46 Część t. Podstawy finansów
- długookresowe, z których trudno się wycofać w razie niepowodzenia, np. zmiana profilu, ekspansja na nowe rynki, sprzedaż aktywów. Decyzje optymalizacyjne to decyzje, które prowadzą do krótkookresowego wzrostu efektywności.
Tak więc podstawowe decyzje podejmowane na rynku finansowym to:
• Decyzje inwestycyjne (dotyczące aktywów), mówiące, jak wycenić aktywa czy konkurujące projekty inwestycyjne. Analiza finansowa odpowiedzieć musi na pytanie, czy korzyści z inwestycji będą większe niż jej koszty. Podejmując tego typu decyzje, firma musi maksymalizować wartość dla udziałowców, stosując jako kryterium wzrost wartości bieżącej netto (NPV).
« Decyzje finansowe (dotyczące pasywów), mówiące, jak zdobyć kapitał i jaka powinna być jego struktura, czyli udział kapitału własnego - akcyj nego i długu, oraz jakie powinny być źródła kredytu krótko- i długoterminowego.
W krótkim okresie istotną rolę pełnią też decyzje operacyjne, związane z bieżącą działalnością i zarządzaniem gotówką i kapitałem obrotowym. Dotyczą głównie zapewnienia płynności firmy (zdolność do realizacji krótkookresowych zobowiązań), obsługi zadłużenia, zarządzania zapasami spółki itp.
Podejmując decyzje inwestycyjne, menadżerowie kierują się zasadą maksymalizacji wartości dla udziałowców. Choć wartość ta może być różnie rozumiana (o jakim okresie mówimy, jaka powinna być polityka dywidendy, czy poziom ryzyka jest optymalny dla udziałowców), przyjmujemy, że jest ona reprezentowana przez wycenę rynkową firmy, która zależy od podjętych w przeszłości decyzji operacyjnych, inwestycyjnych i finansowych. Występuje przy tym tzw. problem reprezentacji {agency problem) - firma nie jest jednolitym podmiotem, ale polem ścierających się konfliktowych interesów. Powstaje więc pytanie, na ile zarządzający firmą reprezentują interesy udziałowców, a na ile kierują się własnymi celami, np. prestiżem związanym z kierowaniem większym zakładem czy bezpieczeństwem związanym z konserwatywną polityką finansową.