Rodzaje wpisów (ewidencja księgowa)

Przy wprowadzaniu wpisu do księgi handlowej mamy do wyboru następujące rodzaje wpisów:

• S - Sprzedaż - sprzedaż krajowa - wprowadzamy własne faktury wystawione krajowym kontrahentom oraz np. utarg dzienny albo dzienne zestawienie sprzedaży.
  Wpisując kwoty określamy konto w księdze, które zawsze musi być z grupy "7". Dekret dla tego typu wpisu będzie wyglądał następująco:

Wn	Ma	Kwota
	7xx	netto
201-x		brutto
225		vat

• gdzie: 7xx - konto przychodów, 201-x - konto odbiorcy (określone przy kontrahencie), 225 - przykładowe konto VAT należny (określone w ustawieniach kont);
  Ponadto określamy odpowiednie stawki VAT, niezbędne dla prawidłowego ujęcia wpisu w podstawowym rejestrze sprzedaży VAT:

• 0, 3, 7, 22 - właściwe dla odpowiednich towarów i usług podlegających VAT

• zw - towary i usługi podlegające, lecz zwolnione z VAT, mają wpływ na proporcje odliczenia podatku VAT od zakupów, służących sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej

• np - pozycje nie podlegające VAT i nie ujęte ani w rejestrach ani na deklaracji VAT

• Z - Zakup - zakup krajowy - wprowadzamy faktury wystawione przez krajowych kontrahentów.
  Wpisując kwoty określamy w księdze konto, które będzie z grupy "3" - zakupy towarów, "4" - koszty rodzajowe lub "6" - koszty międzyokresowe. Kont z grupy "5" nie wybieramy w tym miejscu, ponieważ są one powiązane z MPK-ami. Dekret będzie wyglądał następująco:

Wn	Ma	Kwota
4xx		netto
	202-x	brutto
	224	vat

• gdzie: 4xx - konto kosztowe, 202-x - konto dostawcy (określone przy kontrahencie), 224 - konto VAT naliczony (określone w ustawieniach kont);
  Jeśli w rejestrze księgowym,w którym aktualnie księgujemy, bądź w ustawieniach kont mamy określone konto rozliczenia zakupu (np.301), to dekret zostanie uzupełniony o dodatkową pozycję:

Wn	Ma	Kwota
301	301	netto
4xx		netto
	202-x	brutto
	224	vat

• Jeśli dodatkowo przy pozycjach określimy MPK-i, to dekret zostanie uzupełniony o pozycje wynikające z występujących przy tych MPK-ach kont grupy "5"; np.

Wn	Ma	Kwota
4xx		netto
	202-x	brutto
	224	vat
490	490	netto
5xx		netto

• gdzie: 490 - konto rozliczenia kosztów określone w ustawieniach kont), 5xx - konta przypisane w MPK-ach;
  Ponadto aby prawidłowo ująć wpis w podstawowym rejestrze zakupów VAT określamy odpowiednie stawki VAT:

• zw, 0, 3, 5, 7, 22 - stawki właściwe dla odpowiednich towarów i usług podlegających VAT (lub zwolnionych)

• np - pozycje nie podlegające VAT i nie ujęte ani w rejestrach ani na deklaracji VAT

oraz rodzaj (Cel) zakupów :

• so - służące sprzedaży opodatkowanej, czyli od tych zakupów odliczamy VAT w całości

• sm - służące sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej (jeśli mamy sprzedaż po stawce zw), czyli od tych zakupów odliczamy VAT w proporcji udziału sprzedaży opodatkowanej do sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej

• bo - bez odliczenia, czyli zakupy, od których nie odliczamy VAT
  UWAGA. W przypadku zakupów, dla których VAT naliczony nie podlega odliczeniu kwotę VAT możemy wprowadzić w koszty, wpisując ją w dodatkowej pozycji jako kwotę netto po stawce np.

• bp, bl - VAT od zakupu paliwa lub samochodu nie podlegający odliczeniu. Kwoty te wyszczególniane były na poprzedniej wersji deklaracji VAT-7. Obecnie po zaakceptowaniu wpisu z jednym z tych celów zostanie automatycznie utworzony dodatkowy wpis z vatem zaksięgowanym w koszty. Jeśli chodzi o rejestr i deklaracje VAT, cele te zachowują się tak samo jak bo.

• F - Faktura wewn. - faktura wewnętrzna. Wykorzystywana w szczególnych przypadkach do prawidłowego naliczenia VAT. Np. przy przekazywaniu pewnych środków dla pracowników (np.woda pitna, środki odżywcze) wystawiamy fakturę wewnętrzną na kwotę netto tych środków. Musimy w takim wypadku zapłacić podatek VAT z takiej faktury, który jednakże możemy wpisać sobie w koszty. Dekret będzie wyglądał następująco:

Wn	Ma	Kwota
4xx	225	vat

• gdzie: 4xx - konto kosztowe, 225 - konto VAT należny (określone w ustawieniach kont);

• Pierwsza litera z nazwy rodzaju wpisu (S, Z, F) symbolizuje skrót do szybkiego wyboru z klawiatury odpowiedniego rodzaju zdarzenia.

• W przypadku firm będących płatnikiem podatku VAT, które prowadzą działalność polegającą na przewożeniu osób taksówką (w danych firmy
  na zakładce Ustawienia/VAT jest zaznaczona opcja Vat-12 (Taxi)) mamy do wyboru dodatkowy rodzaj wpisu:

• X - Taxi - wprowadzamy kwoty uzyskane ze sprzedaży usług taksówkowych. Przy określaniu stawki vat mamy do wyboru jedynie zryczałtowaną stawkę 3%.
  W księdze handlowej wpis zostanie ujęty analogicznie jak zwykła S - Sprzedaż. Natomiast jeśli chodzi o vat, to wpis będzie ujęty w odrębnym rejestrze sprzedaży Rejestr sprzedaży VAT -Taxi - na podstawie tego rejestru będzie tworzona deklaracja VAT-12. W zwykłym rejestrze sprzedaży oraz na deklaracji VAT-7 wpisy X - Taxi nie są w ogóle ujmowane.

W przypadku firm będących płatnikiem podatku VAT, które rozliczają transakcje zagraniczne (w danych firmy
na zakładce Ustawienia/VAT jest zaznaczona opcja Transakcje zagraniczne) mamy do wyboru następujące dodatkowe rodzaje wpisów:

• D - Wewn.dost.tow. - wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów - wprowadzamy faktury sprzedaży wystawione kontrahentom z Unii Europejskiej (sprzedajemy towary kontrahentom z UE). W księdze handlowej wpis zostanie zadekretowany analogicznie jak zwykła S - Sprzedaż, tylko bez konta VAT należny. Natomiast w rejestrze sprzedaży i w deklaracji VAT będzie ujęty w pozycji "Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów" ze stawką 0%. Dodatkowo kwota zostanie ujęta na deklaracji VAT-UE (wraz z numerem identyfikacji podatkowej kontrahenta).
   

• E - Eksport tow. - eksport towarów - wprowadzamy faktury sprzedaży wystawione kontrahentom zagranicznym spoza UE (sprzedajemy towary kontrahentom spoza UE). W księdze handlowej wpis zostanie zadekretowany analogicznie jak zwykła S - Sprzedaż, tylko bez konta VAT należny. Natomiast w rejestrze sprzedaży i w deklaracji VAT w pozycji "Eksport towarów" przy stawce VAT 0%. Dodatkowa stawka 22% umożliwia jednoczesne zaksięgowanie sprzedaży krajowej.
   

• U - Eksport usług - wprowadzamy faktury sprzedaży dotyczące usług wystawione kontrahentom zagranicznym (zarówno z krajów UE, jak i spoza UE) jako usługi nie podlegające VAT (stawka VAT np), transakcje te zwiększą udział sprzedaży opodatkowanej, gdyż podlegają VAT w kraju docelowym; wpis ten będzie uwzględniony na deklaracji VAT-7 w pozycji 'dostawa towarów oraz świadczenie usług, poza terytorium kraju' oraz w rejestrze sprzedaży w kolumnie 'eksport usług np' w celu powiększenia sprzedaży podlegającej VAT (w stosunku do sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej); dodatkowe stawki 0% i 22% umożliwiają jednoczesne zaksięgowanie sprzedaży (usług) w kraju (eksport usług zwolnionych z VAT w kraju wprowadzamy jako zwykłą S - Sprzedaż ze stawką zw). Dekret dla tego typu wpisu, oraz wpisów D i E będzie wyglądał następująco:

Wn	Ma	Kwota
201-x	7xx	netto

• M - Sprzedaż podróżnemu - wprowadzamy faktury sprzedaży wystawione kontrahentom zagranicznym spoza UE, pod warunkiem, że wywieźli oni zakupiony towar poza terytorium UE. W takim wypadku kontrahentom przysługuje zwrot podatku VAT, a sprzedaż tego typu powinna być wyszczególniona w rejestrze sprzedaży i na deklaracji VAT-7 w pozycji 'sprzedaż krajowa 0% podróżnemu (art.129)'. Warunkiem księgowania jako wpis tego rodzaju jest posiadanie przez nas odpowiedniego dokumentu potwierdzający wywóz towaru poza terytorium UE (art.129 ustawy o VAT). Do czasu uzyskania takiego potwierdzenia wpis ten powinien być zaksięgowany jako normalna S - Sprzedaż. Po uzyskaniu potwierdzenia wywozu należy zrobić S - Sprzedaż z kwotą na minus i wpis M - Sprzedaż podróżnemu z tą samą kwotą netto na plus.
   

• N - Wewn.nab.tow. - wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów - wprowadzamy na podstawie faktury wewnętrznej, utworzonej wg aktualnie obwiązujących w Polsce stawek VAT na podstawie faktury otrzymanej od kontrahenta z UE. W księdze handlowej wpis zostanie zadekretowany następująco:

Wn	Ma	Kwota
304	304	netto
3xx		netto
	202-x	brutto
224		vat
	225	vat

• gdzie: 304 - konto rozliczenia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (ustawiane w rejestrze księgowym,w którym aktualnie księgujemy, bądź w ustawieniach kont), 3xx - konto towarów w magazynie, 202-x - analityczne konto dostawcy, 224 - konto VAT naliczony, 225 - konto VAT należny (obydwa określone w ustawieniach kont). Natomiast VAT zostanie wpisany w deklaracji VAT-7 zarówno jako należny jak i naliczony, czyli wpis zostanie ujęty w podstawowym rejestrze zakupów i dodatkowym (pozostałe transakcje) rejestrze sprzedaży; ponadto kwota netto zostanie uwzględniona w odpowiedniej części deklaracji VAT-UE.
  Jeśli posiadamy wersję programu obsługującą waluty obce, to w prostych przypadkach możemy taką fakturę zaksięgować bezpośrednio, a odpowiednią fakturę wewnętrzną wystawimy (pole Fakt.wewn. na zakładce Rozliczenie Vat) i wydrukujemy F2 na podstawie informacji wprowadzonych we wpisie.
   

• T - Import towarów - wprowadzamy na podstawie dokumentu SAD, utworzonego przez Urząd Celny na podstawie faktury otrzymanej od kontrahenta spoza UE wg aktualnie obowiązujących w Polsce stawek VAT. W księdze handlowej wpis zadekretujemy jako:

Wn	Ma	Kwota
306	306	netto
3xx		netto
	202-x	brutto
224		vat
	228	vat

• gdzie: 306 - konto rozliczenia importu towarów (ustawiane w rejestrze księgowym,w którym aktualnie księgujemy, bądź w ustawieniach kont), 3xx - konto towarów w magazynie, 202-x - analityczne konto dostawcy, 224 - konto VAT naliczony, 228 - konto VAT urzędu celnego (obydwa określone w ustawieniach kont). W podstawowym rejestrze zakupów i deklaracji VAT wpis zostanie ujęty tak samo jak Z-Zakup; różnica polega tylko na płatności - kwotę netto płacimy kontrahentowi, gdyż kwotę VAT przekazaliśmy do Urzędu Celnego.
   

• I - Import usług - wprowadzamy na podstawie faktury wewnętrznej wg obowiązujących aktualnie w Polsce stawek VAT, utworzonej na podstawie faktury za usługi otrzymanej od kontrahenta zagranicznego (zarówno z krajów UE, jak i spoza UE); usługi wyszczególnione na tej fakturze powinny być nieopodatkowane żadną stawką VAT, gdyż w związku z eksportem nie podlegają temu podatkowi; wpis ten zostanie ujęty w podstawowym rejestrze zakupów oraz w dodatkowym (pozostałe transakcje) rejestrze sprzedaży VAT, a więc w deklaracji VAT w części należnej i naliczonej. W księdze handlowej wpis zostanie zadekretowany następująco:

Wn	Ma	Kwota
305	305	netto
4xx		netto
	202-x	brutto
224		vat
	225	vat

• gdzie: 305 - konto rozliczenia importu usług (ustawiane w rejestrze księgowym,w którym aktualnie księgujemy, bądź w ustawieniach kont), 4xx - konto kosztowe, 202-x - analityczne konto dostawcy, 224 - konto VAT naliczony, 225 - konto VAT należny (obydwa określone w ustawieniach kont). Analogicznie jak w N - Wewn.nab.tow. możemy wystawić i wydrukować fakturę wewnętrzną.
   

• P - Nabywca podat. - dostawa towarów, dla której podatnikiem jest nabywca - wprowadzamy na podstawie faktury wewnętrznej, utworzonej na podstawie faktury otrzymanej od kontrahenta z UE, wg aktualnie obowiązujących w Polsce stawek VAT, jeżeli dokonującym dostawy na terytorium kraju jest podatnik nie posiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium kraju; podobnie jak import usług, naliczony VAT w deklaracji zostanie uwzględniony również jako należny.
  Analogicznie jak w N - Wewn.nab.tow. możemy wystawić i wydrukować fakturę wewnętrzną.
   

UWAGA. Jeśli nie posiadamy wersji programu rozszerzonej o transakcje zagraniczne (patrz: Instalowanie programu - Licencja), dodatkowe rodzaje wpisów nie będą dostępne.

• P - Polecenie księgowania - polecenie księgowania (PK) jest szczególnym typem wpisu, który umożliwia dowolne tworzenie dekretu. Ze względu na swoistą odrębność został opisany w oddzielnym rozdziale Księga handlowa - Polecenia księgowania.

Na dole menu z dostępnymi rodzajami wpisów widnieje zawsze pozycja O - ostatni wpis. Jest ona przydatna przy wprowadzaniu dużej ilości dokumentów uporządkowanych wg dat i rodzajów transakcji (np. w biurach rachunkowych). Wybranie tej pozycji tworzy wpis takiego samego rodzaju jak ostatnio księgowany, podpowiadając w nim dodatkowo taką samą datę, numer dowodu, kontrahenta, zdarzenie oraz walutę. Podobne zastosowanie ma parametr Automatyczna kontynuacja wpisów w menu Ustawienia-Konfiguracja

---