T: Równowaga na rynku pieniężnym cd.
Popyt na pieniądz składa się z popytu transakcyjnego i spekulacyjnego L=LT + LS
LT = F(Y) jest funkcją dochodu narodowego realnego,
LT = wy*Y
Y- realny dochodu narodowy
wy- to parametr wrażliwości popytu transakcyjnego na pieniądz na zmiany dochodu narodowego w wyrażeniu realnym,
LS- popyt spekulacyjny na pieniądz, jest on funkcją stopy procentowej LS = F(r), im wyższa stopa % tym niższy spekulacyjny popyt na pieniądz.
LS = -wS*r
r- stopa %,
(-)- różnokierunkowa zależność,
wS- jest to parametr wrażliwości popytu spekulacyjnego na pieniądz, na zmiany stopy %.
L = wy*Y- wS*r
Żeby na rynku pieniężnym była równowaga to realny popyt na pieniądz musi się równać realnej podaży pieniądza L=Mrealne. Realną podaż pieniądza otrzymuje się dzieląc podaż pieniądza w ujęciu nominalnym przez ogólny poziom cen. Podaż pieniądza w ujęciu nominalnym określana jest przez BC w danym czasie.
M0- podaż pieniądza w ujęciu nominalnym.
Za podaż pieniądza przyjmuje się pierwszą miarę -M1.
Podaż pieniądza obejmuje:
Pieniądz gotówkowy w obiegu pozabankowym (monety i banknoty),
Depozyty bankowe na żądanie.
Ogólny poziom cen wynosi -P0
M0/P0 = realna podaż pieniądza Mrealne
wy*Y - wS*r + M0/P0
wy*Y = wS*r + M0/P0
Y = 1/ wy(wS*r + M0/P0)
Równanie to wskazuje, że jego rozwiązaniem są różne kombinacje stopy % i dochody, które zapewniają równowagę na rynku pieniężnym, czyli równość realnej podaży pieniądza i realnego popytu na pieniądz.
Ilustracją graficzną tych kombinacji jest krzywa LM:
Ćw. II- ilustruje popyt spekulacyjny na pieniądz, który jest malejącą funkcją stopy % (niższej r1 odpowiada wyższy LS1, r2 odpowiada popyt LS2), współczynnik wS określa nachylenie krzywej popytu spekulacyjnego, im wyższy współczynnik wS tym bardziej wrażliwy jest popyt spekulacyjny na zmiany stopy %. Krzywa LS jest wtedy bardzo płaska, znaczy to, że niewielkie zmiany stopy % wywołują duże zmiany w popycie spekulacyjnym na pieniądz:
Natomiast niski współczynnik wrażliwości wS oznacza, że nawet duże zmiany w stopie % wywołują stosunkowo niewielkie zmiany w popycie spekulacyjnym na pieniądz, wtedy krzywa LS jest bardziej stroma:
Ćw. IV- ilustruje popyt transakcyjny na pieniądz jako rosnącą funkcję realnego dochodu narodowego. Wzrost dochodu z Y1 do Y2 powoduje wzrost popytu transakcyjnego na pieniądz z LT1 do LT2.
Nachylenie krzywej popytu transakcyjnego zależy od parametru wy, im ten parametr jest wyższy tym większa jest wrażliwość popytu transakcyjnego na zmiany dochodów. Wówczas nawet małe zmiany dochodu wywołują stosunkowo duże zmiany w popycie transakcyjnym. Krzywa popytu trans. Jest wówczas bardziej stroma.
Ćw. III- zawiera ona graficzną ilustrację warunku równowagi na rynku pieniężnym, realna podaż pieniądza wynosi Mo/Po na jednej osi popytu trans. na drugiej popytu spekulacyjnego. Połączenie wielkości popytów LS1 i LT1 oraz LS2 i LT2 dają określone punkty przez które przechodzi krzywa równowagi na rynku pieniężnym. Punkt E wyznacza równowagę na rynku pieniężnym, gdyż cała podaż pieniądza została wchłonięta przez popyt spekul. na pieniądz. W pkt. E popyt trans. równy jest 0. Odcinek ten (E; F) oznacza wlk. podaży pieniądza. Natomiast pkt. F oznacza, że cała podaż pieniądza jest pochłonięta przez popyt trans., wówczas popyt spekul. na pieniądz równy jest 0, LS=0. (F) oznacza też stan równowagi na ryku pieniężnym gdzie realna podaż pieniądz jest równa realnemu popytowi trans. na pieniądz. W pozostałych pkt. odcinka E; F występuje stan równowagi na rynku pieniężnym między łącznym popytem na pieniądz i podażą pieniądza przy różnych proporcjach popytu spekul. i trans. mniej podaży pieniądza pochłonie popyt spekul. a więcej popyt trans.
Ćw. I- przedstawia krzywą LM. Przy dochodzie Y1 popyt trans. na pieniądz wynosi LT1, w celu zapewnienia równowagi na rynku pieniężnym popyt spekul. musi kształtować się na poziomie LS1 co wymaga ukształtowania się stopy % na poziomie r1. B- wyższy dochód narodowy Y2 pociąga za sobą wzrost popytu trans. do wysokości LT2 dla zagwarantowania równowagi na rynku pieniężnym. Popyt spekul. kształtuje się na poziomie LS2 pod wpływem stopy % odpowiednio wyższej r2, połączenie Y2 i r2 daje pkt. B, krzywa poprowadzona przez te pkt. to krzywa LM. Krzywa LM jest rosnąca, co oznacza, że wyższemu poziomowi stopy % odpowiada wyższy poziom dochodu narodowego. Przy wyższej stopie % niższy jest popyt spekul. na pieniądz. W celu zapewnienia równowagi na rynku pieniężnym musi być odpowiednio wysoki popyt trans. na pieniądz, a to wymaga stosunkowo wysokiego dochodu narodowego.
Def.
Krzywa LM jest zbiorem kombinacji różnych poziomów stóp % i odpowiadających im poziomów dochodu narodowego, które zapewniają równowagę na rynku pieniężnym. Nie zawsze warunek równowagi jest spełniony i gospodarka może się znaleźć w sytuacji odzwierciedlanej przez pkt. leżące na prawo lub na lewo od krzywej LM.
1
3
LM
ćw I
ćw II
ćw III
ćw IV
LT
LS
Y
r
LS=-wS*r
LT=wY*Y
A
B
F
E
r2
r1
Y2
Y1
LT1
LT2
LS1
L S 2