39. Twór siatkowaty i układ siatkowaty…
Traczyk, wydanie VIII, 180-182; Sadowski, 2006, 282-285
Neurony układu siatkowatego przewodzą impulsy nerwowe w OUN poza swoistymi drogami czuciowymi i ruchowymi.
Czynność tego układu warunkuje:
Wzbudzenie i uwagę
Kontrolę czynności somatycznych i autonomicznych
Podłoże anatomiczne - skupienia komórek nerwowych w tworze siatkowatym mostu, rdzenia przedłużonego i kręgowego, w tym jądra szwu i j. miejsca sinawego, j. siatkowate śródmózgowia, istotę szarą środkową śródmózgowia, j. siatkowate śródmózgowia, j. siatkowate wzgórza, j. śródblaszkowe wzgórza oraz jądro brzuszne przednio - boczne wzgórza.
Układ siatkowaty tworzą neurony przekazujące pobudzenie lub hamowanie za pośrednictwem większości poznanych dotychczas transmiterów i modulatorów pobudzających i hamujących.
Neurony układu siatkowatego charakteryzują się tym, że ich aksony rozdzielają się na gałązki wstępujące i zstępujące o licznych rozgałęzieniach. Dzięki temu układ przekazuje impulsy kom. Nerwowym zarówno na wyższych, jak i niższych piętrach OUN.
Podział US:
Zstępujący
Kontroluje czynność odruchową rdzenia kręgowego, napięcie mięśni szkieletowych, czynność ośrodków kontrolujących krążenie i oddychanie. (SADOWSKI: reguluje napięcie mięśniowe)
BUDOWA:
TWÓR SIATKOWATY MOSTU (stale wytwarza impulsy nerwowe zarówno wskutek działania własnych sieci nerwowych, jak też w wyniku pobudzania go przez jądra przedsionkowe i jądra móżdżku. Te impulsy dochodzą do motoneuronów i interneuronów w ośrodkach ruchowych rdzenia za pośrednictwem drogi siatkowo-rdzeniowej przyśrodkowej.
TWÓR SIATKOWATY RDZENIA PRZEDŁUŻONEGO (OPUSZKI)
Podział US Zstępującego w zależności od wpływu wywieranego przez jego neurony:
CZĘŚĆ HAMUJĄCA - zwalniająca lub blokująca czynność innych neuronów
CZĘŚĆ POBUDZAJĄCA - torująca lub przyspieszająca czynność neuronów rdzenia przedłużonego i rdzenia kręgowego.
Wstępujący
Kontroluje czynność neuronów jąder ruchowych mostu, jąder ruchowych mięśni gałek oczny oraz przewodzi impulsy aferentne od różnych receptorów stanowiąc dla nich drogę nieswoistą. (SADOWSKI: steruje wzbudzeniem, czuwaniem, snem)
US wstępujący pobudzający (RAS - reticular activating system) przewodzi impulsy pobudzające do:
WSZYSTKICH PÓŁ KORY MÓZGU
OŚRODKÓW PODKOROWYCH kierujących zachowaniem (czyli ośr. motywacyjnych)
OŚRODKÓW KONTROLUJĄCYCH UKŁAD AUTONOMICZNY I GRUCZOŁY DOKREWNE
UKŁAD REKRUTUJĄCY
Tworzony przez znajdujące się na przedłużeniu tworu siatkowatego pnia mózgu jądra wzgórza skupiające neurony antagonistyczne w stosunku do neuronów układu siatkowatego wstępującego, pobudzającego.
UR synchronizuje czynność bioelektryczną kory mózgu, a tym samym zwalniający czynność bioelektryczną jej neuronów.
UR obejmuje jądra wzgórza:
PRZYŚRODKOWE
ŚRÓDBLASZKOWE
BRZUSZNE PRZEDNIO-BOCZNE
PRZEDNIO PRZYŚRODKOWE
SIATKOWATE WZGÓRZA