Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL) - oficjalna nazwa państwa polskiego w latach 1952-1989. Uprzednio w latach 1945-1952 ten sam organizm państwowy funkcjonował jako podmiot prawa międzynarodowego pod nazwą Rzeczpospolita Polska. Zwana propagandowo Polską Ludową - był to kolokwialny eufemizm na okres monopartyjnych rządów PPR a od 1948 PZPR w Polsce.
Wyniki wyborów w styczniu 1947 w Polsce, które zgodnie z postanowieniami konferencji jałtańskiej miały stanowić legitymizację władzy w Polsce (do "demokratycznych wyborów" rządzić miał Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej powołany w trakcie konferencji moskiewskiej w czerwcu 1945 pod nadzorem trzech mocarstw koalicji antyhitlerowskiej - Wielkiej Brytanii, USA i ZSRR) zostały sfałszowane przez aparat policyjny (Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego) podporządkowany PPR, przy bezpośrednim udziale funkcjonariuszy NKWD. Ogłoszony w ten sposób "zwycięski" wynik wyborczy tzw. Bloku Demokratycznego (złożonego z PPR, koncesjonowanego PPS i satelickich wobec PPR ugrupowań) wobec opozycyjnego PSL był formalną legitymizacją władzy PPR i jej spadkobierców w Polsce w świetle prawa międzynarodowego. Były premier RP, wicepremier TRJN i prezes PSL Stanisław Mikołajczyk został wobec groźby aresztowania zmuszony do ucieczki za granicę.
Z kolei wobec zmiany w końcu 1948 polityki ZSRR wobec państw satelickich i przyjęciu formuły tzw. demokracji ludowej nastąpiła pełna stalinizacja ustrojów wewnętrznych państw Europy Środkowo-Wschodniej - odrzucenie fasady rządów "koalicyjnych frontów ludowych" w ramach demokracji parlamentarnej na rzecz formalnego ustanowienia partii komunistycznych jako prawnego hegemona władzy i zmiany nazw państw na „Republiki Ludowe” (Czechosłowacja, Węgry, Rumunia, Bułgaria). W przypadku Polski oznaczało to zmianę nazwy państwa na Polska Rzeczpospolita Ludowa, przy czym Józef Stalin osobiście dokonywał poprawek w przedstawionym mu przez Bolesława Bieruta tekście Konstytucji PRL (nie zgadzając się np. na zmianę polskiego hymnu narodowego).
Zamianę okupacji niemieckiej na sowiecką przedstawiano jako "wyzwolenie". Polska straciła suwerenność i była podporządkowana ZSRR - w największym stopniu w okresie stalinizmu[1]. Było to państwo o niedemokratycznym ustroju politycznym - dyktatury monopartyjnej za formalną fasadą instytucji demokratycznych o różnej formie represywności (w zależności od okresu historycznego). Kwestia określenia ustroju społecznego PRL jest sporna - oficjalnie było to państwo socjalistyczne, sami komuniści twierdzili, że nie osiągnięto jeszcze teoretycznego stadium komunizmu, a według Konstytucji państwo demokracji ludowej. Przez przeciwników ustrój ten określany był jako komunizm.
W latach 1989-1991 jako efekt działań politycznych, państwo to uległo przekształceniu w demokratyczną Rzeczpospolitą Polską, określaną jako III Rzeczpospolita.