LUDZIE - ZASOBY ograniczone - POTRZEBY nieograniczone

Co to znaczy GOSPODAROWAĆ?

GOSPODAROWANIE to dokonywanie WYBORÓW EKONOMICZNYCH

ZASADA RACJONALNEGO GOSPODAROWANIA to:

Max. EFEKTÓW z określonych zasobów

Min. ZASOBÓW przy określonych efektach

ZASOBY:

• LUDZKIE (ludzie wraz z ich umiejętnościami i doświadczeniem)

• NATURALNE (ziemia, surowce mineralne i roślinne, woda itp.)

• KAPITAŁOWE (kapitał rzeczowy i finansowy: środki pracy, przedmioty pracy oraz środki pieniężne w różnych postaciach)

ZASOBY użyte do produkcji= CZYNNIKI PRODUKCJI

TECHNOLOGIA PRODUKCJI wyznacza ilość i rodzaj zasobów konieczny do wyprodukowania danego produktu; wyznacza również proporcje, w jakich zasoby te powinny być ze sobą połączone

OGRANICZONOŚĆ zasobów i technologii => PROBLEM RZADKOŚCI

RZADKOŚĆ jest wynikiem zależności między zapotrzebowaniem na dobra a ograniczonymi zdolnościami ich wytworzenia.

Zapotrzebowanie na dobra > możliwości wyprodukowania

WYBÓR to KORZYŚĆ i KOSZT utraconych korzyści

KOSZT ALTERNATYWNY = koszt utraconych korzyści.

Koszt alternatywny danego dobra to ilość innego dobra, z której trzeba zrezygnować, aby możliwe stało się wytworzenie dodatkowej jednostki tego pierwszego. Kosztem alternatywnym Twojej edukacji jest to, czego nie zarobisz wtedy, gdy się uczysz.

RYNEK - miejsce zorganizowane w sensie instytucjonalnym, gdzie dokonują się akty kupna i sprzedaży czynników produkcji i wytworzonych dóbr.

ELEMENTAMI RYNKU są:

- POPYT

- PODAŻ

- CENA

Na rynku kształtuje się CENA - zmiany cen relatywnych produktów i usług stanowią informację na podstawie, której podmioty gospodarcze podejmują decyzje o alokacji zasobów

POPYT - ilość dóbr, jakie podmioty gospodarcze są w stanie nabyć przy danej cenie

PODAŻ - ilość dóbr oferowanych na rynku przy danej cenie

PRAWO POPYTU

Wzrost CENY produktu ceteris paribus powoduje spadek POPYTU.

Spadek CENY produktu c.p. powoduje wzrost popytu

UWAGA!!!

• zmiana CENY powoduje zmianę POPYTU wzdłuż danej krzywej popytu

• krzywa popytu przesuwa się tylko na skutek działania czynników pozacenowych

CZYNNIKI POZACENOWE wpływające na popyt:

1. DOCHODY

2. GUSTY i PREFERENCJE

3. CENY DÓBR SUBSTYTUCYJNYCH i KOMPLEMENTARNYCH

4. PRZEWIDYWANIA CEN RELATYWNYCH

PRAWO PODAŻY:

↑ P c.p. ↑ Q

↓ P c.p ↓ Q

UWAGA!!!

• zmiana CENY powoduje zmianę PODAŻY wzdłuż danej krzywej podaży

• krzywa PODAŻY przesuwa się tylko na skutek działania czynników pozacenowych

CZYNNIKI POZACENOWE wpływające na podaż:

1. CENY CZYNNIKÓW PRODUKCJI

2. TECHNOLOGIA

3. PODATKI I SUBSYDIA

4. PRZEWIDYWANIA CEN RELATYWNYCH

Jak działa rynek?

RYNEK wyznacza przy danej cenie, jakie ilości czynników produkcji i dóbr mogą być oferowane oraz sprzedane i zakupione.

POPYT, PODAŻ, CENA RÓWNOWAGI

PODAŻ

S

P

Q

POPYT

D

---