TEMAT LEKCJI: 

W kraju Mahometa

CEL OGÓLNY: 

- zapoznanie uczniów z warunkami tworzenia się nowej monoteistycznej religii, jej zasadami oraz rolą Mahometa - twórcy islamu

CELE OPERACYJNE: 

 Uczeń pamięta: 

- daty: 662 r.

- pojęcia: muzułmanin, islam, Koran, ”święta wojna”, meczet, kalif, arabeski, minaret, monoteizm

- jakie plemiona zamieszkiwały Półwysep Arabski i czym się zajmowały

- kim był Mahomet

- jaki dorobek cywilizacyjny przejęli Arabowie od innych ludów

 Uczeń rozumie: 

- znaczenie poznanych pojęć

- znaczenie dokonań Mahometa dla jedności plemion arabskich

 Uczeń potrafi: /stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych /

- pokazać na mapie Półwysep Arabski, kierunki podbojów arabskich i ich zasięg

- określić położenie geograficzne i warunki naturalne Półwyspu Arabskiego

- wymienić i wskazać na mapie istniejące współcześnie państwa arabskie

- wyjaśnić istotę i zasady islamu

 Uczeń potrafi: / stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych/

- porównać zasady islamu ze znanymi religiami monoteistycznymi/ judaizmem, chrześcijaństwem/

- przedstawić odmienność sztuki arabskiej, jej charakterystyczne cechy

- docenić wkład Arabów w przechowywaniu i upowszechnianiu dorobku kulturowego wcześniejszych cywilizacji znać ich rolę w rozwoju kultury europejskiej

Uczeń potrafi: 

- ocenić postawę Arabów wobec podbitej ludności

  ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

podręcznik: „Średniowiecze” kl. I T. Jurek, ilustracje, mapa: Europa IX-XI, mapa fizyczna Europy, Azji, Afryki, słownik szkolny „Terminy i pojęcia historyczne”

 METODY:

inscenizacja, rozmowa nauczająca, praca z mapą

PRZEBIEG LEKCJI:

Wybrani wcześniej uczniowie odgrywają poszczególne sceny inscenizacji.

/przygotowani w ramach pracy domowej, teksty otrzymali od nauczyciela /

Występują:

turysta 1, turysta 2, turysta 3

Beduin 1, Beduin 2, Beduin 3

Scenografia:

pustynia, wielbłądy , palmy, ognisko

Scena 1

/zmęczeni turyści idą po pustyni/

T.1

Wędrujemy po tej arabskiej pustyni i nic prócz gorącego piasku nie widzimy. Bardzo chcę mi się pić.

T.2

Trochę cierpliwości. Zaraz dotrzemy do oazy. O! widzicie to, co ja? Tam ciągnie karawana, widzę „okręty pustyni”!

T.1

To fatamorgana. Od tego słońca masz halucynacje. Okręty na pustyni? Puknij się w czoło.

T.3

Obładowane wielbłądy i Beduini! Kierują się na wschód. Pójdźmy tam.

Scena 2

/przy ognisku siedzą Beduini/

T.1

Witajcie mili ludzie. Czy możemy się przysiąść? Dawno nie piliśmy wody.

B.1

Zapraszamy. Spokojnym turystom nie poskąpimy kumysu. Skąd idziecie?

T.3

Wędrujemy z Białegostoku. Odrabiamy wakacyjną pracę domową. Musimy zdobyć jak najwięcej informacji o Półwyspie Arabskim.

 T.1

Dotychczas wiemy tylko tyle, że tu jest bardzo gorąco i wszędzie tylko piasek i piasek.

B.1

Gorąco jest w dzień...nocą może być bardzo zimno. Przysuńcie się do ognia.

B.2

Na tej pustyni mieszkają ludzie.

T.2

„Dzieci pustyni”

B.2

Skupiamy się w oazach. Tam jest woda i bujna roślinność. Można odpocząć przed dalszą wędrówką.

T.3

A gdzie wędrujecie?

B.1

Kierujemy się do Mekki. Tam sprzedamy swoje towary. Do miasta ściągają Arabowie z całego półwyspu.

T.1

Dlaczego?

B.3

To najważniejszy ośrodek życia religijnego Arabów. Obowiązkiem każdego muzułmanina jest chociaż raz w życiu odwiedzić świętą Mekkę.

T.1

Co tam się znajduje?

B.2

W Mekce urodził się Mahomet. To nasz prorok, przywódca, posłaniec boski.

B.1

On zmienił naszą religię. Stworzył islam. Wyznawców islamu nazywa się muzułmanami, czyli wierzącymi.

B.2

Albo mahometanami, od imienia proroka.

B.3

Nie wszyscy od razu go posłuchali. W 622 r. miała miejsce hidżra, czyli ucieczka. Mahomet musiał opuścić Mekkę i udał się do Medyny. Tam nauczał i przekonał wszystkich do nowej religii. Głosił ,że jest tylko jeden

Bóg - Allach.

B.2

Nie ma boga nad Allacha, a Mahomet jest jego prorokiem.

B.1

Tylko Allach zasługuje na oddawanie mu czci, on włada całym światem i on też osądzi czyny każdego człowieka. Nagrodą za dobre życie na ziemi będzie wieczny pobyt w raju, w otoczeniu bogactw i pięknych kobiet.

B.1

Aby na to zasłużyć, należy żyć uczciwie ,przestrzegać obyczajów zalecanych przez Mahometa.

B.2

Nie możemy pić alkoholu.

B.1

Należy wypełnić ustalone praktyki religijne ,modlić się i pościć w odpowiednich porach, dawać ubogim jałmużnę , a także odbywać pielgrzymkę do Mekki. Powinnością dobrego muzułmanina jest szerzenie prawdziwej przy użyciu wszelkich środków.

B.3

Dlatego prowadzimy „świętą wojnę”-dżihad. Wojownicy ,którzy polegli za wiarę od razu trafiają do raju.

B.1

To wszystko jest zapisane w Koranie. Tej księgi nie wolno zmieniać. Jeżeli znacie język arabski, to możemy wam pożyczyć. Warto przeczytać. Wy też możecie zostać muzułmanami.

T.1

Nie, nie,dziękujemy.

B.3

Imię Allacha sławiliśmy w Persji, Bizancjum, w Afryce i Hiszpanii, na wyspach Morza Śródziemnego. Wkroczyliśmy do Italii i Galii. Z pomocą Allacha stworzyliśmy rozległe państwo. Rządzili nim po śmierci proroka jego zastępcy - kalifowie. Byli przywódcami religijnymi, politycznymi, wojskowymi. Zdobywali wielkie bogactwa. Budowali nowe miasta.

T.2

To chyba było dawno temu.

B.3

Tak, to już historia.

B.2

Ale miasta pozostały. Warto odwiedzić Bagdad nad Tygrysem. Prawdziwa metropolia. Są tam piękne meczety - domy modlitwy. Charakteryzują się smukłymi wieżyczkami. Są to minarety. W określonych porach dnia zwołuje się z nich wiernych na modlitwę. Wnętrza meczetów zdobią motywy abstrakcyjne, symetryczne. Nie wolno ozdabiać świątyń rysunkami ludzi, zwierząt, roślin, przedmiotów.

T.2

Dlaczego?

B.2

Modlitwy mają być skierowane tylko do Allacha.

T.3

Żyjecie w zgodzie?

B.3

W tak wielkiej rodzinie zdarzają się nieporozumienia. Muzułmanie podzielili się na dwa odłamy. Szyici nadal podporządkowują się jedynie nakazom Koranu. Sunnici są bardziej nowocześni.

T.1

Nie tylko za sprawą Mahometa jesteście znani na świecie. Cyfry arabskie są moją szkolną zmorą.

B.1

Walczyliśmy z niewiernymi, zdobywaliśmy ziemie, ale też potrafiliśmy uczyć się do innych. Chińczycy nauczali nas produkcji papieru, jedwabiu, stali, a my nauczaliśmy was - Europejczyków.

T.1

Stal damasceńska?

B.1

Produkowana w Damaszku. Uczycie się algebry? Mieliśmy naprawdę wielu świetnych matematyków, astronomów, lekarzy.

B.2

Za naszym pośrednictwem poznaliście też kulturę świata antycznego i dziedzictwo Wschodu.

T.1

I dlatego nasze podręczniki historii są taki grube.

T.2

Nie narzekaj. Dzisiaj wiemy jeszcze więcej i może uda nam się dostać szóstkę z wakacyjnej pracy.

B.1

Poznaliśmy trochę naszego świata

T.3

Ciekawa, bogata i różnorodna kultura. Czy możemy być dobrymi sąsiadami? My chrześcijanie i wy muzułmanie?

B.1

Na chwałę Allacha!

PODSUMOWANIE

Zagadnienia:

1.     Położenie i warunki naturalne Arabii.

2.     Zajęcia mieszkańców Półwyspu Arabskiego.

3.     Dokonania Mahometa - 622 r.

4.     Zasady islamu.

5.     Podboje Arabów.

6.     Rola Arabów w rozwoju kultury europejskiej. 

Podczas rozmowy nauczającej nauczyciel podsumowuje materiał według zagadnień.

Uczniowie pokazują na mapach położenie Arabii , zasięg podbojów arabskich, współczesne państwa arabskie. Oglądają ilustracje obrazujące sztukę arabską.

Nauczyciel ocenia prace aktorów i efekty inscenizacji oraz aktywność uczniów podczas lekcji.

PRACA DOMOWA

Dla wszystkich: Ułóż objaśnienia do krzyżówki.

Dla chętnych: Przygotuj informacje na temat śladów pobytu Arabów w Europie.

---