1.OLIGOFRENOPEDAGOGIKA-zajmuje się edukacją osób upośledzonych umysłowo

2.SURDOPEDAGOGIKA-zajmuje się edukacją osób głuchych niedosłyszących

3.TYFLOPEDAGOGIKA- niewidomi i niedowidzący

4.PEDAGOGIKA REWALIDACYJNA- chorych i niepełnosprawnych

5.PEDAGOGIKA RESOCJALIZACYJNA- niedostosowanych społecznie

6.PLAN JENAJSKI o szkoła Petera Petersona

7.Wymień 3 polskich przedstawicieli pedagogiki kultury: Bogdan Nauroczyński, Sergiusz Hessen, Bogdan Suchodolski

8.Wymień imiona i nazwiska 4 antypedagogików: Alice Miller, Wolfgang Hinte, Jon Holt, Richard Farson

9.Podaj 4 cechy pedagogiki jako nauki: praktyczność, empiryczność, osadzenie w teorii i tworzenie nowych, innowacyjnośc

10.Wymień imiona i nazwiska przedstawicieli ped. antyautorytarnej i nurty: Edukacyjny- Thomas Gordon, Aleksander Nill, Janusz Korczak, Beniamin Spacz; Polityczny- Theodor Adorno

11.Podaj tytuł eseju z 19666 Theodora Adorno- „Wychowanie po Oświęcimiu”

12.Wymień 5 nauk współpracujących współpracujących pedagogiką: psychologia, socjologia, biologia, filozofia, teologia

13.Autorem artykułu „Antypsychiatria a antypedagogika” był: Henryk Kupffer (po raz pierwszy termin antypedagika)

14.Wymień główne techniki Celestyna Freinet'a: drukarnia szkolna, fiszki autokreatywne, korespondencja miedzy szkolna, gazetka szkolna, technika swobodnego teksty, doświadczenia poszukujące, swobodna ekspresja muzyczna, plastyczna, teatralna, księga życia grupy

15.Wymień 3 tytuły znanych ci współczesnych czasopism pedagogicznych: „Nauczyciel i szkoła”, „Edukacja”,”Edukacja i dialog”

16.Za twórcę pedagogiki naukowej uważa się: Jana Fryderyka Herberta

17.Autorem „Wychowanie bez porażek jest”- Thomas Gordon

18.Wymień 3 zadania pedagogiki kultury: kształcenie osobowości przez dobra kultury; kształtowanie człowieka o wysoko rozwiniętej kulturze i poczuciu wartości świata,; badanie zjawisk i nurtów kultury-rozpoznawanie ich ocenianie i wyciąganie wniosków do wychowania; przygotowanie wychowawców by mogli wychowywać młodzież do mądrego korzystania z kultury by mogli również tworzyć kulturę opartą na wartościach wyższych

19.Pedagogika jest nauka gdyż posiada: Przedmiot badań, metody badań, teorie opisujące i wyjaśniające, własny system pojęciowy

20.Wyjaśnij pojęcie aksjologia-nauka o wartościach, aksjo-godny; logos-nauka

21.Podaj tytuły 2 dzieł: Bogdana Nawroczyńskiego -„Życie duchowe”, „Uczeń i klasa”; Sergiusza Hessa: „Podstawowy pedagogik”, „Filozofia, kultura, wychowanie”; Bogdana Suchodolskiego: „Uspołecznienie kultury”, „Trzy pedagogiki”

22.Wymień nazwiska 3 niemieckiej filozofów kultury: Edward Spranger, Teodor Litt, Herman Nohl, Wilhelm Flintner

PYTANIA OPISOWE

23. Pedagogika to nauka o wychowaniu, której przedmiotem jest działalność wychowawcza mająca na celu wyposażenie całego społeczeństwa, a przede wszystkim młodego pokolenia w wiedzę, sprawności ogólne i zawodowe, zainteresowania, system wartości, postawy i przekonania oraz przysposobienie do oddziaływania na własny rozwój. Pedagogiki należy do grupy społecznej i humanistycznej.

24.Podział pedagogiki na subdyscypliny z uwzględnieniem 7 kryteriów klasyfikacji Stanisława Kawuli:

1.Cele działalności edukacyjnej: przebieg procesów nauczania i uczenia się-dydaktyka, kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji i moralnych- teorii wychowania (np. estetyczne)

2.Metodologia:pedagogika ogólna z metodologią, historia wychowania, ped. społeczna

3.Rozwojowe:przedszkolna, okresu wczesnoszkolnego, wczesnoszkolnego. dzieci i młodzieży, dorosłych, gerapedagogika

4.Dewiacja i defekty rozwojowe człowieka: oligofrenopedagogika, sudropedagogika, tyflopedagogika, ped rewalidacyjna, resocjalizacyjna

5.Instytucjonalna; przedszkolna, szkolna, szkoły wyższe

6.Problemowe: pedeutologia, porównywawcza

7.Dziedziny działalności ludzkiej: pracy socjalnej, opiekuńcza, wychowania, terapeutyczna, wolnego czasu

25.Wyjaśnij pojęcia:

Edukacja-ogół działań służących rozwijaniu, formowaniu się zdolności życiowych człowieka

Aksjologia- nauka o wartościach

Wychowania-świadome i celowe działanie pedagogiczne zmierzające do osiągnięcia względnie stałych skutków

Kształcenie-system działań zmierzających do tego aby jednostce uczącej umożliwić poznanie świata, przygotować do zmienienia świata i przygotować do ukształtowania własnej osobowości

Uczenie się-proces nabywanie względnie stałych zmian w szeroko rozumianym zachowaniu

Nauczanie-proces kierowania uczeniem się uczniów uczniów toku ……………. Pracy nauczyciela z uczniami

Samowychowanie- samodzielna praca nad ukształtowaniem własnego poglądu na świat, własnych postaw, cech charakteru, własnej osobowości stosowanie do własnych wzorców i ideałów

Kształcenie ustawiczne-proces ciągłego doskonalenia kwalifikacji zawodowych i ogólnych

Ideał wychowawczy-najwyższy cel wychowania, któremu powinny być podporządkowane wszelkie inne cele treści i metody pracy wychowawczej. 2zn ogół celów i innych norm regulujących działalność wychowawczą. 3zn określony wzór osobowy, którego cechy uważa się za doskonałe, a więc godne naśladowania

Socjalizacja- to proces (oraz rezultat tego procesu) nabywania przez jednostkę systemu wartości, norm, oraz wzorów zachowań obowiązujących w danej zbiorowości. Trwa przez całe życie człowieka lecz w największym nasileniu występuje, gdy dziecko rozpoczyna życie w społeczeństwie

Kształcenie równoległe-jest działalnością dydaktyczno-wychowawczą prowadzoną przez instytucję kulturalne, oświatowe, środki masowego przekazu, organizacje i stowarzyszenia, skierowana na dzieci i młodzież. Stwarzającą warunki rozwoje zainteresowań, zdolności, poszerzania wiedzy, doskonalenia sprawności nabytych w szkole oraz godziwego spędzania czasu wolnego.

26. Główne założenia pedagogiki:

1)Gromadzenie wiedzy o rzeczywistości wychowawczej 2)Rzetelny opis wyników tej obserwacji oraz stwierdzenie jak przebiegają procesy wychowawcze 3)Uogólnienie zebranych wyników obserwacji, wykrywanie związków i zależności między zjawiskami wychowawczymi 4)Ustalenie celów i zasad wychowania, wytyczanie metod realizacji tych celów

27. Omów związek pedagogiki z psychologią -POSZUKAĆ

28.Pedagogika kultury:

Określana jest jako tak ze jako ped. ludzkiej duchowości, ped humanistyczna, ped. osobowości.

Jest to wielki nurt myśli pedagogicznej powstały na początku XX w. W Niemczech. Ukształtował się pod wpływem idei Wilhelma Diltheya, Wilhelma Windelbanda, Henricha Rickert, oraz pośrednio przez Georgia Hegela, Wilhelma Humballta.

Głowni przedstawiciele: Edward Spranger, Teodor Litt, Herman Nohl, Wilhelm Flitner. W Polsce złoty okres przypada na 20-lecie międzywojenne przedstawiciele: Bogdan Nawroczyński, Sergiusz Hessen, Bogdan Suchodolski.

Przedmiotem ped kult. Jest proces kształcenia oparty na spotkaniu jednostki ludzkiej z dobrami kultury, co prowadzi do wzbogacenia sił duchowych człowieka oraz tworzenie nowych wartości. Ped kult. Kształtuje człowieka w 3 wymiarach:1)rozumienie dziedzictwa kulturowego 2)umiejętności wykorzystania go w życiu 3)tworzenie kultury dla przyszłych pokoleń.

Kształcenie- to przygotowanie ludzi do aktywnego twórczego udziału w życiu kulturalnym i wprowadzenie w świat ponad indywidualnych wartości przyswajanie tych wartości kształtowanie idei kultury i rozwijanie sił duchowych-poznanie świata, kultury i przeżywanie zawartych w nim wartości

29.Pedagogika anty autorytarna jest nurtem który nawiązuje najściślej do pajdocentryzmu i nowego wychowania podkreśla rolę swobody i indywidualność, nie tylko w odniesieniu do rozwoju dziecka, ale także w odniesieniu do wychowawców. Jest prądem ukształtowanym w opozycji do wszelkiego rodzaju odmian autorytaryzmu i totalitaryzmu na świecie. Przedstawiciele: Teodor Adorno, Aleksander Neill, Thomas Gordon,.

Rozwijał się w 2 nurtach:

Nurt polityczny- Theodor Adorno w 1966 opublikował swój słynny esej „Wychowania po Oświęcimiu”- było to ostrzeżenie przed możliwością powtórzenia się Oświęcimia, a z drugiej strony był to apel o poszukiwanie nowych dróg edukacyjnych, nowych idei eduk., i nowej etyki.

Nurt edukacyjny- T.Gordon, A.Neill a w PL- J.Korczak i Beniamin Spock- w 1024 r. A. Neill zakłada swoją szkołę z internatem „Sumer hill”. Potem wydaje książkę „Dziecko trudne” i z uzyskanych dochodów z jej sprzedaży kupuje posiadłość w Leiston gdzie przenosi swoją szkołę. Główne hasło szkoły t:m „Wychowanie ludzi wolnych i szczęśliwych”; „Szkoła powinna przystosować się do uczniów nie odwrotnie” t. Gordon „Wychowanie bez porażek”.

30.Antypedagogika:stosunkowo nowy nurt myśli i praktyki, nurt edukacyjny, ruch kontestencyjny (buntowniczy), przeciwstawia się pedagogice i wychowaniu (przeciwstawia się wszystkiemu co teoria i praktyka oddziaływań wychowawczych narzucała dzieciną i młodzieży). Hasło „Jeśli mnie kochasz to mnie nie wychowuj”

Powstał w 1970 w USA a w 1974 w Niemczech ukazał się artykuł Heinricha Kupffera „Antypedagogika a anty pediatria” w którym pierwszy raz pojawia się termin antypedagogika.

Krytykuje:

-tradycyjny system edukacyjno wychowawczy

- narzucanie dzieciom i młodzieży normy, wartości, cele, a nie dawanie im miejsca na samostanowienia

-dziecko trzeba wspierać a nie nim manipulować

-krytykuje zjawisko wychowania jako takiego „urabiania” wychowanków na potrzeby, nie liczą się z ich indywidualnością i potrzebami

-traktowanie dziecka przedmiotowo aby je „urobić” do jakiś celów i potrzeb

-traktowanie dziecka jako niedoskonały byt ludzki

Postulaty:

-konieczność dostrzegania w wychowanku jednostki ludzkiej -podmiot

nauczyciel wychowawca ma ucznia wspierać a nie wychowywać

-postawa do prawidłowego kontaktu jest wzajemny szacunek zaufanie oraz poświęcenie się takim wartością jak przyjaźń, równość, wolność

-odrzuca chęć kontrolowania innych

-odrzuca nastawienie by innych wychowywać, kształtować, zmieniać

-proponuje towarzyszenie bez stawiania warunków

-rezygnacja rezygnacja wychowania nie oznacza pozostawienia dzieci samych sobie, nie jest odrzuceniem troski o dziecko, chodzi o pozostawienie ich w spokoju nie w samotności

-uświadomienie sobie iż po za wychowaniem są jeszcze inne formy kontaktów międzyludzkich: bycie z dziećmi, towarzyszenie im na drodze bez manipulacji, nawiązywanie z nimi kontaktu

Przedstawiciele:Alice Miller, Wolfgang Hinte, Hubertus van Schoenebeck, Jon Hilt, Richard Farson, Orlich Klem, Heinrich Kupffer, Ekkehard von Braunmul

31.

Pedeutologia zajmuje się zagadnieniami związanymi z zawodem nauczyciel. Rozwój przełom XIX i XX w

W PL:

1787 pojawienie się pracy „Powinności nauczyciela” Grzegorz Piramowicz

1912-„O duszy nauczycielstwa” Jan Władysław Dawid

Problemy badawcze: osobowość nauczyciela, poziom, zakres wykształcenia, warunki pracy, efekty pracy, doskonalenie i samokształcenie

32.Założenia Janusza Korczaka (prekursora walki o prawa dziecka):

-dziecko jest pełnoprawnym obywatelem od samego początku

-dziecko rozwija się poprzez własna aktywność

-dziecko nie może być przedmiotem manipulacji

-dziecko ma prawo do opieki

-szacunek do każdego człowieka czyli tak że do dziecka

-dziecko jest naszym partnerem

-„dziecko jest takie jakie jest”

-wychowanie bez przymusu, trzeba je zachęcać np.

-dziecko jest najlepszym rzeczoznawcą swojego życia

-zaufać dziecku-dziecko współgospodarzy, współzarządza

-założył w swojej szkole samorząd korczakowski: sąd dziecięcy, sąd koleżeński, rada samorządowa

-założył pierwsze i jedyne czasopismo w świecie które redagował razem z dziećmi

33. Cele edukacji i wychowania:

-wspieranie wszechstronnego rozwoju wychowanka

-poznanie siebie i kierowanie sobą i własnym rozwojem

-przygotowanie do przyszłości, poznanie świata, wyzwań cywilizacyjnych globalnych problemów oraz gotowość do ich rozwiązywania

-przygotowanie do tolerancji i wieloświat i poglądalności

-przygotowanie do kształcenia własnej podmiotowości i tożsamości

-przygotowanie do uspołecznienia i życia obywatelskiego

-wspomaganie człowieka w wyrabianiu sobie własnego i właściwego poglądu na świat

-przygotowanie do demokracji i przez demokrację do życia społecznego

34.Klasyfikacja wartości Edwarda Spranglera:

1.Wartości teoretywne- reprezentatywne dla ludzi, którzy cenią sobie odkrywanie prawdy2. W. ekonomiczne

3. W. estetyczno- artystyczne4.W. społeczne5.W. polityczne6.W. religijne

35. Szkoła Aleksandra Nilla „Szkoła powinna dostosować się do ucznia, a nie odwrotnie”

Główne założenia:

-wychowanie dzieci wolnych i szczęśliwych- dziecko może robić wszystko co mu się podoba ale jest granica: dobro i wolności innych ludzi

-istniej wolność „od nauki”- albo ktoś chodzi albo nie ale jeżeli się już zdeklaruje to musi chodzić

-obecność na lekcji nie obowiązkowa- wybór czego chcemy się uczyć

-nie było klasówek, sprawdzianów czasem były ale w formie zabawy

-dzieci nie uczyły się w klasach lecz w małych grupach wiekowych, bądź w kołach zainteresowań

-Wysoko cenił zainteresowania uczniów

Dziecko ma prawo do:

-wolności

-bycia sobą

-nieskrępowanego rozwoju

-życia bez przemocy fizycznej i psychicznej

-autoekspresjii

-prywatności osobistej

-wspierania i pomocy ze strony innych osób

-humoru i radości

-odpowiedzialności za siebie i swoje czyny, uczucia, emocje, wiedze

36.Główne założenia Marii Montesori: „Pomórz mi zrobić to samemu”

-przygotowanie dzieci do samodzielnego życia

-pomoc w rozwoju indywidualnych cech osobowości

-pomoc w formowaniu prawidłowego charakteru

-pomoc w zdobywaniu wiedzy, umiejętności szkolnych i współdziałania

-rozwijanie samodzielności i wiary we własne siły

-wypracowanie szacunku do porządku i do pracy

-wypracowanie zamiłowania do ciszy-w tym atmosferze do pracy indywidualnej i zbiorowej

-osiągnięcie długotrwałej koncentracji nad wykonywanym zadaniem

-wypracowanie postaw posłuszeństwa opartego na samokontroli- ,a nie na zewnętrznym przymusie

-uniezależnienie od nagrody

-formowanie postaw wzajemnej pomocy bez rywalizacji

-szacunek do pracy innych, rozwijanie indywidualnych uzdolnień i umiejętności, współpracy, osiąganie spontanicznej samodyscypliny wynikającej z dziecięcego posłuszeństwa

Zadania ped. MM: 1)uczenie poprzez działanie 2)samodzielność 3)koncentracja 4)lekcje ciszy 5)porządek 6)społeczne reguły 7)obserwacja 8)indywidualny tok rozwoju dziecka

37.Główne założenia Celestyna Freineta: „Pozwól dziecku się wypowiedzieć-pozwól mu się wyrazić”

-swobodne wychowanie poprzez aktywna szkołe- swobodna twórczość dziecka, która wywodzi się od aktywności i zainteresowań dziecka opartej na pracy i zabawie

-techniki pedagogiczne(drukarnia szkolna, giszki itd.)

-szkoła związana z życiem codziennym dziecka

-odrzucenie podręczników podręczników tradycyjnego sposobu prowadzenia zajęc

-swobodna ekspresja, aktywności i twórcze działanie dziecka poprzez prace zabawę

-odrzucenie ocen, uwzględnienie indywidualnego tępa pracy

-naturalizm-kontakt z natura

-szkoła ma być otwarta i partnerska

-nauczyciel nie ma władzy autorytarnej, ma być doradca i szanować każde dziecko

-najistotniejsze najistotniejsze procesie wychowania jest troska o dziecko i jego zainteresowania

-wychowanie przez samodzielna ale ukierunkowana przez nauczyciela pracę

-edukacja ma charakter nie represyjny, samodzielności, odpowiedzialności i solidrnośc są priorytetowe

-wychowawca ma inspirować, regulować i pomagać

38.Techniki Celestyna Freineta:

Swobodna ekspresja plastyczna, muzyczna, i teatralna- stanowi ona punkt wyjścia nauczania różnych przedmiotów szkolnych punkt twórczy ma charakter indywidualny, ale omawiany jest w grupie. Swobodna ekspresja pozwala nauczycielowi lepiej poznać ucznia zrozumieć go i pomów mu, gdy zachodzi taka potrzeba. Dzięki swobodnej ekspresji przestaje istnieć rozdźwięk między tym co dziecko chce wyrazić, a co wyraża pod presją

Doświadczenie poszukujące-stosowane jest zwłaszcza w środowisku społeczno-przyrodniczym. Jest to droga do samodzielnego zgłębiania matematyki, przyrody, historii czy geografii. Ma ona charakter wielokrotnych prób

Uwieńczonych sukcesem. Pozostawiają one w świadomości dziecka doznania wrażenia zmysłowe i drogę posługiwania się nimi w sposób celowy i zamierzony. Jest to wychodzenie poza dostarczanie informacje, działanie niekonwencjonalne i niestandardowe

Korespondencja między szkolna- uczniowie korespondują z rówieśnikami z innej szkoły. Obejmuje ona głównie LISTY. Dzieci pozanja zasady korespondowania pisania listów używania wielkiej litery w zwrotach grzecznościowych, zwroty i wyrażenia grzecznościowe. Oprócz tego dzieci mogą wysyłać rysunki, gazetki szkolne i klasowe oraz ciekawe teksty, wiersze, krzyżówki, rebusy i zagadki.

Fiszki autokreatywne-są to KARTONIKI z zadaniami dla uczniów uczniów kartoniki z prawidłowymi odpowiedziami. Zadania mogą dotyczyć wiadomości gramatycznych lub tematów lekcji. Każdy uczeń pracuje samodzielnie bierze jedno zadanie i wykonuje je w specjalnym zeszycie. Po wykonaniu uczeń odnosi zadanie bierze kartonik z prawidłową odpowiedzią. Uczeń sam sprawdza poprawność wykonania, poprawia błędy. Jest to nauka samokontroli. Nauczyciel nie ocenia i nie kontroluje uczniów. Fiszki można wielokrotnie wykorzystywać, wzbogacać, zmieniać przykłady.

---