Plakat - rodzaj wyrobu poligraficznego zaliczany do akcydensów. Druk jednostronny dużego formatu (co najmniej A2), o charakterze propagandowym lub reklamowym (nigdy wyłącznie informacyjnym), służący do umieszczania w stałych, publicznych miejscach (rozklejany, umieszczany w witrynach).Plakat tym różni się od afiszu, że nie jest wykonany ze składu, lecz w całości stanowi formę graficzną. Zadrukowywany jest z reguły na całej powierzchni papieru i najczęściej posiada bogatą kolorystykę. Elementy graficzne co najmniej dorównują informacji tekstowej, z reguły jednak dominują. Napisy są często przetworzone artystycznie.O ile typowy afisz, jako druk czysto informacyjny, jest zazwyczaj jedynie rodzajem rzemiosła, to forma plakatu jest również jedną z dziedzin sztuki. Do druku plakatów służy produkowany wyłącznie w tym celu papier plakatowy.
Plakat jako forma wypowiedzi plastycznej
Jest dziełem grafiki artystyczno - użytkowej. Pełni funkcje informacji i reklamy, propagandy i agitacji politycznej (reklama jest to działalność mająca na celu rozpowszechnienie
określonych wiadomości). Pojawia sie u schyłku XIX wieku we Francji jako dziedzina
malarstwa i zastępuje niemal całkowicie popularny dotychczas afisz.Przełomem były plakaty Toulouse-Loutreca reklamujace paryskie kabarety. W ciagu stu lat istnienia plakat wykształcił własny styl oparty na prawach psychologii i analizy procesów kojarzeniowych. W ciagu XX wieku plakat stał sie elementem kultury masowej adresowanej do szerokiego odbiorcy.
Plakat cechuje:
- oszczednosc srodków wyrazu plastycznego,
- da nosc do umownosci i metaforyki,
- intensywnosc układów kolorystycznych,
- liternictwo w plakacie ograniczone jest ilosciowo gdy wspomagane jest elementami
plastycznymi, ma charakter swobodny,
- musi byc czytelny i komunikatywny.
Funkcja i tematyka plakatu:
- polityczny- społeczny- artystyczny- turystyczny- sportowy.
Rodzaje plakatu:
- obrazowy- literniczy (typograficzny)- mieszany (zazwyczaj składa sie z 2 czesci obrazowej i literniczej inaczej typograficznej,napisowej).
Komiks - opowiadanie, tworzące narrację za pomocą co najmniej dwóch kadrów z rysunkami (najczęstszą formą komiksu jest zbiór kadrów, zwany planszą). Kadry zazwyczaj zaopatrzone są w teksty narratora (po boku) i / lub wypowiedzi postaci (w dymkach). O zakwalifikowaniu danej narracji jako komiksu, decyduje m.in. : wkomponowanie tekstu w obraz, graficzne elementy upływu czasu (tzw. "rynna"), powiązanie semantyczne kadrów, ikoniczność znaków.Komiksy tworzone są często przez zespół dwóch autorów: autora scenariusza opowiadania oraz rysownika, zdarza się jednak, że nad komiksem pracuje dużo większy zespół (asystenci i redaktorzy w przypadku komiksu japońskiego, inkerzy, koloryści i liternicy w przypadku głównonurtowych komiksów amerykańskich) lub tylko jeden twórca, który odpowiada za całość dzieła. Czerpią często inspirację z książek, filmów i innych dziedzin sztuki. Od lat same stają się inspiracją nowo powstających filmów. Krótkie historie komiksowe umieszczane są w czasopismach, wydawane w formie zeszytów, albumów, czy wreszcie bibliofilskich edycji w ozdobnej oprawie.Polski wyraz "komiks" jest spolszczeniem angielskiego zwrotu "comic strip", który upowszechnił się w liczbie mnogiej jako potoczny skrótowiec "comics".W Polsce używano również rodzimych nazw na określenie gatunku. W okresie międzywojennym oraz w okresie PRL używano nazwy "historyjki obrazkowe" oraz "kolorowe zeszyty".W Polsce pierwsze próby tworzenia sekwencyjnych opowieści obrazkowych pojawiły się zaraz po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Pierwszy cykl komiksowy ukazał się w Polsce w lutym 1919 roku we Lwowie na łamach tygodnika satyrycznego "Szczutek" i nosił tytuł "Ogniem i mieczem, czyli przygody szalonego Grzesia - powieść współczesna" Dwudziestolecie międzywojenne w Polsce przyniosło całą serię różnego rodzaju komiksów i krótkich historyjek obrazkowych, wśród najbardziej poczytnych były na przykład ilustrowana historia Koziołka Matołka (1932) autorstwa Kornela Makuszyńskiego i Mariana Walentynowicza
Reklama - informacja połączona z komunikatem perswazyjnym. Zazwyczaj ma na celu skłonienie do nabycia lub korzystania z określonych towarów czy usług, popierania określonych spraw lub idei (np. promowanie marki).Reklama przybiera różną postać - od rzetelnej informacji o cechach produktu, spotykanej głównie w prasie specjalistycznej, po wychwalanie produktu bez rzetelnej informacji merytorycznej o przedmiocie reklamy, co często przypisuje się reklamie telewizyjnej.Czasami reklama występuje w formie ukrytej - np. firmy organizują prezentacje własnych technologii czy też piszą artykuły do prasy specjalistycznej na ich temat - co jest na pograniczu reklamy i edukacji lub ukazywane są przedmioty, będące towarami określonej marki, umieszczone w kontekście filmu fabularnego.Czasem reklama łączona jest z korzyściami dla osób decydujących o skorzystaniu z przedmiotu reklamy - np. firmy sponsorują wyjazdy szkoleniowe lub pseudoszkoleniowe w atrakcyjne miejsca - co jest na pograniczu reklamy i korupcji.Ponieważ celem reklamy jest skuteczność ich oddziaływania na odbiorcę, dlatego można się spotkać w reklamie z treściami wywołującymi np. skandal obyczajowy lub procesy sądowe. Dzięki temu wzrasta zainteresowanie wokół reklamy a tym samym siła oddziaływania kampanii reklamowej.Ważną cechą odróżniającą w komunikacji poprzez media reklamę od public relations jest to, że reklama jest formą płatną, tzn. reklamodawca płaci mediom za nadanie komunikatu reklamowego i ma nad tym komunikatem pełną kontrolę.Zdecydowana większość reklam charakteryzuje się celami komercyjnymi. Można jednak wyróżnić również reklamę społeczną oraz reklamę polityczną. Ponadto istnieją zjawiska łączące ze sobą wymienione typy reklam - reklamy powstające w ramach kampanii marketingowych łączących cele komercyjne z celami społecznymi (tak prowadzony marketing określa się mianem marketingu społecznie zaangażowanego (ang. Cause Related Marketing). Tego typu reklam nie należy mylić z reklamami społecznymi.
Radio - dziedzina techniki zajmująca się przekazywaniem informacji na odległość za pomocą fal elektromagnetycznych. Za wynalazcę radia uważa się powszechnie Guglielmo Marconiego. Syn włoskiego kupca z Lombardii rozpoczął doświadczenia z przesyłaniem i odbiorem fal radiowych w roku 1894. Pracując w amatorskich warunkach - i częściowo w tajemnicy przed ojcem - uzyskał we wrześniu 1895 roku łączność radiową na odległość 1km.. 27 lipca 1896 roku zainstalowano sprzęt nadawczy na dachu Poczty Głównej w Londynie. Odbiornik z drukarką Morse'a umieszczono na dachu odległego o kilometr budynku. Sam Guglielmo operował kluczem telegraficznym, a widzowie przy drukarce mogli odczytać przekazywany tekst. Zdarzenie to uznane zostało za pierwszą publiczną próbę radia. Następnie, w roku 1899 odbyła się próba przekazu sygnału przez kanał La Manche. Jeszcze później, w roku 1901 przekazano wiadomość przez Ocean Atlantycki z Kanady do Anglii. Pierwszym sygnałem, który przesłano przez Atlantyk była litera "S" alfabetu Morse'a.Konkurentami do tytułu wynalazcy byli także serbski inżynier i wynalazca Nikola Tesla oraz rosyjski fizyk Aleksandr Popow. W 1943 Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych przyznał prawa patentowe Tesli. Rozprawa rozstrzygnęła się po śmierci wynalazcy, przez co powszechnie za twórcę radia uznaje się Marconiego, mimo iż przyznał się on do wykorzystania wcześniejszych prac Tesli w zbudowaniu radia.Tesla opracował konstrukcję cewki wysokonapięciowej, wysyłającej silne fale elektromagnetyczne i zaczął pracować nad urządzeniem, które mogłoby te fale odbierać. Jego patent na urządzenie do przesyłania i odbioru fal elektromagnetycznych był gotowy w 1900 roku, jednak ubiegł go w tym o kilka dni Marconi. Tesla walczył z Marconim o patent na radio, dowodząc, że jego wynalazek stosuje bez jego zgody wcześniej opatentowaną przez siebie cewkę, ale długie procesowanie się doprowadziło Teslę do bankructwa. Ostatecznie dobił go fakt przyznania Marconiemu nagrody Nobla za skonstruowanie radia, mimo iż korzystał on przy tym z teorii stworzonych przez Teslę. Ironią losu jest to, że ostatecznie odwołanie Nikoli Tesli w sprawie patentu na radio do sądu najwyższego USA zostało wygrane już po jego śmierci w 1943 roku.Popow, w dniu 7 maja 1895 roku, w czasie posiedzenia Rosyjskiego Towarzystwa Fizyko-Chemicznego w Petersburgu, przedstawił pracę pt. "O stosunku proszków metalowych do drgań elektrycznych" i po raz pierwszy przedstawił publicznie przyrząd do wykrywania i rejestracji drgań elektrycznych. Głównym zadaniem przyrządu było jednak wykrywanie burz. Potrafił robić to z odległości 30 km. 24 marca 1896 roku udało się Popowowi nawiązać łączność radiową i przekazać telegraficznie znaki na odległość ponad 250 metrów.Radio służyło początkowo do przekazywania znaków alfabetu Morse'a, a następnie dźwięku.W roku 1993 rozpoczęło działalność pierwsze radio internetowe. Obecnie ponad 20 tysięcy stacji radiowych można słuchać przez Internet (niektóre tylko tam).
Telewizja (TV) - dziedzina telekomunikacji przekazująca ruchomy obraz oraz dźwięk na odległość. W jednym miejscu za pomocą kamery telewizyjnej i mikrofonu rejestruje się sygnał, który następnie jest transmitowany do dowolnego miejsca w zasięgu transmisji. Sygnał odbierany jest przez odbiornik telewizyjny i przetwarzany na obraz oraz dźwięk. Pierwsza transmisja telewizyjna, z Londynu do Nowego Jorku, odbyła się 27 stycznia 1928 roku. W dniu 3 lipca 1928 roku w Londynie odbyła się transmisja telewizyjna w kolorze. Prawdziwą popularność telewizja uzyskała po II wojnie światowej. Według danych szwajcarskiego departamentu poczty w 1960 r. było na świecie zarejestrowanych ok. 86 mln odbiorników telewizyjnych. W 1989 roku w Japonii uruchomiono pierwszą na świecie telewizję wysokiej roździelczości (HDTV) pod nazwami MUSE oraz Hi-Vision. W Polsce początki telewizji zainicjowano już w dwudziestoleciu międzywojennym. Pierwszą transmisję sygnału telewizyjnego przeprowadziła w 1931 roku rozgłośnia Polskiego Radia w Katowicach.W 1936 roku zbudowano nadajnik na warszawskim wieżowcu Prudential. Już w 1937 roku na szesnastym piętrze rozpoczęła działalność eksperymentalna stacja telewizyjna, nadająca z anteny zainstalowanej na dachu gmachu. Pokaz próbnej transmisji telewizyjnej odbył się 26 sierpnia 1939 roku w Warszawie, z udziałem Mieczysława Fogga. Pierwszym filmem wyemitowanym przez przedwojenną próbną telewizję polską była Barbara Radziwiłłówna. Rozwój prac nad telewizją w Polsce przerwał wybuch II wojny światowej. Po zakończeniu II wojny światowej wznowiono prace nad polską telewizją. 25 października 1952 roku o godz. 19:00 uruchomiono pierwszy polski program telewizyjny. 2 października 1970 roku uruchomiono drugi ogólnopolski program telewizyjny. Po transformacji ustrojowej w 1989 roku rozpoczęto prace nad prywatną telewizją w Polsce. 6 lutego 1990 roku przełamano monopol telewizji państwowej - uruchomiono wówczas pierwszą w Polsce i zarazem pierwszą w byłych krajach komunistycznych prywatną telewizję - PTV Echo. Pierwszą ogólnopolską telewizją prywatną jest nadający do dziś Polsat który rozpoczął emisję 5 grudnia 1992 roku. W kolejnych latach znanymi komercyjnymi stacjami telewizyjnymi zostało m.in. Polonia 1 (zaczęła nadawać 7 marca 1993), Canal+ (zaczęła nadawać 21 marca 1995), RTL 7 (zaczęła nadawać 6 grudnia 1996), TVN (zaczęła nadawać 3 października 1997), TV4 (zaczęła nadawać 1 kwietnia 2000) i TV Puls (zaczęła nadawać 18 marca 2001). Jednocześnie pod koniec lat 90. XX wieku w Polsce zaczęła się rozwijać telewizja cyfrowa. W 1998 roku uruchomiono dwie pierwsze polskie platformy cyfrowe: Wizja TV i Cyfra+. W XXI wieku nastąpił proces cyfryzacji telewizji naziemnej, który został rozpoczęty w 2010 roku (wcześniej w niektórych lokalizacjach miały miejsce testy naziemnej telewizji cyfrowej). 23 lipca 2013 roku w Polsce analogowa telewizja naziemna została całkowicie zastąpioną naziemną telewizją cyfrową.
Prasa - określenie dzienników, czasopism i "środków masowego przekazywania powstałych w wyniku postępu technicznego" o charakterze informacyjnym, wydawanych periodycznie, nie rzadziej niż raz do roku, wyróżniających się stałym tytułem i kolejnym numerem. Informacja jest podawana za pomocą pisma i obrazu stałego lub, w przypadku mediów elektronicznych, za pomocą dźwięku, wizji lub innej metody przekazywania informacji. Prasa zalicza się do mediów jednokierunkowych, co oznacza pewną pasywność i powoduje brak bezpośredniej reakcji odbiorcy w stronę nadawcy.
Funkcje prasy:
- informacyjna - opiniotwórcza- postawotwórcza - rozrywkowa - kontrolna - organizatorska - integracyjna
Cechy prasy:
- periodyczność (nie może ukazywać się rzadziej niż raz na rok)- prasa nie ma zamkniętej formy (może ulegać przekształceniom/modyfikacjom/zmianom)- możliwość dostosowania się do oczekiwań potencjalnego odbiorcy- uniwersalność - teoretyczna niezależność- dostępność, szeroki zasięg
Typy pras: Dziennik, tygodnik, dwutygodnik, miesięcznik, dwumiesięcznik, kwartalnik, półrocznik, rocznik.
PRASA
w węższym znaczeniu (także potocznie)
tylko druki periodyczne wydawane i rozpowszechniane pod stałymi tytułami, opatrzone numerem bieżącym i datą, zajmujące się aktualnymi wydarzeniami i problemami z różnych dziedzin;
do prasy zalicza się też czasopiśmiennictwo naukowe i fachowe.
Tak rozumiana prasa jest jednym z najważniejszych środków komunikowania masowego.
Według klasyfikacji UNESCO (1964)
prasa dzieli się na:
1) dzienniki treści ogólnej,
2) inne gazety (zwłaszcza tygodniki) treści ogólnej,
3) pozostałe czasopisma.
Rodzaje prasy wyodrębnia się na podstawie różnych kryteriów:
częstotliwości ukazywania się (dzienniki, tygodniki itd.),
zasięgu (prasa międzynarodowa, ogólnokrajowa, regionalna, lokalna, zakładowa),
wydawcy-dysponenta (rządowa, partyjna, niezależna itp.),
ideologii (konserwatywna, liberalna, socjalistyczna, katolicka itp.),
tematyki (ekonomiczna, kulturalno-społeczna, sportowa, filmowa itp.),
adresata (kobieca, młodzieżowa itp.),
poziomu (elitarna, popularna, bulwarowa itp.),
funkcji społecznej (informacyjna, publicystyczna, rozrywkowa, ogłoszeniowa itp..)
Hipertekst - organizacja danych w postaci niezależnych leksji połączonych hiperłączami. Hipertekst cechuje nielinearność i niestrukturalność układu leksji. Oznacza to, że nie ma z góry zdefiniowanej kolejności czytania leksji, a nawigacja między nimi zależy wyłącznie od użytkownika.
Najbardziej znanym systemem hipertekstowym jest sieć WWW, chociaż posiada ona pewne ograniczenia w stosunku do innych systemów, takich jak HyperCard czy Storyspace (np. nie są przewidziane połączenia leksji/stron jeden do wielu). Według Teda Nelsona, autora terminu hipertekst, WWW jest mocno ograniczoną, nieudaną próbą zastosowania idei hipertekstu, którą on sam stara się realizować pracując nad Xanadu.
Hipertekst doskonale sprawdza się w przypadku przechowywania danych o charakterze informacyjnym (vide Wiki), popularny jest jednak również tzw. hipertekst literacki (hiperfikcja) czyli utwór literacki zorganizowany w postaci hipertekstu. Niektórzy uważają, że hiperfikcja jest realizacją postomodernistycznego hasła o „śmierci autora”. Można wyróżnić hiperfikcje dyskowe (stand alone hypertext), tworzone przy użyciu różnorodnych systemów hipertekstowych i rozprowadzane na materialnych nośnikach, jak np. CDoraz hiperfikcje sieciowe dostępne na stronach WWW.
Korzenie hipertekstu tkwią nie tylko w historii komputerów, ale również w teorii literatury (m.in. Roland Barthes, autor pojęcia leksja) oraz w literaturze, w postaci tzw. protohipertekstów.
Intertekstualność - pojęcie wywodzi się od Juliji Krystewej, badaczki prac Michaiła Bachtina. W rozumieniu węższym "tekstualność" oznacza dosłownie badanie tekstu, natomiast "intertekstualność" badanie relacji pomiędzy poszczególnymi tekstami. Z intertekstualnością związane są koncepcje dotyczące związków i zależności literackich.
Model kłącza w sposób szczególny odnosi się do przemian w pojmowaniu roli pisma, książki, autorstwa czy interpretacji. Nie przez przypadek w swojej argumentacji francuscy filozofowie posługują się alegorią książki i przy tworzeniu opozycji struktura drzewa - struktura kłącza zderzają dominujuącej dotychczas w kulturze książkę-korzeń z jej przeciwieństwem: książką-kłącze ("system-korzonek" albo "korzeń wiązkowy" - w tłum. Bogdana Banasika). Co najważniejsze w podejściu obu autorów nie chodzi (tylko) o to, co książka oznacza lecz o to, z czym się łączy, wespół z czym funkcjonuje, jaką "inną maszynę wciąga w grę". Ów rizomatyczny otwarty system to nowy model literatury, sztuki i duskursu politycznego, po który sięgnięto także na gruncie teorii hipertekstu.
Kłącze opiera się na kilku specyficznych zasadach. Pierwsza z nich to zasada łączności: dowolny punkt kłącza może zostać połączony z dowolnym innym. Druga to zasada heterogeniczności: w kłączu dochodzi do powiązań porządków odmiennego rodzaju. Trzecią jest zasada wielości. Czwartą, jedną z najciekawszych z punktu widzenia teorii nowych mediów jest zasada nie-znaczącego zerwania: "kłącze może zostać przerwane w dowolnym miejscu, lecz posuwa się nadal własną czy też obcą linią; może ulec częściowemu zniszczeniu, lecz zostaje odtworzone, rekonstytuuje się". Piąta zasada to zasada kartografii i przekalkowania. Kłącze to mapa, a nie odbitka. W każdej chwili można tę mapę rozrysować na nowo, jest ona odwracalna, można ją rwać i przystosowywać do nowych warunków.
Współczesna kultura audiowizualna to twórcze połączenie i rozwinięcie pierwotnych sposobów komunikacji i wzorów wypracowanych przez kulturę werbalną zaistniałe w rzeczywistości zdominowanej przez zaawansowane techniki komunikacyjne. Jej ekspansja dokonywała się wraz z rozwojem technologicznym poprzez przejście od dominacji słowa do dominacji obrazu. Charakteryzuje ją przewaga przekazów audiowizualnych, czyli obrazów i dźwięków zorganizowanych w struktury komunikacyjne2. Decydują one o kształcie społecznej rzeczywistości oraz determinują sposób wyrażania kultury i uczestniczenia w niej. Odbywa się to poprzez tworzenie nielinearnej całości znaczeniowej skonstruowanej na bazie obrazów i dźwięków, co zostało określone przez Marylę Hopfinger jako syndrom audiowizualności3. Partycypację w tego rodzaju przekazie i tworzeniu znaczeń rozumieć możemy jako audiowizualne doświadczenie kulturowe. Jest to zarówno poznawanie, przetwarzanie i reprodukowanie istniejących treści kulturowych, jak i tworzenie nowych gier kulturowych
•Jedną z podstawowych miar w kategorii zagrożenia jest miejsce kutury wysokoartystycznej w środkach masowego przekazu, ale i poza nimi.
•Ciągłość kultury kształtującej typy ludzkich przezyć i zachowań, więcej-rodzaj człowieczeństw-jest współnym dobrem, choć może nie najwyższym i nie bezkonfliktowym.
•Kino-miejsce spotkania kultury wysokoartystycznej i środków masowego przekazu. Podstawowe zagrożenie to, że masowość produkcji kulturalnej musi nieść za sobą homogenizację języka artystycznego i przekazywanych treść - stwierdzenie to okazało się nieprawziwe.
•Kino przejęło i zmieniło dotychczasowe techniki narracyjne prozy 20wiecznej, dostosowało swój język do komplikującej się wiedzy, o człowieku w sensie psychologicznym jak i socjologicznym.
•Kino-sztuka najbardziej masowa i najsilniej uzależniona od publiczności, umiała połączyć poszukiwania formalne ze zrozumiałą dla wielu opowieścią o współczesnym człowieku we współczesnym świecie.
•Złote lata 60'te były odpowiedzią na rozwijająca się telewizję.Dalej ukazał się kasety wideo, dlatego zainwestowano w rozwój techniki kina. (tv i kasety=konkurencja dla kina)
•Możliwośc kopiowania i nagrywania, zmiana kolorów i dżwięku zabija strefę sacrum oraz inwencję twórczą.
Kiedy wszystko można zmienić, nie wiadomo czego tak naprawdę się chce Łatwość niszczy precyzję oraz pokorę rzeczywistości (odnośnie kaset wideo i tv) Pojawia się konflik między prawde a fikcją
•Efekt Dolby- jest popisem pewnych umiejętności, miżliwości wzmacniania wrażenia podczas spektaklu, który olśniewa nas cyrkowymi sztuczkami. Rzeczywistość przedstawiona staje sie dzięki temu bardziej umowna.
•Muzyka filmowa staje się nie raz odrębnym dziełem artystycznym - jako utwór niezalezny.
•Korzystanie z nowoczesnych technik i nowinek nie jest koniecznością a wyborem.
•Pseudoinformacje (str 660)- związane z rozwojem mediów. Hierarcharizacja informacji pozostaje po stronie nadawcy, odbiorca odczytuje informacje podane mu przez nadawce. PATRZ STR 660-ZYGMUNT BAUMAN)
Pseudoinformacje są niebezpieczne szczegonie dla małych dzieci ( w bajkach brak powiązań przyczynowo skutkowych - nie da się zrozumieć niektórych scen, a małe dziecko uczy się tego co widzi na ekranie)
•Wideoklipy - ich język jest niejasny, są powabnie opakowane, nie liczy się jakoś i treść przekazy a ilośc zawartych argumentów i newsów.
•Publicznośc lat 90'tych stała się mniej przewidywalna niż w latach 60'tych dlatego trudno jest ją czymś zaskoczyć ~> twórcy szukają coraz atrakcyjniejszych i nowszych środków przekazu.
•Isnieje mały krąg odbiorców kina, którzy oczekują od niego wysokiej zawartości artystyczne; nie potrzebne są im wyszukane efekty specjalne.
•Przy wzroście roli mediów w życu człowieka inne sztuki stają się mniej ważne np. Literatura.
•Inwazja mediów ma wpły na język mołodych ludzi - których autor nazywa 'dziczą'. To powielanie słów i stwierdzeń usłyszanych w telewizji, nie patrząc na ich znaczenie czy poprawność. To pokolenie, które ogląda - nie czyta.
•Media kształtują pewien tym mentalności oraz naszą wrażliwość. Pozbawiają ns tożasamości oraz indywidualności.
•Zarożenie pojawia sie wtedy, kiedy zacierają się granica kultur i sprowadza się do współnego mianownika.
Na podstawie:
George P. Landow „Hipertekst a teoria krytyczna”
TEKSTUALNA OTWARTOŚĆ
Derridiańska wizja tekstu odwołuje się do metodologii dekompozycji, do której pierwszym krokiem jest jego ugryzienie. Taki okruch, kawałek, fragment jest zawsze oderwany od całości i można go interpretować oraz analizować bez potrzeby zagłębiania się w cały tekst. [J.Derrida, R.Barthes]
Hipertekst - w odniesieniu do kina (rywala i alternatywy druku) - można rozumieć jako ogromny zbiór w którym napotyka się na wiązki będące w rzeczywistości zawiłą strukturą powiązań oddzielnych wątków znajdujących się w różnych przestrzeniach (np. literatura, muzyka, media [m.in. art. z gazet] czy też reklama). [J.Derrida]
Intertekstualność - pojmowana jako strukturalna analiza tekstów w odniesieniu do pewnego większego systemu znaczeniowego - przenosi uwagę z triady autor-dzieło-tradycja na triadę tekst-dyskurs-kultura, wyzwalając tym samym tekst literacki i otwierając go jednocześnie na potencjalnie nieskończoną grę powiązań i odniesień. [T.E.Morgan]
WIELOGŁOSOWOŚĆ
Powieść wielogłosowa (czyt. hipertekst) nie polega na istnieniu mnóstwa oddzielnych charakterów i losów w obiektywnym świecie ukazanym z perspektywy autora, lecz na mnogości równorzędnych świadomości wraz z ich światami, które zachowują swoją niespójną odrębność, układając się tym samym w pewną całość. [M.Bachtin]
DECENTRACJA
Kiedy czytelnik porusza się po hipertekście tworzy swoją obecnością tymczasowy punkt skupienia i przemieszcza jego [hipertekstu] centrum, które staje się uzależnione od preferencji danego odbiorcy. Sprawia to, że każdy z badaczy może dany tekst analizować na nieskończoną ilość sposobów - np. ze względu na okres w jakim powstał czy ideologie do której się odnosi. [G.P.Landow]
KŁĄCZA
Hipertekst - rozumiany jako kłącze - jest czymś ciągłym co unika orientowania się na jakikolwiek punkt kulminacyjny czy zewnętrzne ujścia czego przykładem może być Internet. Kłącza, w przeciwieństwie do drzew bądź ich korzeni, łączą każdy punkt z każdym innym tworząc tym samym sieć w której wszystko jest od siebie zależne i tak samo ważne. [G.Deleuze, F.Guattari, G.Bateson]
Hipertekst - nie realizujący się w czasie i przestrzeni - choć posiada wiele wejść i wyjść, nie ma ani początku, ani końca, lecz zawsze środek, ucieleśniając tym samym coś bliższego anarchii niżeli hierarchii. [ J.Derrida, G.Deleuze, F.Guattari]
nielinearny model sieci
System hipertekstu, często przyrównywany do sieci, można rozumieć na cztery sposoby. Po pierwsze jako elektronicznie połączenie odpowiedników drukowanych tekstów, które przyjmuj formę bloków, węzłów lub leksji połączonych siecią linków i ścieżek. Po drugie jako zgrupowania leksji, które łączą teksty stworzone przez wielu autorów - np. zbiory dokumentów. Po trzecie jako elektroniczny system obejmujący dodatkowe komputer i kable połączeniowe, którego zadaniem jest dziele się informacjami. Po czwarte - i na całe szczęście ostatnie - w odniesieniu do teorii krytycznej, zbliża się do jego znaczenia jako sumy wszystkich terminów dla których nie istnieją odpowiednie pojęcia. [G.P.Landow]
8