Artyleria dzieli się na:
-armaty- posiadają lufę o długości 40-75 kalibrów, prędkość początkową od 800 - 1300 m/s, strzelanie płaskotorowe, duża przemijalność.
-haubice- dl. lufy 10-30 kalibrów, ładunki miotające zmienne. Prędkość początkowa 400-600 m/s strzelanie torem stromym lub płaskim
-moździerze- lufy z reguły gładkie, dł. ok.. 10 kalibrów, tor strzelania strony |45 st.-85st.| Pr. pocz. 100-300 m/s.
Artyleria okrętowa dzieli się na:
-artylerię małego kalibru- 20-57cm- do której można zaliczyć szybko strzelne armaty okrętowe wykorzystywane przede wszystkim do zwalczania pocisków rakietowych, samolotów i śmigłowców.
-artylerię średniego kalibru- 76-130cm automatyczne armaty okrętowe przeznaczone w równym stopniu do obrony powietrznej oraz do zwalczania celów wodnych.
-artylerię dużego kalibru- powyżej 152cm obejmująca automatyczne automaty okrętowe przeznaczone do zwalczania celów nawodnych i brzegowych.
Wg rodzaju:
-artylerię lufową
-artylerię rakietową
W zależności od przeznaczenia i rozmieszczenia, na:
-artylerię główną- rozmieszczoną w linii diametralnej okrętu piętrowo na dziobie i rufie
-artylerię uniwersalną- na większych okrętach umieszczona po obu burtach w części środkowej okrętu
-artylerię przeciwlotniczą- rozmieszczoną tak, aby jej sektorami strzału pokryć cała przestrzeń dookoła i nad okrętem.
Balistyka jest dziedziną nauki zajmującą się prawami ruchu pocisku i rakiet oraz rozpatrywanie zjawisk towarzyszących temu ruchowi
Dzielimy ją na:
1.Balistykę wew. 2. Balistykę zew. 3. Balistykę końcową.
Balistyka wewnętrzna- bada zjawiska zachodzące podczas strzału w lufie broni palnej. Głównym zadaniem jest ustalenie ciśnienia gazów prochowych i prędkości pocisku w prowadnicy lufy (parametrów prochu).
Balistyka zewnętrzna- bada prawa ruchu w powietrzu pocisków artyleryjskich i rakiet. Obejmuje obliczanie torów lotu, wpływu warunków zewnętrznych na lot pocisku, stabilizacji oraz rozrzutu.
Dodatkowo możemy balistykę podzielić na: -pośrednią, oddziaływanie gazów na pocisk poza lufą. - toru oddziaływania, siły oporu powietrza na pocisk.
Balistyka końcowa (celu)- bada zjawiska zachodzące podczas zderzeń pocisku z celem takich jak: przemijalność, fragmentacja, efekty burzące, zagłębienia się pocisku w przeszkodę, procesy odkształceń pocisku itp.
Prawo spalania i rodzaje spalania:
Prawo geometrycznego spalania prochów de Kielna brzmi:
Proch spala się równoległymi warstwami we wszystkich kierunkach pod warunkiem zaistnienia ciśnienia wstępnego (rzędu 5MPa) umożliwiającego zapłon prochu na całej powierzchni.
Ciśnienie to uzyskuje się po spaleniu podsypki prochowej (z prochu czarnego) znajdującej się w zapłonach. Następnym etapem jest spalanie prochu która przebiega tym szybciej im wyższe jest ciśnienie.
Pociski dzielą się na odłamkowe (o)- różnią się ilością materiału wybuchowego, kurzące (f)- to samo co w odłamkowych, przeciwpancerne.
Materiały wybuchowe:
-duża prędkość reakcji (0,01-800 m/s)
Rodzaje materiałów wybuchowych:
-materiały miotające
-materiały kruszące (trotyl T)
-materiały masy pirotechnicznej
-materiały inicjujące (azotek ołowiu i piorunian rtęci)
Rodzaje impulsów początkowych pobudzających reakcję:
Mechaniczny (uderzenia, nakłucie)
Cieplny (płomień, nagrzanie)
-elektryczny (rozżarzanie, iskrzenie)
-chemiczny (fala detonacyjna)
Amunicją nazywamy środki bojowe oraz ich części składane, które służą do niszczenia i obezwładniania celów oraz do wywoływania skutków innego rodzaju (oświetlenie, zadymianie, zapalenie) mogą to być środki poruszające ich właściwe działania.
W zależności od sposobu ładowania naboi artyleryjskie dzielą się na:
-zespolone
- składane
W nabojach zespolonych wszystkie elementy połączone są ze sobą trwale do momentu strzału- zapewniają największą szybkostrzelność.
W nabojach składanych z łuską- pocisk jest oddzielony od ładunku miotającego. Zapewnie giętkość ognia i mniejsze zużycie przewodu lufy (zmiana ładunków).
W nabojach składanych z woreczkiem bez łuski (w działach dużego kalibru).
Budowa amunicji artyleryjskiej
Naboje artyleryjskie w zależności od ich przeznaczenia posiadają różną budowe oraz rózne rozmieszczenie poszczególnych elementów.
Naboje składaja sie z: pocisku, zapalnika, łuski, ładunku miotającego, zapłonnika, elementów pomocniczych( podsypka prochowa, odmiedzacz, flegmatyzator, pokrywa, przybitka, korek, urządzenie ustalajace
Elementy amunicji artyleryjskiej:
1. Łuska - słuzy do umieszczania w niej ładunku miotajacego i elementów pomocniczych. Składa sie z szyjki, stożka przejsciowego, tułowia, kryzy, dna
Wykonana jest z metalu, z tworzyw sztucznych lub materiałów samozapalających sie w czasie wystrzału
2. Pocisk - stanowi miotowy ładunek użyteczny za pomocą którego rażone sa cele Pocisk składa sie ze skorupy ładunku wewnętrzego i zapalnika w pocisku rozrózniamy: płask głowiowy lub wieszchołkowy, część głowicową (do górnego zgrubiena środkującego), część cylindryczną (od górnego zgrubienia środkującego do piersciena wiodącego włącznie) Tył pocisku (od pierscienia wiodącego do płasku dennego), ładunek zmiejszony
3 Elementy pomocnicze:.
-podsypka prochowa - niewielka ilość łatwopalnego prochu dymnego umieszczonego pomiedzy zapłonnikiem a ładunkiem prochowym słuzy do wzmocnienia środka zapłonu zapewniajac w ten sposób szybkie i pewne zapalenie sie całego ładunku są one wkładane do łuski lub przeszywane są do woreczka
-przybitka lub uszczelniacz - stosuje sie do naboji zapalnych i słuzy ona do uszczelniania gazów prochowych dopuki pierścien wiodący nie wetnie się w gwinty oraz do zabezpieczenia przed przesuwaniem sie ładunku
-pokrywa lub korek - uszczelnianie podczas przechowywania
-przedśmiewacz - słuzy do zmiejszenia lub zlikwidowania błysku powstającego przy strzale ładunkiem prochowym z prochu bezdymnego
-odmiedzacz - słuzy do zmiejszenia zamiedzenia przewodu lufy
-flegmazatory - slużą do zmiejszenia predkości palenia ładunku prochowego co zmiejsza zuzycie przewodu lufy