Poprawa jakości wody po przejściu przez zbiornik jest oczywistym efektem sedymentacji i kumulowania w osadach dennych znacznych ilości zawiesiny u zwartych w niej związków chemicznych.
Ilość fosforanu i azotu kumulowanego rocznie ( wartość średnie dla lat 1992-2004) w osadach dennych Zbirnika w porównaniu do ilości tych pierwiastkó docierających rocznie do Zatoki Gdańskiej.
Parametr |
Kumulacja w Zbioniku tys/ton |
Ładunek pierwiastków dopływający do Zatoki |
% redukcji |
P(tot) |
1,2tys/ton |
7tys/ton |
-14,6% |
N(tot) |
7,5tys/ton |
118tys/ton |
-6% |
Zawartość wybranych metali ciężkich w osadach mulistych Zbiornika Włocławskiego oraz zakres stężeń w osadach rzek Polski ( wartości średnie w mg/ kg suchej masy)
Pierwiasrtek |
Zbiornik Włocławski |
Osady rzek polski |
Ołów (Pb) |
65 |
5-2410 |
Kadm ( Cu) |
9,3 |
0,5-60 |
Miedź ( Cu) |
86 |
1-1042 |
Cynk( Zn) |
501 |
7-7000 |
Fitoplankton |
Płock |
Włocławek |
Reducjq |
Tn |
225 |
210 |
7%* |
N |
6,9 |
1,8 |
74%* |
B |
11,4 |
4,4 |
61%* |
Zmiany liczby taksonów (tn) liczebnośći ( N 10^6 ind*dm^-3) i biomasy ( B, mg * dm^-3) fitoplanktonu po przepłynięciu Wisły przez Zbiornik. Przedstawione wartości są średnim dla lat 1994- 2000
*różnica nieistotna statystycznie
Zmiany zooplanktonu ( dane tabela wyżej )
zooplankton |
Płock |
Włocławek |
Wzrost/ spadek |
Tn |
68 |
67 |
Spadek 1,5% |
N |
492 |
471 |
Spadek 4,3 % |
B |
0,445 |
1,83 |
Wzrost 411% (4x) |
Różnica nieistotna statystycznie
Szczgólną uwagę pragniemy zwrócić na problem rzekomo niekorzystnych zmian w ichtiofaunie Wisły po powstaniu ZW. Na ten temat piszą MAtuszewicz i Wiśniowski ( 2002 i In litt) :”Wyraźnie potwierdza się również w odłowach sieciowych ryb” Na dowdó cytowani autorzy przedstawiają wyniki własnych badać , które prezentuje tabela
Tabela. Biomasa ryb w dolnej Wiśle w odłowach sieciowych : wartośćci średnie z lat 1993 -96 wg Matuszkiewicza i Wiśniowolskiego 2002 in litt ; wiersz ostatni zawiera obliczenia A.G i A.K
Odcinek (km bieg)
|
Wisła powyżej płocka ( 606,5- 632,5km)
|
Górna część Z.W ( 632,5-654km)
|
Długość odcina (km)
|
26 |
21,5
|
Połowy średnie w latach 1993- 1996 |
23116kg |
77725kg |
% ryb reofilnych |
4,5% |
1,2% |
Połowy na 1 km biegu rzeki (kg/km) |
889km/km |
3615kg/km |
Ryby reofilne |
40,0kg/km |
43,4kg/km |
Podsumowanie wyników badań Zbiornika Włocławskiego
Zbiornik włocławski (ZW) jest zbiornikiem o bardzo krótkim casie retencji wody. Jest zatem podpiętrzoną i poszerzoną rzeką. Planowy stopień poniżej Włocławka (PSW) o znaczeni krótszym czasie retencji zachowa jeszcze bardziej rzeczny charakter.
Zbiornik poprawia jakość wody Wisły redukując średnio stężenie : zawiesiny - o 56% P(tot) -13% N(tot) o 3,2% i BNT5 -47%. Poprawa wynika z kumulacji w ZW znacznych ilośći osadów oraz z mineralizacji materii organicznej. W okresie 1992-2004 w osadach ZW zostało skumulowane 15,1 tys ton fosforu i 90 tys ton azotu. Oznacza to m.in. znaczną redukcję ładunku zanieczyszczeń docierających do Zatoki Gdańskiej. PSW będzie działał podobnie lecz poprawa jakości wody będzie mniejsza.
Skład chemiczny osadów nie odbiega od składu osadów umiarkowanie eutroficznych jezior, a stężenie metali ciężkich mieszczą się w dolnych zakresach isch stężeń notowanych w osadach rzek Polski
ZW redukuje o 60% biomasę fitoplanktonu i zwiększa biomasę zooplanktonu ale nie zmniejsza różnorodności gatunkowej zooplankotu, fitoplanktonu fauny dennej i ryb. W planktonie PSW nie należy oczekiwać istotnych zmian ilościowych i jakościowych, prawdopodobnych jest natomiast wzrost różnorodności gatunkowej zoobentosu.
zbiornik utrzymuje wysoki poziom wód gruntowych co korzytnie wpywa na kondycję lasów Parku Gostyńskiego - Włocławskiego. Jest prawdopodobne że podwyższenie i stabilizacja poziomu wód gruntowych w przekorytowej strefie SPW przyniesie równie pozytywne efekty przyrodnicze.
Do negatywnych Skurków funkcjonowania ZW należy zaliczyć ograniczenie migracji tyb wędrownych likwidaję piaszczystych łach ( miejsca lęgowe ptaków ) W przypadku planowanej tamy która będzie prawdopodobnie ok. dwa razy niższa od tamy Włocławskiej utrudnienie rozrodczej migracji będzie mniejsze .