Realizm i fikcja w Potopie, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm


Realizm i fikcja w "Potopie".

0x01 graphic

Historia w"Potopie" to przede wszystkim umieszczenie akcji w latach 1655 - 1656, a więc okresie najazdu Szwedów na Polskę. Centralnym wydarzeniem jest w powieści obrona Jasnej Góry, choć wydarzeń potwierdzonych historycznie jest znacznie więcej, by wymienić choćby takie, jak: upadek pospolitego ruszenia wielkopolskiego pod Ujściem, zdradę Radziwiłła, ucieczkę króla na Śląsk czy wojnę podjazdową Czarneckiego, itp. Rzecz jasna, tych wydarzeń jest znacznie więcej, ale wszystkie one są albo potwierdzone w dokumentach i kronikach, albo - jeśli są to małe epizody - mają wszelkie pozory prawdopodobieństwa.

Występuje tu także wiele postaci historycznych, takich jak król Jan Kazimierz, Janusz i Bogusław Radziwiłłowie, Karol Gustaw, król szwedzki, Stefan Czarniecki, ksiądz Kordecki, przeor Jasnej Góry czy magnaci, tacy jak Sapieha i Lubomirski.

Wśród innych postaci większość jest fikcyjna, choć dodać należy, że większość z nich ma swe historyczne prototypy. I tak np. Kmicic, który w rzeczywistości miał imię Samuela, nie Andrzeja, był chorążym orszańskim, żołnierzem dobrym, lecz niezdyscyplinowanym i niesubordynowanym. Za swoje "wyczyny" skazany został nawet na banicję, lecz karę tą zdjęto za udział w walce ze Szwedami. Był także Samuel Kmicic uczestnikiem konfederacji przeciwko stronnikowi Szwedów - Januszowi Radziwiłłowi. Inny bohater - Wołodyjowski - istotnie ożenił się z Jeziorkowską, lecz nie z Basią, a Krystyną (która nie była wcale młodocianym hajduczkiem, lecz leciwą, trzykrotną wdową).

Trudno jednoznacznie zinterpretować stosunek Sienkiewicza do historii. Z jednej bowiem strony umieścił akcję w czasach odległych - XVII wieku - i nadał jej pozory prawdopodobieństwa poprzez ścisłe oparcie się na wydarzeniach potwierdzonych w dokumentach i kronikach, z drugiej jednak strony często milczy na temat przyczyn pewnych wypadków. Większość epizodów także nigdy nie znalazła potwierdzenia w faktach; coż, były to wydarzenia zbyt błahe, by godne były uwagi. Wiele postaci, mimo faktycznie istniejących w przeszłości nazwisk, znacznie różni się od swych pierwowzorów. Pamiętać należy jednak, iż Sienkiewicz dzieło swe podporządkował jednemu celowi - "pokrzepieniu serc", stąd też biorą się różne przemilczenia, idealizacje, czyny heroiczne, lecz praktycznie niemożliwe. "Potop"bowiem nie jest ścisłą kroniką historyczną, lecz powieścią, a ta prawdy trzymać się ściśle nie musi.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wizja historii w Potopie, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Kontynuacja epickich tradycji epopei w Nad Niemnem i Potopie, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Pojęcie realizmu. Filozoficzne i historyczne źródła realizmu w literaturze XIX wieku, DLA MATURZYSTÓ
Hasła i tendencje epoki w publicystyce i nowelistyce pozytywizmu, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Pozytywizm - charakterystyka epoki, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Nowela gatunkiem typowym dla literatury pozytywistycznej, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Dziecko jako przedmiot i podmiot w nowelistyce pozytywistycznej, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Program polskich pozytywistów, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Motyw powstania styczniowego w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Spór pomiędzy romantykami a pozytywistami, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Portret Justyny Orzelskiej na tle innych postaci kobiecych w literaturze, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywiz
Problem fanatyzmu i nietolerancji w utworze Marii Konopnickiej Mendel Gdański, DLA MATURZYSTÓW, Pozy
Przegląd warstw społecznych w Lalce, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Różne wizje powstania styczniowego w literaturze, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Ojciec Goriot Balzaca, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Stary subiekt jako narrator - znaczenie pamiętnika Rzeckiego, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Obraz społeczeństwa w Lalce, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
Obraz społeczeństwa polskiego w Nad Niemnem i w Lalce - ocena warstw społecznych, DLA MATURZYSTÓW, P
Nad Niemnem - omówienie, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm

więcej podobnych podstron