P E D A G O G I K A S P E C J A L N A

P O D S T A W O W E P O J Ę C I A P E D A G O G I K I

S P E C J A L N E J

PEDAGOGIKA SPECJALNA

Nauka szczegółowa pedagogiki, a jej przedmiotem jest opieka, terapia, kształcenie i wychowanie osób z odchyleniami od normy, najczęściej jednostek mniej sprawnych lub niepełnosprawnych bez względu na rodzaj, stopień i złożoność objawów oraz przyczyn zaistniałych anomalii, zaburzeń, trudności lub ograniczeń.

Głównym celem PS jest rewalidacja czyli przywrócenie człowiekowi pełnej sprawności w przystosowaniu do życia w społeczeństwie.

Rewalidacja = rehabilitacja

NORMA, NORMALNOŚĆ

Jest utożsamiania z pojęciem zdrowia, posiada jednakże szerszy zakres pojęciowy, może być rozpatrywana według różnych kryteriów np.: norma społeczna, statystyczna, czy kulturowo - rozwojowa.

ODCHYLENIE OD NORMY

Jednostka odlega od norm przyjętych w danym społeczeństwie.

„Normalny” może odnoście się do 3 odmian:

1. kiedy oznacza powszechność, masowość,

2. kiedy oznacza zgodność z przyjętymi wzorami, normami,

3. kiedy jest synonimem wyrażonym zdrowym psychicznie

NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ

Obejmuje różne ograniczenia funkcjonalne jednostek ludzkich w każdym społeczeństwie wynikające z uszkodzenia zdolności wykonywania jakichś czynności w sposób uważany za normalny, typowy.

Definicje niepełnosprawności podzielono na :

• definicje ogólne osoby niepełnosprawnej

osoba niepełnosprawna to taka, u której uszkodzenie i obniżony stan sprawności organizmu spowodował utrudnienie, ograniczenie lub uniemożliwienie wykonywania zadań życiowych i zawodowych oraz wypełniania ról społecznych biorąc pod uwagę ich płeć, wiek oraz czynniki środowiskowe, społeczne i kulturowe.

• definicje dla określonych celów,

• definicje poszczególnych grup niepełnosprawnych

osoba niewidoma lub niedowidząca, czy osoba niesłysząca lub niedosłysząca

KRETYTERIUM PODZIAŁU OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

ZE WZG. NA RODZAJ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI

1. osoby z niepełnosprawnością sensoryczną (uszkodzone narządy zmysłów, sensorów)

• os. niewidome i słabo widzące,

• os. niesłyszące i słabo słyszące,

2. os. z niepełnosprawnością fizyczną

• os. z niepełnosprawnością motoryczną (uszkodzenie narządu ruchu)

• os. z przewlekłymi schorzeniami narządów wewnętrznych

3. os. z niepełnosprawnością psychiczną

• os. umysłowo upośledzone z niepełnosprawnością intelektualną,

• os. psychicznie chore z zaburzeniami osobowości i zachowania,

• os. cierpiące na epilepsję, ale z zaburzeniami świadomości,

• os. z niepełnosprawnością złożoną (sprzężoną, wieloraką, wielozakresową, złożoną), posiadającą więcej niż jedną niepełnosprawność.

KRYTERIUM PODZIAŁU OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ZE WZG. NA OKRES ŻYCIA W KTÓRYM NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ WYSTĄPIŁA.

1. os. niepełnosprawne od urodzenia lub bardzo wczesnego dzieciństwa,

2. os. z niepełnosprawnością nabyta w różnych okresach życia,

• os. niepełnosprawna z powodu różnych chorób,

• os. niepełnosprawna z powodu chorób zawodowych i wypadków przy pracy,

• os. niepełnosprawna z powodu wypadków pozazawodowych (najliczniejsza grupa),

• os. niepełnosprawna z powodu działań wojennych,

• os. niepełnosprawna z powodu zmian, spowodowanych starzeniem się organizmu i schorzeniami wieku starczego.

WSPÓLNE POWIĄZANIA, CECHY POMIĘDZY PROBLEMAMI WSZYSTKICH UPOŚLEDZEŃ.

1. wspólne czynniki etiologiczne

2. wzrost trudności adaptacyjnych

3. wspólne zasady rewalidacji i resocjalizacji jednostek upośledzonych,

4. zaburzone kontakty ze środowiskiem społecznym

Niepełnosprawność może być postrzegana jako dysfunkcja, uszkodzenie, upośledzenie.

USZKODZENIE

Oznacza wszelką stratę lub wadę psychicznej fizjologicznej lub anatomicznej struktury albo czynności i uszkodzenia maga być okresowe (paraliż), trwałe(które trwają do śmierci np. amputacja nogi) lub uszkodzenia od urodzenia (wada wrodzona).

Uszkodzenia mogą być:

• ustabilizowane (na tym samym poziomie),

• progresywne (pogłębiające się) np. słabowzroczność do całkowitej ślepoty,

• regresywne (ustępujące).

PRZYCZYNY USZKODZEŃ

Z E W N Ę T R Z N E	W E W N Ę T R Z N E
urazy mechaniczne (uderzenia), u. termiczne (oparzenia, odmrożenia), u. chemiczne, u.elektryczne (porażenie prądem)	czynniki dziedziczne i wrodzone, choroby różnego rodzaju, niewłaściwe odżywianie.

UPOŚLEDZENIE

To utrata lub ograniczenie możliwości pełnego uczestnictwa danej osoby w życiu społecznym (wzajemne relacje między osoba niepełnosprawną, a środowiskiem społecznym).

DYSFUNKCJONALNOŚĆ

Dot. uszkodzenia narządu ruchu lub zdrowia fizycznego (związana z czasem trwania oraz zależy od zakresu tego uszkodzenia).

INWALIDZTWO

Inwalidą jest jednostka u której istnieje naruszenie sprawności i funkcji w stopniu wyraźnie utrudniającym pobieranie nauki w normalnej szkole, wykonywanie czynności życia codziennego praca zawodową, udział w życiu codziennym oraz w zajęciach w czasie wolnym od pracy.

WYRÓWNYWANIE SZANS

To proces niesienia pomocy osobom niepełnosprawnym, aby mogły choćby nawet w odległej przyszłości wziąć na siebie odpowiedzialność za swoje życie jako pełnoprawni członkowie społeczeństwa, jest to zespół działań i świadczeń, które mogły stać się dostępne także dla osób niepełnosprawnych.

---