PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W ELBLĄGU INSTYTUT POLITECHNICZNY LABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI |
|
Grupa dziekańska/ podgrupa ćwiczeniowa: 2 |
Tytuł ćwiczenia: REZONANS NAPIĘĆ I REZONANS PRĄDÓW |
Skład grupy: 1. Cabaj Krzysztof 2. Cisek Maciej 3. Feszak Andrzej |
Data wykonania 12.XI.2007
/data oddania: 19.XI.2007 |
|
Ocena: |
Opis wykonywanego ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest eksperymentalne wyznaczenie charakterystyk częstotliwościowych obwodów rezonansowych: szeregowego i równoległego i porównanie tych charakterystyk z charakterystykami wyznaczonymi analitycznie. Obserwacja przesunięć napięć i prądów na oscyloskopie. Badany obwód jest zasilany z sieci prądu przemiennego poprzez autotransformator. Zakres ćwiczenia obejmuje:
przygotowanie do ćwiczenia polegające na analitycznym wyznaczeniu charakterystyk
częstotliwościowych obwodów rezonansowych: szeregowego i równoległego dla założonych
parametrów obwodów szeregowego i równoległego, obliczeniu dobroci i szerokości pasma
przepuszczania obwodu oraz wykonaniu wykresu wskazowego napięć i prądów,
połączenie obwodu na stole laboratoryjnym według podanego schematu,
wykonanie pomiarów napięć i prądów w funkcji częstotliwości zgodnie z wytycznymi podanymi w punkcie 3,
włączenie do oscyloskopu w celu obserwacji i pomiaru napięć i prądów i przesunięć pomiędzy nimi,
porównanie wyników pomiarów z wynikami obliczeń,
opracowanie sprawozdania i wniosków wynikających z ćwiczenia.
Schemat układu:
a)
b)
Wykaz i dane znamionowe elementów użytych do ćwiczenia.
Multimetr analogowy UM-112B x5
Multimetr analogowy UM-111
Opornik dekadowy typ OD-2-D4b x2
Kondukcyjność dekadowa typ CD-5b
Indukcyjność dekadowa LD-5C
Generator DF 1641A
Wyniki pomiarów
a)Schemat pomiarowy szeregowego obwodu rezonansowego RLC
f[Hz] |
I[mA] |
U[V] |
UR[V] |
URLV] |
UC[V] |
50 |
2 |
7,8 |
0,2 |
0,1 |
7,2 |
99 |
4,6 |
7,8 |
0,7 |
0,2 |
7,2 |
200 |
8,6 |
7,7 |
1,5 |
0,6 |
6,85 |
445 |
16,3 |
7,3 |
2,9 |
1,2 |
5,6 |
1510 |
23 |
6,6 |
4,2 |
2,8 |
2,2 |
5520 |
16,2 |
7,3 |
3 |
6 |
0,4 |
20000 |
5,6 |
7,8 |
0,95 |
7,6 |
0,02 |
b) Schemat pomiarowy równoległego obwodu rezonansowego RLC
f[Hz] |
I[mA] |
U[V] |
UR[V] |
URLV] |
UC[V] |
100 |
26 |
1,3 |
7 |
21 |
5 |
1510 |
20 |
1,6 |
8 |
16 |
18 |
3000 |
30 |
1,6 |
8 |
10 |
24 |
10000 |
48 |
0,6 |
3 |
4 |
46 |
Uwagi i wnioski:
Pasmo przepuszczania:
Pasmo przepuszczania jest to zakres częstotliwości w pobliżu częstotliwości rezonansowej, którego granice stanowi spadek napięcia lub prądu o 3dB (o 0,707 razy).
- dla rezonansu szeregowego pasmo przepuszczania odczytujemy z wykresu zależności prądu od częstotliwości, zaś dla rezonansu równoległego z wykresu zależności napięcia od częstotliwości,
- dla rezonansu szeregowego dolna częstotliwość graniczna f wynosi 445Hz, zaś górna częstotliwość graniczna wynosi 5520Hz,
- dla rezonansu równoległego udało nam się zdjąć jedynie górną częstotliwość graniczną wynoszącą 5000Hz, gdyż wykonanie ćwiczenia było bardzo utrudnione przez uszkodzone styki dwóch amperomierzy.
- na wykresie fazorowym zarówno rezonansu szeregowego jak i równoległego geometryczne sumy napięć i prądów w znacznym stopniu różniły się od wypadkowych wartości zmierzonych, przyczynami mogły być:
złe styki przyrządów pomiarowych,
przesunięcia fazowe prądów i napięć mniejsze od 90° (oprócz pojemności i indukcyjności występuje również rezystancja uzwojeń cewki oraz straty w dielektryku kondensatora),
- ze względu na dużą rezystancję R w obwodzie, dobroć układu rezonansowego szeregowego była mniejsza od jedności, przez co nie można było dostrzec lawinowego wzrostu wartości napięcia lecz jest to proces niebezpieczny grożący uszkodzeniem elementów
- Przy częstotliwości rezonansowej, zarówno napięcia na cewce i kondensatorze (rezonans szeregowy) jak i prądy cewki i kondensatora (rezonans równoległy) nie były sobie równe i równe wartości obliczonej. Może to wynikać z faktu niedokładnego dobrania częstotliwości rezonansowej, która (jak wynika z porównania wartości prądu i napięcia dla cewki i kondensatora) powinna być nieco niższa.