KONIEC ŚWIATA 1999
Katecheza zbudowana w oparciu o: Jacek Salij OP, Poszukiwania w wierze, W drodze, Poznań 1991,s.309.
1
Non omnis moriar...
WSTĘP
Nie ma życia idealnego, bez żadnych problemów. Od narodzin po śmierć człowiek zmaga się z wyzwaniami losu. Poważnym zadaniem wydaje się w tej sytuacji umiejętność twórczego przeżywania kryzysów, upadków i niepowodzeń życiowych. Wiele z nich to trudności przejściowe. Są również momenty dramatycznych załamań. Można powiedzieć wtedy bez cienia przesady: “koniec świata”!
AKTYWIZACJA
Praca w grupach. Prowadzący przygotowuje kartki z bloczku w dwóch kolorach. Pierwsze polecenie jest następujące: na kartkach jednego koloru uczniowie wypisują pokusy, jakie stają przed ludźmi, którym dotychczasowe życie się rozsypało z różnych względów. Można wypisać dowolną ilość pokus i zagrożeń. W celu prezentacji przedstawiciele grup mogą odczytać na forum dwie - trzy pokusy. Kartki z pokusami przekazuje się następnej grupie, np. zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Grupa, która otrzymuje kartki z pokusami, nakleja je na kartkę formatu A3, lub odpowiednio większą.
Kolejnym zadaniem jest wypisanie na karteczkach innego koloru “odtrutek” na te pokusy i niebezpieczeństwa. Mają to być rady, wskazówki dla człowieka przeżywającego kryzys, aby wesprzeć go w trudnej chwili lub umocnić po przeżyciu jakiegoś dramatycznego momentu życia.
PUENTA
Nazwaliście dramatyczne momenty ludzkiego życia, pokusy, jakie wtedy się pojawiają, i podaliście próby im zaradzenia.
Problemem ostatnich czasów jest jeszcze inny “koniec świata” - wydarzenie kosmiczne, ogólnoświatowe, którego nadejście prorokowano w wakacje 1999. Jedni poważnie traktowali to wydarzenie, inni zupełnie się nim nie przejmowali. Padały nazwy przepowiedni, proroctw, osobowości, pism...
Jednak mówienie o końcu świata jest odwracaniem ludzkiej uwagi od tego, co najistotniejsze. Tym, co najważniejsze jest troska o umocnienie więzi z Bogiem, umocnienie wiary, nadziei i miłości, by przetrwały każdy nadchodzący kryzys - wielki lub mały “koniec świata”. Jest nim budowanie na skale - czyli na Bogu.
Kryzysy burzą świat człowieka. Zazwyczaj można się z nich podnieść i odbudować go na nowo. Niestety, zdarza się, że po raz kolejny człowiek robi to już bez Boga, na którym - jak twierdzi - się zawiódł. Budowanie na skale to ocalenie przed posądzaniem Boga o złośliwość, to umiejętność przygotowania to twórczego przeżycia kryzysu.
Twój świat może się skończyć dzisiaj lub jutro. Nie musi łączyć się z twoją śmiercią. Może nim być odejście kogoś bliskiego, zawód ze strony zaufanego człowieka, nagły atak choroby, niepomyślna ocena w szkole lub jakaś inna dramatyczna sytuacja. Co zostanie wtedy z twojego świata?
Na kartkach są napisane pokusy i próby ich uniknięcia... Trzeba je zapamiętać i wypróbować, aby w chwili trudnej służyły wsparciem.
Najważniejszym z nich dla człowieka wierzącego będzie oczywiście budowanie życia na Bogu i Ewangelii.
Mt 7,24nn
Każdego więc, kto tych słów moich słucha i wypełnia je, można porównać z człowiekiem roztropnym, który dom swój zbudował na skale. Spadł deszcz, wezbrały potoki, zerwały się wichry i uderzyły w ten dom. On jednak nie runął, bo na skale był utwierdzony. Każdego zaś, kto tych słów moich słucha, a nie wypełnia ich, można porównać z człowiekiem nierozsądnym, który dom swój zbudował na piasku. Spadł deszcz, wezbrały potoki, zerwały się wichry i rzuciły się na ten dom. I runął, a upadek jego był wielki . Gdy Jezus dokończył tych mów, tłumy zdumiewały się Jego nauką. Uczył ich bowiem jak ten, który ma władzę, a nie jak ich uczeni w Piśmie.
2
Człowiek przychodzi na świat
WSTĘP
Mimo oczekiwań końca świata, bardzo popularnych ostatnio, nie widać większego poruszenia. Ludzie chodzą do pracy, uczniowie do szkoły, ludzie do kościoła. Pisarze wymyślają książki, zapracowani ludzie planują wakacje, maturzyści - przyszłe studia, zakochani snują wspólne plany. Jak zawsze dzieci przychodzą na świat, a potencjalni rodzice tak urodziny wielu z nich zaplanowali, aby przypadły na 1 stycznia.
AKTYWIZACJA
Wyobraźmy sobie, że naszym znajomym urodziło się dziecko właśnie dokładnie 1 stycznia 2000 roku. Pójdziemy je zobaczyć, spotkać się z rodzicami, złożymy życzenia. Życzenia wypiszemy na pięknej laurce. Mają być i poważne i radosne. Czego będziemy życzyć maluchowi?
Uczniowie podzieleni na grupy wypisują życzenia na ozdobnym papierze. Przedstawiciele grup po kilku minutach prezentują życzenia na forum.
PUENTA
Szczęście, zdrowie, pomyślność, długie życie, miłość, przyjaciele, sukcesy, pieniądze... Przynajmniej część z tych życzeń możemy sobie złożyć również my, ludzie dorośli z okazji różnych innych wydarzeń: nowego roku, urodzin, ślubu itp.
Możemy je sobie również złożyć z okazji KOŃCA ŚWIATA. Chrześcijanie wierzą bowiem w taki koniec świata, który podobny jest narodzinom dziecka: nie jest ono bynajmniej katastrofą, lecz wejściem w zupełnie inne, nowe życie.
Mówi o tym św. Piotr Apostoł (2 P 3,10-13):
3,10 Jak złodziej zaś przyjdzie dzień Pański, w którym niebo ze świstem przeminie, gwiazdy się w ogniu rozsypią, a ziemia i dzieła na niej zostaną znalezione.
3,11 Skoro to wszystko w ten sposób ulegnie zagładzie, to jakimi winniście być wy w świętym postępowaniu i pobożności,
3,12 gdy oczekujecie i staracie się przyśpieszyć przyjście dnia Bożego, który sprawi, że niebo zapalone pójdzie na zagładę, a gwiazdy w ogniu się rozsypią.
3,13 Oczekujemy jednak, według obietnicy, nowego nieba i nowej ziemi, w których będzie mieszkała sprawiedliwość.
Nie ma zatem to nic wspólnego z katastrofizmem, który sądzi, że ludzkie dzieje zmierzają do coraz głębszego upadku i do nieuniknionej katastrofy kosmicznej. Według katastrofistów, zło coraz wyżej podnosi głowę, dobro jest coraz słabsze i zostałoby zupełnie zwyciężone, ale na szczęście Chrystus wkroczy w końcu w tę przygnębiającą sytuację i położy kres powszechnemu panoszeniu się zła.
3
Co chciałbyś zobaczyć? Na co czekasz?
WSTĘP
Koniec świata związany z dopełnieniem czasów i powtórnym przyjściem Chrystusa na ziemię, umożliwi nam dostrzeżenie wszystkiego takim, jakim jest naprawdę. Pozwoli na rozwiązanie wielu zagadek, odpowiedzenie na pytania, znalezienie sensu i znaczenia wszystkiego, co jest na świecie.
AKTYWIZACJA
Czy są jakieś sprawy, których wyjaśnienia oczekujesz? Czego chciałbyś się w momencie końca świata dowiedzieć o świecie i Bogu?
Uczniowie pracują indywidualnie, otrzymują 3 kartki z bloczku, na których wypisują sprawy, co do których chcieliby otrzymać wiadomości. Metoda prezentacji - słoneczko.
PUENTA
Pan przyjdzie powtórnie. Okaże nam swoją chwałę, odsłoni rzeczy zakryte. O odsłanianiu tego, co zakryte mówi termin biblijny apokalypsis.
2 Tes 1,6-9:
Bo przecież jest rzeczą słuszną u Boga odpłacić uciskiem tym, którzy was uciskają, a wam, uciśnionym, dać ulgę wraz z nami, gdy z nieba objawi się Pan Jezus z aniołami swojej potęgi w płomienistym ogniu, wymierzając karę tym, którzy Boga nie uznają i nie są posłuszni Ewangelii Pana naszego Jezusa. Jako karę poniosą oni wieczną zagładę [z dala] od oblicza Pańskiego i od potężnego majestatu Jego
1 P 4,12-13:
Umiłowani! Temu żarowi, który w pośrodku was trwa dla waszego doświadczenia, nie dziwcie się, jakby was spotkało coś niezwykłego, ale cieszcie się, im bardziej jesteście uczestnikami cierpień Chrystusowych, abyście się cieszyli i radowali przy objawieniu się Jego chwały.
Poza tym Biblia mówi o powtórnym przyjściu posługując się dwoma innymi terminami:
parousia
1 Kor 15,21-26:
Ponieważ bowiem przez człowieka [przyszła] śmierć, przez człowieka też [dokona się] zmartwychwstanie. I jak w Adamie wszyscy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy będą ożywieni, lecz każdy według własnej kolejności. Chrystus jako pierwszy, potem ci, co należą do Chrystusa, w czasie Jego przyjścia. Wreszcie nastąpi koniec, gdy przekaże królowanie Bogu i Ojcu i gdy pokona wszelką Zwierzchność, Władzę i Moc. Trzeba bowiem, ażeby królował, aż położy wszystkich nieprzyjaciół pod swoje stopy. Jako ostatni wróg, zostanie pokonana śmierć.
2 P 1,16:
Nie za wymyślonymi bowiem mitami postępowaliśmy wtedy, gdy daliśmy wam poznać moc i przyjście Pana naszego Jezusa Chrystusa, ale /nauczaliśmy/ jako naoczni świadkowie Jego wielkości.
Epiphaneia
2 Tes 2,7-10
Albowiem już działa tajemnica bezbożności. Niech tylko ten, co teraz powstrzymuje, ustąpi miejsca, wówczas ukaże się Niegodziwiec, którego Pan Jezus zgładzi tchnieniem swoich ust i wniwecz obróci [samym] objawieniem swego przyjścia. Pojawieniu się jego towarzyszyć będzie działanie szatana, z całą mocą, wśród znaków i fałszywych cudów, [działanie] z wszelkim zwodzeniem ku nieprawości tych, którzy giną, ponieważ nie przyjęli miłości prawdy, aby dostąpić zbawienia.
Trzeba również zaznaczyć, że sam termin synteleia tou ainos zawiera w sobie sugestię, że nie chodzi tu o kres, ale o koniec pozytywny w sensie uwieńczenia, wypełnienia się.
Wzmianki budzące grozę w opisach końca świata dotyczą:
zła, które ujawni wówczas cały swój bezsens i utraci wszelkie możliwości zadawania szkody,
wszystkiego, co niedoskonałe, bo ustąpi ono temu, co będzie już doskonałe bez reszty.
4
Przyjście Pana w Komunii
WSTĘP
Człowiek, który przystępuje do Komunii czeka na to spotkanie z niecierpliwością i jednocześnie niepokojem, z uniesieniem i pokorą. Chce być mieszkaniem dla Boga, kruchym i nędznym, ale z drugiej strony niesłychanie szlachetnym i ukochanym.
AKTYWIZACJA
Wspaniale napisał o godności człowieka, jego ciała św. Paweł w jednym ze swoich listów. Niestety, na katechezę przyniosłem jego okrojoną wersję, którą trzeba uzupełnić.
Prowadzący rozdaje teksty z pustymi miejscami, praca w grupach, uczniowie wpisują swoje propozycje w puste miejsca.
2 Kor 6-10
4,6 Albowiem Bóg, Ten, który rozkazał ciemnościom, by zajaśniały światłem, zabłysnął w naszych sercach, by olśnić nas jasnością poznania chwały Bożej na obliczu Chrystusa.
4,7 Przechowujemy zaś ten skarb w naczyniach glinianych, aby z Boga była owa przeogromna moc, a nie z nas.
4,8 Zewsząd znosimy cierpienia, lecz nie poddajemy się zwątpieniu; żyjemy w niedostatku, lecz nie rozpaczamy;
4,9 znosimy prześladowania, lecz nie czujemy się osamotnieni, obalają nas na ziemię, lecz nie giniemy.
4,10 Nosimy nieustannie w ciele naszym konanie Jezusa, aby życie Jezusa objawiło się w naszym ciele.
PUENTA
Nie wiemy, kiedy Pan przyjdzie. Wiemy tylko tyle, że niedługo i że powinniśmy być nieustannie na jego przyjście przygotowani. Wiemy również, że tęsknota za jego przyjściem jest czymś chwalebnym. Byleby była to tęsknota rzetelna, wyrażająca się całą naszą duchową postawą.
2 P. 3,11-12a:
3,11 Skoro to wszystko w ten sposób ulegnie zagładzie, to jakimi winniście być wy w świętym postępowaniu i pobożności,
3,12 gdy oczekujecie i staracie się przyśpieszyć przyjście dnia Bożego,
*
7