1. Podstawy prawne funkcjonowania funduszy strukturalnych (Prawo pierwotne i wtórne UE - rozporządzenia)

1. Można tutaj mówić o art. 2, 3 TWE (Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską 1957)

-Wspólnota popiera harmonijny, zrównoważony i stałego rozwoju działalności gospodarczej

-wysokiego poziom zatrudnienia i ochrony socjalnej

-równości mężczyzn i kobiet

-wysoki stopień konkurencyjności i konwergencji dokonań gospodarczych

-ma się to osiągnąć poprzez:

*wspólną politykę tytule dziedzinie rybołówstwa, transportu

*wzmacnianie spójności gospodarczej i społecznej

*ochronę środowiska naturalnego

*wspieranie badań

*ochrona zdrowia

*konkurencyjność przemysłu

2. Tytule 17 „Spójność gospodarcza i społeczna” (art.158 - 162)

-Wspólnota ma na celu zmniejszenie dysproporcji w rozwoju regionów

-a państwa członkowskie poprzez swoje polityki mają się do tego przyczyniać

-w szczególności ma w tym pomóc EFRR

-Rada określa zadania rozporządzeniach organizację funduszy

3. Rozporządzeniach Rady UE:

a) 1083/2006 tzw. rozporządzenie ogólne

-ustanawia przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności

-na jego podstawie wydano Strategiczne Wytyczne Wspólnoty

b) 1080/2006 dotyczące EFRR (reguluje zasady jego wykorzystania)

c) 1081/2006 o EF Społecznym

d)1082/2006 o Europejskiej Współpracy Terytorialnej

e) 1084/2006 o EF Spójności, który nie jest funduszem strukturalnym

-rozporządzenie ma zasięg ogólny

-nieograniczony krąg adresatów, lecz np. przedsiębiorcy, ale nie dana firma

-adresatami są państwa członkowskie, ich organy, obywatele

-bezpośrednio skuteczne wobec wszystkich adresatów

-obowiązuje w całości we wszystkich państwach członkowskich

-wiąże instytucje wspólnotowe jak i państwa członkowskie, sądy, urzędy, organy, osoby prawne i fizyczne w zakresie wszystkich postanowień, mogą one wyprowadzić skargę na jego podstawie)

-nie trzeba implementacji

-w porządku prawnym państwa jest prawem wspólnotowym, a nie wewnętrznym

2. Ustawa z 6.XII.2006 o zasadach prowadzenia polityku rozwoju

-pierwszy kompleksowy dokument, który odnosi się do polityki rozwoju

-jej odstawowym celem jest stworzenie ram prawnych, które usystematyzują sposób prowadzenia polityki rozwoju społeczno-gospodarczego

-określa:

*podmioty prowadzące politykę rozwoju

*tryb współpracy między nimi

*podstawowe instrumenty służące realizacji tej polityki

*wskazuje źródła ich finansowania

*tryb przyjmowania strategii rozwoju kraju

*strategii sektorowych

*tryb ustanawiania i realizacji programów operacyjnych

*pojęcie polityki rozwoju

3. Fundusze strukturalne w strukturze instytucjonalnej UE (KE, KR, EBI)

a) Komisja Europejska

-instytucja, która odpowiada za inicjatywę prawodawczą

-reprezentuje interesy Wspólnot

-nazywana jest strażniczką traktatów

-w 1967 utworzono Dyrekcję Generalną (dziś tzw. Polityki Regionalnej i Spójności)

-jest to 16 dyrekcja na czele z Danutą Hubner

-odpowiada za sprawy związane z Polityką Regionalną UE

-w szczególności zarządza Funduszem Spójności i funduszami strukturalnymi, Europejskim Funduszem Rozwoju Regionalnego, Europejskim Funduszem Społecznym

-odpowiada za współpracę z Komitetem Regionów

-przygotowuje projekty aktów prawnych dotyczących polityki regionalnej

-nadzoruje prawidłową realizację wspólnotowej polityki regionalnej

-KE współpracuje z:

*Doradczym Komitetem Rozwoju i Restrukturyzacji Regionów

*Doradczym Komitetem Integracji Programów śródziemnomorskich

b) Komitet Regionów w Brukseli

-organ opiniodawczy UE

-jego opinie nie są wiążące

-utworzony Traktatem z Maastricht

-zastąpił Konsultacyjną Radę Społeczności Regionalnych i Lokalnych

-jest 6 stałych Komisji ds.:

*Polityki Spójności Terytorialnej

* Polityki Gospodarczej i Społecznej

*Zrównoważonego Rozwoju

*Kultury i Edukacji

*Ustrojowych i Zarządzania w Europie

*Stosunków Zagranicznych

-kompetencje:

a) obligatoryjne

b) fakultatywne

c) własne zależne

d) własne

Obligatoryjne

-instytucja musi zwrócić się o opinię do KR, bo nakazuje jej to traktat

-jeśli nie zwróci się o taką opinię to jest to podstawa do unieważnienia aktu

-obszary w jakich musi prosić o opinię to: edukacja, kultura, ochrona zdrowia, sieci transeuropejskie, spójność ekonomiczna i społeczna, polityka zatrudnienia, polityka socjalna, ochrona środowiska, kształcenie zawodowe, transport

-czas na wydanie opinii to minimum 1 miesiąc

Fakultatywne:

-instytucja zwraca się do KR o wydanie opinii, chociaż traktat jej tego nie nakazuje

Własne zależne:

-kiedy w trybie obligatoryjnym lub fakultatywnym instytucja zwróci się o wydanie opinii do Komitetu Ekonomicznego i Społecznego musi o tym wiedzieć KR

-jeśli KR uzna, że sprawa dotyczy polityki regionalnej to i tak może wydać swoją opinię

Własne:

-KR, jeśli uzna to za stosowne może samodzielnie wydać opinię, nawet jeśli nie prosi go o to instytucja

-członkami są osoby posiadające mandat w kraju np. burmistrzowie

-skład to max. 350 osób na 4 lata

-Polska ma 21 (10 przedstawicieli regionów i 11 miast, powiatów itd.

-na czele polskiej delegacji stoi Bruno Synek

-są 4 frakcje polityczne:

*Partia Europejskich Socjalistów

*Europejska Partia Ludowa

*Europejska Partia Liberałów

*Unia na Rzecz Europy Narodów

-każdy członek może należeć do jednej frakcji

-członek KR nie może być eurodeputowanym

c) Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju w Luksemburgu

-organ powołany na mocy Traktatu Rzymskiego Rzymskiego 1957

-posiada osobowość prawną oraz finansową niezależność

-statut banku posiada taką samą moc prawną jak sam traktat i jest do niego dołączony

-finansuje w formie pożyczek projekty inwestycyjnych zgodne z celami UE głównie w sektorze publicznym i prywatnym, w transporcie, telekomunikacji, przemyśle, sektorze energetyki, turystyce,

sferze ochrony zdrowia i nauki

-udziela gwarancji na przedsięwzięcia inwestycyjne

-administruje środkami powierzonymi przez państwa członkowskie

-członkami są państwa członkowskie

-w skład Rady Gubernatorów wchodzą MF

-jego środki pochodzą z wkładów państw oraz inwestycji

4. Pojęcie funduszy strukturalnych

-fundusze tworzone w budżecie Wspólnoty Europejskiej

-umożliwiające pomoc w restrukturyzacji i modernizacji gospodarki krajów członkowskich

-drogą interwencji w kluczowych sektorach i regionach

-służą finansowaniu programów operacyjnych

-mówi o tym Rozporządzenie Rady Nr 1260 z dnia 21 czerwca 1999

-wyróżnia się w perspektywie finansowej 2000 - 2004:

*Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

*Europejski Fundusz Społeczny

*Europejski Funduszu Orientacji i Gwarancji

* Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa

-w nowej perspektywie finansowej 2007 - 2013 wyróżnia się:

*Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

*Europejski Fundusz Społeczny

*Europejski Funduszu Rolnego Rozwoju Obszarów Wiejskich

*Europejskiego Funduszu Rybackiego

6. Zasady związane z funkcjonowaniem funduszy

a) n + 2

-fundusze przyznane na dany okres są podzielone na każdy rok

-n to rok, na który zostały przyznane fundusze

-jeśli w 2007 Polska ma do dyspozycji 5 mld E to trzeba je wykorzystać max do 2009

-inaczej wracają one do budżetu Wspólnoty i są zwracane państwom wpłacającym więcej, niż otrzymują

-żadne państwo nie wykorzystało 100% środków

-jeśli np. wpłyną wnioski na kwotę 7 mld E (więcej, niż Polska ma do dyspozycji w 2007 roku) to nie znaczy, iż zostaną one zaakceptowane i staną się projektami

-sukcesem będzie wykorzystanie 60% z nich

-obecnie duża część wniosków będzie oceniania przez samorządy (Urzędy Marszałkowskie)

b) dodatkowości

-dotyczy wszystkich funduszy

-mówi, że środki przekazywane przez KE w ramach funduszu

-mogą być tylko uzupełnieniem środków zgromadzonych na dany program operacyjny, projekt

-chodzi o to, że nie można w 100% sfinansować projektu

-fundusz pokrywa zwykle około 50%

c) kompatybilności

-reguluje działanie funduszy

-ma doprowadzić do tego, że polityka regionalna będzie zbieżna z innymi politykami wspólnotowymi np. ochroną środowiska, konkurencji, zamówieniami publicznymi

-nie może być sytuacji rozbieżności tych polityk

d) koncentracji

-fundusze unijne mają dążyć do osiągnięcia celów o podstawowym znaczeniu precyzyjnie określonych

e) koordynacji

-ściśle związana z zasadą koncentracji

-oznacza, że działanie funduszu, rozdział środków powinien być dokonany na działania

dotyczące ściśle określonych priorytetów

-jej przejawem są działania KE (przeznacza fundusze na ściśle określone regiony koncentrując się na mniej zamożnych)

f) kwalifikacji wydatków

-nie wszystkie wydatki, które poniesie się w ramach realizacji będą zwrócone (dofinansowane) np. paliwo

-w rozporządzeniach zawarty jest zestaw wymogów formalnych, których spełnienie warunkuje uzyskanie dofinansowania projektu

-najpierw trzeba ponieść wydatki, a dopiero potem można zwrócić się o zwrot części, która może temu podlegać

-najczęściej jest to 50%

g) programowania

-fundusze unijne wymagają na poziomie narodowym i regionalnym

-przygotowania wcześniej wieloletnich programów rozwoju obejmujących informacje potrzebne do osiągnięcia celów

h) zgodności (spójności)

-wspólna polityka regionalna poprzez fundusze unijne musi być zgodna z polityką makroekonomiczną (inflacja, poziom bezrobocia, deficyt budżetowy) prowadzoną przez poszczególne państwa członkowskie

7. Pojęcie europejskiej polityki strukturalnej

-jest to tzw. polityka regionalna, strukturalna. spójności

a) definicja wspólnotowa

-systemowe oddziaływanie na rozwój regionów

-w kierunku zniwelowania różnić między nimi

-w celu zapewnienie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju

-oraz osiągnięcie spójności między regionami Wspólnoty

-instrumentem realizacji są fundusze strukturalne

-celem funduszy jest wspieranie restrukturyzacji i modernizacji gospodarek państw członkowskich i w ten sposób wpłynięcie na zwiększenie spójności społecznej i ekonomicznej UE

b) definicja krajowa - patrz pytanie 8

8. Polskie pojęcie polityki rozwoju

-zespół wzajemnie powiązanych działań

-podejmowanych i realizowanych w celu zapewnienia trwałego i zróżnicowanego rozwoju kraju

-oraz spójności społeczno gospodarczej, terytorialnej w skali krajowej, regionalnej lub lokalnej w zakresie:

*ochrony środowiska, zdrowia

*promocji zatrudnienia, przeciwdziałaniu bezrobociu

*rozwoju kultury, kultury fizycznej i sportu

*rozwoju miast i obszarów metropolitalnych

*rozwoju obszarów wiejskich

*rozwoju nauki i zwiększenia innowacyjności gospodarki

*tworzenie i modernizacja infrastruktury społecznej i technicznej

*wspieranie i unowocześnianie instytucji państwa

*wspieranie rozwoju przedsiębiorczości

*wspieranie wzrostu gospodarczego

*zwiększenie konkurencyjności gospodarki

-jest to definicja z ustawy O Zasadach Prowadzenia Polityki Rozwoju, której nie stosuje się do funduszy związanych ze wspólną polityką rolną

-politykę tę prowadzą:

*w skali kraju RM

*w skali regionu samorząd województwa

*w skali lokalnej samorząd powiatowy i gminny

-prowadzi się ją na podstawie strategii rozwoju przy pomocy strategii rozwoju kraju i programów operacyjnych

9. Pojęcie regionu - wyodrębnienie jednostek terytorialnych terytorialnych Polsce NUTS

a) region w znaczeniu geograficznym

-terytorium, które tworzy jasno odróżnialną jednostkę lub podobną grupę połączonych terytoriów

-ich ludność posiada pewne cechy wspólne np. język, tradycja, oraz interesy związane z gospodarką i transportem, gleba itd.

b) region w znaczeniu politycznym

-jednostka terytorialna podporządkowana bezpośrednio szczeblowi centralnemu

-która posiada swoją reprezentację polityczną

-szczebel władzy między władzą centralną, a lokalną

-w Polsce regionami są województwa

-każdy region ma swoją władzę

-w Polsce Radą Regionalną jest Sejm Wojewódzki

-NUTS to wspólna klasyfikacja jednostek terytorialnych do celów statystycznych

-mające na celu porównywalność danych na całym obszarze UE

-ma zapewnić zbieranie, opracowywanie i udostępnianie na obszarze Wspólnot porównywalnych danych dla statystyk regionalnych

-pozwala na określenie, które regiony są bogate, a które biedne, by właściwie dysponować środkami z funduszy

-ułatwia planowanie i realizację polityki regionalnej

-nie można porównywać regionów z różnych państw np. land - województwo, gdyż są one różne

-klasyfikację wprowadził Eurostat, by KE otrzymywała jednolite informacje o sytuacji regionów

-kryteria NUTS to:

*podział administracyjny kraju członkowskiego

*kryterium ludnościowe

-każdy kraj dzieli się na jednostki od NUTS-1 do NUTS-5

-w Polsce odpowiadają temu jednostki NTS (Rozporządzenie z 13.VII.2000 dotyczące nomenklatury jednostek terytorialnych do celów statystycznych)

-sam kraj np. Polska nie jest jednostką NUTS

-jednostki NUTS w Polsce:

*NUTS 1- 6 makroregionów

*NUTS 2- 16 województw

*NUTS 3- 44 grupy powiatów

*NUTS 4- 373 powiaty lub miasta na prawach powiatu

*NUTS 5- 2489 gmin i miast

-NUTS 1,2,3- pozom regionalny

-NUTS 4,5- poziom lokalny

-podstawowe znaczenie ma NUTS 2 i NUTS3

-to te jednostki bierze się pod uwagę przy rozdziale środków

-obowiązuje Rozporządzenie Europejskie (PE i RUE) z 26.VI.2003 nr 1059 dotyczące Wspólnej Klasyfikacji Jednostek Regionalnych

10. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

-fundusz strukturalny, który powstał w 1975 roku jako reakcja na coraz większe rozbieżności regionów

-jego głównym zadaniem jest niwelowanie dysproporcji w poziomie rozwoju regionalnego krajów należących do UE

-ma zacierać różnice między regionami i państwami UE

-EFRR ma za zadanie przyczyniać się do realizacji dwóch celów Strategii Lizbońskiej:

a) podnoszenie wzrostu gospodarczego

b) tworzenie nowych i trwałych miejsc pracy

-zakres wsparcia jakie można otrzymać z funduszu w ramach 3 celów polityki spójności:

a) konwergencja (regiony w ramach tego celu są najsłabiej rozwinięte)

b) konkurencyjność regionalna i zatrudnienie

c) europejska współpraca terytorialna

-w szczególności udziela wsparcia inwestycjom produkcyjnym, rozwojowi infrastruktury, lokalnym inicjatywom rozwojowym oraz małym i średnim przedsiębiorstwom

-wsparcie MiŚ, ale i dużych przedsiębiorstw

-budowa i wzmacnianie powiązań między MOEP, a placówkami szkolnictwa wyższego, instytucjami badawczymi i centrami badawczo - technologicznymi

-wysoki stopień dostępu do nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej

-szerokie zastosowanie nowych technologii gromadzenia, przetwarzania i użytkowania informacji

-świadczenie usług związanych ze środowiskiem np. dostarczanie wody, odpady, kanalizacja

-inwestycje związane z ochroną przed zagrożeniami środowiskowymi np. wały przeciwpowodziowe

-gospodarowanie zasobami naturalnymi

-rekultywacja środowiska naturalnego

-rewitalizacja terenów poprzemysłowych

-wspieranie przedsięwzięć związanych z zapobieganiem zagrożeniom w tym głównie opracowywanie i wdrażanie odpowiednich planów

-promowanie walorów przyrodniczych, turystyki

-ochrona, promowanie i zachowanie dziedzictwa kulturowego

-finansowanie rozwoju połączeń z transeuropejskimi sieciami transportowymi oraz strategicznych połączeń transportowych przyczyniających się do podnoszenia konkurencyjności danego regionu

-infrastruktura

-dążenie do ograniczenia uzależnienia od tradycyjnych źródeł energii poprzez zwiększenie efektywności energetycznej i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii

-inwestycje z zakresu kształcenia zawodowego

11. Europejski Fundusz Społeczny

-fundusz strukturalny, który powstał w 1960 roku na podstawie Traktatu Rzymskiego Rzymskiego 1957

-jego głównym celem jest walka z bezrobociem w krajach członkowskich

-służy osiągnięciu spójności gospodarczej i społecznej oraz wysokiego poziomu zatrudnienia

-jego zadania to:

*osiągnięcie do 2010 roku wskaźnika zatrudnienia dla całej UE na poziomie 70%

*ma przyczyniać się do podnoszenia jakości i wydajności pracy, wzmacniać spójność społeczną i terytorialną

-środki finansowe są przeznaczane na pomoc dla różnych regionów i grup społecznych

-w tym w szczególności dla pracowników zagrożonych bezrobociem długoterminowym

-oraz dla ludzi młodych (do 25 roku życia) wkraczających dopiero na rynek pracy

-inwestycje w kadry, promocja nowych form organizacji pracy

-zwiększenie dostępu do zatrudnienia

-pomoc w trwałej integracji z rynkiem pracy osobom trwale bezrobotnym, szukającym pracy, biernym zawodowo

-szkolenia, praktyki

-wsparcie reform w zakresie ofert edukacyjnych i szkoleniowych

-wsparcie skuteczności administracji publicznej i usług publicznych

-uproszczenie procedur, podniesienie jakości administracji, by była jak najmniej uciążliwa dla obywateli

-ulepszanie systemów powszechnego kształcenia oraz dostosowywanie ich do aktualnego zapotrzebowania na rynku pracy

-kształcenie kadr, ekspertów i personelu dydaktycznego

-wspieranie grup ludzi odrzuconych i defaworyzowanych przez społeczeństwo (np. bezdomnych, uzależnionych, więźniów), by mogli znaleźć pracę

-aktywizacja zawodowa kobiet

-wsparcie dla pracowników małych i średnich przedsiębiorstw

12. Europejski Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej

-powstał w 1964 roku na mocy traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą z 1957

-wspiera przekształcenia rolnictwa

-rozwój obszarów wiejskich

-fundusz czerpie środki z budżetu UE oraz z opłat nakładanych na importowane do UE produkty rolne

-w Polsce zarządzany jest przez ARiMR

-monitoruje go Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

-zastąpiony w całości od 2007 Europejskim Funduszem Rolnym Rozwoju Obszarów Wiejskich

-Sekcja Gwarancji to instrument wspólnej polityki rolnej:

*skupy interwencyjne produktów rolnych

*dotacje bezpośrednie dla rolników

*wydatki w dziedzinie weterynarii i ochronie roślin

-Sekcja Orientacji wspiera przekształcenia w rolnictwie w poszczególnych państwach UE i rozwój obszarów wiejskich:

*rozwój i modernizacja terenów wiejskich

*wspieranie zmian struktury zawodowej na wsi (reorientacja zawodowa rolników, dodatkowe kursy kształcenia zawodowego itd.)

*wspomaganie działań zwiększających konkurencyjność produktów rolnych (marketing, promocja, rozwój grup producenckich)

*dostosowanie potencjału produkcyjnego gospodarstw do wymogów wspólnego rynku

*pomoc finansowa dla młodych rolników

*wspieranie rozwoju agroturystyki i rzemiosła

*programy zalesiania

*inwestycje na rzecz ochrony środowiska

*wsparcie finansowe dla gospodarstw położonych na tzw. obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania ONW(np. tereny górzyste, okresowo zalewane)

-w jego ramach dla wzmocnienia konkurencyjności gospodarstw rolnych będą również prowadzone:

*szkolenia;

*wsparcie doradztwa rolniczego

*scalanie gruntów

-ma on również na celu przygotowanie zakładów przetwórczych przetwórczych, spożywczych do konkurencji zarówno w kraju jak i za granicą

13. Europejski Fundusz Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich

-utworzony rozporządzeniem Rady z 2005 roku

-od 2007 roku w całości zastąpił Europejski Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej zarówno sekcję Orientacji jak i Gwarancji

-ma finansować wszelkie działania przyczyniające się do rozwoju obszarów wiejskich

-ma za zadanie:

a) poprawę konkurencyjności sektora rolnego i leśnego poprzez restrukturyzację, rozwój i innowację

-chodzi o szkolenia rolników, leśników, modernizację gospodarstw, promocję, tworzenie grup producentów rolnych, renty strukturalne, promocja

b) poprawę środowiska naturalnego i terenów wiejskich poprzez wspieranie gospodarowania gruntami

-chodzi o dopłaty do obszarów NATURA 2000, zalesianie, rolnictwo ekologiczne, ochrona krajobrazu, dopłaty dla gospodarstw o niekorzystnych warunkach gospodarowania ONW, płatności rolnośrodowiskowe

c) poprawę jakości życia na obszarach wiejskich oraz popieranie różnicowania działalności gospodarczej.

-pomoc w zakresie wytwórczości, rzemiosła, remonty, odbudowy, wyposażenie gospodarstw

14. Europejski Fundusz Rybacki

-powstał w 2006 roku

-zastąpił Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa, który powstał w 1993 w ramach reformy funduszy strukturalnych

-wspiera wspólną politykę rybołówstwa

-w celu zapewnienia eksploatacji żywych zasobów wodnych

-i wsparcie dla akwakultury w celu zapewnienia trwałości w sensie gospodarczym, środowiskowym i społecznym.

-wspiera restrukturyzację rybołówstwa państw członkowskich

-finansuje następujące inicjatywy:

*przyjazne środowisku metody połowu

*stworzenie równowagi między ilością połowów, a dostępnymi rybkami

*wymiana sprzętu rybackiego i jego modernizacja

*poprawa warunków pracy i jakości produktów

*ochrona i rozwój środowiska wodnego, fauny i flory przybrzeżnej

*inwestycje w rybołówstwo i przetwórstwo rybne

*poprawa sytuacji ekonomicznej obszarów zależnych od sektora rybackiego

*tworzenie innych miejsc pracy dla rybaków

*rozwój hodowli ryb

*rozwój infrastruktury portów rybackich oraz ich wyposażenie w niezbędne zaplecze i urządzenia

*restrukturyzacja i unowocześnienie floty rybackiej oraz metod połowu i przetwarzania ryb

*podnoszenie konkurencyjności produktów rybnych i ich promowanie na rynku

*pomoc w dostosowaniu połowów do wymogów rynku

*tworzenie małych jednostek rybołówstwa przybrzeżnego i wspólnych przedsiębiorstw

*rekompensowanie czasowego zaprzestania działalności

*poprawa przetwórstwa i marketingu owoców morza

15. Fundusze przedakcesyjne - PHARE, ISPA, SAPARD

-Polska miała do dyspozycji 3 fundusze i 3 mld €

-pierwszym dokumentem, jaki powołał się na pojęcie funduszy przedakcesyjnych była AGENDA 2000 ogłoszona w 1997

-są to środki bezzwrotnej pomocy finansowej

-jaka była udzielana przez UE dla krajów kandydujących

-miały na celu przygotowanie ich do członkostwa

-oraz wyrównanie różnic gospodarczych

a) PHARE

-najstarszy fundusz; powołany w 1989 roku

-początkowo miał wspierać przemiany gospodarcze i społeczne w Polsce i na Węgrzech

-w 1997 rozszerzony na następujące państwa:

*Czechy, Słowacja, Litwa, Łotwa, Estonia, Słowenia

*potem na Rumunię i Bułgarię, które weszły do UE 1.I.2007

*korzystały z niego, także państwa niekandydujące jak Albania, Macedonia, Bośnia i Hercegowina

-minimalny próg wartości projektu to 2 mln €, wyjątkowo twinning light 1 mln €

-miał pomóc w wyrównaniu różnic gospodarczych między tymi krajami, a członkami UE

-skierowany głównie do przedsiębiorstw

-projekty grupuje się w programy operacyjne, by KE je zaakceptowała

-finansowane są przed realizacją

-zakończył funkcjonowanie w 2004 roku (z tym, że obowiązuje zasada n+2)

b) ISPA

-utworzony w 1999 roku

-budżet to 7 mln €

-skierowany do państw, które weszły do UE 1.V.2004 roku i 1.I 2007 - 10 państw

-stworzony na wzór unijnego Funduszu Spójności

-przeznaczony dla dużych projektów inwestycyjnych powyżej 5mld €

-w zakresie środowiska naturalnego i jego ochrony

-oraz dostosowania sieci komunikacyjnych i transportowych do standardów europejskich

-projektów nie grupuje się w programy operacyjne

-składane są pojedynczo do akceptacji KE (różnica między PHARE)

-finansowane przed realizacją

-projekty opracowują GDDKiA, PKP, samorządy

-za ich złożenie odpowiada Ministerstwo Środowiska i Transportu

-zakończył funkcjonowanie w 2006 roku

c) SAPARD

-powstał w 2000 roku, w Polsce uruchomiony w 2002

-skierowany do państw, które weszły do UE 1.V.2004 roku i 1.I 2007 - 10 państw

-miał na celu rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich

-restrukturyzację wsi (drogi, kanalizacja, inwestycje w gospodarstwach rolnych)

-po raz pierwszy wprowadzono system wieloletniego planowania

-wdrażany w oparciu o agencję wdrożeniowe np. ARiMR

-projektów nie musi akceptować KE

-finansowane dopiero po realizacji

-skierowany do przedsiębiorstw rolniczych, spożywczych jak i poszczególnych rolników

-w jego ramach udzielano bezzwrotne pożyczki dla młodych rolników, dotyczył rent strukturalnych,

-zakończył funkcjonowanie w 2006 roku

16. Inicjatywy wspólnotowe - pojęcie i rodzaje

-są to programy pomocy bezzwrotnej organizowane przez UE dla określonych środowisk i grup społecznych

a) JEREMIE

-przedsięwzięcie KE i EBI

-miała ułatwić dostęp do kapitału mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom

b) JESSICA

-przedsięwzięcie KE, EBI i Banku Rozwoju Rady Europy

-miała wspierać inwestycje służące zrównoważonemu rozwojowi obszarów miejskich

-przewidywała stworzenie specjalnych funduszy

c) JASPERS

-przedsięwzięcie KE, EBI i Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju

-miała służyć do wspierania technicznego rozwoju państw członkowskich, przygotowywania inwestycji infrastrukturalnych

-inicjatywy a, b, c powstały w 2007 roku w związku z perspektywą finansową 2007-2013

d) EQUAL

-była skierowana do projektów mających wspierać współpracę transnarodową

-miała promować nowe sposoby zwalczania dyskryminacji i nierówności na rynku pracy

e) LEADER

-miała wspierać projekty obszarów wiejskich

f) URBAN

-miała wspierać projekty mające na celu gospodarczy i społeczny rozwój miast i obszarów miejskich

-inicjatywy d, e, f obowiązywały w perspektywie finansowej 2004-2006 i obecnie kończą działalność

g) INTERREG

-miała wspierać współpracę przygraniczną, ponadnarodową i międzyregionalną

-miało to umożliwić harmonijny rozwój, UE

-zastąpiona przez program operacyjny Współpraca Terytorialna

h) ISPA - patrz pytanie 15

17. Strategiczne Wytyczne Wspólnoty - wytyczne, a rozporządzenia, rodzaje wytycznych i zasady z nimi związane

a) Strategiczne Wytyczne Wspólnoty

-decyzja Rady UE z 6.X.2006 na lata 2007-2013

-zawiera preambułę

-jest wstęp zawierający 3 priorytety, którym odpowiadają 3 wytyczne

-w ramach priorytetów Rada UE wskazuje we wstępie zasady, którymi muszą kierować się państwa i regiony

-3 priorytety SWW:

1. Zwiększenie atrakcyjności państw członkowskich, regionów i miast poprzez poprawę dostępności, zapewnienie odpowiedniej jakości i poziomu usług oraz zachowanie stanu środowiska

-państwa mają dążyć do zapewnienia skutecznej, elastycznej, czystej, bezpiecznej infrastruktury transportowej (drogowej, kolejowej itd.) np. budowa ścieżek rowerowych, parkingów, bezkolizyjnych skrzyżowań

-państwa muszą umożliwić segregację odpadów, odprowadzanie ścieków, czystą wodę; do 2010 roku 21% energii ma być energią odnawialną

2. Wspieranie innowacyjności, przedsiębiorczości, rozwoju gospodarki opartej na wiedzy poprzez wykorzystanie możliwości w dziedzinie badań i innowacji w tym nowych technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych

-chodzi o inwestycje w badania i rozwój technologiczny (BRT)

-umożliwienie społeczeństwu dostępu do Internetu

-powstawanie nowych technologii

-wspieranie technologii badań małych i średnich przedsiębiorstw przyjaznych środowisku

3. Tworzenie lepszych miejsc pracy oraz większej ich liczby poprzez zainteresowanie większej ilości osób zdobyciem zatrudnienia oraz działalnością gospodarczą, zwiększenie zdolność retracyjnych pracowników i przedsiębiorstw oraz zwiększenie inwestycji w kapitał ludzki

-należy przyciągać na rynek pracy osoby trwale bezrobotne

-przedłużyć aktywność zawodową osób w wieku ponad 40 lat

-zwiększyć inwestycję w kapitał ludzki poprzez lepszą edukację

-chodzi o współpracę między uczelniami, a przedsiębiorstwami

-reformę urzędów pracy, by aktywnie tworzyły miejsca pracy

-wspieranie samozatrudnienia

-przeciwdziałanie bezrobociu wśród osób niepełnosprawnych

-umożliwienie kobietom połączenia macierzyństwa z pracą

-wspieranie projektów zwiększających i polepszających dostęp pracowników do opieki medycznej

b) Różnica między rozporządzeniem, a wytycznymi

-rozporządzenie definiuje cel i zakres wsparcia w ramach funduszu

-wytyczne dążą do zidentyfikowania obszarów, w których polityka spójności może najskuteczniej przyczynić się do realizacji priorytetów Wspólnoty

-priorytety te określone są w Strategii Lizbońskiej i tzw. Odnowionej Strategii Lizbońskiej

c) Rodzaje wytycznych

-horyzontalne

-wspólne dla wszystkich programów operacyjnych

-związane z przygotowaniem programów operacyjnych

-pozwalają na ujednolicenie zasad ich realizacji.

-dotyczące konkretnych programów operacyjnych

-wydawane przez poszczególne instytucje zarządzające,

-są związane np. z wyborem projektów, kwalifikowalnością wydatków, monitorowaniem, sprawozdawczością, ewaluacją programu

d) Zasady związane z wytycznymi, którymi muszą kierować się państwa i regiony

-państwa i regiony muszą:

*skoncentrować się w większym stopniu na wiedzy, badaniach, innowacji, kapitale ludzkim

*realizować swoje cele w zgodzie z ochroną środowiska

*mieć na uwadze, aby wspierając projekty nie doszło do naruszenia zasady równości mężczyzn i kobiet

*przestrzegać zasady zakazującej jakiejkolwiek dyskryminacji z uwagi na płeć, rasę, wyznanie, niepełnosprawność, pochodzenie

18. Narodowy Plan Rozwoju 2004 - 2006 i programy operacyjne w tym okresie; Podstawy Wsparcia Wspólnoty

-Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004 - 2006 to dokument, który określa strategię społeczno - gospodarczą Polski

-w pierwszych latach członkostwa w UE

-przedstawia sytuację społeczno - ekonomiczną Polski i jej regionów

-zawiera cele i strategię osiągnięcia spójności z krajami UE

-wskazuje kierunki wykorzystania pomocy finansowej z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności oraz środków krajowych

-ma służyć przygotowaniu Podstaw Wsparcia Wspólnoty dla Polski

-przygotowany na podstawie wytycznych zawartych w Rozporządzeniu Rady z 1999 roku

-Podstawy Wsparcia Wspólnoty to dokument przyjęty przez KE w uzgodnieniu z państwem członkowskim

-przygotowywany na podstawie Narodowego Planu Rozwoju

-określa kierunki i wysokość wsparcia z funduszy strukturalnych dla każdego priorytetu i roku

-stanowi podstawę interwencji z Funduszu Spójności

-ma formę decyzji

-wdrażane za pomocą programów operacyjnych same mają wdrażać fundusze strukturalne

-Polska miała do wykorzystania 12 mld €

a) Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw

-skierowany do przedsiębiorstw, podmiotów prowadzących działalność gospodarczą

-cel to poprawa konkurencyjności poprzez promowanie nowych technologii, form promocji

-instytucja zarządzająca to Ministerstwo Gospodarki

b) Sektorowy Program Operacyjny Rozwoju Zasobów Ludzkich

-cel to budowa otwartego i opartego na wiedzy społeczeństwa poprzez zapewnienie warunków do rozwoju zasobów ludzkich

-np. dzięki kształceniu, szkoleniom, tworzeniom nowych miejsc pracy

-instytucja zarządzająca to Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej; pośredniczyły Wojewódzkie Urzędy Pracy

c) Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego i Rozwoju Obszarów Wiejskich

-cel to rozwój obszarów wiejskich poprzez

-np. dofinansowanie zakupu maszyn, modernizację gospodarstw, kanalizację, drogi

-dopłaty bezpośrednie nie należą do niego

-podobny do SAPARD

-instytucja zarządzająca to Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi; pośredniczy ARiMR

d) Sektorowy program Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb

-cel to racjonalizacja gospodarki zasobami wód

-ma poprawić efektywność sektora rybackiego, podnieść konkurencyjność polskiego rybołówstwa i przetwórstwa rybnego

-chodzi np. o bezzwrotną pomoc dla rybaków chcących przejść do innej branży, limity połowowe

-instytucja zarządzająca to Ministerstwo Gospodarki Morskiej

e) Sektorowy program Transport

-cel to zwiększenie spójności transportowej kraju poprzez polepszenie dostępu do infrastruktury oraz samej infrastruktury

-np. budowa dróg, autostrad, lotnisk, obwodnic

-instytucja zarządzająca to Ministerstwo Transportu; pośredniczy GDDKiA

f) Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPOR)

-cel to stworzenie warunków do wzrostu konkurencyjności regionów

-ma przeciwdziałać marginalizacji biedniejszych regionów

-ma wspierać długofalowy rozwój gospodarczy regionów kraju i tworzyć przez to spójność ekonomiczną, społeczną i terytorialną

-jego zakres działania jest szeroki, gdyż dofinansowuje zarówno projekty przedsiębiorstw jak i samorządów

-największy program operacyjny

-instytucja zarządzająca to Ministerstwo Gospodarki; pośredniczy wiele instytucji np. Lubelska Fundacja Rozwoju

g) Pomoc Techniczna

-musi być przy każdym okresie finansowym, programie operacyjnym

-obsługuje, promuje fundusze operacyjne

-zajmuje się marketingiem, zarządzaniem, wdrażaniem programu operacyjnego

-Podstawy Wsparcia WspólnotyNarodowy Plan RozwojuProgramy OperacyjneProjekt

-programy te zakończą działalność najpóźniej w 2008 roku (z tym, że jest zasada n+2)

19. Strategia Rozwoju Kraju na lata 2007 - 2015 (cele, znaczenie prawne)

-jest to dokument planistyczny określający podstawowe uwarunkowania, cele i kierunki rozwoju kraju w wymiarze społecznym, gospodarczym i terytorialnym

-zgodnie z zasadą n + 2 trwa o dwa lata dłużej, niż obecna perspektywa finansowa na lata 2007 - 2013

-istnieje odrębna Strategia Rozwoju Polski Wschodniej na lata 2007 - 2020

-znaczenie prawne

-dokument ten nie jest źródłem prawa, nie ma formy ustawy

-nie jest dokumentem obowiązkowym, ale Polska go przygotowała

-przyjęty przez Radę Ministrów w 2006

-w celu jej realizacji ustanawia się programy operacyjne

-może być realizowana na podstawie umów lub porozumień międzynarodowych

-projekt strategii opracowuje minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego we współpracy z właściwymi ministrami

-obejmuje okres, co najmniej 7 lat

-aktualizowana, co najmniej raz na 4 lata

-zawiera m.in. diagnozę sytuacji społeczno - gospodarczej kraju, określenie celów strategicznych polityki rozwoju, systemu realizacji, form finansowych

-założenia:

a) doprowadzenie do spadku poziomu bezrobocia w Polsce do 8%

b) zwiększenia średniego poziomu PKB na jednego mieszkańca do 68% z 23 tys. € w innych krajach

-cel główny:

-podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców Polski (jednostek i rodzin)

-chodzi o wzrost dochodów, ułatwienie dostępu do edukacji i szkoleń, podwyższenie poziomu wykształcenia, wzrost zatrudnienia i wydajności pracy, zwiększenie poziomu aktywności zawodowej, poprawę zdrowia

-priorytety:

-mają doprowadzić do realizacji celu głównego

-ich realizacja odbywa się na szczeblu centralnym, wojewódzkim, samorządowym jak również dzięki współpracy z instytucjami społecznymi poprzez działania prawne (ustawy, decyzje)

a) wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki

-chodzi o pobudzenie inwestycji

-zmniejszenie deficytu budżetowego

-przeciwdziałanie wzrostowi długu publicznego

-utrzymanie niskiego poziomu inflacji

-tworzenie przyjaznego otoczenia prawnego dla przedsiębiorstw

-wzrost nakładów na badania i rozwój

-ograniczenie emisji zanieczyszczeń, powszechny dostęp do usług elektronicznych

-rozwój usług, eksportu

b) poprawa stanu infrastruktury społecznej i technicznej

-chodzi o podniesienie jakości systemu transportowego

-zmniejszenie jego zagrożenia dla środowiska

-powiązanie głównych ośrodków Polski siecią transportową (sieć autostrad i dróg ekspresowych),

-poprawę bezpieczeństwa

-zwiększenie udziału kolei, rozwój lotnisk, wspieranie budownictwa

-elektroniczny dostęp do usług medycznych

-rozbudowa infrastruktury edukacyjnej, ratownictwa medycznego

c) wzrost zatrudnienia i podniesienie jego jakości

-chodzi o zmniejszenie obciążeń pracodawców

-promowanie alternatywnych form zatrudnienia

-opracowanie programów przywracających do pracy bezrobotnych

-tworzenie warunków dla łączenia funkcji zawodowych i rodzinnych

-ułatwienie pracy niepełnosprawnym, poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy

d) budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa

-chodzi o poczucie wpływu obywatela na bieg spraw

-uczestnictwo obywateli w procesach decyzyjnych na szczeblu lokalnym

-wspieranie rodzin

-zapewnienie poczucia bezpieczeństwa narodowego

-stworzenie systemu reagowania kryzysowego

e) rozwój obszarów wiejskich

-chodzi o zmniejszenie różnic między miastem, a wsią

-rozwój pozarolniczej aktywności gospodarczej na wsi

-wspieranie modernizacji przetwórstwa rolno-spożywczego

-wspieranie młodych rolników

-dostosowanie do wymogów wspólnotowych, rozwój szans młodzieży wiejskiej

f) rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej

-chodzi o wyrównanie szans rozwojowych regionów Polski

-zwiększenie roli samorządów

-wspieranie rozwoju infrastruktury, regionów biedniejszych, województw Polski wschodniej

-istnieją, także Strategie Sektorowe

-są to dokumenty planistyczne uwzględniające uwarunkowania, cele i kierunki rozwoju w określonym zakresie

-muszą być zgodne ze Strategią Rozwoju Kraju

-forma uchwały RM

-projekt opracowuje i uzgadnia właściwy minister z własnej inicjatywy i przedkłada ministrowi właściwemu do spraw rozwoju regionalnego

-zawiera m.in. diagnozę sytuacji w odniesieniu do sektora objętego programem strategicznym, określenie celów strategicznych polityki rozwoju w danym zakresie, systemu realizacji, form finansowych

20. Narodowa Strategia Spójności (NORO) na lata 2007 -2013 (cel strategiczny, cele horyzontalne, znaczenie prawne)

-NSRO to krajowy dokument, który określa krajowe priorytety, na realizację, których będą przeznaczone unijne fundusze na lata 2007-2013

-znaczenie prawne

-dokument obowiązkowy

-zaakceptowany przez RM 9.XI.2006

-każde państwo musi go przyjąć

-akceptowany przez KE

-łączna pula funduszy to 85,6 mld € (67,3 z budżetu UE, 11,9 to środki publiczne, 6,4 od podmiotów prywatnych)

-założenia:

-strategia ta ma zapewnić modernizację zarządzania państwem

-stworzenie instytucji społecznych przyjaznych państwu (nie mają stanowić bariery)

-a także reformę finansów publicznych

-zwiększenie inwestycji w kapitał ludzki

-obniżenie kosztów pracy

-podniesienie kwalifikacji zawodowych

-kształcenie w kierunkach, na które jest zapotrzebowanie

-ograniczenie obszaru ubóstwa

-restrukturyzację rolnictwa i obszarów wiejskich

-cel strategiczny:

-stworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej

-cele horyzontalne:

-mają doprowadzić do realizacji celu strategicznego

a) poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa

-wykwalifikowana kadra,

-sprawna współpraca między urzędami

-informatyzacja urzędów (załatwianie spraw przez Internet)

-urząd ma być bliższy ludziom, administracja ma współpracować z organizacjami pozarządowymi, samorządowymi, związkami zawodowymi (tzw. partnerstwo)

-likwidacja korupcji

-zmniejszenie kosztów funkcjonowania administracji

b) poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej

-edukacja od przedszkola

-współpraca między kształceniem, a potrzebami rynku

-pomoc dla absolwentów, niepełnosprawnych, kobiet po urodzeniu dziecka, osób po 45 roku życia w znalezieniu pracy, szkolenia

-reforma instytucji pośrednictwa pracy, by stały się bardziej aktywne

c) budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mające podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski

-budowa dróg autostrad, lotnisk, kolei, portów morskich

-inwestowanie w ochronę środowiska, ekologię, kanalizację, oczyszczalnie ścieków

-rozwój dużych aglomeracji, które mają współpracować z miasteczkami je otaczającymi

d) podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw w tym szczególnie sektora wytwórczego oraz sektora usług (UE finansuje projekty tylko małych i średnich przedsiębiorstw, dużych nie)

-wdrażanie nowych patentów, wynalazków

-wspieranie otoczenia biznesu (dialog między biznesem, a edukacją)

-dostęp do Internetu

-patrz definicja Innowacyjności

e) wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej

-rozwój społeczeństwa informacyjnego

-współpraca między miastami, a także wsią

-promowanie związków dużych miast z małymi

-drogi, kanalizacja, komunikacja miejska

f) wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich

-rozbudowa infrastruktury

-drogi, kanalizacja

-edukacja, stypendia

-poprawa dostępu wsi do usług, kultury, zdrowia

21. Negocjacje z KE programów na lata 2007 -2013

-w perspektywie finansowej 2007-2013 Polska otrzyma z UE ponad 67 mld €

-co stanowi blisko 20% unijnego budżetu przeznaczonego na politykę spójności

-przewyższamy tym samym państwa znacznie bardziej doświadczone we wdrażaniu polityki spójności takie jak Włochy, Hiszpania, czy Niemcy.

-w negocjacjach uczestniczyło ponad 450 osób ze strony Polski

1. Negocjacje umożliwiło zaakceptowanie 9.XI.2006 roku przez RM NSRO oraz programów operacyjnych

2. Polska przekazała KE swoje NSRO w formie elektronicznej 7.XII.2006, jako 8 z 27 krajów

3. 14.III.2007 odbyło się jedyne oficjalne spotkanie z KE dotyczące NSRO, Polska otrzymała uwagi dotyczące dokumentu

4. 7.V.2007 KE zaakceptowała najważniejsze elementy NSRO, a tym samym Polska była w pierwszej 10 krajów, których NSRO zostały przyjęte

5. Negocjacje prowadzone były zgodnie z terminami wskazanymi przez KE

-zakładano przeprowadzenie negocjacji wszystkich programów w dwóch turach

-ograniczono, z uwagi na wielość programów, liczbę oficjalnych spotkań do minimum (64)

-przenoszono dyskusję na poziom roboczych spotkań z przedstawicielami KE (30)

-w odniesieniu do pewnych kwestii o charakterze horyzontalnym dotyczących wszystkich programów operacyjnych zorganizowano oddzielne spotkanie z udziałem wszystkich instytucji zarządzających np. przepływ środków

6. Programy operacyjne były poprawiane zgodnie z zaleceniami KE, która przekazała ponad 2500 uwag

7. 25.VII.2007 KE zaakceptowała program Pomoc Techniczna, a Polska obok Rumunii była pierwszym krajem w tym zakresie spośród nowych członków

8. 6.IX.2007 w Krynicy zaakceptowano pierwsze programy regionalne, a później PO Kapitał Ludzki

9. Następnie na Zamku Królewskim w Warszawie Danuta Hubner podpisała decyzję KE akceptującą następne programy regionalne, a także m.in. Innowacyjna Gospodarka, Rozwój Polski Wschodniej

10. Podczas Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast w Brukseli KE zaakceptowała w X kolejne PR

11. 7.X.2007 Danuta Hubner podpisała decyzję KE akceptującą PO Infrastruktura i Środowisko

22. Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej

-jest to wyjątkowy sektorowy program operacyjny, gdyż obejmuje swoim zasięgiem 5 województw, które obok regionalnych programów operacyjnych przeznaczonych dla każdego z nich mogą korzystać właśnie z tego

-obejmuje województwa:

*warmińsko - mazurskie

*podlaskie

*lubelskie

*podkarpackie

*świętokrzyskie

-został stworzony, gdyż w tych regionach jest największe bezrobocie, najgorsze drogi, najmniej inwestycji

-instytucja zarządzająca to MRR

-instytucja pośrednicząca to Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości

-beneficjenci:

*szkoły wyższe

*JST

*jednostki naukowe i naukowo - badawcze

*przedsiębiorcy głównie MiŚ, ale i więksi

*organizacje pozarządowe

*GDDKiA

*organy administracji pozarządowej

np. wyposażenie budynku KUL dla potrzeb studentów w nowoczesny sprzęt, Internet w akademikach

-wsparcie najłatwiej uzyskają MiŚ tak jak i w programie Innowacyjna Gospodarka

-dużym przedsiębiorcom trudniej jest uzyskać dofinansowanie, gdyż muszą się wykazać dużą innowacyjnością

np. zakup maszyn, których w Polsce nie ma

-program Rozwój Polski Wschodniej finansuje projekty o mniejszej innowacyjności, np. zakup maszyn, która jest w Polsce od dawana

-program Innowacyjna Gospodarka natomiast finansuje projekty o innowacyjności światowej np. zakup maszyn, których w Polsce nie ma

-istnieje odrębna Strategia Rozwoju Polski Wschodniej na lata 2007 - 2020

-cel główny:

-przyspieszenie tempa rozwoju społeczno - gospodarczego Polski Wschodniej w zgodzie z zasadą zrównoważonego rozwoju

-cele horyzontalne:

1. Stymulowanie rozwoju konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy

-wsparcie rozwoju innowacyjnej przedsiębiorczości poprzez tworzenie parków technologicznych i przemysłowych

-rozwój bazy dydaktycznej szkolnictwa wyższego

-budowa centrów badawczych, stworzenie infrastruktury laboratoryjnej

-stworzenie dostępu do kapitału dla przedsiębiorstw istniejących lub nowopowstałych

2. Zwiększenie dostępu do szerokopasmowego Internetu

-tworzenie infrastruktury pasywnej koniecznej dla stworzenia sieci Internetu (nadajniki, maszty, kable, światłowody)

-mają się do niej podpinać przedsiębiorstwa komercyjne np. It - net, które odpłatnie dostarczą Internet do konsumenta

-jest on niezbędny do budowy konkurencyjnej gospodarki

-beneficjenci to głównie JST

3. Rozwój wybranych funkcji metropolitalnych miast wojewódzkich

-projekty realizują miasta wojewódzkie (Olsztyn, Białystok, Lublin, Rzeszów, Kielce)

-modernizacja transportu w miastach (nowe autobusy, tramwaje, trolejbusy; ekologiczne)

-powiązanie transportu miejskiego z podmiejskim do 100 km (kolej podmiejska)

-rozwój miast wojewódzkich

-zmniejszenie korków

-tworzenie infrastruktury do organizacji kongresów, konferencji, wystaw, targów o znaczeniu międzyregionalnym i ponadnarodowym

4. Poprawa dostępności i jakości powiązań komunikacyjnych tych województw

-dofinansowanie budowy i modernizacji dróg wojewódzkich, obwodnic miast, przez które te drogi biegną (krajowe z programu Infrastruktura i Środowisko)

-budowa skrzyżowań, bezkolizyjnej sygnalizacji, ślimaków zamiast skrzyżowań

-beneficjenci to GDDKiA, JST

5. Zwiększenie roli zrównoważonej turystyki w gospodarczym rozwoju makroregionu

-nakłady na promocję i tworzenie oferty turystycznej, tras rowerowych

6. Optymalizacja procesu wdrażania sektorowego programu operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej

-powiązany z pomocą techniczną

-chodzi o zwiększenie zdolności administracyjnych, promocje

-usprawnienie administracji zaangażowanej w program

-priorytety i działania w ich ramach:

1. Nowoczesna gospodarka (patrz 1)

a) infrastruktura uczelni

-beneficjenci to szkoły wyższe, politechniki

-chodzi o podniesienie poziomu nauczania poprzez remont budynków, zakup sprzętu

-kształcenie ma być dostosowane do potrzeb przedsiębiorców, z którymi uczelnie mają współpracować

b) wsparcie, powstanie i dekapitalizowanie instrumentów inżynierii finansowej

-tworzenie i zwiększanie kapitału potrzebnego do startu i rozwoju dla nowego przedsiębiorcy

-dofinansowywane są agencje, fundacje, które tworzą nowe przedsiębiorstwa i pomagają im

-agencje i fundacje dopiero potem przekazują te środki przedsiębiorcom

c) wspierani innowacji

-przygotowanie większej ilości terenów pod inwestycje, które mają mieć uregulowany stan prawny oraz przygotowaną infrastrukturę

c) promocja i współpraca

-organizowanie sympozjów, targów, by wzrosły kontakty międzynarodowe

-organizowanie misji handlowych za granicę, by zwiększyć eksport

2. Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego (patrz 2)

a) sieć szerokopasmowego Internetu

-chodzi o umożliwienie transmisji danych

3. Wojewódzkie ośrodki wzrostu (patrz 3)

-nie finansuje się budowy lotnisk, bo te są finansowane z programu regionalnego

-modernizacja planu przestrzennego miast

a) systemy miejskiego transportu zbiorowego

b) infrastruktura turystyki kongresowej i targowej

4. Infrastruktura transportowa

a) infrastruktura drogowa

-zwiększenie bezpieczeństwa na drodze

-budowa mostów np. nad Wisłą, obwodnic miast

-powiązanie dróg z drogami powiatowymi, gminnymi

5. Zrównoważony rozwój potencjału turystycznego opartego o warunki naturalne

a) promowanie zrównoważonego rozwoju turystyki (patrz 5)

b) trasy rowerowe, agroturystyka

6. Pomoc techniczna

23. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko

-największy program operacyjny

-dziedziny działalności to:

a) transport

b) środowisko

c) energetyka

d) kultura

e) zdrowie

f) szkolnictwo wyższe

-budżet to 36 mld €

-70% przeznaczone jest na transport

-18% na ochronę środowiska

-instytucja zarządzająca to MRR

-instytucja pośrednicząca pierwszego stopnia to ministrowie transportu, środowiska, gospodarki, kultury i dziedzictwa narodowego, zdrowia, nauki i szkolnictwa wyższego

-instytucja wdrażająca to:

a) transport - Ministerstwo Gospodarki Morskiej, Centrum Unijnych Projektów Transportowych

b) środowisko - Narodowy (wojewódzkie) Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; odpowiednio dla projektów powyżej 25 mln € i poniżej

c) energetyka - Instytut Paliw i Energii Odnawialnej, Instytut Naft i Gazu, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

d) kultura - Władza Wdrażająca Programy Europejskie

e) zdrowie - Centrum Systemów informacyjnych Ochrony Zdrowia, Ośrodek Przetwarzania Informacji

-beneficjenci:

*GDDKiA

*JST i ich związki oraz podmioty świadczące usługi wodno-ściekowe

*wojsko, wojewodowie, PGL Lasy Państwowe, urzędy morskie

*Zarządy Gospodarki Wodnej, Wojewódzkie Zarządy Melioracji i Urządzeń Wodnych, urzędy morskie *jednostki sprawujące nadzór nad obszarami chronionymi, parki narodowe, parki krajobrazowe i ich *zespoły, nadleśnictwa i ich grupy, organizacje pozarządowe, instytucje naukowe

-cel główny:

-poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej

-dziedziny działalności:

1. Środowisko, a w jego ramach priorytety:

-cel to ograniczanie negatywnego wpływu istniejącej działalności przemysłowej

na środowisko i dostosowanie przedsiębiorstw do wymogów prawa

wspólnotowego

a) gospodarka wodnościekowa

-beneficjenci to samorządy, przedsiębiorstwa komunalne

-budowa wodociągów oczyszczalni ścieków, kanalizacji

b) gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi

-beneficjenci to samorządy, przedsiębiorstwa komunalne oraz prywatne

-rekultywacja (przywrócenie do życia obszarów zdewastowanych przez odpady), recykling, segregacja śmieci i jej egzekucja od właścicieli nieruchomości, wysypiska, spalarnie

c) zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska

-budowa zbiorników retencyjnych (dostarczają wodę, chronią przed powodzią)

-ochrona akwenów przybrzeżnych wód morskich przed zanieczyszczeniami

d) dostosowanie przedsiębiorstw do wymogów ochrony środowiska

-beneficjenci to duże oraz małe i średnie przedsiębiorstwa

-ograniczenie emisji spalin i gazów cieplarnianych przez elektrownie, huty i inne

e) ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych

-tworzenie obszarów chronionych dla roślin i zwierząt

-korytarze ekologiczne

-obszary chroniące przyrodę, krajobraz

-szkolenia i edukacja najmłodszych pokoleń z tego zakresu

2. Transport, a w jego ramach priorytety:

f) rozwój sieci drogowej i lotnisk

-poprawa dostępności komunikacyjnej Polski

-płynności i bezpieczeństwa ruchu, nośności i jakości dróg, autostrady

-zwiększenie przepustowości portów lotniczych i i przepustowości polskiej przestrzeni powietrznej, lotniska, terminale

g) bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe

-wyposażenia dróg krajowych w urządzenia zwiększające bezpieczeństwo ruchu

-rozwój systemów zarządzania ruchem

-standardy bezpieczeństwa zgodne ze światowymi w ruchu drogowym i lotniczym

-rozbudowa krajowego systemu transportu morskiego i rzecznego

h) transport przyjazny środowisku

-zakup nowoczesnego taboru kolejowego i środków transportu

-autostrady morskie

-rozbudowa sieci tramwajowych, podmiejskich kolejek

-rozwój głównych portów Polski

i) infrastruktura drogowa w Polsce Wschodniej

-przebudowa dróg łączących Lublin i Białystok z Warszawą do dróg ekspresowych

3. Energetyka:

j) infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku

-sprawne wytwarzanie energii i efektywna jej dystrybucja

-biopaliwa

-źródła odnawialne energii

k) bezpieczeństwo energetyczne

-rozwój systemów przesyłowych energii elektrycznej, gazu ziemnego i ropy naftowej

-budowa i przebudowa magazynów gazu ziemnego

-modernizacja istniejących sieci dystrybucji

4. Kultura i dziedzictwo narodowe

-ochrona i zachowanie zabytków ruchomych jak i nieruchomości

-ochrona zasobów bibliotecznych

-wsparcie muzeów, kościołów

5. Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu ochrony zdrowia

-rozwój systemu ratownictwa medycznego

-zmniejszenie śmiertelności

-sprzęt, aparaty, urządzenia

-podniesienie jakości usług medycznych

-specjalistyczne świadczenia zdrowotne

6. Infrastruktura szkolnictwa wyższego

-infrastruktura informatyczna, komunikacyjna, budowlana

-sprzęt, pracownie, laboratoria

-wsparcie głównie dla kierunków ścisłych

-internet na uczelniach

-projekty kluczowe dzieli się na:

a) duże - powyżej 25 mln E dla środowiska oraz powyżej 50 mln E inne dziedziny; muszą być zaakceptowane przez UE

b) systemowe - zakładają finansowanie organu administracji publicznej

c) indywidualne - dotyczą podmiotów, które zostały wskazane imiennie jako beneficjenci w programie sektorowym; oznacza to, że dostanie od dofinansowanie jak złoży projekt i będzie pozytywna ocena

d) pozostałe projekty wyłania się w drodze konkursu

-finansowany z EFS i EFRR, dlatego są dwa priorytety pomocy technicznej

24. Program Operacyjny Kapitał Ludzki

-program zaakceptowany przez KE 28.IX.2007

-MRR powołało już Komitet Monitorujący

-pula funduszy to 11,4 mld €, z czego 9.7 mld € pochodzi z EFS

-70% tej sumy przeznaczone jest na komponent regionalny, a 30% na komponent lokalny

-25% środków skierowanych jest do przedsiębiorstw

-województwo Mazowieckie ma dostać najwięcej środków

-cel głównycele horyzontalnepriorytetydziałania

-instytucja zarządzająca MRR

-instytucja pośrednicząca to Minister Pracy, Edukacji, Szkolnictwa Wyższego

-instytucja wdrażająca to Polska Agencja Przedsiębiorczości, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, MSWiA, Ministerstwo Pracy

-beneficjenci:

*przedsiębiorcy

*instytucje rynku pracy

*instytucje szkoleniowe

*jednostki administracji rządowej i samorządowej

*instytucje otoczenia biznesu

*organizacje pozarządowe

*instytucje systemu oświaty i szkolnictwa wyższego.

-cel główny to wzrost zatrudnienia i spójności społecznej

-realizuje on 2 cel NSRO, jakim jest poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie

spójności społecznej

-w ramach kapitału ludzkiego mamy na uwadze zasób ludzki, pracowników, ich wykształcenie i umiejętności, edukację, integrację społeczną

-cele szczegółowe to:

a) podniesienie pozycji, aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudniania osób bezrobotnych i biernych zawodowo

-realizowany przez priorytet 1 zatrudnienie i integracja społeczna w komponencie centralnym oraz 6 rynek pracy otwarty na wszystkich w komponencie lokalnym

-chodzi o podejmowanie działań mających na celu zmniejszenie bezrobocia osób trwale bezrobotnych, grup społecznych trwale wykluczonych z rynku pracy

b) zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego

-realizowany przez priorytet 1 zatrudnienie i integracja społeczna w komponencie centralnym oraz 7 promocja integracji społecznej w komponencie lokalnym

-chodzi o pomoc osobom niepełnosprawnym i ubogim w znalezieniu pracy, rodzinom wielodzietnym, stypendia dla dzieci

-mają to zapewnić instytucje pomocy społecznej

c) poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do zmian zachodzących w gospodarce

-realizowany przez priorytet 2 rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw oraz poprawa stanu zdrowia pracujących w komponencie centralnym oraz 3 rozwój kadry gospodarki w komponencie lokalnym

-duża część funduszy skierowana jest do przedsiębiorstw

-pomoc osobom pracującym

-chodzi o zwiększenie zdolności kształcenia przez całe życie

-pomoc branżom zagrożonym upadłością (rolnictwo, górnictwo, hutnictwo, stocznie, włókiennictwo)

-przedsiębiorcy mają współpracować ze szkołami, pomoc dla firm, instytucji szkoleniowych

-beneficjentami pomocy mają być osoby pomiędzy 24, a 64 rokiem życia

d) upowszechnienie edukacji społeczeństwa na każdym etapie kształcenia

-realizowany przez priorytet 3 wysoka jakość systemu oświaty, 4 szkolnictwo wyższe i nauka w komponencie centralnym oraz 9 rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach w komponencie lokalnym

-pomoc skierowana do kuratoriów oświaty

-chodzi o możliwość realizacji projektów przez szkoły np. klasy integracyjne, dofinansowanie studiów podyplomowych, finansowanie kształcenia przez Internet

e) zwiększenie potencjału administracji publicznej w zakresie opracowywania prawa i polityk oraz świadczenia usług i jakości oraz wzmocnienia mechanizmów partnerstwa

-realizowany przez priorytet 5 w komponencie centralnym, w komponencie regionalnym niezrealizowany

-chodzi o poprawę potencjału administracji publicznej, systemu stanowienia prawa, idea jednego okienka (ułatwienia dla przedsiębiorców), uproszczenie procedur, mniejsza ilość licencji, zezwoleń

f) wzrost spójności terytorialnej

-realizowany przez priorytet 6,7,8,9 w komponencie regionalnym, w komponencie centralnym niezrealizowany

-chodzi o wsparcie obszarów wiejskich, małych miejscowości, przedsiębiorstw lokalnych

-priorytety to:

a) zatrudnienie i integracja społeczna

-chodzi o wsparcie dla publicznych służb zatrudnienia (reforma Urzędów Pracy)

-pomoc dla bezrobotnych

-zwalczanie dyskryminacji na rynku pracy, idea równego traktowania kobiet i mężczyzn

-wsparcie dla kobiet w pogodzeniu życia zawodowego i rodzinnego

b) rozwój zasobów ludzkich, potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw, poprawa stanu zdrowia osób pracujących

-gospodarka ma być oparta na wiedzy, nowych technologiach

-poprawa umiejętności kadry

-wsparcie projektów starających się o wdrożenie z ISO

-wspieranie konkurencyjności przedsiębiorstw, współpracy gospodarki z nauką

-szkolenia, studia podyplomowe, e-learning

-monitorowanie zmian zachodzących w gospodarce i przeciwdziałanie im, by nie zwalniać pracowników

-pomoc dla instytucji otoczenia przedsiębiorstw (instyguje udzielające przedsiębiorstwom pożyczek, gwarancji, poręczeń)

-projekty przeciwdziałające chorobom zawodowym

-badania profilaktyczne

-wsparcie pracowników medycznych, zwiększenie ich kwalifikacji, zatrzymanie migracji

c) wysoka jakość systemu oświaty

-chodzi o szkoły podstawowe, średnie zawodowe, przedszkola

-nacisk położony na przedmioty matematyczne, przyrodnicze, techniczne

-dofinansowanie zajęć pozalekcyjnych, wsparcie dla kuratoriów oświaty, podniesienie kwalifikacji nauczycieli

d) szkolnictwo wyższe i nauka

-wsparcie dla uczelni wyższych głównie technicznych, praktyk, kadry, studentów

-stypendia, badania, rozwój, tworzenie ośrodków badawczych na uczelniach, nowe formy kształcenia

e) dobre rządzenie

-wsparcie dla doskonalenia kadry urzędniczej

-uproszczenie procedur administracyjnych, eliminacja szkodliwych przepisów

-zmniejszenie kosztów związanych z biurokracją

-wsparcie sądownictwa, głównie gospodarczego

-możliwość składania pism do sądu przez Internet

-wdrożenie dobrej organizacji pracy w jednostkach administracji

f) rynek pracy otwarty dla wszystkich

-wsparcie dla osób ubogich, długotrwale bezrobotnych, rodzin wielodzietnych, osób do 25 roku życia i po 50 roku życia, niepełnosprawnych

-aktywizacja zawodowa osób na wsi, przeciwdziałanie bezrobociu ukrytemu

-wsparcie zatrudnienia, kursy, praktyki, staże, podnoszenie kwalifikacji, doradztwa zawodowe

g) promocja integracji społecznej

-pomoc dla niepełnosprawnych, kobiet, instytucji pomocy społecznej, by aktywizowały zawodowo swoich podopiecznych

-wsparcie dla obszarów wiejskich

h) regionalne kadry gospodarki

-pomoc skierowana do przedsiębiorstw, by przeciwdziałały bezrobociu i ich modernizacja

-zmniejszenie ryzyka redukcji zatrudnienia

-wsparcie samorządów lokalnych

-podnoszenie kwalifikacji zawodowych

i) rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach

-pomoc obszarom wiejskim

-wsparcie kształcenia przedszkolnego

-kształcenie zawodowe, wsparcie przedsiębiorstw, które zechcą zakładać własne szkółki

j) pomoc techniczna

-obsługuje, promuje fundusze operacyjne

-zasoby ludzkie (kapitał ludzki) to ludzie, którzy osobistym i zbiorowym wysiłkiem przyczyniają się do realizacji wszystkich założonych przez organizację celów, a tym samym umacniają jej przewagę nad konkurencją, ich umiejętności, doświadczenie, wiedza, adopcja do zmian w otoczeniu. Można go powiększyć poprzez szkolenia, naukę, poprawę wyżywienia, komfort itd.

25. Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka

-utworzony 2.X.2007

-pula funduszy to 9,7 mld z budżetu UE i krajowego

-w programie nie ma komponentu regionalnego

-wspiera projekty promujące innowacyjność nie tylko na poziomie krajowym, ale i międzynarodowym

-innowacyjność ta może być:

*technologiczna

*produktowa

*usługowa

*marketingowa

-90% funduszy będzie przekazanych w formie konkursowej

-finansuje głównie projekty o innowacyjności światowej np. zakup maszyn, których w Polsce nie ma

-program Rozwój Polski Wschodniej natomiast o mniejszej innowacyjności np. zakup maszyn, która jest w Polsce od dawana

-instytucja zarządzająca to MRR

-instytucje pośredniczące pierwszego stopnia to Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa

Wyższego, Ministerstwo Gospodarki, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji

-główną instytucją jest jednak Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Urzędy Marszałkowskie, Wojewódzkie, Pracy

-w innowacyjności używana jest metoda foresight (patrz innowacyjność)

-beneficjenci:

*głównie małe i średnie przedsiębiorstwa

*przedsiębiorstwa

*instytucje otoczenia biznesu

*jednostki naukowe świadczące przedsiębiorstwom usługi wysokiej jakości

*naukowcy

*studenci

*uczelnie publiczne i prywatne

*parki naukowe, technologiczne

*JST

-cel główny to rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa:

-realizuje on 4 cel NSRO, jakim jest podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw w tym szczególnie sektora wytwórczego oraz sektora usług

-Strategia Lizbońska to dokument z 2000 roku, a Odnowiona Strategia Lizbońska pochodzi z 2005 roku

-zostały one stworzone, by do 2010 roku gospodarka unijna była najbardziej konkurencyjną gospodarką na świecie

-potrzebne są do tego działania innowacyjne i dlatego powstał ten program operacyjny

-polskie przedsiębiorstwa stosują przestarzałe technologie

-program ma sprawić, by stosowały nowe rozwiązania, a szczególnie przyjazne środowisku

-przedsiębiorstwa te mają być bardziej efektywne i konkurencyjne

-cele horyzontalne:

a) zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw

-chodzi o wpłynięcie na przedsiębiorstwa tak, by zachęcić je do współpracy między sobą, której efektem będą nowe rozwiązania głównie o dużym zaawansowaniu technologicznym

-przedsiębiorstwa powinny przeznaczać więcej środków na badania i rozwój

-z uwagi na brak kapitały własnego i trudności z uzyskaniem kredytu przez przedsiębiorstwa duża część środków będzie przeznaczona dla instytucji otoczenia biznesu

b) wzrost konkurencyjności polskiej nauki

-konkurencyjność nauki to zdolność do rozwiązywania problemów badawczych na poziomie uznawanym za wysoki przez międzynarodowe środowiska naukowe oraz zdolność do tworzenia rozwiązań, które nadają się do zastosowania w praktyce, a więc w przedsiębiorstwach, edukacji, administracji publicznej

-chodzi o zaangażowanie w projekty badawcze, które będą wdrażana w przedsiębiorstwach naukowców i studentów

-rozwój polskiej nauki ma wesprzeć program Kapitał Ludzki, Innowacyjna Gospodarka, Infrastruktura i Środowisko

-powołano Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, które ma realizować programy badawcze, koordynować działania uczelni i wyposażać je w sprzęt

c) zwiększenie roli nauki w rozwoju gospodarczym

-chodzi o podwyższenie świadomości społeczeństwa o roli nauki, badań, kształcenia, innowacji (Trójkąt Wiedzy) w rozwoju gospodarki

-a także o zwiększenie współpracy między jednostkami badawczymi przedsiębiorstw oraz instytucjami otoczenia biznesu

-projekty dotyczą tu badań przemysłowych, patentów, wzorów zdobniczych, użytkowych

-chodzi o przekonanie producentów do ochrony własnych wzorów przemysłowych

d) zwiększenie udziału innowacyjnych produktów polskiej gospodarki w rynku międzynarodowym

-chodzi o promocję i eksport polskich produktów

-potrzebne jest wsparcie instytucji publicznych w marketingu i promocji Polski jako całości

-wspiera się projekty mające na celu poprawę, rozpowszechnienie marki, wizerunku Polski

-podstawą tej promocji mają być usługi turystyczne

-chodzi o promowanie miejsc atrakcyjnych w Polsce dal turystów z innych państw

-a także o organizację targów międzynarodowych, dofinansowanie udziału w targach dla przedsiębiorstw

-zachęcenie zagranicznych przedsiębiorców do inwestycji w Polsce

e) tworzenie trwałych i lepszych miejsc pracy

-w Polsce jest niekorzystna struktura zatrudnienia wynikająca z dużego zatrudnienia w rolnictwie i branżach schyłkowych

-chodzi o tworzenie miejsce pracy, gdzie będą potrzebni specjaliści, ludzie dobrze wykształceni

-miejsca pracy mają być nowocześniejsze, bezpieczniejsze

f) wzrost wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych w gospodarce

-społeczeństwo informacyjne ma się opierać na 3 płaszczyznach:

a) administracja publiczna

-chodzi o tworzenie e - administracji, która pozwoli na załatwienie większości spraw przez Internet

b) przedsiębiorcy

-chodzi o zachęcenie przedsiębiorstw do inwestowania w e - usługi, by były obecne w Internecie, świadczyły swe usługi przez Internet

c) konsumenci

-chodzi o wdrażanie usług w formie cyfrowej, internetowej (umożliwienie ludziom dostępu do szerokopasmowego Internetu)

-priorytety to:

a) badania i rozwój nowoczesnych technologii

-instytucja pośrednicząca pierwszego stopnia to Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

-cel to zwiększenie znaczenia sektora nauki w gospodarce poprzez realizację prac badawczo rozwojowych w kierunkach uznanych za priorytetowe dla rozwoju społeczno - gospodarczego

-beneficjenci to: jednostki naukowe, przedsiębiorcy, naukowcy, studenci mogą składać wnioski o dofinansowanie projektów badawczych

-chodzi o wzmocnienie sektora badań i rozwoju

-wsparcie wdrażania nowych technologii, ich ochronę (patenty)

-we Wrocławiu ma powstać Europejski Instytut Rozwoju Technologicznego

-minister MNiSW sam również może składać wnioski

b) infrastruktura sfery badań i rozwoju

-instytucja pośrednicząca pierwszego stopnia to MNiSW

-cel to wzrost konkurencyjności polskiej nauki dzięki konsolidacji i modernizacji infrastruktury naukowo - badawczej i informatycznej w najlepszych jednostkach działających w Polsce

-beneficjenci to: uczelnie publiczne i prywatne, jednostki naukowe, jednostki organizacyjne zajmujące się opracowywaniem i wdrażaniem nowych technologii tzw. parki technologiczne

-chodzi o zakup nowoczesnej aparatury naukowo - badawczej, inwestycje w budynki, budowle badawcze, podniesienie umiejętności badaczy i naukowców

c) kapitał dla innowacji

-cel to zwiększenie liczby przedsiębiorstw działających na bazie innowacyjnych rozwiązań oraz zwiększenie dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania przedsięwzięć innowacyjnych

-beneficjenci to: małe, średnie, duże przedsiębiorstwa, instytucje otoczenia biznesu, tzw. inkubatory pomagające w tworzeniu nowych przedsiębiorstw, parki naukowe, technologiczne, organizacje przedsiębiorców np. Business Center Club

-chodzi o wsparcie doradztwa instytucji otoczenia biznesu w stosunku do przedsiębiorstw

-pozyskanie, wdrażanie nowych technologii

-organizowanie seminariów, sympozjów, szkoleń

d) inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia

-instytucja pośrednicząca to Ministerstwo Gospodarki

-cel to podniesienie poziomu innowacyjności przedsiębiorstw poprzez stymulowanie zastosowania nowoczesnych rozwiązań w przedsiębiorstwach

-chodzi o rozbudowę, tworzenie nowych przedsiębiorstw

-wprowadzenie nowych produktów

-technologii związanych z produkcją i organizacją przedsiębiorstwa

-patentów, wzorów użytkowych (zdobniczych)

-produkcję towarów wysokiej jakości, które mają zbyt

-nacisk na tworzenie nowych wzorów użytkowych, szkolenia, doradztwo

e) dyfuzja innowacji

-dyfuzja to przenikanie, rozprzestrzenianie się innowacji

-cel to zapewnienie przedsiębiorcom wysokiej jakości usług i infrastruktury służącej wzmocnieniu oraz wykorzystaniu ich potencjału innowacyjnego, a także wzmocnienie pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw poprzez rozwój powiązań kooperacyjnych

-chodzi o to, by nowe technologie były rozpowszechniane, udostępniane innym przedsiębiorcom, co możliwe jest tylko przy współpracy autorów pomysłów z przedsiębiorcami

-chodzi również o doradztwo, dofinansowanie środków trwałych, infrastruktury,

-beneficjenci to: przedsiębiorcy i grupy przedsiębiorców, specjalistyczne ośrodki, instytucje otoczenia biznesu

f) polska gospodarka na rynku międzynarodowym

-instytucja pośrednicząca pierwszego stopnia to Ministerstwo Gospodarki

-cel to poprawa wizerunku Polski jako atrakcyjnego partnera gospodarczego, miejsca nawiązywania wartościowych kontaktów handlowych, lokowania inwestycji, prowadzenia działalności gospodarczej, rozwoju usług turystycznych

-beneficjenci to: przedsiębiorcy, JST, instytucje publiczne, instytucje otoczenia biznesu o charakterze ponadregionalnym

-chodzi o wzrost kontaktów handlowych, by Polska się rozwijała

-zachęcenie do inwestycji zagranicznych w Polsce

-organizowanie sympozjów, konferencji, targów międzynarodowych

-istotna jest promocja turystyczna Polski i EURO 2012

g) społeczeństwo informacyjne - budowa elektronicznej administracji

-instytucja pośrednicząca pierwszego stopnia to MSWiA

-cel to poprawa warunków prowadzenia działalności gospodarczej poprzez zwiększenie dostępności zasobów informacyjnych w administracji publicznej oraz usług publicznych w formie cyfrowej dla obywateli i przedsiębiorców

-beneficjenci to: jednostki administracji rządowej, jednostki im podległe, instytucje prowadzące ewidencje, rejestry

-chodzi o ułatwienie wydawana licencji, zezwoleń, ułatwienie biurokracji

h) społeczeństwo informacyjne - zwiększenie innowacyjności gospodarki

-instytucja pośrednicząca to MSWiA

-cel to stymulowanie rozwoju gospodarki elektronicznej poprzez wspieranie tworzenia nowych e - usług, innowacyjnych rozwiązań elektronicznego biznesu oraz zmniejszanie technologicznych, ekonomicznych i mentalnych barier wykorzystania e - usług w społeczeństwie

-beneficjenci to: małe i średnie przedsiębiorstwa, JST, organizacje pozarządowe

-chodzi o zwiększenie dostępu do Internetu na wsiach, w małych miejscowościach, rozwój e - biznesu, obecność firm w Internecie

-foresight to jedna z metod badawczych używana w innowacyjności

-pozwala wskazać kierunki pożądanych inwestycji i przedsięwzięć w sferze badań i rozwoju

-tworząc wytyczne priorytetów instytucję będą stosowały tę metodę

-innowacyjność to zdolność i motywacja przedsiębiorstw

-do ustawicznego poszukiwania i wykorzystywania w praktyce

-wyników prac badawczych i rozwojowych, nowych koncepcji i pomysłów oraz wynalazków

-oznacza też proces doskonalenia i rozwoju już posiadanych technologii marketingu, produkcji, dystrybucji

-stymulowanie badań

-wdrażanie nowych patentów, wynalazków

-wspieranie otoczenia biznesu (dialog między biznesem, a edukacją)

-głównymi elementami innowacyjności są badania i rozwój

a) regionalna

-program Rozwój Polski Wschodniej finansuje projekty o mniejszej innowacyjności, np. zakup maszyn, która jest w Polsce od dawana

-coś jest innowacyjne w skali kraju

b) światowa

-program Innowacyjna Gospodarka natomiast finansuje projekty o innowacyjności światowej np. zakup maszyn, których w Polsce nie ma

-coś jest innowacyjne na skalę światową

-dofinansowanie dużych przedsiębiorstw:

-wsparcie najłatwiej uzyskają MiŚ

-dużym przedsiębiorcom trudniej jest uzyskać dofinansowanie, gdyż muszą się wykazać dużą innowacyjnością, ale jest to możliwe

a) Mikroprzedsiębiorstwo

-zatrudnia mniej, niż 10 osób

-roczny obrót nie przekracza 2 mln €, albo bilans roczny nie jest większy, niż 2 mln €

b) Przedsiębiorstwo małe

-zatrudnia mniej, niż 50 osób

-roczny obrót nie przekracza 10 mln €, albo bilans roczny nie jest większy, niż 10 mln €

c) Przedsiębiorstwo średnie

-zatrudnia mniej, niż 250 osób

-roczny obrót nie przekracza 50 mln €, albo bilans roczny nie jest większy, niż 43 mln €

d) Przedsiębiorstwo duże

-przedsiębiorstwo, które nie jest przedsiębiorstwem małym, średnim i mikroprzedsiębiorstwem

26. Program operacyjny pomoc techniczna

-wspiera instytucje uczestniczące w realizacji programów operacyjnych

-musi być przy każdym okresie finansowym, programie operacyjnym

-obsługuje, promuje fundusze operacyjne

-zajmuje się marketingiem, zarządzaniem, wdrażaniem programu operacyjnego

-cel główny

-ma zapewnić sprawną i efektywną realizację Narodowej Strategii Spójności

-cele horyzontalne

a) sprawna realizacja NSRO

-sprawny system zarządzania, wdrażania, monitorowania, oceny i kontroli NSRO

-zapewnienie płynnego przejścia pomiędzy kolejnymi okresami programowania pomocy strukturalnej

-wyposażenie biurowe, komputerowe, informatyczne, telekomunikacyjne

-zapewnienie pomieszczeń dla realizacji NSRO

-środki na badania, analizy, ekspertyzy

-organizowanie posiedzeń komitetów, grup roboczych

-sprawozdania, raporty

-chodzi o zapewnienie zasobów ludzkich, podnoszenie ich kwalifikacji

b) komunikacja i promocja NSRO

-rozpowszechnianie wiedzy o NSRO

-wdrażanie informacji

-współpraca z mediami

-kampanie reklamowe

-konferencje, seminaria, publikacje

-prowadzenie punktów informacyjnych

-rozpowszechnianie materiałów na temat przebiegu NSRO, materiałów promocyjnych

-beneficjenci to:

*instytucja Koordynująca Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia, Regionalne Programy Operacyjne

*Instytucja Zarządzająca Podstawami Wsparcia Wspólnoty.

*Instytucje Zarządzające poszczególnymi Programami Operacyjnymi wdrażanymi centralnie.

*Instytucje Certyfikujące.

*Instytucje Audytowe

*Instytucja Zarządzająca Programem Operacyjnym Pomoc Techniczna to Departament Programów Pomocowych i Pomocy Technicznej w MRR

27. Instytucja audytowa

-jest odpowiedzialna za zapewnienie, że audyty systemu zarządzania i kontroli programu operacyjnego

-oraz kontrole projektów, są przeprowadzane zgodnie z międzynarodowo uznanymi standardami audytu

-potocznie jest to taka kontrola kontroli

-dla wszystkich programów operacyjnych funkcję tę pełni Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej

-dla programów międzynarodowych tworzy się grupy audytorów różnych narodowości

-przedstawia KE, w terminie dziewięciu miesięcy od zatwierdzenia programu operacyjnego, strategię audytu i ich metodologii

-do dnia 31 grudnia każdego roku w latach 2008-2015:

*przedkłada KE roczne sprawozdanie audytowe o brakach wykrytych w systemach zarządzania i kontroli programu;

*wydaje opinie, czy system zarządzania i kontroli funkcjonuje skutecznie

*przedkłada deklaracje prawidłowości wydatków

-po przeprowadzeniu audytu opracowuje sprawozdania z rekomendacjami

28. Instytucja finansująca (płatnicza), zasady przekazywania środków z funduszy unijnych

-funkcję tę pełni MF i to on jest odpowiedzialny za przekazywanie płatności według ustawy o finansach publicznych

-do pomocy ma Departament Instytucji Płatniczej

-przygotowuje i składa wnioski o płatności do KE w celu refundacji dla beneficjentów końcowych

-weryfikuje zestawienia wydatków przekazane przez IŻ

-płatności przekazuje Urzędom Wojewódzkim

-księgowość

-archiwizacja dokumentów

-KE dokonuje płatności w ciągu 2 miesięcy od otrzymania wniosku

29. Instytucja Certyfikująca

-odpowiedzialna za certyfikację płatności wobec KE

-działa niezależnie od instytucji zarządzającej

-w ramach MRR, pewnie w formie Departamentu

-odpowiada za:

-opracowanie i przedłożenie KE poświadczonych deklaracji wydatków i wniosków o płatność

-poświadczenie (na podstawie informacji od instytucji zarządzających oraz przeprowadzonych audytów), że:

*deklaracja wydatków jest dokładna i wynika wiarygodnej dokumentacji;

*zadeklarowane wydatki są zgodne z zasadami wspólnotowymi i krajowymi oraz zostały poniesione w związku z operacjami wybranymi do finansowania zgodnie z kryteriami

*utrzymywanie w formie elektronicznej zapisów księgowych dotyczących wydatków zadeklarowanych Komisji;

*prowadzenie ewidencji kwot podlegających procedurze odzyskiwania i kwot wycofanych po anulowaniu całości lub części wkładu dla operacji.

30. Komitet Monitorujący

-monitorowanie programu operacyjnego służy zapewnieniu sprawnego zarządzania i realizacji tego programu

-ma to na celu wykrycie i zapobiegnięcie błędom

-ma on oceniać i nadzorować program operacyjny

-zatwierdza kryteria wyboru projektów

-bada postępy w osiąganiu celów

-w jego skład wchodzą przedstawiciele rządu, samorządu, partnerzy gospodarczy

-na szczeblu NSRO koordynuje MRR; zarządza, monitoruje, kontroluje, nadzoruje programy operacyjne

-PRM ma powołać Komitet Monitorujący pod przewodnictwem MRR

-dla realizacji polityk horyzontalnych np. Wspólna Polityka Rolna, Rybacka powstanie Komitet Koordynacyjny pod przewodnictwem MRR

-na poziomie regionalnym koordynatorem jest Zarząd Województwa, który wykorzystuje Komitet Monitorujący Regionalny Program Operacyjny

-można powołać podkomitety monitorujące dla poszczególnych celów, priorytetów

-podkomitet taki działa pod przewodnictwem instytucji pośredniczącej

31. Beneficjent

-jest to osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej

-której ustawa przyznaje zdolność prawną

-realizująca projekty finansowe z budżetu państwa

-lub ze źródeł zagranicznych na podstawie decyzji lub umowy o dofinansowanie projektu

32. Instytucja zarządzająca

-instytucja najważniejsza

-instytucja odpowiedzialna za przygotowane i realizację programów operacyjnych

-dla programów sektorowych jest to MRR

-dla programów regionalnych jest to Zarząd Województwa

-ma zapewnić zgodność wyboru projektów z kryteriami programu operacyjnego

-w tym celu musi przyjąć wytyczne, którymi kierują się instytucje niższego rzędu

-ma zapewnić współpracę instytucji pośredniczących oraz kontrolować je

-zapewnia kontrolę programu operacyjnego

-ocenia postępy właściwego jego realizacji

-przygotowuje raporty o nieprawidłowościach

-wybór właściwego projektu odbywa się na podstawie konkursu i umowy lub decyzji

-decyzje dotyczą tzw. kluczowych instytucji, których jest wg polskiej listy 541 np. budowa autostrad, niektórych odcinków dróg, sieci kolejkowych, niektórych lotnisk, portów morskich

-przekazuje część kompetencji Instytucji Pośredniczącej na podstawie porozumienia

33. Instytucje Pośredniczące I i II stopnia

a) Instytucja Pośrednicząca I stopnia

-jest to organ administracji publicznej lub inna jednostka sektora finansów publicznych

-której została powierzona w drodze porozumienia z Instytucją Zarządzająca

-część zadań związanych z realizacją programu operacyjnego

-przekazuje część kompetencji Instytucji Wdrażającej na mocy porozumienia lub umowy

-nie może to być prywatna firma, przedsiębiorstwo, fundacja

-np. Minister Pracy, Edukacji, Szkolnictwa Wyższego w programie operacyjnym Kapitał ludzki

-jeśli w ramach programu sektorowego operacyjnego są cele, które muszą być realizowane na poziomie regionalnym to instytucją tą jest Urząd Marszałkowski

b) Instytucja Pośrednicząca II stopnia (wdrażająca)

-podmiot publiczny lub prywatny

-odpowiedzialny za realizację części lub całości priorytetów programu operacyjnego

-odnoszących się bezpośrednio do beneficjentów

-na podstawie porozumienia lub umowy o dofinansowanie realizacji powierzonych jej zadań

-może, więc być to firma, stowarzyszenie, a nie tylko podmiot publiczny

-np. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Minister Zdrowia, Szef Kancelarii PRM

-na poziomie regionalnym są to Wojewódzkie lub Powiatowe Urzędy Pracy

-wokół instytucji pośredniczących i wdrażających są, także inne instytucje np. Banki, fundusze inwestycyjne, które zapewniają na etapie złożenia projektu pożyczkę dla podmiotów starających się o dofinansowanie

34. Kontrakt wojewódzki

-jest to porozumienie o dofinansowanie programu operacyjnego

-środkami pochodzącymi z budżetu państwa

-państwowych funduszy celowych

-lub źródeł zagranicznych

-zawierane pomiędzy MRR, a Zarządem Województwa

-na warunkach określonych przez RM

35. Regionalny program operacyjny dla województwa lubelskiego

-musi być zgodny z programami sektorowymi, a szczególnie z programem Rozwój Polski Wschodniej

-finansowanie zapewnione jest w budżecie państwa

-w każdym programie regionalnym musi być możliwość aplikowania, jeśli chodzi o:

*infrastrukturę transportową

*ochronę środowiska

*innowacyjność przedsiębiorstw

*turystykę

*kapitał ludzki

-w pewnym okresie finansowania nie było programów regionalnych

-instytucja zarządzająca to Zarząd Województwa, który związany jest z samorządem województwa (sejmik wojewódzki, urząd marszałkowski)

-w każdym Urzędzie Marszałkowskim powstał Departament Strategii i Rozwoju regionalnego

-instytucja pośrednicząca drugiego stopnia to Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości

-cel główny:

-podniesienie konkurencyjności Lubelszczyzny prowadzące do szybszego wzrostu gospodarczego oraz zwiększenia zatrudnienia z uwzględnieniem walorów naturalnych i kulturowych regionu

-cele horyzontalne:

1. Zwiększenie konkurencyjności regionu poprzez wsparcie rozwoju sektorów nowoczesnej gospodarki oraz przez stymulowanie innowacyjności

-chodzi o wsparcie MiŚ

-szkolenie pracowników

-gospodarka ma być oparta na wiedzy

-wsparcie dla szkół wyższych

-współpraca między uczelniami i przedsiębiorstwami

-priorytety:

*przedsiębiorczość i innowacja

*infrastruktura ekonomiczna

*społeczeństwo informacyjne

2. Poprawa warunków inwestowania w województwie

-budowa lotniska w Świdniku oraz infrastruktury wokół niego (drogi, hotele)

-połączenia Lublina z miastami sąsiednimi

-poprawa komunikacji miejskiej i podmiejskiej

-zachęcenie osób biernych zawodowo na wsi do pracy

-zatrzymanie migracji młodych ludzi

-poprawa ochrony środowiska

-przyciągnięcie nowych inwestorów

-priorytety:

*atrakcyjność obszarów miejskich i tereny inwestycyjne

*transport

*środowisko i czysta energia

3. Zwiększenie atrakcyjności Lubelszczyzny jako miejsca do zamieszkania, pracy i wypoczynku

-poprawa dostępu do służby zdrowia

-dostęp do edukacji, kultury

-zaplecze turystyczne

-priorytety:

a) przedsiębiorczość i innowacja

-dotacje dla MiŚ, a także mikroprzedsiębiorstw

-szczególnie dla tych zajmujących się strategicznymi dziedzinami działalności i turystyką

-dotacje dla odnawialnych źródeł energii

-wspomaganie badań naukowych

-zwiększenie potencjały uczelni wyższych

b) infrastruktura ekonomiczna

-pożyczki i poręczenia dla przedsiębiorstw

-wsparcie instytucji otoczenia biznesu

-zakup sprzętu

-tworzenie terenów inwestycyjnych (droga, woda, gaz, energia, stan prawny)

-promocja regionu

-rewitalizacji zdegradowanych obszarów miejskich

c) atrakcyjność obszarów miejskich i tereny inwestycyjne

-tworzenie terenów inwestycyjnych (droga, woda, gaz, energia, stan prawny)

-rewitalizacji zdegradowanych obszarów miejskich

d) społeczeństwo informacyjne

-internet, telefon, wsparcie dla uczelni na zakup sprzętu

e) transport

-powiązanie dróg regionalnych z krajowymi

-poprawa bezpieczeństwa w ruchu

-obwodnice

-poprawa połączeń w miastach

-transport publiczny

-kolej podmiejska

f) środowisko i czysta energia

-oczyszczalnie ścieków

-gospodarka odpadami, ich selektywna zbiórka

-ochrona siedlisk

-odnawialne źródła energii

g) kultura, turystyka i współpraca międzyregionalna

-promocja regionu, programy długofalowej promocji

-dostęp do dóbr kultury

-przystosowanie zabytków do potrzeb turystyki

-sale koncertowe

-ośrodki kultury

-trasy rowerowe

h) infrastruktura społeczna

-infrastruktura szkół wyższych oraz sportowa

-dostępność obiektów sportowych; ich budowa i modernizacja; sprzęt

-poprawa pomocy medycznej; sprzęt, budynki

-baza noclegowa

i) pomoc techniczna

36. Program operacyjny Współpraca terytorialna

-pula funduszy to 8 mld, € z czego Polska otrzyma 557 mln €

-program zastąpił inicjatywę Wspólnotową INTERREG

-INTERREG to była inicjatywa Wspólnotowa, która miała wspierać współpracę przygraniczną, ponadnarodową i międzyregionalną

-miało to umożliwić harmonijny rozwój, UE

-dziś natomiast pojawił się nowy cel Wspólnoty, jakim jest współpraca terytorialna

-program realizuje wyłącznie projekty, w które są zaangażowane, co najmniej 2 państwa

-musi być pomiędzy nimi ścisłe partnerstwo

-jedno z państwa to partner wiodący (zasada państwa wiodącego)

-projekt państw ma wspólny budżet, jedno konto bankowe, powinien być wspierany technicznie ze strony wszystkich państw

-dzieli się na 3 części:

a) współpraca transgraniczna

-chodzi o rozwijanie kontaktów lokalnych i regionalnych np. Polska - Niemcy, Polska - Czechy, Polska - Słowacja, Polska - Litwa, Południowy Bałtyk (Polska, Dania, Szwecja, Litwa, Niemcy)

b) współpraca transnarodowa

-dotyczy integracji UE poprzez wspieranie dostępności zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich, innowacyjności, ochrony środowiska naturalnego

-są dwa priorytety:

*region Morza Bałtyckiego (Polska, Dania, Szwecja, Litwa, Niemcy, Finlandia oraz Norwegia i Rosja jako kraj spoza UE)

*region Europy Środkowej (Polska, Czechy, Słowacja, Słowenia, Niemcy, Węgry, Włochy, Ukraina)

c) współpraca międzyregionalna

-obejmuje całą UE, a nie poszczególne państwa UE

-chodzi o umożliwienie wymiany doświadczeń, wspieranie projektów ich dotyczących, wspieranie innowacyjności, gospodarki opartej na wiedzy, ochrona środowiska

-INTERACT II to programem wsparcia technicznego

-który ma na celu ulepszenie zarządzania i wdrażania programów w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej

-ma zapewnić usługi dla grup docelowych

-mają one na celu zabezpieczanie i zwiększanie wydajności i efektywności programów i projektów Współpracy Terytorialnej

-grupy te to wszelkie instytucje związane ze Współpracą Terytorialną

-składa się z dwóch priorytetów:

a) Rozwój i dostarczanie usług

-stworzenie i prowadzenie bazy wiedzy dla współpracy terytorialnej

-zapewnienie poradników i zestawów materiałów, czyli narzędzi dla realizacji współpracy terytorialnej

- koordynacja sieci, czyli utworzenie i zarządzanie siecią grup docelowych/podmiotów wnoszących wkład w program

-wymiana i transfer, czyli zwiększenie fizycznej wymiany, wzajemnej edukacji i transferu know-how pomiędzy instytucjami, organami i osobami bezpośrednio zaangażowanymi w realizowanie programów i projektów współpracy terytorialne

-rozpowszechnianie i promocja, produktów i usług INTERACT pomiędzy grupami docelowymi oraz osiągnięć programu

-zarządzanie jakością, czyli utworzenie i egzekwowanie zarządzania jakością, zapewniającego spójność, przydatność i wykonalność wszelkiego rodzaju produktów i usług

b) pomoc techniczna

-Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej

-ustanowiony na poziomie wspólnotowym nowy instrument współpracy terytorialnej

-którego celem jest wzmocnienie spójności społeczno-gospodarczej

-poprzez ułatwienie współpracy w wymiarze transgranicznym, transnarodowym i międzyregionalnym --oraz poprzez pokonanie przeszkód utrudniających tego rodzaju współpracę.

-umożliwia tworzenie na terytorium Wspólnoty ugrupowań, posiadających osobowość prawną

-zajmujących się współpracą oraz wyposażonych w możliwość podejmowania działań w celu realizacji programów lub projektów współpracy terytorialnej

-w każdym z państw członkowskich może nabywać lub zbywać mienie ruchome i nieruchome oraz zatrudniać pracowników i występować jako strona w postępowaniu sądowym

-członkowie to:

*państwa członkowskie

*władze regionalne

*władze lokalne

*podmioty prawa publicznego

-Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa

-inicjatywa KE

-celem jest rozwój współpracy pomiędzy UE, a państwami partnerskimi spoza UE poprzez zapewnienie zintegrowanego i zrównoważonego rozwoju regionalnego

-wdrażany za pomocą programów współpracy transgranicznej

-obejmuje takie państwa jak: Algieria, Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Egipt, Gruzja, Izrael, Jordania, Liban, Libia, Mołdawia, Maroko, Autonomia Palestyńska, Syria, Tunezja, Ukraina

-ma na celu:

*promowanie dialogu politycznego i reform

*wzmocnienie instytucji krajowych i innych instytucji odpowiedzialnych za przygotowanie i *efektywne wdrażanie polityk

*promowanie ochrony środowiska i dobrego zarządzania zasobami naturalnymi

*wspieranie polityk promujących rozwój społeczny, równość kobiet i mężczyzn, zatrudnienia i ochrony socjalnej, zmierzających do redukcji ubóstwa

*wspieranie polityk promujących zdrowie, edukację i szkolenia

*promowanie i ochrona praw człowieka jako fundamentalnych wolności i wspieranie procesu demokratyzacji

*bezpieczny systemu zarządzania granicami

*promowanie współpracy w dziedzinach sprawiedliwości, spraw wewnętrznych oraz prewencji i walki z terroryzmem i zorganizowaną przestępczością

*promowanie współpracy pomiędzy Państwami Członkowskimi i krajami partnerskimi

*promowanie dialogu między kulturami i kontaktami people-to-people

37. System wdrażania środków UE przyznanych Polsce na lata 2007 -2013

1. Koordynacja

-na szczeblu NSRO koordynuje MRR; zarządza, monitoruje, kontroluje, nadzoruje programy operacyjne

-PRM ma powołać komitet monitorujący pod przewodnictwem MRR

-dla realizacji polityk horyzontalnych np. Wspólna Polityka Rolna, Rybacka powstanie Komitet Koordynacyjny pod przewodnictwem MRR

-na poziomie regionalnym koordynatorem jest Zarząd Województwa, który wykorzystuje Komitet Monitorujący Regionalny Program Operacyjny

-można powołać podkomitety monitorujące dla poszczególnych celów, priorytetów

-podkomitet taki działa pod przewodnictwem instytucji pośredniczącej

2. Zarządzanie

-instytucja zarządzająca odpowiada za przygotowane i realizację programów operacyjnych

-dla programów sektorowych jest to MRR

-dla programów regionalnych jest to Zarząd Województwa

-ma zapewnić zgodność wyboru projektów z kryteriami programu operacyjnego

-w tym celu musi przyjąć wytyczne, którymi kierują się instytucje niższego rzędu

-ma zapewnić współpracę instytucji pośredniczących oraz kontrolować je

-zapewnia kontrolę programu operacyjnego

-ocenia postępy właściwego jego realizacji

-przygotowuje raporty o nieprawidłowościach

-przekazuje część kompetencji Instytucji Pośredniczącej na podstawie porozumienia

-wybór właściwego projektu odbywa się na podstawie konkursu i umowy lub decyzji

-decyzje dotyczą tzw. kluczowych instytucji, których jest wg polskiej listy 541 np. budowa autostrad, niektórych odcinków dróg, sieci kolejkowych, niektórych lotnisk, portów morskich

3. Wdrażanie

a) Instytucja Pośrednicząca I stopnia

-jest to organ administracji publicznej lub inna jednostka sektora finansów publicznych

-której została powierzona w drodze porozumienia z Instytucją Zarządzająca

-część zadań związanych z realizacją programu operacyjnego

-przekazuje część kompetencji Instytucji Wdrażającej na mocy porozumienia lub umowy

-nie może to być prywatna firma, przedsiębiorstwo, fundacja

-np. Minister Pracy, Edukacji, Szkolnictwa Wyższego w programie operacyjnym Kapitał ludzki

-jeśli w ramach programu sektorowego operacyjnego są cele, które muszą być realizowane na poziomie regionalnym to instytucją tą jest Urząd Marszałkowski

b) Instytucja Pośrednicząca II stopnia (wdrażająca)

-podmiot publiczny lub prywatny

-odpowiedzialny za realizację części lub całości priorytetów programu operacyjnego

-odnoszących się bezpośrednio do beneficjentów

-na podstawie porozumienia lub umowy o dofinansowanie realizacji powierzonych jej zadań

-może, więc być to firma, stowarzyszenie, a nie tylko podmiot publiczny

-np. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Minister Zdrowia, Szef Kancelarii PRM

-na poziomie regionalnym są to Wojewódzkie lub Powiatowe Urzędy Pracy

-wokół instytucji pośredniczących i wdrażających są, także inne instytucje np. Banki, fundusze inwestycyjne, które zapewniają na etapie złożenia projektu pożyczkę dla podmiotów starających się o dofinansowanie

MFGIKSKMIZIPIWB

Np. Infrastruktura i Środowisko: MFGIKSKMMRRMinisterstwo TransportuCentrum Unijnych Projektów TransportowychGDDKiA o autostradę

38. Projekt - identyfikacja celów, opracowanie, poprawne określenie źródła finansowania

-projekt to element merytoryczny, który jest częścią wniosku o dofinansowanie

-jest to przedsięwzięcie realizowane w ramach programu operacyjnego na podstawie umowy o dofinansowanie między beneficjentem, a instytucją zarządzającą

a) punktem wyjścia jest problem, który chcemy rozwiązać lub pomysł, który chcemy zrealizować

b) szukamy w programie operacyjnym odpowiednich priorytetów lub działań

-jeżeli nie znajdujemy nic to oznacza, że nie można zrealizować naszego pomysłu lub rozwiązać problemu i musimy go zmienić, zmodyfikować

-jeżeli coś znajdujemy to oznacza to, że projekt jest kwalifikowalny i może zostać dofinansowany

c) problem, pomysł ma stać się projektem

d) składamy wniosek o dofinansowanie, który zwiera ten projekt

e) następuje konkurs

f) rozstrzygnięcie konkursu

-bierze się pod uwagę kryteria wyboru projektu w ramach danego konkursu

-są to wymogi formalne i merytoryczne przyjęte przez instytucję zarządzającą i pośredniczącą, które zostały przyjęte przed ogłoszeniem konkursu przez Komitet Monitorujący

-instytucja zarządzająca wybiera najlepszy projekt według z góry przyjętych kryteriów

g) podpisanie umowy o dofinansowanie projektu

h) realizacja, wdrażanie projektu

h) złożenie wniosku o zwrot wydatków kwalifikowanych

-nie zwraca się wszystkich poniesionych kosztów, lecz tylko te, które są z góry określone przez program

39. Projekt, a wniosek o dofinansowanie

-projekt to element merytoryczny, który jest częścią wniosku o dofinansowanie

-projekt zawiera w sobie pomysł, problem, który chcemy rozwiązać

-wniosek o dofinansowanie to formularz składany przez ubiegającego się o dofinansowanie w celu uzyskania dofinansowania na realizację projektu

-Elementy wniosku o dofinansowanie

1. Dane wnioskodawcy (imię, nazwisko adres, siedziba, jeśli jest to osoba prawna, wypis z KRS)

2. Tytuł, nazwa projektu

3. Studium wykonalności(biznesplan dla osoby prawnej)

4. Matryca logiczna projektu

5. Załączniki (często wymaga się oceny wpływu na środowisko, jeśli jest to projekt infrastrukturalny lub, gdy ma być realizowany na obszarze NATURA 2000)

6. Pozwolenie na budowę

7. Udokumentowany wkład własny lub promesa (dokument, który zaświadcza, że instytucja otoczenia biznesu sfinansuje nam wkład własny)

8. Analiza ekonomiczna lub finansowa\

-matryca logiczna projektu to synteza projektu

-zawiera sposób dochodzenia do celu głównego i celów szczegółowych projektu

-wskazuje założenia i ryzyka, wskaźniki

-opiera się na liczbach

40. Umowa o dofinansowanie projektu

-jest to tzw. Porozumienie o Realizacji Projektu

-podstawowy dokument określający obowiązki stron

-czyli beneficjenta oraz instytucji wdrażającej

-zawiera numer i tytuł projektu

-nazwę programu operacyjnego na podstawie, którego projekt jest realizowany

-lata realizacji, priorytet i działanie

-warunki ogólne oraz warunki wypłaty

-czas realizacji

-wartość dofinansowania

-wydatki kwalifikowalne

-promocję

-monitoring

-zwrot dofinansowania

-zabezpieczenie wykonania umowy np. hipoteka

-jej celem jest określenie działań, jakie muszą podejmować strony, by realizacja pro­jek­tu przebiegała bez zakłóceń

-podpisywana jest przez osoby reprezentujące beneficjenta i instytucję wdrażającą

np. beneficjent, a Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

41. Zasady dokonywania wyboru projektów (konkursy, a projekty kluczowe) w ramach poszczególnych Programów Operacyjnych

-wybór właściwego projektu odbywa się na podstawie konkursu i umowy lub decyzji

-decyzje dotyczą tzw. kluczowych instytucji, których jest wg polskiej listy 541 np. budowa autostrad, niektórych odcinków dróg, sieci kolejkowych, niektórych lotnisk, portów morskich

-w konkursie bierze się pod uwagę kryteria wyboru projektu w ramach danego konkursu

-są to wymogi formalne i merytoryczne przyjęte przez instytucję zarządzającą i pośredniczącą, które przed ogłoszeniem konkursu przez Komitet Monitorujący

42. Wpływ na środowisko naturalne jako kryterium wyboru projektu

-jeśli projekt dotyczy infrastruktury lub, gdy ma być realizowany na obszarze NATURA 2000 to wymaga oceny wpływu na środowisko

-program NATURA 2000 to jedno z najważniejszych zadań UE związanych z ochroną przyrody

-wiąże się z dyrektywą nr 79/409 o ochronie dzikożyjących ptaków tzw. ptasia

-oraz z dyrektywą nr 92/43 o ochronie siedlisk przyrodniczych oraz dzikożyjącej fauny i flory tzw. siedliskowa

-Polska wskazała 247 obszarów chronionych z przewagą siedliskowych

43. Koszty kwalifikowane projektu

-są to wydatki, które zostały poniesione przy realizacji projektu

-a które zwracane są z funduszy UE po zakończeniu realizacji projektu

-program operacyjny określa, które koszty mogą być zwrócone

-jeśli jest to duży projekt to zwrot może nastąpić po zrealizowaniu danego jego etapu

-zwraca się minimum 20% kosztów, a przeważnie około 50%

-niezbędny jest udokumentowany wkład własny

-jeśli go nie ma to pomagają instytucje otoczenia biznesu (promesa - dokument, który zaświadcza, że instytucja otoczenia biznesu sfinansuje nam wkład własny)

-jeżeli podczas realizacji projektu popełnimy błąd prawny to zwrotu możemy nie otrzymać

a) wydatek musi być poniesiony w ramach realizacji projektu z odpowiedniego funduszu strukturalnego

b) jest niezbędny dla realizacji projektu

c) jest racjonalny

d) rzetelnie udokumentowany i możliwy do zweryfikowania

e) spójny z obowiązującymi przepisami

f) poniesiony w okresie kwalifikowalności wydatków

np. organizując szkolenie komputerowe można się ubiegać o zwrot kosztów wynagrodzenia wykładowcy, doradcy, ich dojazd, wynajęcia Sali, promocji, materiałów dydaktycznych

-wydatki nie są kwalifikowalne, gdy nie są udokumentowane (paragon, faktura) oraz odsetki, koszty sądowe, obsługi prawnej

44. Studium wykonalności projektu

-przygotowywane równolegle z projektem

-jest to wszechstronna analiza projektu (finansowa, ekonomiczna, prawna, techniczna, pod względem możliwości organizacyjnych beneficjenta)

-mówi, czy projekt jest możliwy do zrealizowania i czy odpowiada potrzebom beneficjenta

-jest to plan projektu

-zawiera analizę SWAT (mocne i słabe strony projektu)

-pozwala na określenie rentowności finansowej i ekonomicznej projektu

-mówi, czy jest on uzasadniony do realizacji

45. Możliwość zwrotu przez Beneficjenta przyznanego dofinansowania projektu (instytucja uprawniona do wystąpienia z roszczeniem, droga sądowa, przedawnienie roszczeń)

-stosuje się tutaj przepisy o finansach publicznych

-Beneficjent na wezwanie Instytucji Wdrażającej zwraca w całości środki przekazane na podstawie zawartej z nią umowy

-w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania

-wraz z odsetkami w wysokości określonymi jak dla zaległości podatkowych

-od dnia przekazania Beneficjentowi środków do dnia ich zwrotu

-na rachunek bankowy wskazany przez Instytucję Wdrażającą w wypadku:

*wykorzystania ich niezgodnie z przeznaczaniem

*bez zachowania procedur

*pobrania ich w sposób nienależny, albo w nadmiernej wysokości

*rozwiązania umowy

*niezrealizowania projektu, przerwania jego realizacji, fałszerstw

-jeżeli beneficjent nie dokona zwrotu dofinansowania to IW potrąca środki wraz z odsetkami z kwoty kolejnej refundacji

-jeżeli kwota nieprawidłowego wykorzystania jest wyższa od pozostałej do refundacji, nie można jej potrącić, beneficjent nie dokonał zwrotu to IW może wystąpić na drogę sądową obciążając jej kosztami beneficjenta

-w szczególnych wypadkach IW może odstąpić od żądania zwrotu wypłaconych środków lub odsetek

-IW może udzielić osobie trzeciej pełnomocnictwa do ściągnięcia należności

-jeżeli Beneficjent nie wykonał umowy z powodu siły wyższej to nie musi zwracać przyznanych mu środków, ale nie otrzyma już następnych

-według PC roszczenia o świadczenia okresowe lub związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przedawniają się po 3 latach, a inne oraz te orzeczone wyrokiem sądu po 10 latach

-odpowiedź oparta na ustawie o finansach publicznych Dz.U. 2003 nr 15 poz. 148

http://209.85.129.104/search?q=cache:YpmXlRxMwOAJ:www.olsztyn.uw.gov.pl/dmdocuments/zporr/dokumentacja_zporr/zporr_wzor_umowy_dz3.4_w2.doc+zwrot+dofinansowania+projektu&hl=pl&ct=clnk&cd=1&gl=pl&lr=lang_pl

-czy dobrze nie wiem

46. Ewaluacja programu operacyjnego, projektu

-jest to sprawdzenie dochodzenia do zakładanych wskaźników po realizacji projektu lub programu operacyjnego

-wyróżnia się 3 etapy:

a) ex ante

-wstępna ocena planowanych efektów projektu lub programu operacyjnego przed jego realizacją

b) mied tem

-ocena okresowa w trakcie realizacji projektu lub programu operacyjnego

c) ex post

-ocena końcowa, która wskazuje procentowy stopień realizacji celów i oddziaływania projektu lub programu operacyjnego

-bierze się pod uwagę kryteria ewaluacji, czyli skuteczność, efektywność, odpowiedniość, długotrwałość

-ocena dokonywana jest przez niezależnych ekspertów

5. Fundusze strukturalne, a fundusze unijne

Fundusz Spójności (Kohezji) nie jest funduszem strukturalnym, ale tzw. instrumentem ekonomiczno-politycznym. W odróżnieniu od funduszy strukturalnych:

obejmuje całe państwa a nie regiony (których PNB nie przekracza 90% średniej dla wszystkich krajów członkowskich),

finansuje poszczególne projekty inwestycyjne bez konieczności ujmowania ich w ramy szerszych programów,

współfinansuje tylko duże projekty inwestycyjne (o budżecie nie mniejszym niż 10 mln euro)

Fundusz Spójności wspiera dwa sektory: środowisko i transport

Fundusz Spójności powstał na mocy Traktatu z Maastricht o utworzeniu Unii Europejskiej z 1991 r., który wszedł w życie w 1993 r. Fundusz Spójności został powołany w celu zmniejszania różnic w poziomie gospodarczo-społecznym krajów i regionów Unii Europejskiej. Różnice w poziomie ekonomicznym pojawiły się wraz z przyjmowaniem do Unii kolejnych państw członkowskich, których wyniki gospodarcze odbiegały od państw najbardziej rozwiniętych.

Ze środków finansowych Fundusz Spójności mogą korzystać tylko te państwa członkowskie, w których istnieje szereg problemów wynikających z opóźnienia rozwoju. Zadaniem Funduszu jest ułatwienie integracji tych państw poprzez stworzenie sieci infrastrukturalnych dla ułatwienia rozwoju i nawiązania bezpośrednich więzi z gospodarczym centrum Unii Europejskiej. Działania Funduszu zaplanowano początkowo na lata 1994-1999, Komisja Europejska przedłużyła jednak jego działanie na okres programowania 2000-2006. W Polsce, ze środków Funduszu Spójności bezpośrednie finansowanie uzyskać mogą duże projekty inwestycyjne z dziedziny transportu i ochrony środowiska. Alokacja środków odbywać się będzie na szczeblu krajowym, zgodnie z narodowymi priorytetami dotyczącymi tego rodzaju inwestycji, na podstawie kryteriów obiektywnych: liczby ludności, PNB per capita, powierzchni kraju oraz zidentyfikowanych deficytów infrastruktury w kraju.

46

---