Zarys historii procesu beatyfikacyjnego ks. Bronisława Markiewicza
Dobiegający już końca proces beatyfikacyjny ks. Bronisława Markiewicza został zainicjonowany przez Radę Generalną Zgromadzenia 18 I 1955 r. Wówczas to zwrócono się z prośbą do biskupa przemyskiego Franciszka Bardy o rozpoczęcie procesu. Biskup jednak nie podjął sprawy, ponieważ w tym samym czasie toczył się proces beatyfikacyjny ks. bpa Pelczara. Z powodu braków personalnych do prowadzenia drugiego procesu postanowiono odłożyć go do chwili zakończenia procesu beatyfikacyjnego ordynariusza przemyskiego. Po trzech latach przystąpiono ponownie z prośbą do władz kościelnych o rozpoczęcie procesu ks. Bronisława Markiewicza. Tym razem odpowiedź była pozytywna. Rozpoczęto wówczas trzy procesy w sprawie beatyfikacji ks. Markiewicza. Pierwszy dotyczył sprawy sławy świętości kandydata; otwarto go 16 I 1958 r. Drugi badał pisma ks. Markiewicza. Ten miał swój początek 23 I 1959 r. Trzeci, rozpoczęty 22 XI 1961 r., badał sprawę istnienia publicznego kultu ks. Markiewicza. Wszystkie te procesy zostały zakończone 27 IV 1963 r. Akta przekazano do Rzymu.
Postulatorem na szczeblu diecezjalnym był ks. Walerian Moroz. Dzięki niemu oraz wielu innym osobom, w tym grupie sióstr michalitek, udało się zebrać i przygotować niezbędne materiały wykorzystane w pracach procesowych.
Po przekazaniu akt procesowych do Rzymu w Świętej Kongregacji ds. Rytów specjalnym dekretem z 9 V 1963 r. otwarto go na poziomie rzymskim. Postulatorem był z ramienia Zgromadzenia ks. Piotr Naruszewicz, kapłan mieszkający w Rzymie. Zgromadzenie nie mogło bowiem wysłać swojego przedstawiciela z powodu blokady wyjazdów zagranicznych michalitom przez władze PRL-u. Kiedy jednak nadarzyła się okazja, michalici wysłali do tej sprawy ks. Mieczysława Głowackiego.
W 1968 r., pod przewodnictwem ks. Orazio Cochetti, kanclerza w Świętej Kongregacji ds. Rytów, przygotowana została tzw. Kopia publiczna procesu. W tym samym roku przedstawiono i włączono do procesu ocenę pism Sługi Bożego ks. Bronisława Markiewicza. Analizowano m. in. jego książki: „Trzy słowa do starszych w narodzie polskim”, „O wymowie kaznodziejskiej”, „Bój bezkrwawy”, „Przewodnik dla wychowawców młodzieży opuszczonej” itd.
Ta część procesu zakończona została 1 IV 1969 r. wydaniem dekretu oceniającego zgodność pism Sługi Bożego z nauczaniem Kościoła.
W 1976 r. do procesu włączono 142 nowe dokumenty. Wyjaśniały one pojawiające się trudności odnośnie prowadzonej sprawy. Trudności te związane były z zawiłościami dotyczącymi unormowania relacji z salezjanami oraz stosunku Sługi Bożego do swego ordynariusza ks. bpa Pelczara. Ważnym wydarzeniem w tym roku było także wydanie drukiem Sumarium zeznań świadków. Oprócz tego włączono również listy postulacyjne popierające starania o beatyfikację. Listy takie napisali między innymi: Stefan kardynał Wyszyński, Karol kardynał Wojtyła, Bolesław kardynał Kominek, Józef kardynał Hofner, bp Ignacy Tokarczuk, prof. Wojciech Krąpiec - rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, prof. Józef Iwanicki - rektor Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie i wielu innych. W sumie nadesłano trzydzieści cztery listy w różnym czasie i od różnych osób.
Kolejna faza w toczącym się procesie polegała na analizie pism Sługi Bożego oraz relacji świadków przez promotora wiary. 28 IV 1981 r. swoje uwagi na ten temat przedstawił wspomniany promotor, którym był o. Kajetan Stano OFM.conv.
W 1983 r. proces beatyfikacyjny Sługi Bożego ks. Bronisława Markiewicza znalazł się w nowej sytuacji. Jan Paweł II wydał nową Konstytucję Apostolską dotyczącą procesów beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych. Wówczas przeorganizowano czynności procesowe. Rok później Kongregacja ds. Świętych mianowała relatorem procesu Sługi Bożego ks. Markiewicza o. prof. Ambrożego Eszera OP. Ten, po dokładnym przestudiowaniu dotychczasowego stanu prac procesowych, sporządził listę swoich uwag, a także dołączył krytyczne uwagi sporządzone przez ks. Leonarda Flisikowskiego, pracownika kongregacji. 18 IX 1985 r. przekazano ten dokument postulatorowi generalnemu ks. Mieczysławowi Głowackiemu prosząc o ustosunkowanie się do postawionych zagadnień.
13 VII 1989 r. Zgromadzenie Księży Michalitów przez swego przedstawiciela udzieliło odpowiedzi na nurtujące pytania. W tej części procesu, pomocą służył ks. Marian Babula, jako współpracownik relatora sprawy o Abrogio Eszera.
W związku z pytaniami promotora wiary i innych 25 VII 1989 r. przedstawiono nowe dokumenty, które rzucały większe światło dla zrozumienia życia i działalności Sługi Bożego.
28 VII 1989 r. biskup przemyski Ignacy Tokarczuk wydał dekret, w którym stwierdził, iż w czasie toczącej się sprawy beatyfikacyjnej nie istniał publiczny kult Sługi Bożego ks. Markiewicza. Następnie, zgodnie z prawem proceduralnym, 26 IX 1989 r. została wysłana z Kongregacji informacja o przygotowaniach do ekshumacji zwłok Sługi Bożego z cmentarza parafialnego w Miejscu Piastowym do kościoła znajdującego się przy Domu Macierzystym. Ekshumacja odbyła się w maju 1990 r.
W 1993 r. zebrała się komisja teologów. Komisja ta podczas swego posiedzenia przedstawiła swoje uwagi, na które tym razem odpowiadał nowy postulator procesu ks. Marian Babula. Po złożeniu wyjaśnień promotor wiary Sandro Corradini stwierdził, iż opinia teologów wypadła pozytywnie, przez co sprawę przekazano pod głosowanie w komisji kardynałów. Po zakończeniu tej czynności Jan Paweł II w dniu 2 VII 1994 r. promulgował dekret heroiczności cnót zakańczający definitywnie czynności procesowe.
Kolejnym i ostatnim etapem postępowania procesowego była analiza cudu za przyczyną Czcigodnego Sługi Bożego ks. Bronisława Markiewicza. Dotyczyła ona uzdrowienia ks. Romana Włodarczyka. Ta część procesu nadzorowana była przez postulatora generalnego ks. Mariana Babuli wraz z ks. Bogusławem Turkiem.
Początkowo, jako wicepostulator, sprawę cudu za przyczyną ks. Markiewicza badał ks. Tadeusz Musz.
1 IV 2004 r. zbierająca się pod przewodnictwem prof. Lorenzo Bonomo konsulta lekarska badająca sprawę, po dokładnej analizie dokumentacji medycznej, poprosiła władze Zgromadzenia o dostarczenie aktualnych wyników badań uzdrowionego kapłana. Chodziło o wyniki badań neurologicznych oraz o rezonans magnetyczny uzdrowionego mózgu. Po przygotowaniu żądanej dokumentacji, sprawą kierował w Polsce ks. Piotr Prusakiewicz, 22 IV 2004 r. komisja ta orzekła, iż ks. Roman Włodarczyk został cudownie uzdrowiony z choroby. 26 VI 2004r. zebrała się konsulta teologów. Orzekła ona, że cud dokonał się za przyczyną Sługi Bożego ks. Markiewicza. Po zakończeniu tej części procesowej zebrała się komisja kardynałów. Ona swoim autorytetem potwierdziła wiarygodność poprzednich komisji oraz orzekła, iż sprawę należy przekazać Ojcu św. Janowi Pawłowi II. W jego obecności 20 XII 2005 r. odbyła się uroczysta promulgacja dekretu o cudzie przypisywanym wstawiennictwu ks. Bronisława Markiewicza. Po niej wyznaczono termin beatyfikacji na dzień 24 IV 2005 r. w Rzymie.
Na przestrzeni tych wielu lat toczącego się procesu Założyciela zgromadzeń michalickich zaangażowanie wielu osób wpisało się pozytywnie w prace procesowe. Wspomnieć tu należy choćby ks. Jana Zawadę, inicjatora procesu, ks. Aleksandra Ogrodnika, ks. Jerzego Kołodzieja, ks. Jana Chrapka, ks. Kazimierza Tomaszewskiego i wiele innych osób. Starania ludzi o beatyfikację wpisują się w tą wielką sprawę dla Zgromadzenia i dla naszej ojczyzny. Jednak udział i zaangażowanie w proces beatyfikacyjny ks. Mariana Babuli oraz sprawne przygotowywanie dokumentów procesowych sprawiło, iż Kościół może nadać tytuł błogosławionego naszemu Ojcu Założycielowi.Ostatni nasz zarząd pod przewodnictwem ks. Kazimierza Radzika finalizuje prace. Z przedziwnego zrządzenia Bożego wspólnota nasza ma w swoich szeregach dwóch męczenników. W najbliższym czasie, jeśli Pan pozwoli, dołączy do nich nasz Założyciel. Oby ta beatyfikacja przyczyniła się do naszego duchowego ubogacenia.