METODA OŚRODKÓW PRACY
Metoda Ośrodków Pracy jest ściśle związana z metodą Ośrodków Zainteresować gdyż właśnie z taj metody się wywodzi. Metodę Ośrodków pracy zapoczątkował i wdrożył Decroly, natomiast do polskich warunków zaadoptowała ją M Grzegorzewska. Grzegorzewska zastosowała omawiany model pracy do nauki osób niepełnosprawnych intelektualnie. W pewnym momencie uznano tę metodę za bardzo przydatną i wprowadzono ja do Polskich szkół specjalnych jako jedyny i właściwy model nauczania. Z czasem zaczęto ją modyfikować zmieniać i dopasowywać do warunków naszego środowiska, warunków społecznych a także politycznych sympatii. Ostatecznie zabroniono jej stosować.
Głównymi założeniami Metody Ośrodków zainteresowań były:
1 Wychowanie do życia przez życie
2 Całościowe ujmowanie materiału nauczania
3 Dobór treści zgodny z zainteresowaniami uczniów
4 Uznanie prawa rekapitulacji za naturalną drogę rozwoju człowieka.
Natomiast Metoda Ośrodków pracy jako pochodna opisanej wcześniej Metody Ośrodków Zainteresowań jest z nią bardzo ściśle powiązana. W systemie pracy metodą Ośrodków Pracy zmieniono tylko niektóre założenia tak by lepiej zaadaptować ją do naszych realiów
System ten opiera się na pięciu głównych założeniach:
1 Zapewnienie optymalnego wszechstronnego rozwoju psychofizycznego. Z założenia tego punktu wynika konieczność pomagania dzieciom w jak najlepszym zrozumieniu otaczającego je świata i wypracowaniu umiejętności wpasowania się w niego. Już samo przygotowanie dzieci do pełnienia określonych ról w naszym społeczeństwie nie jest wystarczające dlatego należy przygotować wychowanków do egzystencji w zmieniającym się wciąż świecie i środowisku.
2 Ukształtowanie aktywnej postawy do ciągłego doskonalenia siebie: Chodzi
o wypracowanie u dzieci różnej motywacji do uczenia się a nie tylko uczenia się poprzez zainteresowania uczniów.
3 Zapoznanie z współczesnym życiem i otoczeniem oraz z najważniejszymi przemianami w nim zachodzącymi. To znaczy iż należy zapoznać dzieci zarówno ze stałymi jak i ze zmiennymi zjawiskami zachodzącymi w otaczającym świecie. Przykładem może być zmienność pór roku jako stała cykliczna zależność, natomiast jeśli chodzi o zmieniające się zjawiska to może to być ciągły rozwój techniki używanej w gospodarstwach domowych.
4 Zintegrowanie oddziaływania pedagogicznego: czyli innymi słowy całościowe ujmowanie materiału nauczania bez podziału na poszczególne przedmioty. Ten podpunkt powinien odnosić się zwłaszcza do uczniów klas młodszych.
5 Uznanie leninowskiej teorii odbicia: Odnosi się to do trzech następujących etapów poznania Decroly ego:
A) Spostrzeganie związane z obserwacją zjawisk
B) Abstrakcyjne myślenie powiązane z asocjacją czyli kojarzeniem
C) Zastosowanie wiedzy w praktyce będące ekspresją konkretną lub oderwaną
Zajęcia prowadzone Metodą Ośrodków Pracy są dla dzieci z wadami dobre i zrozumiałe
a stała ich budowa pozwala lepiej odnaleźć się w szkolnej rzeczywistości oraz daje dzieciom poczucie bezpieczeństwa. Lekcje skonstruowane są w następujący sposób:
1 Zajęcia wstępne- sprawdzanie obecności, załatwienie spraw bieżących.
2 Bezpośrednie spostrzeganie, obserwacja- dzieci same lub z pomocą nauczyciela obserwują dane zjawisko i dzielą się spostrzeżeniami. Rolą nauczyciela jest kierowanie wybieranie
i selekcjonowanie wiadomości koniecznych od niekoniecznych i w razie potrzeby uzupełnienie tego co nie zostało powiedziane.
3 Abstrakcyjne myślenie- jest to etap przetwarzania poznanych informacji, dzielenia się nimi, oraz wiązania ich z już wcześniej przyswojoną wiedzą.
4 Ekspresja- Zastosowanie zdobytej wiedzy w praktyce poprzez działanie. Ćwiczy się tym samym praktyczne zastosowanie nowo nabytej wiedzy i umiejętności oraz sprawdza się jak dziecko radzi sobie z nowymi umiejętnościami.
5 Zajęcia końcowe- to czas na powtórkę zdobytej wiedzy, załatwienie spraw organizacyjnych nagromadzonych w ciągu dnia, zadanie prac domowych i pożegnanie się z dziećmi.
Bardzo ważne jest w ten metodzie ścisłe powiązane zainteresowań wychowanków z życiem codziennym co daje im lepszy obraz świata i poczucie iż są w stanie się w nim odnaleźć. Daje to dobrą podstawę do samodzielnego-w miarę możliwości- funkcjonowania w społeczeństwie i świecie. Pozytywną stroną tej techniki jeż też stopniowe, przemyślane poszerzanie wiedzy uczniów począwszy od najbliższego środowiska skończywszy na bardziej globalnym charakterze zdobytych informacji .
Metoda ta uczy myślenia, analizowania i przewidywania czyli ważnych umiejętności które będą niepełnosprawnym intelektualnie dzieciom szczególnie potrzebne w przyszłym samodzielnym funkcjonowaniu..
Metoda Ośrodków pracy bardzo dobrze się sprawdza i powinno się ją stosować gdyż daje dobre efekty i przygotowuje dzieci do radzenia sobie ze światem i rozumienie tego świata.