02.09.2010

Prawo podatkowe

Zaliczenie- test wyboru, 50 pytań, czasem wielokrotny wybór, na dst. 75% poprawnych odpowiedzi- 30 min

Zakres przedmiotowy

1. Pojęcie prawa podatkowego

2. Zakres i źródło prawa podatkowego

3. Istota cechy podatku

4. Funkcje podatków

5. Klasyfikacja pod

6. Podatki stanowiące dochód budżetu państwa

7. Podatki stanowiące dochód budżetu samorządu terytorialnego

8. Zasady postępowania podatkowego

9. Przebieg postępowania podatkowego

10. Zwyczajne i nadzwyczajne środki zaskarżenia

11. Tajemnica skarbowa

12. Odpowiedzialność odszkodowawcza

13. Podatek od towarów i usług

1. Przedmiot podatku

2. Podatnicy

3. Podstawa opodatkowania

4. Stawki podatku

5. Zasady obliczania i zapłaty podatku

14. Podatek dochodowy od osób fizycznych

1. Ogólna charakterystyka podatku

2. Zakres podmiotowy podatku

3. Zakres przedmiotowy podatku

4. Zwolnieni przedmiotowe

5. Koszty uzyskania przychodu

6. Podstawa opodatkowania

7. Stawki podatku

8. Obowiązki podatników

9. Obowiązki płatników

10. Uproszczone formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych

15. Podatek dochodowy od osób prawnych

1. Charakterystyka ogólna

2. Przedmiotowy zakres podatku

3. Przedmiotowy zakres podatku

4. Zwoleniami przedmiotowe

5. Podstawa opodatkowania

6. Obowiązki płatników i podatników

16. Charakterystyka innych podatków podstawowych

17. Podatki samorządowe

1. Podatek rolny

2. Podatek leśny

3. Podatek od spadów i darowizn

4. Podatek od nieruchomości

5. Podatek od środków transportowych

6. Podatek od nieruchomości

18. Opłaty lokalne

II. Literatura

B. Brzeziński

T, Dębowska-Romanowska

M. Kalinowski

Bieżące teksty jednolite ustaw

O podatku dochodowym od osób fizycznych

O podatku dochodowym od osób prawnych

Ustawa o podatku od towarów i usług

Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych

L. Olechowicz

1. Pojęci- elementy technki i klasyfikacji podatków

Pojęcie podatkowe- podatek to pieniężne, nieodpłatne, przymusowe, bezzwrotne, ogólne, jednostronne świadczenie nakładane przez państwo lub inny podmiot publiczny na mocy przepisów prawnych

Pieniężny- charakter zobowiązania podatkowego pozwala odróżnić podatek od świadczeń realizowanych np. w naturze.

Charakter nieodpłatny jest świadczeniem nieodpłatnym. Cecha ta oznacza, że osoba, która zapłaciła podatek nie może oczekiwać od … lub innej instytucji publicznoprawnej wzajemnego, be bezpośredniego świadczenia o charakterze ekwiwalentu

Przymusowy charakter podatku wynika z faktu że pastwo na mocy uprawnień władczych w formie powszechnie obowiązujących aktów prawnych nakłada na określone podmioty obowiązek uiszczenia podatków, Podatek jest ściągany oprzez upoważnione organy państwowe bez uzyskania zgody, a nawet wbrew woli jednostki zobowiązanej. W przypadku uchylenia się od podatku zostaje nakładana kara/

Podatek jest świadczeniem o charakterze bezzwrotnym. Cecha ta oznacza, ze to raz wpłaca należność podatkowa nie podlega zwrotowi, gdyż pobrane podatki stanowią dochody publiczne. Zwrotowi podlegają jedynie nadpłaty podatku lub też wpłaty dokonane pomyłkowo, ale wtedy nie mamy do czynienia należnością z tytułu obowiązku podatkowego. Cecha ta różni podatek od pożyczki jako zwrotnej formy

Ogólność stanowi bardzo ważną, a jednocześnie trudną do wyjaśnienia i spełnienia w praktyce cechę podatku. Zgodnie z cechą ogólności podatek jest świadczeniem pobieranym przez państwo lub. Że wszyscy musza płacić

Cecha jednostronności podatku, oznacza że pobiera się to na podstawie władczej jednostronnej decyzji podatku ustanawiającego podatek. Nie jest on określany i wymierzany w drodze umowy zawieranej między podmiotem zobowiązanym a nakładającym

Elementy techniki podatkowej

Elementami techniki podatkowej są :podmiot opodatkowania, przedmiot podatku, podstawa opodatkowania, stawka i skala podatkowa, zwolnienia, ulgi i zwyżki podatkowe oraz termin i warunki poboru podatku

Podmiot opodatkowania jest zarówno strona ustalająca i pobierająca podatek(strona czynna), jak również strona, na której ciąży obowiązek podatkowy( strona bierna)

Podmiotem biernym są osoby fizyczne, prawne, lub jednostki organizacyjne

Podatnikiem jest osoba fizyczna, prawna bądź jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej ponosząca materialny ciężar świadczenia podatkowego, tj. doznająca uszczuplenia dochodu lub majątku wskutek obciążenia jej podatkiem

Płatnikiem podatki jest osoba prawna, fizyczna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, zobowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczania, pobrania i odprowadzenia we właściwym terminie należnego podatki do budżetu państwa lub samorządu terytorialnego

Przedmiot opodatkowania ( są zjawiska, zdarzenia rzeczy a także stan fizyczny czy prawny powodujący powstanie obowiązku podatkowego. Określenie przedmiotu opodatkowania pozwala na udzielenie odpowiedzi na pytania z jakiego tytułu płaci się podatek

Przedmiot opodatkowania: hazard, darowizny. Może mieć charakter jednorazowy, nabycie nieruchomości, powtarzalny i ciągły

Celu obliczenia wysokości podatki niejedna jest znajomość stawek podatkowych. Stawka podatku informuje podatnika jaką części dochodu lub jaką kwotę musi zapłacić

Stawki można klasyfikować według rozmaitych kryteriów. Biorąc za kryteria technikę obliczenia wartości podatku wyróżniamy stawki podatkowe kwotowe i procentowe.

Stawka kwotowa jest najprostsza postacią stawki, Jest to liczba jednostek pieniężnych, jaka należy zapłacić od danej podstawy opodatkowania. Najczęściej są one stałe i naliczone od zmiany podstawy. W miarę wzrostu podstawy opodatkowania ciężar podatkowy relatywnie maleje. Stawki

Kolejnym elementem techniki podatkowej jest skala podatkowa, będąca zbiorem kolejnych wielkości podstaw opodatkowania i odpowiadających im stawek podatkowych. Dzięki skali podatkowej uzyskujemy informację jaka stawkę podatkowa musimy zastosować do danej podstawy opodatkowania w celu ustalenia należności podatkowej .Wyróżnia się skale proporcjonalna (liniową) progresywną, degresywną lub regresywną.

Zwolnienie podatkowe podlega na tym, ze państwo w ramach prowadzonej polityki fiskalnej, zwalnia z obowiązku podatkowego pewną grupę płatników lub pewna cześć podmiotu opodatkowania. Zwolenien może być również uzależnione jednocześnie od

Ulga podatkowa oznacza częściowe ograniczenie ciężaru podatkowego. Może być ona związana z określenia cecha lub kilkoma określonymi cechami podmiotów opodatkowania albo przedmiotu opodatkowania. Ulga może mieć też charakter podmiotowy i przedmiotowy.

Zwyżki podatkowe będących przeciwieństwem zwolnień i ulg, podatnik jest zobowiązany do podwyższenia wysokości podatki,

Przepisu określają termin oraz warunki płatności podatki. Może być określony w formie bezwzględnej np. do 20 dnia miesiąca, względnej w ciągu 14 dni, nie zapłacenie pociąga sankcje prawne w postaci postępowania mającego na celi przymusowe ściągnięcie należności podatkowej.

Jeśli jakieś tytuł posiadają charakter podatki które stanowią dochody organów samorządowych posiadają charakter terytorialny, są dochodami gmin.

Może zostać ustalona funkcja inkasenta i on ma prawo ściągania podatku.

Rodzaje podatków.

Kryterium	Grupa podatków
Społeczne	Charakter osobisty, rzeczowy
Przedmiotowe	Podatki o charakterze przychodowym( ryczałt ewidencjonowany) majątkowe( podatek od nieruchomości i środków transportu) , konsumpcyjne(kupujesz, sprzedajesz, używasz, spożywasz (podatek od towarów i usług)
Prawne	Bezpośrednie(podatki dochodowe)- zawsze od zasobów podatnika, pośrednie(podatek od towarów i usług)- pobierane przez jedną osobę, ale dotyczą innych osób (podatek od towarów i usług)
Podmiotowe	Podatki od osób prawnych, fizycznych
Cel przeznaczenia środków finansowych	Ogólne i celowe
Władztwo podatkowe	Nakładane przez państwo, kościół, inne związki wyznaniowe
Miejsce przeznaczenia	Państwowe, lokalne, wspólne
Okoliczności wprowadzenia podatki	Zwyczajne, nadzwyczajne

Zasady i funkcje podatków opracować

Podatek dochodowy od osób fizycznych (ustawa o pod doch, od odsób fizycznych z roku 1991.

ZASADY PODATKOWE

- generalne postulaty doktryny do ustawodawcy podatkowego mające na celu racjonalizację i zapewnienie prawidłowości tworzenia podatków czy też bezpośrednio prawa podatkowego (zasady teoretyczne) = dot. podatków + dot. prawa podatkowego
-ogólne cechy podatków i polityki podatkowej, jako podsumowanie dorobku ustawodawstwa + praktyki podatkowej (zasady empiryczne)

1. Teoretyczne zasady podatkowe - postulaty doktryny, na podstawie których tworzony jest racjonalny system podatkowy i poszczególne podatki:

a/ minimalizacji jednostkowego ciężaru podatkowego (POWSZECHNOŚCI) - przedmiotem opodatkowania powinny być możliwie wszystkie stany faktyczne lub prawne, z którymi wiąże się powstanie obowiązku podatkowego
-optimum opodatkowania: oczekiwany globalny poziom dochodów dzięki powszechności; uboczny skutek to koszty obsługi podatków
-przedmiotem opodatkowania powinny być zjawiska możliwie najbardziej masowe i powtarzalne oraz relatywnie trwałe

b/ zasada jednokrotności opodatkowania - dany przedmiot opodatkowania powinien rodzić tylko jedno zobowiązanie podatkowe (zasada podmiotowej równomierności rozłożenia ciężaru podatkowego i eliminowania kumulacji podmiotowej i przedmiotowej zobowiązań podatkowych) ® realizacja poprzez zwolnienia podatkowe
- ale wyjątki! opodatkowanie akcyzą niektórych czynności jak import, który jest opodatkowany powszechnym podatkiem obrotowym

c/ zasada jednokrotności przywileju podatkowego - dany stan faktyczny lub prawny powinien rodzić co najwyżej jedną ulgę lub przywilej podatkowy ® niedopuszczenie do powstawania enklaw podatkowych (utrata dochodów budżetowych + łamanie zasady konkurencji + nieracjonalne decyzje podatników)
-nieprzestrzeganie przez ustawodawcę to “racjonalność podatkowa”, czyli dostosowywanie decyzji ekonomicznych do sygnałów płynących z prawa podatkowego

2. Teoretyczne zasady tworzenia i stosowania prawa podatkowego - też postulaty doktryny wobec prawa podatkowego i praktyki podatkowej, ale mogą też być wynikiem uogólnienia dorobku myśli ustawodawczej i praktyki podatkowej

a/ zasada neutralności ekonomicznej sytemu prawa podatkowego ® nie powinien stanowić autonomicznej i samoistnej przesłanki decyzyjnej podatników; pełna realizacja zasady nie jest możliwa na poziomie mikroekonomicznym

b/ zasada neutralności etycznej prawa podatkowego - prawo podatkowe:
· nie jest przyporządkowane jakiemukolwiek systemowi etycznemu w warunkach ich pluralizmu
· nikt nie powinien być potępiany i piętnowany, że zgodnie z prawem skorzystał z uprawnień przyznanych prawem podatkowym
· chroni podmioty oraz osoby realizujące w imieniu wł.publ. zadania w dziedzinie ustalania, określania lub poboru podatków - nikt nie może być potępiony, że zgodnie z prawem wykonał swe obowiązki nałożone prawem podatkowym

c/ zasada apolitycznośći organów podatkowych i sądownictwa podatkowego
· zapewnienie apolityczności całości aparatu podatkowego i kontrolnego (działacze polityczni precz ze stanowisk decyzyjnych!)
· ministrami finansów nie powinni być liderzy partii
· stanowisko szefa resortu finansów nie powinno być wykorzystywane do zdobycia popularności (np. publiczne akcje “upraszczania prawa podatkowego”)

d/ zasada minimalizacji zadłużenia podatkowego - zwłaszcza tworzenie i stosowanie;
· występowanie zadłużenia jest nieuniknione, ale chodzi o skalę zjawiska - ujawnione zadłużenie wynosi mniej niż 5% bieżących dochodów podatkowych w danym roku budżetowym: sytuacja jest dobra, ale ujawnione to zazwyczaj 50% wszystkiego, więc gdy 10% zadłużenia: niepokojące, gdy przekroczy 15% fizycznych dochodów zaczyna się kryzys
· likwidacja zadłużenia po patologicznych podatkach w drodze generalnych umorzeń i abolicji podatkowych

e/ zasada zaufania między podatnikiem a władzą publiczną - dwoisty i wzajemny charakter; jej przestrzeganie jest warunkiem efektywności fiskalnej pr.pod.;

Do zasad podatkowych należą:

a) zasady fiskalne:

• wydajność- według tej zasady państwo powinno sięgać do takiego przedmiotu opodatkowania, który dostarczy dochodówniezbędnych do realizacji funkcji i zadań państwa i władz samorządowych;

• elastyczność- podatek powinien reagować na zmieniające się procesy i zdarzenia gospodarcze oraz społeczne;

• stałość- mówi o konieczności unikania wprowadzania nowych podatków i zmian w podatkach już istniejących;

b) zasady ekonomiczne:

• nienaruszalność majątku podatników- wysokość podatku nie może zmniejszać majątku podatnika. Podatek powinien być pokrywany z dochodów bieżących;

c) zasady sprawiedliwości:

• powszechność- ciężary podatkowe powinny mieć charakter powszechny, tj. każdy obywatel, przedsiębiorca itp. powinien być objęty podatkiem, jeżeli spełnione są warunki powstania stosunku podatkowego;

• równość- ciężary podatkowe powinny być rozłożone równomiernie na wszystkich podatników;

• zdolność dochodowa- wedle tej zasady, każdy podatnik osiągający taki sam dochód, powinien poświęcić na rzecz państwa identyczną korzyść;

d) zasady techniczne:

• pewność- podatki powinny być niezawodnym źródłem dochodów państwa. Oprócz tego każdy podatnik powinien być poinformowany o wysokości podatku, który jest zobowiązany zapłacić;

• dogodność- pobór podatku powinien uwzględniać warunki finansowe podatnika, a także cykl i charakter jego działalności;

• taniość- koszty realizowania podatków nie mogą nadmiernie uszczuplać dochodów państwa.

FUNKCJE PODATKÓW

1. FISKALNA - dostarczenie wł.publ. możliwie najwyższych, równomiernych i rytmicznych dochodów budżetowych (na konieczne wydatki i ewentualny deficyt budżetowy); powinna być postrzegana w perspektywie okresu kilkuletniego
- zadania cząstkowe - pochodne:

• konieczność ochrony i rozwoju źródeł dochodów budżetowych (sprzyjanie wzrostowi opodatkowanych dochodów, wzrostowi podaży opodatkowanych wyrobów)

• wpływ na strukturę spożycia - cel to minimalizacja lub stabilizacja wzrostu spożycia wyrobów trwale nieopodatkowanych lub opodatkowanych niżej od przeciętnej

• sprzyjanie kapitalizacji dochodów w celu wzrostu majątku będącego przedmiotem opodatkowania

• ochrona źródeł dochodów opodatkowanych i ograniczenie dchodów nieopodatkowanych

• sprzyjanie możliwie najszerszemu przerzucaniu podatków na odbiorców krajowych i zagranicznych (wzrost opodatkowania pośredniego)

2. POZAFISKALNE - w racjonalnym systemie prawa podatkowego funkcje te nie występują
- konieczność zachowania pokoju społecznego, jako wartości nadrzędnej nad interesem finansowym wł.publ. i kompromisem (sprzyjanie “przedsiębiorczości”, “wspieranie inwestycji”, “pobudzanie efektywności zawodowej”, “prorodzinność”)
-zasada nadrzędności funkcji fiskalnej nad pozostałymi zadaniami prawa podatkowego

3. Psucie podatków - prawo podatkowe wykorzystywane jest nadmiernie do wielu wzajemnie sprzecznych celów pozafiskalnych

4. Patologie prawa podatkowego - cechy, cele lub elementy, które w sposób istotny deformują konstrukcje podatku, że zaczyna ona zaprzeczać celowi tej instytucji
- np. wykorzystywanie do celów politycznych o dyskryminacyjnym charakterze - przy pomocy podatków zamierza się z przyczyn politycznych wyeliminować lub zwalczać określone podmioty czy określoną działalność w gospodarce (np. prawo PRL do podmiotów prywatnych, potem do podmiotów państwowych: dywidenda od przychodów państwowych czy podatek od wzrostu wynagrodzeń)

Zakres podatku.

Podatek reguluje dochody osób fizycznych określanych jako

stałe- są takie przychody które osoby fizyczne uzyskują zaświadczenie pracy realizowanej na podstawie(nie rzadziej niż raz na miesiąc = 12 cykli)

• umowa o pracę

• stosunek służby

• spółdzielczy stosunek pracy

• pracy nakładczej

• świadczeń społecznych (renta, emerytura)

Przychody stałe osób fizycznych podlegają tzw. regulacji składek oraz zaliczki na podatek dochodowy, składkami o charakterze przedmiotowym są: a) składki na ubezpieczenia społeczne, b)składki na ubezpieczenia zdrowotne, c)składki na fundusze poza ubezpieczeniowe.

1. ubezpieczenia społeczne

• E-emerytalne- Emerytalne od podstawy po 9,76%.

• R- rentowe- Rentowe zróżnicowane pracownicy 1,5% płatnicy 4,5%.

• CH- chorobowe- 2,45 % od wielkości brutto

• W- wypadkowe- płacą płatnicy ( w zależności od uciążliwości i utrudnień)- 3,33% od podstawy.

Nie wszystkie rodzaje składek posiadają takie samo źródło pochodzenia, dlatego, że:

- składki na fundusz emerytalny pochodzą z dwóch źródeł:

1. pierwszym są środki podatników (pracowników)- na nich spoczywa obowiązek podatku

2. oraz płatnik(podmiot, który zawarł np. umowę o pracę.

- składki rentowe to samo źródło pochodzenia,

- chorobowe to obowiązek płatników(wnoszę tylko pracownicy). Wymiar zawsze od kwoty brutto(płaca zasadnicza, dodatki, premie). Chorobowe wnoszą pracownicy z własnych zasobów, podstawą jest brutto i stanowi 2,45%, wypadkowe z reguły 3,33% od podstawy.

2. ubezpieczenie zdrowotne

• pobrane- obciąża dochód pracownika- od przychodu 9%

• odliczone- ustalane na użytek określenia podatku dochodowego- 7,75%

3. fundusze pozaubezpieczeniowe- obciążają płatnika== podstawa brutto, a do nich należą

• składki na fundusz pracy

• fundusz gwarantowany świadczeń pracowniczych

po przeliczeniu i pobraniu przekazywane s a wszystkie do ZUS,

niestałe-

1. działalność gospodarcza

2. inne spoza działalności

Charakterystyka procedury kalkulacji przychodów stałych.

---