowadzenie spraw spółki,
stosunki między wspólnikami.
Wspólnicy dysponują pełną swobodą w tym zakresie, ponieważ przepisy k.s.h. mają charakter względnie obowiązujący. Wyjątek stanowi wyłączenie możliwości powierzenia spraw spółki osobą trzecim.
W przypadku, gdy umowa spółki nie reguluje wspomnianych kwestii mają zastosowanie reguły kodeksowe.
I. Prowadzenie spraw spółki.
Prowadzenie spraw spółki jest prawem i obowiązkiem każdego wspólnika.
Art. 39. § 1. k.s.h.
Wspólnik może samodzielnie załatwiać sprawy i podejmować decyzję w granicach normalnego zarządu. W sprawach przekraczających granice normalnego zarządu konieczna jest uchwała wspólników.
Prowadzenie spraw spółki wszystkich lub niektórych można powierzyć jednemu lub kilku wspólnikom. Może to nastąpić w umowie spółki lub w późniejszej uchwale wspólników przy zachowaniu jednomyślności wspólników i formy pisemnej.
Wspólnicy prowadzący sprawy spółki nie otrzymują wynagrodzenia za swoją pracę, chyba że umowa spółki wyraźnie im je przyznaje.
Wspólnik prowadzący sprawy spółki może być tego prawa pozbawiony tylko z ważnych powodów i tylko wyrokiem sądowym.
Art. 47. k.s.h.
Prokura.
Spółka jawna może udzielić prokury. Ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników, którzy mają prawo prowadzenia spraw spółki. Natomiast odwołać prokurę może odwołać każdy wspólnik mający prawo prowadzenia spraw spółki.
Art. 91. k.s.h.
II. Stosunki między wspólnikami.
Majątek spółki.
Majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.
Art. 28. k.s.h.
Spółka nie jest właścicielem majątku, ponieważ nie posiada osobowości prawnej. Majątek spółki stanowi współwłasność łączną wspólników.
Wielkość majątku spółki i wkłady poszczególnych wspólników określa umowa spółki. Udział wspólnika w kapitale spółki równy jest wartości wkładu określonej w umowie.
Udział wspólników w zyskach.
Każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach bez względu na rodzaj i wartość wniesionego wkładu. To samo odnosi się do udziału w stratach. Umowa spółki może zwolnić wspólnika z udziału w stratach. Każdy wspólnik może żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem roku obrotowego. Corocznie każdy wspólnik może żądać odsetek w wysokości 5% od swojego udziału kapitałowego, nawet gdy spółka poniosła stratę.
Zakaz konkurencji.
Wspólnicy są zobowiązani powstrzymać się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesem spółki. W szczególności wspólnikowi nie wolno:
zajmować się działalnością konkurencyjną,
uczestniczyć w spółce prowadzącej działalność konkurencyjną jako wspólnik jawny lub członek władz.
Umowa może stanowić, że także po ustąpieniu ze spółki nadal istniejącej wspólnikowi nie wolno prowadzić działalności konkurencyjnej.
Reprezentowanie spółki.
Każdy ze wspólników na mocy ustawy ma prawo samodzielnego reprezentowania spółki w całym zakresie jej działalności, nie wyłączając zbywania i obciążania nieruchomości i innych czynności o podstawowym znaczeniu.
Art. 29 k.s.h.
Subsydiarna odpowiedzialność wspólnika.
Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki ma charakter odpowiedzialności subsydiarnej (wspomagającej). Wierzyciel, który posiada tytuł wykonawczy przeciwko spółce a w toku postępowania egzekucyjnego nie zdoła uzyskać zaspokojenia swoich roszczeń z majątku spółki, może na postawie tego samego tytułu żądać wszczęcia egzekucji na majątku wybranego wspólnika lub wspólników.
Rozwiązanie spółki.
Spółka ulega rozwiązaniu w przypadkach przewidzianych w ustawie. Rozwiązanie spółki powodują:
przyczyny przewidziane w umowie spółki,
zgoda wszystkich wspólników,
ogłoszenie upadłości spółki,
śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości,
wypowiedzenie,
wyrok sądowy.
Art. 58 k.s.h.
Wspólnik może wypowiedzieć umowę spółki zawartą na czas nieoznaczony na 6 miesięcy przed upływem roku obrachunkowego. Umowę może wypowiedzieć także wierzyciel osobisty wspólnika, który przeprowadził egzekucję z jego ruchomości i nie uzyskał zaspokojenia, a który chce egzekucję kontynuować na roszczeniach służących wspólnikowi wobec spółki w razie ustąpienia lub rozwiązania spółki.
Art. 62. k.s.h.
Każdy ze wspólników może z ważnych powodów żądać rozwiązania spółki przez sąd. Na skutek takiego żądania sąd może spółkę rozwiązać. Gdy jednak ważny powód dotyczy jednego ze wspólników, sąd w miejsce rozwiązania spółki na wniosek pozostałych wspólników może orzec o wyłączeniu tego wspólnika ze spółki.
Art. 63. k.s.h.
W razie rozwiązania spółki rozpoczyna się proces jej likwidacji, prowadzący do zakończenia bytu prawnego spółki i wykreślenia jej z rejestru, chyba, że wspólnicy uzgodnią inny sposób zakończenia działalności spółki. Likwidatorami są wszyscy wspólnicy spółki, chyba że powołają likwidatora lub likwidatorów ze swego grona albo z poza niego. Likwidacja odbywa się w trybie i na zasadach ustalonych w art. 67 - 85 k.s.h..