Zagadnienia na kolokwium z Podstaw pedagogiki

1. Analiza terminu „nauka” w kontekście wieloznaczności tegoż pojęcia (znaczenie funkcjonalne, przedmiotowe, podmiotowe, socjologiczne i inne); różne sposoby definiowania nauki;

1.odp.

Znaczenie funkcjonalne - zorganizowany proces poznawczy prowadzący do konstruowania torii naukowej

• Poznawanie

• Badanie, prowadzenie eksperymentów

• Procesy intelektualne

• Fachowa terminologia { szyk i terminy}

• Poszukiwanie

• Pomiary

Znaczenie przedmiotowe - zespół teorii dotyczącej określonej dziedziny wiedzy

Znaczenie socjologiczne - dziedzina kultury obejmująca osoby, instytucje, prowadząca badania naukowe.

• Instytucje naukowe

• Dziedzina kultury

• Uniwersytety, akademie, instytuty naukowe

Znaczenie podmiotowe { jak do człowieka}

• Eksperci

• Nauczyciele

• Naukowcy

• Badacze

• Krytyczna analiza funkcji nauki; (Jakie funkcje nauki są dziś najbardziej wartościowe i dlaczego?);

2.odp.

Funkcje nauki

• Opisowa - deskryptywna polega na opisaniu danej rzeczywistości. Odpowiada na pytanie jaka jest rzeczywistość?

• Wyjaśniająca - odpowiada na pytanie dlaczego, związana jest systemem przyczynowo-skutkowym.

• Prognostyczna - czyli szukanie odpowiedzi jak będzie, jakie to będzie w przyszłości, kiedy to będzie?

• Praktyczna - nauka stara się odpowiedzieć na pytanie, co należy zrobić aby było tak a tak od czego trzeba się powstrzymać.

3. Analiza różnych form poznawczego oswajania świata;

3 odp.

Przednaukowe - związane ze zmysłami, wynikło, wynikło z praktyki z niego wyrosła wiedza potoczna. Służyło wiedzy, do skutecznego działania, do życia, praktycznego, jest dostępny każdemu

Naukowe - teoretyczne, myślowe poznanie filozoficzne, wyrasta z praktycznej działalności człowieka z jego codziennych spraw. Momentem przejścia jest uświadomienie sobie praw. . myślenie filozoficzne przerasta praktyczną działalność człowieka.

4. Istota stylu potocznego i naukowego myślenia i mówienia o praktyce edukacyjnej;

4 odp.

Styl potoczny: jest to wiedza rozsądkowa, prosta, pierwsza forma , komunikatywny , łatwy, dostępny dla szerokiej grupy, nasycony mitami, subiektywny, nie wymagający kompetencji, ubogi, oparty na zmysłach

Styl naukowy - występuje w nim określona terminologia, obiektywny, ścisły, sprawdzony, niedostępny dla wszystkich, wymagający kompetencji, szeroki aparat pojęciowy, konkretny, oparty na bazie teoretycznej, logiczny, ciągle się rozwija.

5. Analiza różnych rodzajów wiedzy o wychowaniu (potoczna, naukowa, filozoficzna, religijna, publicystyczna, z kręgów sztuki, mityczna);

6. Po co dziś kandydatom na nauczycieli-pedagogów potrzebna jest świadomość wiedzy potocznej ludzi?;

7. Krytyczna analiza „mitów” związanych z poznaniem naukowym;

Odp. 7

Mity związane z poznaniem naukowym o ideologiczności nauki, nie może istnieć nauka wolna od ideologii

Mit demokratyczny - zakłada że istnieje wyraźna i ściśle określona granica pomiędzy różnymi formami poznawczymi oswajania świata.

Mit fałszywy wyraża przekonanie że coraz większa specjalizacja zapewnia coraz lepsze poznawcze oswajanie świata - fałszywy człowiek potrzebuje szerszej perspektywy widzenia danego problemu.

8. Istota humanizmu tradycyjnego i humanizmu współczesnego

8 odp.

Humanizm tradycyjny: jest to pogląd umysłowy epoki Renesansu, nawiązuje do Starożytności, bazowała na języku łaciny i greki.

Humanizm współczesny - jest to pytanie o sens, dotyczy rozwoju człowieka, jest to postawa ideowa, nie dotyczy każdej epoki, buduje świat humanistyczny, świat zgodny, buduje podejście relacje międzyludzkie, podejście refleksyjne

9. Istota świata humanistycznego;

Odp 9

Świat Humanistyczny - odnoszenie się do nauk humanistycznych, otwarcie się n a inne dziedziny nauki, to świat ludzkiej działalności intelektualnej tworzeniu wizerunku, rozwoju ludzkiego geniuszu. Stawia za cel ukształtowanie człowieka, świat humanistyczny to świat ludzkiej twórczości. Powiązany jest z innymi rodzajami rzeczywistości.

10. Krytyczna analiza płaszczyzn, na których należy analizować świat humanistyczny: sztuka; filozofia; nauka; praca; technika; relacje międzyludzkie;

10 Odp.

Nauka przejaw odwiecznej potrzeby poznawczej człowieka, zaspokajanie ciekawości, poszukiwanie prawdy, zaufanie do własnej myśli

Sztuka - jest różnie spleciona z rzeczywistością ale tworzy też nową, towarzyszy ludziom od najwcześniejszych okresów, jest w tworzeniu mitów.

Filozofia - obejmuje różne kierunki, formy medytacji i refleksji, była o od wieków dążeniem ludzi do wyjścia poza rzeczywistość empiryczną która była chaotyczna. Jest dążeniem ku stałym prawdom bytu.

Praktyka - jest to pożyteczna działalność człowieka, pozwala człowiekowi realizować jego potrzeby, pozwala budować godność człowieka

Technika - jest odpowiedzialna za realizację materialnych potrzeb człowieka ale też technika która przejawia się jako zagrożenie: arsenały bobwe, broń, niszczenie środowiska natura.

Stosunki międzyludzkie - w ich człowiek realizuje się jako człowiek powinny być oparte na empatii na traktowaniu człowiek ajko celu a nie środka.

11. Analiza przesłanek (założeń) pedagogiki humanistycznej;

Odp11

Całościowy rozwój człowieka

Podejście czynnościowe w rozwiązywaniu problemów

Orientacja personalistyczno - indywidualna

Waluatywno myślowy styl pracy z człowiekiem

Kulturologia procesów rozwoju

12. Analiza problemów współczesnej pedagogiki humanistycznej i humanizacji edukacji;

12 Odp. Zadania.

tworzy rozwój ludzi w epoce oświaty dla ?{ nie wiem co tu powinno być bo nie mogę rozczytać }

wychowanie powinno być realizowane w duchu zaufania, dialogu, braterstwa, wzbudzania tego co najbardziej szlachetne w istocie ludzkiej

edukacja humanizacji (zadana)

uczyć się aby żyć

ukształtowanie umiejętności pełniejszego ludzkiego życia

pomoc w rozumieniu problemów współczesnej cywilizacji i jej konfliktów

nauka współczesnego działania prowadzącego ku światu bez wojen i zbrojeń, ku nowemu porządkowi społeczno-gospodarczemu, ku tolerancji, ku ochronie i naprawie środowiska

ku wewnętrznemu odrodzeniu ludzi zagubionych we współczesnym chaosie

pomoc w rozstrzyganiu konfliktów zachodzących miedzy orientacją ku karierze, ku konsumpcji za wielką cenę, ku egoizmowi, a orientacją ku wartościom ku obowiązkom ku szczęściu.

Kształtowanie poczucia tożsamości narodowej i postawy patriotycznej, rozbudzanie motywów działania społecznego.

Wychowanie młodzieży w duchu pokoju, wrażliwości na inność kultur, szacunku dla prawa narodów.

Pedagogika humanistyczna stawia na:

Pedagogikę naukową

Idee praktyczne: ideał osobowości moralnej, najwyższy cel życia(wewnętrzna wolność duchowa, doskonałość, życzliwość, prawo i obowiązek)

Wyrobienie silnego charakteru moralnego jako cel wychowania.

13. Istota paradygmatu humanistycznego w naukach o rozwoju człowieka; 13 odp. Paradygmat-zbiór ogólnych i ostatecznych przesłanek w wyjaśnieniu ? obszaru rzeczywistości przyjętych w społeczeństwie uczonych-przedstawicieli danej dyscypliny naukowej a następnie upowszechniony jako wzór myślenia.

Paradygmat humanistyczny-zespół przesłanek nadających indywidualistyczne znaczenie faktom występującym w życiu społecznym.

14. Istota paradygmatu technokratycznego;

15. Charakterystyka porównawcza przejawów technokratycznego i humanistycznego paradygmatu samokształcenia nauczycieli;

16. Tworzenie kategorialnej „mapy” wychowania:

1. szeroki zakres pojęcia wychowania

2. wąski zakres pojęcia wychowania

3. źródła celów wychowania

4. dynamizmy, siły wychowania (S. Kunowski)

5. cechy wychowania jako zjawiska społecznego (J. Materne)

6. tradycyjne, klasyczne opcje wychowania (S. Kunowski)

7. współczesne opcje wychowania;

16 Odp.

a).Wiązki zakres definicji wychowania

Wychowanie jako proces który mówi nam o myśleniu operacyjnym kształtowanie kierunkowych i instrumentalnych osobowości zmierzających do zajęcia przez osobę ściśle określonego miejsca w społeczeństwie. Celowe urabianie człowieka do określonego miejsca w społeczeństwie.

b) Szeroki zakres wychowania

Wychowanie to przugotowanie człowieka do zadań jakie stawia im cywilizacja oraz kształtowanie jego wszechstronnej osobowości. Tak więc wychowanie to nie tylko czynność ale głęboki fakt kulturowy.

c) Źródła celów wych. Wypływają:

- z religii

- tradycji

- losu,

- natury

- potrzeby

- ze społeczeństwa

Zainteresowania

- rodziny

d) Dynamizmy wychowania

BIOS - podstawowa siła działająca w wychowaniu. To pęd do naturalnego psychologicznego rozwoju organizmu. Bios wyraża się w rozmachu życiowym który może być od przyjścia na świat bardzo silny lub bardzo słaby. Na bios składają się : dziedziczne, biologiczne dyspozycje psychologiczne. Bios nie zależy od naszej woli, stanowi fundamentalną siłę całego procesu wychowania.

ETOS - siła stara się pokierować biosem jednostki, celem podporządkowanie jej normom, zwyczajom, sprawom kultury, tradycji. Etos działa na bios poprzeć stworzenie sytuacji wychowawczej, wytwarza on poczucie powinności, obowiązku, poczucia odpowiedzialności. Przez etosprzyswaja się dorobek kultury, obyczajów. Warunkiem sukcesu etosu jest zdrowy bios.

AGOS jest związany z podnoszeniem na wyższym poziomie rozwoju kulturalnego człowieka. Istotną rolę w rozwoju agosu mają do odegrania nauczyciele i wychowawcy. Mają wprowadzić wychowanka ponad przeciętność do wyższej kultury, mają go doskonalić i wspierać.

LOGOS - doskonalenie wychowawcze człowieka wiąże się z ukształtowaniem postaw wychowanka wobec przyszłego nieokreślonego życia gdyż los jest nieokreślony, nie może być ujmowany fatalistycznie.

e) Cechy wychowania jako zjawiska społecznego:

1. Funkcja komunikacyjna - porozumiewawcza

• Adaptacyjna - umiejętność dostosowania

• Rekonstrukcyjność - przekształcanie

• Rozwijanie osobowości - tworzenie własnych ról społecznych

2. ciągłość wychowania - nieprzerywalny proces

3. jedność wychowania - wychowanie w pewnych kanonach

4. klasowość wychowania - ograniczony rozwój ze względu na środki materialne

• interakcyjność wychowania - oddziaływanie na siebie

• indukcyjność. - wpływ człowieka na człowieka {społeczeństwa} mikrosystemu na makrosystem.

F) tradycyjne formy wychowania

Jest to opcja adaptacyjna, starsze pokolenie wpływa na młodsze, opcja proktologiczna jest to skuteczne działanie, urabianie wychowanka, opcja ewolucyjna - stwarzanie warunków do rozwoju dziecka{ teoria DEWEA - PAJDOCENTRYZM - dziecko w centrum uwagi.

G) Współczesne opcje wychowania

Wg A Folkierskiej wychowanie to branie odpowiedzialności za swoje istnienie.

Wg Kwiecińskiego - wychowanie to zjawisko społeczne, wchodzi w związek z szeroko pijętą edukacją.

17. Krytyczna analiza różnych rodzajów wiedzy wytwarzanej przez nauki społeczno-humanistyczne: wiedza instrumentalna, praktyczna, wiedza emancypacyjna.

A tak w ogóle to:

• Mogą być jeszcze błędy i literówki za co przepraszam,

• Strasznie to pogmatwane

• Czy widziałaś nasz plan na następny zjazd?

• Pamiętasz o sprawdzianie z ruskiego bo ja pamiętam choć wolałabym zapomnieć

• Nie mam kiedy się uczyć

• … strasznie to jest GŁUPIE

• Pozdrawiam WAS

---