Obowiązki pracownika
-znać przepisy i zasady bhp, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym
-wykonywać pracę zgodnie z przepisami i zasadami bhp oraz stosować się do poleceń przełożonych wydawanych w tym zakresie
-dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz porządek i ład w miejscu pracy
-stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony indyw., i odzieży ,obuwia roboczego
- poddawać się wstępnym i okresowym badaniom lekarskim
- niezwłocznie powiadomić przełożonego i pracowników o zauważonym wypadku lub niebezpieczeństwie
-współdziałać z przełożonym w wypełnianiu bhp
Obowiązki osoby kierującej pracownikami
-organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami bhp
-dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem
-dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy
-egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisow bhp
-zapewnić wykonanie zaleceń lekarza
Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy
- Pracodawca jest obowiązany zapewniać aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego w którym przewiduje się pomieszczenia pracy była wykonana na podstawie projektów uwzględniajacyh wymagania bhp
Świadczenia przysługujące pracownikowi z tytułyu wypadku przy pracy
- Świadczenia z ZUS
rodzaje świadczeń: zasiłki chorobowe, świadczenia rehabilitacyjne, renty
-odszkodowanie przysługujące pracownikowi od pracodawcy(podstawa prawna-kodeks prawny)
Techniki badania wypadkow przy pracy
1.Metoda TOL
2.Analiza odchyleń
3.Metoda drzewa błędu
4.Metoda MORT
Ad.1. to kombinacja przyczyn technicznych(T) organiacyjcnych(O) ludzkich(L). W metodzie tej najpierw analizowane są przyczyny techniczne, potem wszelkie elementy organizacyjne, a nastepnie określa się przyczyny których źrodłem może być człowiek. W wyniku analizy tych 3 elem. Ustala się przyczyny pośrednie wypadku przy pracy.
ad2. Metoda ta polega na identyfikowaniu odchyleń od normalnych warunków działania człowieka oraz urządzeń tech i warunków środowiska pracy. Analiza opiera się na założeniu iż produkcja to proces którego normalny przebieg można zdefiniować a odchylenie może spowodowac zwiększenie ryzyka wypadkowego
ad.3. jest to ilościowa metoda dedukcyjna w której analizuje się poszczególne wypadki lub awarie systemu i podaje zależności pomiedzy poszczególnymi zdarzeniami a zdarzeniami które będą prowadziły do wypadku . drzewo błędu jest zatem graficznym modelem przedstawiającym kombinacje i wzajemne zależności między awariami wyposażenia lub błedami człowieka które mogą doprowadzic do zdarzenia szczytowego czyli do wypadku
ad4..w mort jest zastosowane fiz drzewo błedu mort, które morz być wykorzystane na 2 sposoby: do opracowania programów poprawy warunków pracy , do analizy wypadków przy pracy
Analiza wypadków tą metodą określa przyczyny bezpośrednie i pośrednie wypadku, obejmuje przyczyny pozornie nie mające wpływu na powstanie zagrozenia wypadkowego oraz ustala czy ryzyko wystąpienia wypadku ustalone w sposób prawidłowy
Czynniki niebezpieczne i szkodliwe związane z procesem pracy w jej warunkami
czynnik niebezpieczny to czynnik którego konsekwencja działania jest uraz. Czynniki te działające na pracownika w sposób nagły mogą powodować czynniki fizyczne
-zagrozenia elementami ostrymi i wystającymi
-elementami ruchowymi leżącymi
-porażeniemi prądem
-poparzeniem
-pożarem Lub wybuchem
-niewłaściwą org ruchu i przemieszczenia
Czynniki szkodliwe to czynniki których konsekwencja jest schorzenie
Czynniki szkodliwe działaja na pracownika przez dłuższy czas i mogą powodować choroby i niedomagania które okresowo będą uniemożliwiały pracownikom wykonanie pracy. Można podzielic je na fizyczne, biologiczne, chemiczne.
Powstawanie wypadku przy pracy jest wynikiem działania czynnika technicznego ludzkiego i organizacyjnego bądź kombinacją tych 3
Wśród przyczyn wypadków przy pracy można wyróżnić
-przyczyne bezpośrednią(czyn niebezpieczny powodujący uraz)
-przyczyny wczescniejsze- SA nimi zdarzenia które wywołały lub niezapobiegły wystąpieniu przyczyny bezpośredniej
Poza przyczynami wyróznia się także okoliczności wypadku przy pracy. Definiuje się ja jako warunki środowiska lub cechy przedmiotów oraz ludzi które sprzyjaja lub uniemożliwiają wystapienie przyczyn wypadków.
Bezpieczeństwo jako norma moralna
zatrudnienie pracowników w warunkach odbiegających od określonych w przepisach lub normach jak również podejmowanie przez pracowników niedozwolonych i ryzykownych zachowań jest sprzeczne z interpretacja przykazania nie zabijaj. Nie jest wprawdzie bezpośrednim zabijaniem innych lub siebie ale przyczynia się do śmierci pośrednio w skutek wystąpienia u pracownika objawów choroby zawodowej lub zaistnienie wypadku przy pracy.
Wypadki przy pracy to nagłe zdarzenia wywołane przyczyną zew. Powodujące uraz lub śmierć które wystąpiło w związku z wykonywana pracą. Rodzaje wypadków:1 śmiertelny, 2ciężki,3zbiorowy.
ad1- gdy w jego wyniku nastąpiła śmierć w okresie nie przekraczającym 6msc od dnia wypadku przy pracy.ad2-za wypadek taki uważa się zdarzenie w wyniku którego nastąpiło cieżkie uszkodzenie ciała, choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psych., calkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie bądź trwałe istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.
Bezpieczeństwo pracy w ujęciu systemowym.
Zakład pracy stosunkowo od niedawna zaczął być ujmowany jako wieloelementowa struktura tworząca system, zaś wypadki i katastrofy jako wyniki jego niesprawnego funkcj.
wypadki przy pracy są skutkami niebezpiecznych warunków lub teżbłędów doprowadzających do niebezpiecznego postępowania ludzi. Popełnianie są one w czynnościach roboczych, organizowaniu zadań oraz projektowaniu systemu bezpieczeństwa.
Bezpieczeństwo jako element i cel zarządzania.Do powstania i rozwoju zarzadzania bezpieczeństwem pracy przyczynili się praktycy którzy chcieli uzyskać wiedzę na temat tego czynu jest bezpieczeństwo oraz w jaki sposób można je tworzyc. Zarządzanie bhp jest całkiem nową dyscypliną naukową , ponadto jest to działalność praktyczna która wykorzystuje wiedze z zakresu wielu dyscyplin naukowych .chce mi się ruchać
Bezpieczeństwo pracy jako obowiązek prawny.
Przyjęty w Polsce ustrój prawny nakłada na państwo odpowiedzialność za życie i zdrowie swoich obywateli.zakres tego obowiązku włączono również zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Obowiązek ten realizowany jest poprzez tworzenie regulacji prawnej ,system ubezpieczen, stymulacje rozwoju wiedzy z zakresu bezpieczeństwa, organizowanie nadzoru nad przestrzeganiem w zakładach pracy prawnej regulacji w zakresie bezpieczeństwa.
Ergonomiczne funkcjonowanie układu człowiek-maszyna.(praca)
Uk.człowiek-maszyna(charakter cybernetyczny)
uk.człowiek-stanowisko robocze(warunki panujące na stanowisku roboczym)
uk.człowiek-warunki środ material.(czynniki fizyczne:hałas,promieniowanie,mikroklimat)
System(układ) jest pojmowany jako zespół powiązanych ze sobą elem. Wzajemnie na siebie oddziałujących przy czym oddziaływanie to przybiera najczęściej postac tkz. Sprzęzenia zwrotnego (czl-masz)
Działający w ramach jakiegokolwiek układu człowiek jest traktowany jako jego podsystem.
Źródla konfliktów pracy
Można wyroznic 2 grupy specyficznych konfliktów występujących w procesie pracy.
1.konflikty między człowiekiem a obsługiwaną przez niego aparaturą
2.wywołane stosunkami międzyludzkimi (czlo-grupa ludzka, czl-inny pracownik)
Człowiek-maszyna
-grupa ludzka
-srodo materialne
-stanowisko pracy
-inny pracownik
7 płaszczyzn problemów związanych z praca człowieka
1.automatyczne f.ciała isrodowisko pracy a)autonomia i fizjologia
b)fizyczne i chemiczne oddziaływanie środowiska
2.Operacje i ruchy(wykonywane przez czło.)z narzędziami i przy maszynie a)podstawy biologiczne i psychologiczne b)podstawy tech kształtowania pracy
3. Czynności pracy i stanowiska pracy
-analiza czynności pracy
-systemowe rozwiązania dotyczące stanowiska pracy
4. Działalność personelu i formy pracy
5. Formy współpracy w grupach roboczych
6.Zakładowe stosunki pracy i organizacji
7. Praca i społeczeństwo
Fizjologia pracy, rodzaje i postacie pracy
Fizjologia pracy- należy do podst. Nauk biologicznych wykorzystywanych przy formułowaniu zaleceń ergonomicznych
Fizjologia pracy zajmuje się badaniem wpływu pracy, która wykorzystywana jest przez człowieka, na jego ustrój jako całość jak również na funkcjonowaniu jego poszczególnych organow i układów oraz na bioenergetykę. Fizjologia pracy zajmuje się badaniem biologicznych zjawisk które zachodzą w procesie pracy ,celem zapewnienia najbardziej racjonalnego wykorzystania sił psychicznych i fizycznych pracowników.
BHP-it is stan warunków i organizacji pracy oraz zachowań pracowników zapewniający wymagany poziom ochrony zdrowia i życia przed zagrożeniami występującymi w środowisku pracy.
Zagrozenie- określone jest jako stan środowiska pracy mogący spowodowac wypadek (przy pracy) lub chorobe(zawodową)
Środowisko pracy- są to warunki środowiska materialnego w którym odbywa się proces pracy i może być to środowisko sztuczne lub naturalne.
Środowisko materialne określają czynniki:
-chemiczne(sub. Trujące,drażniące,alergiczne,rakotwórcze,toksyczne,mutagenne)
-fizyczne(oświetlenie, hałas,drgania,wyst pyłów,mikroklimat)
-biologiczne(wirusy i bakterie, grzyby , pierwotniaki)
Ergonomia- etymologicznie oznacza prawa rzadzące pracą (gr. Ergos+nomos-praca+prawo,zasada)
ergonomia wg Statutu Polskiego Towarzystwa Ergonomicznego z 1983
nauka stosowana zmierzająca do optymalnego dostosowania narzędzi,maszyn,urządzeń,technolog organizacji i materialnego środowiska pracy oraz przedmiotów powszechnego użytku do wymagań i potrzeb fizjologicznych,psychicznych i spol człowieka.
wg statutu Międzynarodowego stowarzyszenia Ergonomicznego(IEA)
ergonomia zajmuje się związkami zachodzącymi pomiędzy człowiekiem a jego zajęciem ,sprzętem i otoczeniem w najszerszym znaczeniu włączając w to prace ,wypoczynek, syt w domu i podrózy.
Elementy pojawiające się w roznych def ergonomi
-nauka stosowana
-humanocentryzm(ocena rozwiązań technicznych i organizacyjnych związanych ze współdziałaniem człowieka ze srodkami technicznymi dokonywana jest przy założeniu iż dobro człowieka musi być traktowane priorytetowo w stosunku do kryteriów technicznych lub ekonomicznych co w kontekście inżynierskim przekłada się na zasade w myśl której technike należy dostosować do człowieka zaś człowieka do pracy i techniki)
-akceptowana jest konieczność efektywnego harmonijnego wspldzialania człowieka i środków technicznych
-zainteresowania ergonomi dotyczą określonego systemu dzialania
-zain ergonomi rozciągają się na wszystkie przejawy kontaktów człowieka ze środkami technicznymi majace miejsce podczas pracy, nauki ,sportu, rekreacji, podróży, zajec domowych
ergonomia należy do grup nauk ergologicznych (nauki zajmujące się pracą ludzka w różnych aspektach)
Ergonomia jest dyscyplina naukowa która w sposób kompleksowy wykorzystuje dorobek wielu nauk o człowieku ,do rozwiązywania zagadnień technicznych i organizacyjnych. Do nauk tych należą: fizjologia pracy ,antropologia,organizacja pracy, ekonomika
Zadaniem BHP jest:
1.niedopuszczenie do wystapienia czynników zagrażających zdrowiu pracowników
2.eliminowanie ryzyka wystąpienia chorób zawodowych i parazwodowych
3.Optymalizajca warunków materialnego środowiska pracy.
-psychologia pracy w której głowne założenia koncentrują się na:
1.przystosowaniu człowieka do pracy
2.zagadnienia przystosowania pracy do człowieka
3.przystosowania człowieka do człowieka; problematyka psychologii społecznej znajdujące się na pograniczu psychologii i socjologii
antropologia- biologia porownawcza człowieka. W jej ramach zaś antropometria(metodyka pomiarów ciała ludzkiego)
organizacja pracy- bardzo z nią związana ekonomika to suma działań technicznych ,ekonomicznych, organizacyjnych skierowanych na stworzenie optymalnego połaczenia siły roboczej i środków produkcji oraz zapewnienia człowiekowi właściwych warunków pracy.