Pytania na egzamin z Systemu Politycznego RP:
12. Koalicje rządowe w Polsce i ich efektywność.
Wszystkie gabinety powoływane od września 1989r. były gabinetami koalicyjnymi. Podczas powstania gabinetu koalicyjnego w parlamencie zawiązywana jest koalicja gabinetowa.
Koalicje gabinetowe - powstają w związku z powstaniem i formowaniem się rządu (podział stanowisk ministerialnych, stanowisko premiera). Jest to układ parlamentarny partii politycznych, które:
♣ Osiągnęły porozumienie, co do konieczności realizacji wspólnego celu lub kilku odrębnych celów
♣ Zdecydowały się na użycie pozostających ich dyspozycji zasobów politycznych dla realizacji wspólnego celu lub celów
♣ Stworzyły mniej lub bardziej zinstytucjonalizowany układ powiązań - wzajemne komunikowanie, szybki obieg informacji, optymalizowanie procesu decyzyjnego procesie kooperacji międzypartyjnej
♣ Uzgodniły zasady i sposób podziału zysków politycznych
I kadencja Sejmu III RP (10.1989 - 05.1993) odznaczała się tym, iż koalicje gabinetowe tworzone w 1991r. i 1992r. nie mogły uzyskać statusu większościowego, a sformowane gabinety (Jana Krzysztofa Bieleckiego i Hanny Suchockiej) mało stabilne ze względu na liczbę zdobytych mandatów (duża ilość partii „solidarnościowych”, która powodowała wiele sporów wewnątrz ugrupowania „solidarnościowego”. Można więc stwierdzić iż koalicje gabinetowe w tej kadencji sejmu mogły mieć tylko status gabinetów mniejszościowych, ze względu na format systemu partyjnego oraz rozmiar partii mierzony liczbą kontrolowanych mandatów.
II kadencja Sejmu III RP (09.1993 - 10.1997) upłynęła pod znakiem koncentracji systemu partyjnego, w którym pojawiają się duże partie, które umożliwiają utworzenie koalicji minimalnie zwycięskiej. Podczas tej kadencji ugrupowania o postkomunistycznym rodowodzie (SLD i PSL) tworzą koalicję gabinetową, która ma 303 mandaty w sejmie. Opozycja nie była w stanie utworzyć alternatywy dla koalicji gabinetowej popierającej kolejno rządy Waldemara Pawlaka, Józefa Oleksego i Włodzimierza Cimoszewicza. Jest to pierwsza i jedyna koalicja która przetrwała całą kadencję. Podsumowując można powiedzieć, że po wyborach 1993r. koalicje gabinetowe są już bardziej stabilne, lecz jest to efekt braku alternatywy koalicyjnej.
III kadencja Sejmu III RP (10.1997 - 10.2001) odznaczyła się dwoma ważnymi faktami. Była to pierwsza kadencja, która przebiegała wg konstytucji uchwalonej w 1997r, która przewidywała zmianę gabinetu jedynie w drodze złożenia wniosku o konstruktywne wotum nieufności. Drugim ważnym czynnikiem było to iż Premier Jerzy Buzek powołany większością AWS-u, UW i ROP (267 głosów) sprawował swój urząd przez cały okres kadencji. Można powiedzieć, że ta kadencja odznaczała się stosunkowo dużą stabilnością kolacji gabinetowej, poprzez brak alternatywy koalicyjnej ( dlatego AWS zależało na utrzymaniu UW w koalicji, gdyż nie wyobrażał sobie nawet zawiązania koalicji z partią postkomunistyczną jak PSL i SLD) jak również zmianami konstytucyjnymi, które wprowadziły racjonalizację parlamentaryzmu. Mimo to koalicja AWS- UW rozpadła się w 2000r z powodu wystąpienia UW po licznych konfliktach.
IV kadencja Sejmu III RP (10.2001 - 10.2005) był bardzo podobny do III kadencji Sejmu, aczkolwiek koalicję gabinetową utworzyły partie lewicowe (SLD, UP i PSL), a partie prawicowe (PO, PIS) jak również partie populistyczne i antysystemowe (LPR i Samoobrona), nie były w stanie utworzyć alternatywnej koalicji parlamentarnej ( różnice programowe), mimo to koalicja gabinetowa SLD-UP-PSL nie dotrwała do końca kadencji i premier L. Miller wprowadził Polskę do Unii przewodnicząc gabinetowi mniejszościowemu. Przez słabość opozycji gabinet mniejszościowy Millera mógł funkcjonować, analogicznie jak gabinet Buza po wystąpieniu UW z koalicji.
V kadencja Sejmu III RP (10.2005 - 11.2007) odznaczała się problemami w utworzeniu koalicji gabinetowej przez PiS, które wygrało wybory. Początkowe negocjacje koalicyjne z PO nie przyniosły żadnego efektu (PO przechodzi do opozycji razem z SLD i PSL), co zmusiło PiS do utworzenia koalicji gabinetowej z LPR i Samoobroną. Częste spory pomiędzy koalicjantami spowodowały skrócenie kadencji Sejmu w 10. 2007 i przeprowadzenie przyspieszonych wyborów, pod koniec 2007r.
VI kadencja Sejmu (od 11. 2007) odznacza się silną koalicją PO i PSL, które posiada mocną koalicję gabinetową, co uniemożliwia opozycji przegłosowywanie koalicji. Premier razem ze swoją koalicją gabinetową posiada mocne poparcie w społeczeństwie, co potwierdzają sondaże oraz ostatni wybory samorządowe. Wszystko wskazuje na to iż koalicja ta dotrwa do końca kadencji.
Im słabsza jest opozycja, tym silniejsza jest koalicja rządowa. Słabość prezydenta, jego kompetencji i uprawnień również wzmacnia koalicję
13.Opisz przebieg reżimu politycznego w Polsce po roku 1989.
Reżim polityczny- Ogół reguł gry politycznej i wynikających z nich faktycznych relacji między legislatywą a egzekutywą
Reżim polityczny: 1989 - 1992
Uchwalenie zmian w konstytucji PRL ( Nowela kwietniowa i grudniowa). Wprowadzenie i utrwalenie podziału władzy poprzez szerokie uprawnienia prezydenckie w stosunku do parlamentu i rządu:
„Najwyższym organem władzy państwowej jest Sejm Rzeczypospolitej Polskiej”
• rządy Zgromadzenia Narodowego, które wybierało Prezydenta na 6 letnią kadencję,
• możliwości przedterminowego rozwiązania Sejmu (w konstytucji zapis - "podjęcie przez Sejm uchwały
uniemożliwiającej Prezydentowi wykonywanie jego konstytucyjnych uprawnień", niezdolność do powołania rządu, nieuchwalenie budżetu przez 3 miesiące)
• Inicjatywa ustawodawcza, prawo weta
• Szczególne kompetencje na wypadek kryzysu politycznego
• Brak kontrasygnaty premiera dla aktów prezydenta
• Słaba pozycja ustrojowa gabinetu
Reżim polityczny: 1993 - 1997
Uchwalenie 17.X.1992r „małej konstytucji”
-wprowadzenie i modyfikacja podziału władzy poprzez ograniczenie uprawnień prezydenckich w stosunku do parlamentu i rządu:
„Organami Państwa w zakresie władzy ustawodawczej są - Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej, w zakresie władzy wykonawczej Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, w zakresie władzy
sądowniczej - niezawisłe sądy”
• rezygnacja z rządów Zgromadzenia Narodowego na rzecz wyborów powszechnych prezydenta
• zawężenie możliwości przedterminowego rozwiązania Sejmu (znika z konstytucji zapis - "podjęcie przez Sejm uchwały uniemożliwiającej Prezydentowi wykonywanie jego konstytucyjnych uprawnień")
• ograniczenie wpływu na powołanie i odwołanie gabinetu. Jeśli w Sejmie wyłoni się większość popierająca kandydata na premiera, to prezydent nie ma żadnej możliwości utrącenia tej kandydatury, ani też przeforsowania swojej
• prawo Prezydenta do zwoływania i przewodniczenia Radzie Ministrów
• prawo Prezydenta do opiniowania ministrów MSZ, MSW i MON
• Ograniczenie uprawnień prezydenta w odwołaniu premiera oraz dokonywaniu zmian w Rządzie. Od
wejścia w życie "małej konstytucji" głowa państwa nie mogła w każdej chwili i z każdego powodu wystąpić do Sejmu o odwołanie Prezesa Rady Ministrów. Jeśli w parlamencie wyłoniła się większość zdolna do wyboru nowego premiera i poparła uchwalenie konstruktywnego votum nieufności, to rolę prezydent sprowadzono do zera. Jeśli większość nie powstała, mógł on rozwiązać parlament.
Reżim polityczny: 1997 - do dzisiaj
Konstytucja 2.04.1997 r. - modyfikacja podziału władzy w kierunku dalszego ograniczania uprawnień prezydenta wobec parlamentu i rządu:
• zawężenie możliwości przedterminowego rozwiązania Sejmu do dwóch przypadków -
-bezskuteczne trzy kolejne procedury powołania rządu
- nieuchwalenie budżetu w konstytucyjnym terminie - wydłużenie tego okresu z 3 do 4 miesięcy
• ograniczenie wpływu na powołanie i odwołanie gabinetu. Jeśli w Sejmie wyłoni się większość popierająca kandydata na premiera, to prezydent nie ma żadnej możliwości utrącenia tej kandydatury, ani też przeforsowania swojej.
• Rada gabinetowa i jej ograniczone funkcje,
• Veto prezydenckie daje dzisiaj głowie państwa największą możliwość wpływu na politykę wewnętrzną i jest najbardziej widocznym przejawem prezydencjalizmu.
Fazy przebudowy reżimu politycznego RP:
1. Normatywny (ale nie faktyczny) prezydencjalizm z czasu prezydentury W. Jaruzelskiego,
2. Normatywny i faktyczny prezydencjalizm okresu prezydentury L. Wałęsy do momentu wejścia w życie
"małej konstytucji",
3. Ograniczony prezydencjalizm po wejściu w życie "małej konstytucji”
a) Okres współdziałania z gabinetem postsolidarnościowym H. Suchockiej
b) Okres "współzamieszkiwania" z koalicją SLD-PSL po wyborach 1993 r.
4. Faktyczny parlamentaryzm od 1995 r. (I i II prezydentura A. Kwaśniewskiego).
Ewolucja reżimu politycznego RP :
wg J. Raciborskiego
• System parlamentarno-gabinetowy sierpień 1989 - wybory prezydenckie 1990
• System z elementami semiprezydencjalizmu 1991- 1993.
• Słaby prezydencjalizm lat 1993-1995
• Semiprezydencjalizm lat 1996-1997 /okres rozkwitu prezydentury/
• System parlamentarny 1997-2001
• Rozchwiany parlamentaryzm od 2001
14. Wyjaśnij znaczenie pojęcia: legitymizacja systemu politycznego.
Legitymizacja władzy jest to uprawomocnienie władzy oparte na społecznej akceptacji. W państwach demokratycznych najbardziej rozpowszechnioną formą legitymacji władzy są wybory, łączy się to z przekonaniem, że źródłem władzy jest naród. Z kolei siły rządzące nie wyłonione w drodze legalnych wyborów, szukają poparcia społecznego, powołując się na: głos ludu, sprawiedliwość dziejową oraz potrzebę zaprowadzenia porządku w państwie...
O legitymizacji możemy mówić w aspekcie sprawującego władzę oraz sposobu jej sprawowania.
Legitymizacja podmiotu sprawującego władzę oznacza, że rządząca w systemie politycznym partia polityczna osiągnęła swoje stanowisko zgodnie z obowiązującymi normami, głównie prawnymi, bowiem legalnym sposobem zdobycia władzy przez dane ugrupowanie jest wygranie wyborów parlamentarnych.
Natomiast legitymizacja sposobu sprawowania władzy oznacza, że wszystkie instytucje stanowiące trzon danego systemu władzy powołane zostały zgodnie z obowiązującymi normami oraz że funkcjonują one zgodnie ze swoimi kompetencjami i na podstawie obowiązujących norm prawnych.
15. Wyjaśnij na czym polegał i jak przebiegał proces tranzycji polskiego systemu politycznego.
Tranzycja jest okresem przejściowy między systemem politycznym, który był, a tym który nastąpi. Proces tranzycji polegał na przeprowadzeniu zmian które kończyły się ostatnią fazą procesu transformacji systemu politycznego - konsolidacją systemu politycznego.
Za początek przebiegu tranzycji demokratycznej można uznać składanie deklaracji o przeprowadzeniu rywalizacyjnych wyborów, zaś za zakończenie przeprowadzenie pierwszych rywalizacyjnych wyborów, pierwszą alternację władzy oraz właśnie konsolidację demokratycznych reguł gry.
Można wyszczególnić trzy fazy tranzycji demokratycznej :
faza preparacyjna,
faza podejmowania decyzji politycznych dotyczących ukonstytuowania reżimu demokratycznego
faza normalizacji politycznej .
W kształtowaniu przebiegu tranzycji istotne były takie czynniki jak :
Sposób wszczęcia demokratyzacji, Charakter przemian, Stosunek do przeszłości, Sposób rządzenia po pierwszych rywalizacyjnych wyborach.
Również Wiatr wyszczególnił czynniki kształtujące przebieg tranzycji , według niego tymi czynnikami były: Dziedzictwo historii - opór wobec dominacji ZSRR, tradycje wolnościowe, katolicyzm, Sposób ustanowienia władzy partii komunistycznej - siła radzieckiego aparatu policyjnego, Sposób rządzenia w warunkach systemu komunistycznego (relacje władza- społeczeństwo)- syndrom autorytarny
16. Wyjaśnij na czym polegał i jak przebiegał proces transformacji systemu partyjnego w Polsce po 1989r.
a) System partyjny- rozumienie pojęcia
1.Akcentuje rolę partii jako ich głównego elementu składowego. Ewolucja systemu partyjnego jest funkcją zmiany, jakie zachodzą w samych partiach.
Utożsamianie systemu partyjnego z wzorcami rywalizacji i kooperacji pomiędzy partiami - utrwalone interakcje polityczne w jakie wchodzą.
System partyjny jest nie tylko układem poszczególnych partii względem siebie ale przede wszystkim względem swych elektoratów. Zmiana systemu partyjnego jest pochodną trwa³ej zmiany zachowań wyborczych.
Proces transformacji systemu partyjnego w Polsce po 1989r. polegał na tym, że po wprowadzeniu systemu demokratycznego i pluralizmu politycznego możliwe stało się zakładanie i działanie partii politycznych. Początkowo , aby założyć partię polityczną wystarczyło 15 osób ( co przy braku progu wyborczego spowodowało ogromne rozdrobnienie sejmu ) , a po wprowadzeniu konstytucji z 1997r już 1000 co ograniczyło możliwość powstawania nowych partii i rozpoczęło w Polsce powstawanie de facto systemu kilkupartyjnego.
Proces transformacji systemu partyjnego w Polsce po 89r polega także na tym, że ewolucji podlega ilość głosów niezmarnowanych. Po wprowadzeniu klauzuli zaporowej w 1993r głosy na partie które ją przekroczyły wyniosły tylko niespełna 63% co wywołało niezadowolenia, natomiast w 2007 r aż 92% głosów było oddanych na partie które przedostały się do sejmu. Tak więc maleje ilość głosów zmarnowanych.
Jednocześnie ewolucji uległ też wskaźnik koncentracji systemu partyjnego - np. w 1991r najsilniejsza partia zdobyła ponad 12 % głosów a dwie najsilniejsze niespełna 24%, a w wyborach z 2007r najsilniejsza partia zdobyła 41% głosów a 2 najsilniejsze 74% co potwierdza tezę iż polski system partyjny po 89r zaczął się koncentrować wokół kilku największych partii, a dokonuje się marginalizacja małych partii a także nowo powstałych, których poparcie lokuje się zwykle w okolicy 1%.
Fazy kształtowania się systemu partyjnego w Polsce:
A.Agh: - faza masowych ruchów społecznych
- faza parlamentaryzacji partii
- faza kartelizacji partii
W.Jednaka: - stadium dominacji partii małych
- stadium dominacji partii dużych
R.Herbut: - faza genetyczne
- faza konsolidacji
A.Antoszewski: - faza „nadrozwiniętego” pluralizmu politycznego
- faza dwupodmiotowych koalicji synkretycznych
Faza genetyczna: opozycja demokratyczna widziała swoją siłę w jedności obozu, OKP - frakcje ZCHN KLD PC. Elity postkomunistyczne - partie SdPR, PUS, ZSL w PSL.
Fragmentaryzacja - podział „Solidarności” na dwa zasadnicze nurty : Wałęsa, Mazowiecki.
Faza konsolidacji
Przesłanki zmian systemu partyjnego w Polsce:
- Krótki okres krzepnięcia partii politycznych
- W początkowej fazie transformacji ograniczenie roli opozycji politycznej - brak alternatywy dla transformacji.
- Liczne zmiany ordynacji wyborczej:
1991 - bez progów, 111 k. wyborczych , 29 rejestruje swoje elity w całej Polsce
1993 - progi wyborcze dla partii 5% i koalicji 8%. Formuła wyborcza d'Hondta, system finansowania partii - rekompensata wydatków dla partii parlamentarnych (trwałość partii).
- nierównomierny i wolny rozwój zasobów partii politycznych
- zmiany świadomości i preferencji wyborczych elektoratu
- zmiany prawa o partiach politycznych:
1990- 15 członków dla założenia partii politycznej
1997 - 1000 członków dla założenia partii politycznej
- wewnętrzna konsolidacja partii politycznych od koalicji do wyrazistych i jednolitych partii
- mediatyzacja polityki i kampanii wyborczych.
17. Wyjaśnij znaczenie następującego pojęcia: odpowiedzialność polityczna.
(Odpowiedzialność polityczna)- to odpowiedzialność za polityczny kierunek sprawowania urzędu i podejmowane akty oraz decyzje; odpowiedzialność tę ponosi rząd i jego członkowie. Nie jest tu wymagane postawienie zarzutu naruszenia prawa, wystarczy negatywna ocena działalności - i na tej podstawie parlament (Sejm) może uchwalić wotum nieufności i w tej procedurze zażądać dymisji rządu lub ministra. Zawsze wyłącznym podmiotem decyzji w sprawie odpowiedzialności jest parlament.)
18. Wyjaśnij sens i znaczenie zasady tajności w prawie wyborczym.
Zasada oznacza zagwarantowanie każdemu wyborcy, że treść jego decyzji wyborczej nie będzie mogła być ustalona i ujawniona. Każdy wyborca ma oddać głos w warunkach technicznych i politycznych, które wykluczają ustalenie jaką decyzję podjął ten wyborca. Wyborca ma mieć możliwość podjęcia nieskrępowanej decyzji. Zasada ta jest powiązana z zasadą wolności wyborów. Należy ją traktować jako obowiązek wyborcy. W Polsce wyborcy wypełniają karty do głosowania w kabinie gwarantującej zasadę tajności, zasada ta jest jednolita dla wszystkich procedur wyborczych. Ordynacje wyborcze formułują różnego rodzaju gwarancję zachowania tajności głosowania. Naruszenie przepisów ordynacji wyborczej dotyczące tajności głosowania może być podstawą do protestu wyborczego. Gwarancją dodatkową stanowi art. 251 KK, uznający za przestępstwo zapoznawanie się z treścią oddanego głosu wbrew woli głosującego.
19. Wyjaśnij znaczenie zasady suwerenności narodu.
Zasada ta określa suwerena a więc, do kogo należy władza w państwie. Art. 4 ust.1 konstytucji mówi, że, „władza zwierzchnia w Rzeczpospolitej Polskiej należy do Narodu”. Pojęcie naród należy odnosić do wspólnoty wszystkich obywateli, którzy posiadają prawa wyborcze. Suweren odnosi się również do Polakach zamieszkałych za granicą.
Formy wykonania władzy przez naród: Naród sprawuje władzę przez swych przedstawicieli lub bezpośrednio. Naród należy traktować, jako obywateli mających prawa wyborcze.
Demokracja bezpośrednia decyzje podejmowane są bezpośrednio przez ogół wyborców bez pośrednictwa jakichkolwiek organów państwowych. Podstawowe formy demokracji bezpośredniej to: - ogólne zgromadzenie wyborców, - referendum ( głosowanie ogółu wyborców, przedmiotem, którego jest podjęciem decyzji w określonej sprawie lub sprawach), - inicjatywa ludowa (uprawnienie określonej grupy wyborców do wniesienia projektu ustawy lub też do poddania określonej sprawy pod referendum), - weto ludowe ( uprawnienie określonej grupy wyborców do poddania pod referendum ustawy parlamentu, która budzi sprzeciw). Konstytucja przewiduje cztery rodzaje referendum:
-ogólnokrajowe - w sprawach szczególnych dla państw
- w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikacje umowy międzynarodowej przewidującej przekazanie organizacji lub organowi międzynarodowemu kompetencji organów władzy państwowej i niektórych sprawach.
-w sprawie zatwierdzenia zmiany konstytucji dotyczących rozdziałów I, II, XII
-referendum lokalne
Demokracja pośrednia: zwana też przedstawicielską to sposób sprawowania władzy, w którym decyzje podejmowane są w imieniu suwerena przez organ przedstawicielski (parlament) pochodzący z wyborów. W warunkach polskich cecha ta odnosi się do Sejmu i Senatu, jako że system wyborczy opiera się na zasadzie powszechności. Konstytucja określa posłów, jako przedstawicieli narodu tak samo należy traktować senatorów. Tym samym posłowie i senatorowie nie są prawnie związani wolą wyborców ze swych okręgów wyborczych - zasada mandatu wolnego. Konstytucja nie określa prezydenta mianem przedstawiciela narodu, choć pochodzi on z wyborów demokratycznych. Charakter organów przedstawicielskich można przypisać radom gmin, radom powiatu i sejmikom wojewódzkim. Z uwagi jednak na ograniczony terytorialny zakres ich legitymacji nie można ich traktować, jako organów reprezentacji narodów.
20. Wyjaśnij znaczenie pojęcia: delegitymizacja systemu politycznego.
Delegitymizacja systemu, partyjnego wiąże się z cofnięciem upoważnienia do działania, uprawnienia do podejmowania wiążących decyzji.
Delegitymizacja polega na wyrażeniu dezaprobaty dla grupy rządzącej poprzez nie udzielenie poparcia w wyborach referendach, braku przyzwolenia na dalsze sprawowanie władzy. Pojęcie delegitymizacji systemu politycznego wiąże się ściśle z zagadnieniem dotyczącym stosunku obywateli do danego systemu politycznego.
Z delegitymizacją mamy do czynienia wówczas gdy naród nie akceptuje systemu politycznego w jakim przyszło mu żyć. A co za tym idzie lojalność jego jest zmienna, czyli ukierunkowuje się na inny system, którego wartości są w miarę przybliżone do poprzedniego, albo jego lojalność znika zupełnie i dochodzi w tej sytuacji do skrajnej zmiany swych poglądów i przekonań
21. Wyjaśnij znaczenie konstytucyjne pojęcia: absolutorium.
Absolutorium jest to pozytywne skwitowanie wykonania przez Radę Ministrów ustawy budżetowej w minionym roku budżetowym. W praktyce nabiera ono waloru szerszego, stanowiąc polityczną ocenę całokształtu działalności rządu. W obecnym stanie prawnym odmowa udzielenia absolutorium nie pociąga za sobą żadnych bezpośrednich skutków prawnych, choć można przypuszczać, że w aspekcie politycznym jest ona równoznaczna z wezwaniem rządu do podania się do dymisji. Jest to jednak możliwe tylko pod warunkiem, że gabinet urzędujący w momencie udzielania absolutorium jest tym samym gabinetem, który wykonywał budżet w roku poprzednim. Jeżeli tymczasem dojdzie do zmiany rządu (co jest raczej reguł, procedura udzielania absolutorium nabierze znaczenia symbolicznego.
Wykonanie ustawy budżetowej jest corocznie poddane specjalnemu postępowaniu kontrolnemu w Sejmie. Rada Ministrów ma obowiązek przedłożyć Sejmowi w terminie pięciu miesięcy od zakończenia roku budżetowego sprawozdanie z wykonania ustawy budżetowej wraz z informacją o stanie zadłużenia państwa (art. 226 ust. 1 Konstytucji). Sejm powinien rozpatrzyć sprawozdanie w terminie dziewięćdziesięciu dni - następuje to w trybie analogicznym do trybu prac nad projektem ustawy budżetowej, a więc rolę wiodącą odgrywa Komisja Finansów Publicznych, a poszczególne części sprawozdania są rozpatrywanie przez odpowiednie komisje sejmowe. Wraz ze sprawozdaniem rządu do Sejmu wpływają też dwa dokumenty Najwyższej Izby Kontroli: analiza wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej oraz opinia w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów (art. 204 ust. 1 pkt 1 i 2 Konstytucji). Na tej podstawie i w oparciu o stanowisko Komisji Finansów Publicznych Sejm podejmuje uchwałę w przedmiocie absolutorium dla rządu (art. 226 ust. 2).