TYP KWALIFIKOWANY PRZESTĘPSTW:
Do znamion typu podstawowego ustawodawca dodaje dodatkowe znamie które powoduje że jest to zagrozone surowszą karą.
OBRONA KONIECZNA:
Polega na odpieraniu bezpośredniego bezprawnego zamachu na jakieś dobro chronione prawem przy użyciu środków koniecznych dla odparcia tego zamachu i w sposób współmierny do niebezpieczeństwa zamachu
Zamach-to zachowanie się człowieka ukierunkowane na naruszenie dobra prawnego. Może on polegać na działaniu lub zaniechaniu. Musi być bezpośredni, tzn. zagrozone dobro musi być naruszone w najbliższym czasie. Zamach musi być bezprawny, co polega na naruszeniu porządku prawnego. Musi być realny- musi istnieć niebezpieczeństwo dla dobra prawnego
Przekroczenie granic obrony koniecznej-może mieć postać ekscesu intensywnego lub ekstensywnego.
*intensywny- polega na tym że broniący zastosował sposób obrony niewspółmierny do zamachu, a więc taki który nie był konieczny do odparcia ataku- niezachowanie proporcji miedzy siłą, środkami i energią napaści a sposobem obrony
*ekstensywny- polega na niewspółmiernosci obrony w stosunku do zamachu. Oznacza to że akcja broniącego jest podejmowana za wcześnie (gdy niewystąpiło jeszcze niebezpieczeństwo ataku) lub za pożno(gdy niebezpieczeństwo już ustałó)
ŚRODKI PROBACYJNE:
Probacja polega na zawieszeniu orzeczenia lub wykonania kary, nałożeniu na sprawcę określonych obowiązków próby i poddania go dozorowi kuratora. Do środków tych zaliczamy: *warunkowe umorzenie postępowania *warunkowe zawieszenie wykonania kary *warunkowe przedterminowe zwolnienie
KARY W KODEKSIE KARNYM:
1.grzywna- może być wymierzona samoistnie lub też obok kary pozbawienia wolności. Można ją wymierzyć w systemie dniówkowym lub kwotowym- od 10 do 360 stawek dziennych(stawka dzienna od 10 do 2000zł)
2.ograniczenie wolności- od 1 do 12 miesięcy. W tym czasie skazany bez zgody sądu nie może zmienic stałego miejsca zamieszkania, jest zobowiązany do wykonania określonej pracy wskazanej przez sąd. Może ono się lączyć z oddaniem pod dozór kuratora lub naprawieniem szkody. Nadzwyczajne zaostrzenie- do 18 m-cy
3.pozbawienie wolności- od 1m-ca do 15 lat. Orzekając tą kare sąd może określić rodzaj i typ zakładu karnego w którym skazany ma odbyć karę.
Złagodzenie kary: *kara nie przekracza 5 lat- zamiast niej sąd może orzec grzywna albo ograniczenie wolności
*kara nie przekracza 3 lat- sąd może odstąpić od kary i orzec środek karny
4.25 lat pozbawienia wolności- złagodzenie nie może przekroczyć 15 lat
5.dożywotne pozbawienie wolności- złagodzenie nie może przekroczyć 25 lat
KARY W KODEKSIE WYKROCZEŃ
1.areszt-od 5 do 30 dni. Jest stosowany gdy istnieje znaczny stopień szkodliwości czynu. Wykonuje się go w zakładach karnych.
2.ograniczeniw wolności- trwa 1 miesiąc. Istotą tej kary jest obowiązek wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wysokości od 20 do 40 godzin
3.grzywna- przed sądem grodzkim- od 20 do 5000zł, w postępowaniu nkazowym-do 1250 zł, w postępowaniu mandatowym- od 10 do 500zł
4.nagana
PRZESTĘPSTWO-to czyn człowieka zabroniony pod grożbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia, określającą jego znamiona,zawiniony i społecznie szkodliwy w stopniu wyższym niż znikomy.
Czyn-zachowanie człowieka postrzegane zewnętrznie, pozostajace pod kontrolą woli człowieka. Może mieć postać działania lub zaniechania(gdy ktoś miał obowiązek działania i tego nie dopełnił) Cyn może oznaczać kilka zachowań sprawcy-czyn ciągły.
Kara-ustawodawca wymienia w ustawie kary, jest to katalog zamkniety.
NADZWYCZAJNE ZŁAGODZENIE KARY:
Polega na tym, że wymierza się karę poniżej dolnego zagrożenia np. kara 2-12 lat--- złagodzenia 1mc-1rok
PRZYGOTOWANIE CZYNU: Jest karalne tylko wtedy jeśli ustawa tak stanowi
PRZESTĘPSTWO POPEŁNIONE PRZEZ CHOREGO UMYSŁOWO:
Nie popełnia przestępstwa ten kto z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim zachowaniem.
POZBAWIENIE PRAW PUBLICZNYCH:to utrata czynnego i biernego prawa wyborczego, p do udziału w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, do pełnienia funkcji w organach i instytucjach państwowych i samorządowych, utrata orderów, odznaczeń i tytułów honorowych. Następuje na okres 1-10lat
PRAWO KARNE:to ogół norm prawnych które za pomocą kary jako zasadniczego środka przymusu zawartego w tych normach chronia pewnych wartości społecznych przed czynami społecznie niebezpiecznymi- przestępstwami. Prawo karne dzielimy na:
*materialne-zajmuje się tym co jest zabronione, jakie są kary za ten czyn, jakie są wylączenia tej odpowiedzialności
*procesowe(formalne)- służy realizacji prawa karnego materialnego
*wykonawcze- zajmuje się wykonaniem kary
FUNKCJE PRAWA KARNEGO:
1.ochronna-sankcja prawa karnego jest wprowadzana w celu ochrony pewnych dóbr
2.sprawiedliwościowa-prawo karne ma pełnić funkcję zadośćuczynienia za przestępstwo
3.prewencyjna- ma na celu zapobiegać popełnianiu nowych przestępstw
4.gwarancyjna- określa jakie czyny są przestępstwami i gwarantuje obywatelowi że nie zostanie pociągnięty do odpowiedzialności karnej za czyn który nie jest przestępstwem
5. kompensacyjna-prawo karne określa sposoby wynagrodzenia dla pokrzywdzonego
z tytułu szkody wyrządzonej mu przez przestępcę
ZASADY PRAWA KARNEGO:
1.odpowiedzialnosci za czyny
2.winy- sprawca czynu zabronionego ponosi odpowiedzialność karną tylko wtedy gdy można postawić mu zarzut
3.odpowiedzialnosci indywidualnej i osobistej- każdy odpowiada w granicach swoich umyślności lub nieumyślności
4.nullum crimen sinc lege- nie ma przestępstwa bez ustawy
5.humanitaryzmu- kary stosuje się z uwzględnieniem zasad humanitaryzmu, a gł. z poszanowaniem godności człowieka.
ŹRÓDŁA PRAWA KARNEGO:
*ustawa- gł. KK z VI. 1997r
*konstytucja
*umowy międzynarodowe
OBOWIĄZYWANIE USTAWY POD WZGLĘDEM CZASU:
Jeżeli w czasie orzekania obowiązuje inna ustawa niż w czasie popełnienia przestępstwa to stosuje się nową ustawę. Lecz jeśli stara jest względniejsza dla sprawcy to się nią stosuje. Nie można stosować jednocześnie obu ustaw.
OBOWIĄZYWANIE USTAWY POD WZGLĘDEM MIEJSCA:
Polską ustawe karna stosuje się do sprawcy który popełnił czyn zabroniony na terytorium RP jak i za granicą. Stosuje się ja także do cudzoziemców którzy popełnili za granicą przestępstwa skierowane przeciwko interesom RP i jej obywatelom.
CZAS I MIEJSCE POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA:
Czas-to czas w którym sprawca działał lub zaniechał działania do którego był zobowiązany
Miejsce- to miejsce gdzie sprawca działał lub zaniechał działania, gdzie skutek nastąpił lub miał nastąpić
WYKŁADNIA PRZEPISÓW PRAWA KARNEGO:
Są to czynności myślowe zmierzające do wyjaśnienia treści przepisu.
Wykładnie ze względu na podmiot dokonujący wykładni:
*autentyczna
*sądowa
*naukowa
Metody wykładni
*językowa
*logiczna
*celowościowa
*systemowa
*historyczna
*prawno-porównawcza
PRZESTĘPSTWO:
Jest to czyn zabroniony pod grożbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia, bezprawny, zawiniony i społecznie szkodliwy w stopniu wyższym niż znikomy.
Przestępstwo materialne(skutkowe) to czyny które ustawodawca uważa za dokonane dopiero wówczas gdy nastąpi skutek tego przestępstwa, np. zabójstwo, uszkodzenie ciała
Przestępstwo formalne (bezskutkowe) polega na samym zachowaniu i dla bytu przestępstwa nie jest konieczny skutek, np. składanie fałszywych zeznań, prowadzenie pojazdu przez nietrzeźwego
ELEMENTY DEFINICJI PRZESTĘPSTWA:
Czyn-zachowanie człowieka postrzegane zewnętrznie, pozostajace pod kontrolą woli człowieka. Może mieć postać działania lub zaniechania(gdy ktoś miał obowiązek działania i tego nie dopełnił) Cyn może oznaczać kilka zachowań sprawcy-czyn ciągły
Kara-ustawodawca wymienia w ustawie kary, jest to katalog zamkniety.
Bezprawność- to sprzeczność między faktycznym zachowaniem się człowieka a takim zachowaniem które nakazuje lub zakazuje ustawa.
RODZAJE PRZESTĘPSTW:
*ze względu na społeczna szkodliwość czynu:
zbrodnie- to czyny zabronione zagrożone kara pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 3 lata, lub karą surowszą. Można ją popełnic tylko umyślnie, np. zamach na prezydenta, zabójstwo, zbrodnie przeciwko pokojowi i ludzkości
występki- to czyny zabronione zagrożone grzywną powyżej 30stawek dziennych, kara ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc. Można ich popełnić umyślnie i nieumyślnie
*ze względu na tryb ścigania
1. publicvznoskargowe- zawsze oskarżyciel publiczny
a)ścigane z urzędu- ścigane w interesie publicznym niezależnie od woli pokrzywdzonego
b)ścigane na wniosek- do wszczęcia postępowania potrzebny jest wniosek poszkodowanego
2. prywatnoskargowe- ściganie przestępstw pozostawia się woli pokrzywdzonego
WYKROCZENIE: to czyn człowieka społecznie szkodliwy, o znamionach ustawowych, bezprawny, zawiniony, zabroniony przez ustawę w czasie jego popełnienia pod groźbą aresztu(5-30dni), 1m-ca ograniczenia wolności, grzywną(do 5000PLN) lub naganą
USTAWOWE ZNAMIONA CZYNU ZABRONIONEGO To cechy i znamiona które muszą być udowodnione w procesie karnym aby można było stwierdzic że ktoś dopuścił się przestępstwa. Ustawodawca podaje konkretną ceche czyny(znamiona), bez których nie ma tego przestępstwa. Czyn ten musi posiadać cwchy dotyczące 4 grup zagadnień- znamiona podmiotu, przedmiotu, strony podmiotowej, strony przedmiotowej.
TYPY PRZESTĘPSTW: *typ podstawowy, kwalifikowany- do znamion typu podstawowego ustawodawca dodaje dodatkowe znamię, które powoduje że jest to zagrożone surowszą karą uprzywilejowany- do znamion typu podstawowego ustawodawca dodaje dodatkowe znamię, które powoduje że czyn zagrożony jest łagodniejszą karą
PODMIOT PRZESTĘPSTWA: to osoba fizyczna która ukończyła 17 lat, WYJĄTEK- nieletni może ponieśc odp. karną gdy ukończył 15 lat, popełnił ciężkie przestępstwo, ma taki stopień rozwoju i takie właściwości i warunki osobiste które uzasadniają tą odp.
UST. Z 26.X.1982-„O POSTĘPOWANIU W SPRAWACH NIELETNICH” STOSUJE SIĘ DO:* osoby, która nie ukończyła lat 18 w zakresie zwalczania i zapobiegania demoralizacji *osoby, która ukończyła 13, a nie ukończyła 18 i popełniła jeden z czynów karalnych, *osoby która nie ukończyła 21 lat w zakresie wykonywania wobec niej już orzeczonych środków wychowawczych lub poprawczych.
Nieletni-osoba która popełniła czyn a nie ukończyła 17 lat małoletni- osoba pokrzywdzona przestępstwem która nie ukończyła 18 lat młodociany-osoba która w chwili czynu nie skończył a21 lat, a w czasie orzekania w 1 instancji 24 lata.
PRZESTĘPSTWA POWSZECHNE: może je popełnić każdy
PRZESTĘPSTWA INDYWIDUALNE:może je popełnic osoba o cechach wskazanych przez ustawodawce
*właściwe- w trybie podstawowym ustawodawca podaje już tą cechę
*niewłaściwe- w trybie podstawowym ustawodawca nie podaje tej cechy lecz tworzy typ kwalifikowany lub uprzywilejowany
PRZEDMIOT PRZESTĘPSTWA:to te dobra prawne w które godzi przestępstwo jako czyn społeczno szkodliwy. Przedmiot można podzielić na: ochronny, zamachu, z naruszenia, zagrożenia
STRONA PRZEDMIOTOWA- chodzi tu o zachowanie się podmiotu, czyn i jego skutki, czasami okoliczności, czas, miejsce, sposób i rodzaj użytego narzędzia
CZYN- zachowanie człowieka postrzegane zewnętrznie, pozostające pod kontrolą woli człowieka. Może oznaczać kilka zachowań sprawcy-czyn ciągły. Następstwem czynu musi być skutek
PRZESTĘPSTWA ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB POWSTANIA
*p. działania- działanie to sterowanie wola człowieka zachowanie wyrażające się w podjęciu określonych czynów
*p. zaniechania- zaniechanie to zdeterminowane wola człowieka powstrzymanie się przez podmiot od wymaganego od niego i obiektywnie możliwego w danym czasie i miejscu działania
PRZESTĘPSTWA ZE WZGLĘDU NA SKUTKI
p. materialne(skutkowe)- do ustawowych znamion należy skutek, np. uszkodzenie ciała, zabójstwo
p formalne(bezskutkowe)- do znamion nie należy skutek. Do dokonania przestępstwa wystarczy samo zachowanie się sprawcy, np. składanie fałszywych zeznań
PRZESTĘPSTWA TRWAŁE- czyn sprawcy polega na utrzymaniu przez jakiś czas wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi stanu karnie bezprawnego
TEORIE ZWIĄZKU PRZYCZYNOWEGO
TEORIA EKWIWALENCJI(równowartości skutków)- przyczyną każdego skutku jest suma warunków konieczna do jego nastąpienia. Wszystkie warunki są równej wartości
TEORIA ADEKWATNEGO ZWIĄZKU- warunkiem uznania określonego zachowania jako przyczyny określonego skutku jest stwierdzenie, że skutek jest typowym następstwem czynu
TEORIA RELEWANCJI- skutek jest sumą warunków koniecznych do jego spełnienia
STRONA PODMIOTOWA PRZESTĘPSTWA-obejmuje te zjawiska psychologiczne które towarzyszą zewnętrznemu zachowaniu się sprawcy. Wyróżniają się za pomocą winy. Do strony podmiotowej zaliczamy umyślność, nieumyślność, niekiedy cel i motywację sprawcy
WINA zarzucany z punktu widzenia wymagań ustawy stosunek sprawcy do realizacji rzeczywistości objęty znamionami czynu zabronionego
TEORIE WINY* psychologiczna- wina jest stosunkiem psychologicznym sprawcy do czynu zabronionego
*normatywna- wina polega na możliwości postawienia sprawcy zarzutu z powodu podjęcia wadliwej decyzji woli lub naruszenia zasad ostrożności, których przestrzeganie miało zapobiec popełnieniu czynu
FORMY WINY
umyślność(wina umyślna)-
Zamiar bezpośredni- sprawca chce popełnić czyn zabroniony, ma świadomość i wole urzeczywistnienia swoim zachowaniem znamion czynu zabronionego
z. ewentualny(wynikowy)- sprawca przewiduje możliwość popełnienia czynu zabronionego. Godzi się on na to.
Nieumyślność(wina nieumyślna)-
lekkomyślność- sprawca możliwość popełnienia czynu zabronionego przewidywał, ale myślał, że tego uniknie
niedbalstwo- sprawca nie przewidywał czynu zabronionego choć mógł i powinien go przewidzieć.
Wina mieszana (kombinowana)- ma zastosowanie do przestępstw kwalifikowanych przez następstwo. Struktura winy mieszanej:
*typ podstawowy- np. przestępstwo skutkowe czy formalne
*następstwo czynu- dodatkowo kwalifikuje dane przestępstwo z uwagi na wielkość kary
FORMY STADIALNE POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTW:
Popełnienie= Przygotowanie+ usiłowanie+dokonanie
Przygotowanie- jest karalne tylko w niektórych przypadkach, np. zamach stanu, fałszerstwo dokumentów. P zachodzi tylko wtedy gdy sprawca działa w celu popełnienia czynu zabronionego. Podejmuje pewne czynności, które mają mu stworzyć warunki do podjęcia usiłowania. Jeżeli sprawca dobrowolnie odstąpi od przygotowania to nie podlega karze(czynny żal)
Usiłowanie- sprawca ma zamiar popełnienia czynu zabronionego, bezpośrednio zmierza do dokonania takiego czynu, ale dokonanie nie następuje. Może być tylko umyślne. Usiłowanie może się zakończyć przerwaniem lub tez może być zaprzestane przez samego sprawcę. Jeżeli sprawca dobrowolnie odstąpi od usiłowania to nie podlega karze(czynny żal)
*nieudolne- gdy dokonanie czynu od samego początku jest niemożliwe, ale sprawca sobie tego nie uświadamia
FORMY ZJAWISKOWE:
#podżeganie #pomocnictwo
#sprawstwo-
*jednosprawstwo
*wielosprawstwo- sp. równoległe, kierownicze, polecające, współsprawstwo
podżegacz-ktoś kto chce aby inna osoba popełniła czyn zabroniony i ją do tego namawia. Jest karalne tylko wtedy, gdy sprawca działa umyślnie w zamiarze bezpośrednim. Podżeganie jest skierowane do konkretnej osoby
pomocnik -ma zamiar aby inna osoba dokonała czynu zabronionego i swoim zachowaniem jej to ułatwia. Możliwe jest pomocnictwo przez zaniechanie albo w zamiarze
jednosprawstwo- sprawca dokonuje wszystkiego sam
s. równoległe-jest wielu sprawców działających w tym samym czasie, ale nic ich nie łączy, nie wchodzą w żadne porozumienie
s. kierownicze i polecające- jest sprawca, który daje robotę, i taki który ją wykonuje
sprawca kierowniczy ma władzę nad czynem, kontroluje wykonanie czynu. Sprawca polecający wydaje innej osobie polecenie wykonania czynu zabronionego wykorzystując uzależnienie tej osoby od siebie
współsprawstwo- co najmniej 2 sprawców popełnia czyn zabroniony wspólnie i w porozumieniu
*właściwe- zachowanie każdego ze sprawców ujmowane oddzielnie nie wypełnia wszystkich znamion danego czynu zabronionego
*niewłaściwe- zachowanie każdego ze współsprawców wypełnia znamiona danego typu przestępstwa
*konieczne- ustawodawca wymaga współdziałania kilku osób do popełnienia danego przestępstwa
OKOLICZNOŚCI WYŁĄCZAJĄCE BEZPRAWNOŚĆ (KONTRATYPY)- są to tego typu zachowania, które wypełniają formalnie znamiona czynu zabronionego, nie są jednak traktowane jako przestępstwa, np. obrona konieczna, stan wyższej konieczności, działanie w ramach uprawnień lub obowiązków, zgoda pokrzywdzonego, zabiegi lecznicze, karcenie nieletnich, ryzyko sportowe, ostateczna potrzeba.
OKOLICZNOŚCI WYŁĄCZAJĄCE WINĘ-niepoczytalność, błąd co do faktu, rozkaz przełożonego
ZBIEG PRZESTĘPSTW-sprawca popełnia kilka przestępstw zanim zostanie skazany za którekolwiek z nich.
Zbieg realny- wówczas gdy sprawca faktycznie popełnia te przestępstwa. Są 2 rodzaje:
a)kara łączna-jest korzystna dla oskarżonego. Sąd wymierza karę za każde ze zbiegających się przestępstw i następnie te kary cząstkowe łączy w karę łączną. Najmniejszą karą łączną jest najsurowsza z kar cząstkowych a najwyższą suma kar cząstkowych ale nie wyższa niż 15 lat pozbawienia wolności.
b)ciąg przestępstw- sprawca popełnia kilka przestępstw w krótkich odstępach czasu w podobny sposób. Sąd wymierza jedną karę w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę.
Zbieg pozorny- sprawca podejmuje kilka zachowań, ma jednak zamiar którym obejmuje wszystkie te zachowania i podejmuje je w krótkich odstępach czasu. Zachowania te traktuje się jako jeden czyn.
ZBIEG PRZEPISÓW USTAWY- jeden czyn sprawcy wypełnia znamiona więcej niż jednego przepisu ustawy. - zbieg idealny, eliminacyjny, kumulatywny.
POZORNY BIEG PRZEPISÓW USTAWY- ma zastosowanie wtedy, jeśli udaje się wyrzucić z klasyfikacji jeden lub więcej przepisów ustawy, tak żeby został jeden przepis. Dzieje się tak przy zastosowaniu reguł wyłączania wielości ocen.
1. reguła specjalności- przepis szczególny wyłącza stosowanie przepisu ogólnego.
2. konsumpcji- jeden przepis zostaje pochłonięty przez inny
3. subsydiarności- przepis główny wyłącza posiłkowy
PRZESTĘPSTWA CIĄGŁE- sprawca podejmuje dwa lub więcej czynów, ma jeden zamiar którym obejmuje wszystkie te zachowania i te zachowania podejmuje w krótkich odstępach czasu.
KUMULATYWNA KWALIFIKACJA CZYNU- jeśli jeden czyn sprawcy wypełnia znamiona kilku przestępstw to sąd stosuje wszystkie zbiegające się przepisy, natomiast karę wymierza na podstawie przepisu najsurowszego.
KATY ZASTĘPCZE stosuje się gdy kary pierwotnie orzeczone nie mogą być wykonane albo skazany uchyla się od orzeczonej kary. KK wykonawczy przewiduje kary zastępcze zamiast kar ograniczenia wolności i grzywny. Grzywną można zamienić na społecznie użyteczną pracę, rozkładanie grzywny na raty, albo całkowite lub częściowe umorzenie.
ŚRODKI KARNE W KK. Pozbawienie praw publicznych, zakaz zajmowana określonego stanowiska , wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej, zakaz prowadzenia pojazdów, przepadek, obowiązek naprawienia szkody, nawiązka, świadczenie pieniężne, podanie wyroku do publicznej wiadomości.
ŚRODKI KARNE W KW.-zakaz prowadzenia pojazdów, przepadek przedmiotów, obowiązek naprawienia szkody, podanie orzeczenia o ukaraniu do publicznej wiadomości w szczególny sposób.
ŚRODKI ZABEZPIECZAJĄCE-stosowana są wobec szczególnie niebezpiecznych przestępców i polegają na powzięciu środków o charakterze leczniczo-izolacyjnym i rehabilitacyjnym, lub też o charakterze nieleczniczym polegające na pozbawieniu praw i przepadku przedmiotów.
ZASADY SĄDOWEGO WYMIARU KARY
1. humanitaryzmu-poszanowanie godności człowieka, 2.swoboda wymierzania umów 3 wyjątkowe traktowanie małoletniego 4 zasada indywidualizacji 5system kar nieizolacyjnych 6zasada zaliczenia faktycznego pozbawienia wolności na poczet kary
PRZEDAWNIENIE KARALNOŚCI-jeśli kara została orzeczona ale nie wykonana to nie można już wobec sprawcy tej kary wykonać Uchylenie karalności ma charakter bezwzględny i następuje z mocy prawa.
ZATARCIE SKAZANIA- uznaje się skazanie za niebyte z mocy samego prawa.
PRZ. PRZECIWKO WOLNOŚCI I IN. DOBROM OSOBISTYM
Groźba karalna-polega na grożeniu popełnienia przes. Na szkodę osoby przeciwko której jest skierowane albo na szkodę osoby najbliższej Zgwałcenie-przepisy o zgwał. obejmują ochroną wszystkie osoby-kobiety jak i mężczyzn. Do znamion zgwał. należy stosowanie przemocy fizycznej, groźby bezprawnej i podstępu. - kara od 1 do 10 lat pozbawienia wolności
Zniesławienie- polega na pomówieniu dotyczącym postępowania lub właściwości które mogą spowodować poniżenie podmiotu pomówionego.
Zniewaga-polega na ugodzeniu w godność osobista człowieka.
PRZ. PRZECIWKO BEZP. W KOMUNIKACJI
Katastrofa- wydarzenie zakłócające w sposób nagły i grożny ruch lądowy , sprowadzające konkretne, rozległe i dotkliwe skutki obejmujące większą liczbę osób.
Wypadek-zdarzenie powodujące śmierć lub obrażenia ciała osoby lub osób, przy czym skutki te nie mają charakteru powszechnego
PRZ. FUNKCJONARIUSZY PUBL. nadużycie uprawnień- polega na działaniu na szkodę interesu publicznego lub prywatnego przez przekroczenie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków sprzedajność- przyjmowanie korzyści majątkowych lub osobistych a także obietnic w związku z pełnioną funkcją
Przekupstwo- dotyczy osoby udzielającej korzyści.
Płatna protekcja- polega na podjęciu się pośrednictwa z załatwieniu sprawy w instytucji państwowej, bądź samorządowej w zamian za uzyskanie korzyści majątkowej lub obietnicy jej otrzymania
PRZ. PRZECIWKO FUNKCJONARIUSZOM I INST. PUBL. czynna napaść- popełniona przez co najmniej 3 osoby działające w porozumieniu lub z użyciem broni, noża albo innego niebezpiecznego przedmiotu.
Znieważenie-karalności podlega publiczne znieważenie organu RP oraz godności funkcjonariusza publicznego
Przywłaszczenie funkcji polega na podawaniu się za funkcjonariusza lub wykorzystaniu błędnego przeświadczenia o tym innej osobie i wykonaniu czynności związanych z tą funkcją.
Obrona konieczna- polega na odpieraniu bezpośredniego, bezprawnego zamachu na jakieś dobro chronione prawem przy
użyciu środków koniecznych do odparcia tego zamachu i w sposób współmierny do niebezpieczeństwa zamachu. Przekroczenie granic obrony koniecznej może mieć postać ekscesu intensywnego lub ekstensywnego.
Eksces intensywny-. Polega na tym że broniący się zastosował sposób obrony niewspółmierny do zamachu, a więc taki który nie był konieczny do odparcia ataku
Eksces ekstensywny polega na niewspółmierności obrony w stosunku do zamachu. Oznacza to, że akcja broniącego jest podejmowana za wcześnie-gdy nie wystąpiło jeszcze niebezpieczeństwo ataku, lub za późno- niebezpieczeństwo ataku już ustało
Stan wyższej konieczności- polega na poświęceniu jakiegoś dobra w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącemu dobru, gdy niebezpieczeństwa tego nie było można inaczej uniknąć, a dobro poświęcone miało większa wartość niż ratowane. Przekroczenie granic stanu wyższej konieczności mieć postać ekscesu intensywnego lub ekstensywnego.
Eksces ekstensywny polega na naruszeniu warunków bezpośredniości niebezpieczeństwa
Eksces intensywny polega na naruszeniu zasad subsydiarności i proporcjalności działania w stanie wyższej konieczności.
*zasada subsydiarności-polega na tym że podjęte działanie było jedynym sposobem obrony przed grożącym niebezpieczeństwie
*zasada proporcjalności- polega na naruszeniu relacji pomiędzy dobrem poświęconym a ratowanym.