ĆWICZENIE 19.

ZNACZANIE ZAWARTOŚCI KWASU SALICYLOWEGO W PRODUKTACH KOSMETYCZNYCH METODĄ MIARECZKOWANIA ALKACYMETRYCZNEGO

Obowiązujący materiał:

- podstawy miareczkowania alkacymetrycznego, wskaźniki alkacymetryczne.

Sprzęt: Odczynniki:

kolby stożkowe 125 cm³ spirytus salicylowy

pipeta pełna 10 cm³ mianowany 0,1 M NaOH

biureta 25 cm³ woda destylowana

cylinder miarowy 50 cm³ fenoloftaleina

Kwas salicylowy (o-hydroksybenzoesowy) ze względu na swoje właściwości bakteriobójcze, grzybobójcze, przeciwzapalne i złuszczające znalazł bardzo szerokie zastosowanie w kosmetyce. Wchodzi m.in. w skład różnego rodzaju toników, płynów przeciwtrądzikowych, preparatów do pielęgnacji stóp, środków przeciwpotowych oraz jako środek konserwujący. Najpopularniejszym preparatem zawierającym kwas salicylowy jest spirytus salicylowy, czyli 2% wodno-etanolowy roztwór kwasu salicylowego.

Wykonanie ćwiczenia:

Celem ćwiczenia jest alkacymetryczne oznaczenie zawartości kwasu salicylowego w handlowym spirytusie salicylowym. Do trzech kolb stożkowych odmierzyć po 10 cm³ spirytusu salicylowego. Do każdej kolby dodać po 50 cm³ wody destylowanej i po kilka kropel roztworu fenoloftaleiny. Biuretę napełnić mianowanym roztworem wodorotlenku sodu i miareczkować pierwszą próbkę aż do uzyskania różowego zabarwienia roztworu. Wynik miareczkowania wpisać do tabeli 1. Podobnie postąpić z dwiema pozostałymi próbkami. Obliczyć średnią arytmetyczną z otrzymanych wyników. Na podstawie równania reakcji zobojętnienia kwasu salicylowego i wodorotlenku sodu należy wyliczyć stężenie molowe i stężenie procentowe (% masowo-objętościowy) kwasu w spirytusie.

Tabela 1. Wyniki miareczkowania kwasu salicylowego.

Nr próbki	vNaOH [ml]	vNaOH śr. [ml]	Stężenie molowe kwasu w spirytusie [mol/l]	Stężenie procent. kwasu w spirytusie [% m/v]
1	12,1	12,8		2%-100 g roztworu
2	12,9
3	13,3

Opracowanie wyników:

Opis ćwiczenia powinien zawierać równanie reakcji zobojętnienia kwasu salicylowego wodorotlenkiem sodu, wypełnioną tabelę 1 oraz obliczenia.

C6H4(OH)COOH + NaOH ----> C6H4(OH)COO-Na + H2O - REAKCJA ZOBOJĘTNIENIA KWASU SALICYLOWEGO

1440--- 1 dm^3

x ---- 0,01 dm^3 x= (1440*0,01): 1 = 1,44 mol/dm^3

32

---