Prawo podmiotowe - zespół przyznanych uprawnień występujących w określonym stosunku cywilnoprawnym. Jest to zatem zbiorcza, nadrzędna kategoria pojęciowa, określająca sytuację prawną strony uprawnionej. W takim kontekście mówi się o prawie własności i innych prawach rzeczowych, o wierzytelności, o prawach na dobrach niematerialnych itp.
Spis treści
[ukryj]
Prawo podmiotowe wygasa w następstwie zdarzeń wskazanych w ustawie:
z mocy ustawy (np. umocowanie wygasa ze śmiercią pełnomocnika)
wskutek czynności prawnej uprawnionego (np. przeniesienie własności rzeczy ruchomej)
wskutek wywłaszczenia
wskutek nacjonalizacji
wskutek upływu czasu (np. użytkowanie wygasa wskutek nieużywania przez 10 lat)
wskutek konfuzji praw, czyli zbiegnięcia prawa słabszego z mocniejszym
Prawa podmiotowe:
bezwzględne - prawo skuteczne wobec wszystkich osób, którym ono nie przysługuje
względne - prawo przysługujące podmiotowi uprawnionemu tylko wobec określonej osoby
Prawa podmiotowe:
akcesoryjne - prawa o charakterze niesamoistnym uzależniające swe istnienie od innych praw samoistnych i służące ich umocnieniu
samoistne
Prawa podmiotowe:
związane - prawo, którego podmiotem może być wyłącznie podmiot innego prawa; prawo to nie może być przedmiotem obrotu, jeśli w obrocie uczestniczy towarzyszące mu prawo wolne
wolne
Prawa podmiotowe:
majątkowe - prawo to chroni interes ekonomiczny uprawnionego (np. wierzytelność)
niemajątkowe - prawo to chroni inny niż ekonomiczny interes uprawnionego (np. dobra osobiste)
Prawa podmiotowe:
zbywalne - prawo, które uprawniony może przenieść na inne podmioty lub je odziedziczyć; przenoszalności prawa nie można wyłączyć w wyniku czynności prawnej
niezbywalne - prawo, którego uprawniony nie może przenieść na inne podmioty ani go odziedziczyć (wszystkie prawa niemajątkowe)
Prawa podmiotowe:
tymczasowe - prawo przygotowujące i zabezpieczające określone prawa przyszłe chroniące ich ekspektatywę (np. prawo do mieszkania spółdzielczego)
aktualne