FIZJOTERAPIA CWICZENIA, fizjoterapia


FIZJOTERAPIA ĆWICZENIA

CELRM FIZJOTERAPII- jak każdej innej formy leczenia stosowanej przez współczesna medycynę jest usunięcie procesów chorobowych, najdalej idące przywrócenie zdrowia i jego utrwalenie

CELE FIZJOTERAPII

- likwidacja bólu (prądy z środkiem przeciwbólowym)

- zwalczanie stanów zapalnych

- prowadzenie trofiki przez zwiększenie ukrwienia

- zwiększenie odporności ogólnej i zapobieganie zakażeniom

- usprawnianie mechanizmów regulacyjnych; układ krążenia, oddychania, przemiany ,materii, termoregulacji, ukrwienie skóry

- poprawa lub utrzymanie wydolności ogólnej

- normalizacja i wzmacnianie wydolności ogólnej czynnościowej nerwowego układu autonomicznego

- przeciwdziałanie skutkom zmniejszonej aktywności ruchowej przez

- usprawnianie czynności poszczególnych narządów całego organizmu

-poprawa zdolności reagowania całego organizmu na bodźce lecznicze

- profilaktyka skutków dezadaptacji organizmu do bodźców termicznych

- przygotowanie do operacji i rehabilitacji po niej

- rehabilitacja po urazach, chorobach i w wadach wrodzonych

REHABILITACJE MOŻNA PODZIELIC NA:

  1. rehabilitacja lecznicza- medyczna

oznacza postepowanie lecznicze, które ma na celu przywrócenie osoby niepełnosprawnej do życia

  1. rehabilitacja społeczna

celem jej jest pełna integracja osób niepełnosprawnych w społeczeństwie. Obejmuje działania ukierunkowane min.na kształtowanie umiejętności, właściwego zachowania się osoby niepełnosprawnej różnych życiowych sytuacjach. Obejmuje ona również kształtowanie odpowiednich postaw osób zdrowych do niepełnosprawnych.

- obejmuje organizacje procesu rehabilitacji osób niepełnosprawnych oraz łagodzenie barier społecznych, ekonomicznych, architektonicznych

  1. rehabilitacja zawodowa

jej zadaniem jest stworzenie warunków do wykonywania przez osoby niepełnosprawne pracy zawodowej. Obejmuje szereg działań ułatwiających osobom niepełnosprawnym podjęcie pracy poprzez poradnictwo zawodowe, ocen zdolności psychofizycznej oraz przekwalifikowanie zawodowe.

Ze względów medycznych rozdziela się leczenie przy pomocy różnych form ruchu od zastosowania pozostałych czynników medycznych.

MASAŻ to mechaniczne wywieranie i zwalnianie ucisku na tkanki ustroju.

W rehabilitacji medycznej pierwsze miejsce zajmuje:

- kinezyterapia

- fizykoterapia

- masaż

Obok nich wystepują takie formy leczenia jak:

- terapia zajęciowa

-protetyka i ortotyka

- psychoterapia

- poradnictwo psychologiczne

- chirurgia rekonstrukcyjna

- diagnostyka funkcjonalna

Rehabilitacja powinna być ukierunkowana na człowieka a nie na jego chorobie. Opiera się na 4 podst.przesłankach:

  1. powszechność- powinna obejmowac wszystkie dyscypliny medyczne i być dostępna dla wszystkich osob które jej potrzebuja

  2. kompleksowość- musi dotyczyc wszystkich sfer(medycznej, społecznej, zawodowej)

  3. wczesność- powinna rozpoczynac się natychmiast po urazie lub zachorowaniu tak szybko jak to jest możliwe, aby zapobiec zapobiec ten spsoć wielu niekorzystnym zjawiskom czyli wtornym skutkom schorzenia

  4. ciągłość- płynne następowanie po sobie określonych etapówleczenia i rehabilitacji

SYSTEMATYKA KINEZYTERAPII

Kinezyterapai o działaniu:

  1. miejscowym- obejmuje wszystkie dzialania lecznicze i środki pomocnicze, które dotyczą narządu w którym umiejscowione jest schorzenie

- może być stosowana nawet u pacjentów pacjentów stanach cieżkich

- nie powinna angażowac wiecej niż 30%dynamicznych zespołów mieśniowych

- jest silnie związana z fizykoterapią, farmakologią, balneologią czy masażem

Zaliczamy tu następujące ćwiczenia:

Inne formy ćwiczeń i oddziaływań to:

  1. ogólnym- opiera się na zdrowych nie objętych procesem patologicznym w częściach ciała

- jej zadaniem jest co najmniej powrót do stanu sprzed zachorowania lub uzyskanie kompensacyjnych przyrostów wszystkich składowych sprawności. Chodzi o poprawe siły mięśniowej, ich wytrzymałości dzieki wysilkowi o charakterze ogolnym .

Zajęcia prowadzi się grupowo w zespołach jednolitych pod względem jednostki chorobowej, wieku, płci, wydolności ogolnej.

Zaliczamy tu następujące ćw.:

  1. metody kinezyterapeutyczne- dostosowanie dokładnie opracowanych schematów
    i postępowań oraz wzorców ruchowych do leczniczych potrzeb określonych jednoste chorobowych

- ich zadaniem jest przeciwdziałać zmianom powstałym w obrebie OUN, narządu ruchu lub w obu tych ukł. Jednocześnie

Dzielimy je na:

ZASADNICZE KRYTERIA PODZIAŁOWE ĆW. LECZNICZYCH

  1. formy kinezyterapii-

- systematyzuja ćw. z uwzględnieniem czynników przestrzennych( miejsce ćw. o którym decyduje min.rodzaj i stopień ciężkości choroby, ogólny stan zdrowia oraz etap rehabilitacji na którym znajduje się dana osoba.

Do form kinezyterapii zaliczamy:

- ćw. mogą odbywac się w zakładzie lecznictwa zamkniętego( szpital, sanatorium) w zależności od stanu chorego, mogą odbywać się w: sali chorych, w łóżku, poza łóżkiem.

Mogą również występować poza sala chorych: w Sali ćw, w dziale hydroterapii, w terenie.

Czynniki przestrzenne to ćw. w przychodni w sali ćw., w basenie, ćw w domu chorego w zależności od samowystarczalności. Mogą być one wykonywane przez samego choregolub osobe z jego najbliższego otoczenia.

Spółdzielnie inwalidów- możemy tu wyróżnić 2 działy: sport inwalidów i terapię pracą. Może się to odbywac w Sali ćw., na boisku, na pływalni, na przystosowanym stanowisku pracy.

ćw. indywidualne, ćw. zborowe- uwzględniamy tu sport inwalidów i terapie pracę. Wyróżniamy 2 formy: indywidualna i grupowa

  1. metody kinezyterapii

- służą realizacji określonych celów za pomocą rozmaitych środków kinezyterapii

- rozmaitość metod pozwala uatrakcyjnić ćw.

- ze względu na zaangażowanie usprawnianego ćw. dzielimy na:

Cel ćw. jest uzależniony od stanu usprawnianego i zaliczamy tu:

ćw. czynne

ćw. mieszane

Cel uzależniamy od stanu usprawnianego i zaliczamy tu:

Cel uzależniamy od stanu usprawnianego i zaliczamy tu:

  1. zasięg oddziaływania ćw. leczniczych

  2. cel ćw. leczniczych

ZASIĘG ODDZIAŁYWANIA ĆWICZEŃ LECZNICZYCH

Dzieka ćw. na takie których dzialanie jest miejscowe bądź ogolne. Oddziaływanie to bywa ukierunkowane w sposób zamierzony na okreslona okolice ciał lub układ:

- ćw. ogolne

- ćw.miejscowe

CEL ĆW. LECZNICZYCH

- stanowi najważniejsze kryterium podzialu podstaw do formułowania celu jest stan chorego:

ćw. te zwiększają zakres ruchu w stawach, przeciwdziałaj przykurczom, przeciwdziałają odleżynom.

FIZYKOTERAPIA jest dzialem lecznictwa w którym stosuje się występujące w przyrodzie naturalne czynniki fizyczne jak:

- czynniki termiczne

- promieniowanie slońca

- czynniki fizyczne wytworzone przez roznego rodzaju urzadzenia np. urzadzenia dostarczające ……………………………, pradow malej częstotliwości, prady dużej częstotliwości, promeniwania świetlnego, nadfioletowego, podczerwonego oraz utradzwieki.

Fizykoterapia obejmuje dzialy:

- termoterapia

- wodolecznictwo

- balneologia i balneoterapia

- leczenie uzdrowiskowe

- światłolecznictwo

- laseroterapia

- elektrolecznictwo

- pulsujące pole magnetyczne malej czestotlowosci

- ultradźwięki

- wziewania i inhalacje

Zabegi fizykalne przygotowujące do ćw. maja dzialanie:

- przeciwbolowe

- rozluźniające

- poprawaiajace krazenie

Zabiegi fizykalne zastępujące ćw. wpływają na czynność miesni. Możemy tu wyroznic: prady Kotza.

Zabiegi fizykalne zwiększające efektywność ćw. lub działające niezależne: działaja przeciwzapalnie i przeciwobrzekowo, wpływają na gospodarke mineralna

TERMOTERAPIA dzieli się na :

- ciepłolecznictwo- sa to zabiegi dostarczające tkankom cieplo- suche lub wilgotne, zabiegi powoduja powstanie ciepla w tkankach

- zimnolecznictwo to zabiegi odbierające tkankom cieplo

WODOLECZNICTWO(hydroterapia) stanowi najstarszy dzial fizykoterapii. W sklad jej wchdza:

- kapiele

- natryski

- okłady

- sauny

- polewania

BALNEOLOGIA I BALNEOTERAPIA

Balneologia jest nauka zajmujaca się leczniczym zastosowaniem naturalnych tworzyw uzdrowiskowych. Zaliczamy tu:

- kapiele w wodach uzdrowiskowych

- kuracja pitna wodami mineralnymi

- peloidy

- zabiegi przy uzyciu innych peloidów

Balneoterapia polega na zastosowaniu tych naturalnych tworzyw leczniczych do leczenia, rehabilitacji i profilaktyki.

LECZENIE UZDROWISKOWE

Uzdrowiskiem jest miejscowość której szczegolna cecha jest to ze występują w niej naturalne tworzywa lecznicze i klimat o wlasciwosciach leczniczych oraz to ze znajduja się w niej urzadzenia obsługiwane przez fachowy personel służby zdrowia umożliwiające stosowanie tych tworzyw do leczenia , rehabilitacji i profilaktyki

Najpopularniejsze uzdrowiska: Busko Zdrój( choroby ukl. Ruchu, choroby neurologiczne, reumatologiczne, kardiologiczne) Ciechocinek( choroby ukl. Ruchu, neurologiczne, ukl. Krazenia, kobiece), Iwonicz Zdrój( choroby ukl. Ruchu, pokarmowego, gornych grog oddechowych, choroby kobiece), Lądek Zdrój(choroby ukl. Ruchu, choroby skory, choroby ukl. Krazenia, oddechowego)

ŚWIATŁOLECZNICTWO- obejmuje stosowanie w celach leczniczych i profilaktycznych promieniowania swiatła widzialnego i niewidzialnego, których naturalnym źródlem jest słońce(helioterapia), a źródłemsztucznym różnego pochodzenia-róznego rodzaje generatory. Światłolecznictwo obejmuje zabiegi z wykorzystaniem:

- lampa Solur

- lampy kwarcowe

- laser

LASEROTERAPIA

Laser- termin ten oznacza światło zwielokrotnione przez wymuszenie emisji promieniowania. Lasery dzielimy na rodzaj ośrodka laserowego. Wyróżnia się lasery:

- gazowe

- cieczowe

- na ciałach stałych

- półprzewodnikowe

ELEKTROLECZNICTWO to dział fizykoterapii w którym wykorzystuje się w celach leczniczych i diagnostycznych energię elektryczną. Zabiegi wykonuje się przy użyciu prądu stałego i zmiennego o róznej częstotliwości. Podział prądów:

- małej częstotliwośc

- średniej częstotliwości

- dużej częstotliwości

PULSUJĄCE POLE MAGNETYCZNE O MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI polega na wykorzystaniu leczniczego wpływa magnesów oraz urządzeń wytwarzającyh pole magnetyczne o różnej charakterystyce fizycznej.

ULTRADŹWIĘKAMI nazywa się drgania mechaniczne o częstotliwości przekraczającej granice słyszalności ucha ludzkiego. W lecznictwie znajdują się najczęściej zastosowanie ultradźwięki o częstotliwości: 800kHz, 1000kHZ, 2400kHz

WZIEWANIA I INHALACJE

Celem wziewań leczniczych jest wprowadzenie do dróg oddechowych odpowiedniego środka leczniczego, który wywiera szybko bezpośrednie działanie na proces chorobowy. Leki wprowadzone do dróg oddechowych w postaci inhalacji wywierają na ogół miejscowe działanie co jest zaletą tej metody leczenia. Stosuje się podzial wg. Częstotliwości cząstek fazy rozproszonej. Dzielimy na: pary, aerozole, spray'e

MASAŻ LECZNICZY

Jest to ścisle określone działanie bodźcami mechanicznymi na tkanki organizmu. Masaż wykonuje się za pomcą rąk masażysty, bądź tez za pomoca specjalnych aparatów . Zabiegowi masażu podlegaja tkanki miękkie, skora, tkanka podskórna, mięsnie oraz stawy. Na drodze wewnatrzydzielniczej i neuroodruchowej zachodzi korzystny wpływ masażu na narządy wew. i ukł. organizmu. Masaż przyspiesa przemiane materii, powoduje szybsze usuwanie produktów przemiany materii, zwiększa dopływ substancji odżywczych do mięśni, powoduje wzrost przepływu krwi w obwodowych częściach ciała.

Rozróżniamy 3 podstawowe kierunki masażu:

  1. leczniczy- tok zabiegu jest ścisle określony warunkami anatomiczno-fizjologicznymi chorego. Główny cel to poprawa jego psychofizycznej sprawności, zniwelowanie lub zlikwidowanie przyczyn i skutków choroby

  2. sportowy- to odnowa biologiczna po wyczynowym lub rekreacyjnym wysiłku fizycznym, bądź tez przygotowanie organizmu do zaplanowanego treningu lub wysilku

  3. kosmetyczny- stosowany w celu relaksacji, kształtowanie sylwetki

Rozróżniamy rodzaje masażu leczniczego:

  1. klasyczny

Składa się z natepujacych ruchow: glasaknia, rozcierania, ugniatania, oklepywania, wstarzasania, wibracji

  1. segmentarny polegający na działaniu bodźcowym na strefy refleksyjne znajdujące się w tkankach miękkich. Na drodze neuroodruchowej zachodzi korzystny wpływ masażu segmentarnego na narzady wew i ukl. organizmu

  2. limfatyczny- polegający na bezpośrednim działaniu mechanicznym na naczynia limfatyczne. Masaż limfatyczny całego ciala likwiduje i zapobiega zastojom chlonki. Nie ma nic wspolnego z masażem klasycznym, kest delikatny i bezbolesny.

OGÓLNE ZASADY OBOWIĄZUJACE W FIZJOTERAPII

  1. Zabiegi fizjoterapeutyczne rozpoczynamy po uzyskaniu skierowania (przeprowadzone badania lekarskie uwzględniające wskazania i przeciwwskazania podczas rozpoznania choroby

  2. Większa cześć zabiegów może być wykonana TYLKO wg zaleceń lekarza zawartych w skierowaniu

  3. Zabiegi nie zastępują właściwego leczenia farmakologicznego czy operacyjnego (stanowią postępowanie uzupełniające)

  4. Zabiegi wykonuje się w seriach unikając polipragmazji (nakładania się zabiegów o tym samym działaniu) zabiegowej

  5. Nie zaleca się od razu całej serii zabiegów, lecz tylko kilka (po których wykonuje się badania kontrolne i ewentualnie koryguje dawkę lub zmienia rodzaj zabiegu)

  6. Dawka zabiegu powinna być taka duża jak to jest konieczne i tak mała jak to jest możliwe

  7. Dawkę Kierując chorego na leczenie do uzdrowiska obowiązuje zasada; „Właściwego chorego, we właściwym czasie do właściwego uzdrowiska”

  8. zabiegu podana przez lekarza fizjoterapeuta musi dostosować do indywidualnej wrażliwości pacjenta

UGUL- uniwersalny gabinet usprawniania leczniczego, jest to kabina do ćwiczeń i zawieszeń przeznaczona do wykonywaia ćwiczeń samowspomaganych z zastosowaniem systemów bloczkowo-ciężarkowych. Kabina ta wyposażona jest w urządzenia stosowane w kinezyterapii. Znajduje szczególne zastosowanie w usprawnianiu leczniczym schorzeń ortopedycznych neurologicznych, reumatycznych. Zespół urządzeń pod nazwa UGUL stanowi kompleksowe stanowisko terapeutyczne przeznaczone dla usprawniania chorych ze schorzeniami narządów ruchu.

UGUL składa się z zestawu urządzeń:

- kabina do ćw i zawieszeń

- osprzęt do ćw- linki, podwieszki, pasy, ciężarki

- stół rehabilitacyjny ze zmienna wysokością leżyska

Konstrukcja kabiny wyposażona w zestaw urządzeń umożliwia realizowanie bogatego programu usprawniania leczniczego obejmującego min.

- zapobiegania powstawania przykurczy

- leczenia istniejących deformacji

- zwiekszenie ruchomości siłowych oraz ruchomości w stawach

- wyzwalanie prawidłowej kompensacji wew. i zew.

- odciążenie pow. stawowych

ZESTAWIENIE AKCESORIÓW I OSPRZĘTU

- linka do zawieszeń

- linka do ćw. samowspomaganych

- linka do ćw. oporowych pasa barkowego

- linka do ćw. oporowych 2-bloczkowe

- podwieszka przedramion i podudzia

- podwieszka do podwieszeń miednicy

- podwieszka klatki piersiowej

- podwieszka do podwieszeń głowy

- podwieszka do podwieszeń stóp

- podwieszka 2stawowa

- pas do wyciągu za miednice

- kamaszek

- esik- hak do zawieszeń

Ćwiczenia czynne w odciążeniu

- polegają na samodzielnym wykonywaniu ruchów w stawach przy odciążeniu odcinka ciała

cel: -przeciwdzialanie zanikom mięśniowym

- uzyskanie przyrostu sily mięśniowej

- zapobieganie przykurczom w stawie

- zwiekszenie zakresu ruchu w stawie

wskazania: - zaniki i znaczne osłabienie sily miesni( od 1 do 2 skali Lovet'a)

- slaby zrost kostny

- zmiany chorobowe pow. stawowych( dążymy do zmniejszenia w nich tarcia o siebie podczas ruchu)

wykonanie- odciążenie uzyskuje się przez podwieszenie ćwiczonej kończyny, możemy to zrobić przez:

- zmniejszenie tarcia o podłoze

- zanurzenie chorego chorego w wodzie

- podtrzymywanie ćwiczonej kończyny rękami terapeuty

Podwieszanie ćwiczonej kończyny

Rozróżnia się podwieszenie osiowe i pozaosiowe

- przy podwieszenie osiowym punkt zawieszenia ćwiczonej kończyny znajduje się prostopadle nad osia ruchu, ruch odbywa się w płaszczyźnie poziomej wokół osi pionowej przy pełnym odciążeniu i zrównoważeniu ćwiczonej kończyny; ruch powinien się zaczynać od momentu bezwładności kończyny tzn. że po każdym wykonaniu uchu konczyna pozostaje przez chwile w pozycji wyjściowej. Tempo ćwiczeń zalezy od aktualnej sily mięśniowej przy niewielkiej sile miesni, tempo jest wolne a w miare możliwości jej przyrostu szybsze.

Czas trwania ćwiczonej grupy miesni wykonujących określone ruchy wynosi od 10-15 min.

Ćwiczenia czynne w podwieszeniu osiowym należy prwadzic w mysl następujących zasad:

- pozycja wyjsciowa musi byctak dobrana aby ruch poszczególnej konczyny odbywal się w płaszczyźnie poziomej(wyjatek ruchy rotacyjne)

- podwieszki zaklada się tak aby ćwiczona konczyna była w pelni odciazona

- punkt zaczepienia linek polaczonych z podwieszkami znajduje się prostopadle nad stawem w którym odbywa się ruch

Ćwiczenia czynne w podwieszeniu pozaosiowym

- punkt zacepienia linek polaczonych z podwieszkami znajduje się poza osia ruchu co daje pelne odciążenie ćwiczonej kończyny lecz bez jej zrównoważenia

- ruch odbywa się wówczas jakby po wycinku koła majac moment wznoszenia(utrudnienia) oraz opadania( wspomagania). Dla uzyskania zwiekszenia lub zmniejszenia tych momentow należy punk zaczepienia przsuwac doglowowo, odglowowo lub dobocznie w stosunku do osi ruchu w celu uzyskania utrudnienia ruchu, punkt zawieszenia należy przesunąć w kierunku przeciwnym do wykonywanego ruchu. W celu wspomagania ruchu punkt zawieszenia należy przesunąć w kierunku wykonywanego ruchu.

Pozycja wyjsciowa i miejsce zakladania podwieszek sa takie same jak przy ćw. w podwieszeniu osiowym. Podobny efekt jak w ćwiczeniach osiowych uzyskujemy po zmianie kata nachylenia podloza. Ruch o płaszczyźnie w gore jest utrudniony(ćw. z oporem) a w czasie powrotu do pozycji wyjściowej nastepuje wspomaganie ruchu.

BADANIE DLA POTRZEB KINEZYTERAPII

- podmiotowe- wywiad

- przedmiotowe- pomiary kątowe zapisane w skali SFTR, pomiary linijne, ocena siły mięśniowej, ocena chodu, ocena bólu

- dodatkowe- maja na celu dokladna diagnoze, wykorzystywane sa tu specjalistyczne sprzęty i aparaty medyczne do badan takich jak: tomograf komputerowy, rezonans magnetyczny, RTG, USG, EKG

WYWIAD: przeprowadzamy go tylko u pacjentow dorosłych, pełnosprawnych umysłowo

- personalny: polega na uzyskaniu od pacjenta lub od innej osoby podstawowych informacji o pacjenie takich jak: imie i nazawiosko, wiek, stan cywilny, adres, wykształcenie, przebyte choroby, urazy, przebyte zabiegi operacyjne, choroby dziedziczne, obecnie przyjmowane leki

W zależności od rodzaju dysfunkcji i jej umiejscowieniu wywiad wzbogaca się o pytania specjalistyczne dla danej sytuacji( bóle stawow, miesni, kosci, osłabienie sily miesniwoej, okresy zaostrzen, zaburzenia czucia, niedowłady lub porazenia, omdlenia, zamroczenia, bole glowy, sinica, wymioty, kaszel, ilość wydzieliny, budnosci

- socjalny- informujący o sposobie utrzymania, warunkach mieszkalnych pacjenta, osobach pomagających.

SFTR- badanie przedmiotowe fizykalne. Badanie ruchow w stawach(katowe). Metoda zapisu zakresu ruchu w stawach. Ruchy we wszystkich stawach mierzone sa pozycji naturalnego zera. Sa to takie ustawienia stawu jakie człowiek przymuje w pozycji stpjacej z konczynami gornymi zwieszonymi wzdłuż tulowia w supinacji(………………)

Wyróżniamy 3 plaszczyzny:

S saggital(strzalkowa)- pacjent widziany z boku

F frontal(czolowa) pacjent widziany z przodu

T- tranverse(poprzeczna) pacjent widziany z gory

R- rotation- ruchy rotacyjne niezalezne od tego w jakim położeniu dana czesc ciala wykonuje ruch skretu

SPOSOBY ZAPISYWANIAWYNIKÓW POMIARU:

- ruchy wyprostu wyprostuj wszystkie ruchy prowadzone od ciala zapisujemy jako pierwsze w członie

- ruchy zgięcia i wszystkie ruchy prowadzone do ciala zapsujemy jako ostatnie w członie

- pozycja wyjasciowa jest zazwyczaj 0st.zapisywane w srodku

- sklony oraz skrety glowy i konczyn w lewa strone zapisywane sa jako pierwsze natomiast natomiast natomiast natomiast prawo jako ostatnie

- rotacja zew zapisywana jest jako pierwsza a wew jako ostatnia

DŁUGOŚĆ KOŃCZYŃ-POMIAY DŁUGOŚCIOWE KOŃCZYN

- badanie wykonujemy centymetrem krawieckim

- pozycja wyjsciowa wygodna umozliwiajaca wzrokowa kontrole wykonywanych czynności

- badanie wykonujemy na obu konczynach w celu prawidłowej oceny; zaczynamy zawsze od zdrowej konczyny

- dokładność do 1 cm(zaokrąglamy)

- badanie wykonuje 1-2x podczas procesu usprawniania

Wyróżniamy 3 dlugosci:

- wzdledna- dlugos konczyny z e stawem z którym dana konczyna się laczy z odpowiednia obręczą

- bezwzgledna- długość konczyny bez stawy z którym się laczy się z obręczą

- absolutna(anatomiczna)- dl. Z reka w konczynie gornej, dl z noga w konczynie dolnej

- odcinkowa- dl czesci konczyny np. uda

POMIARY LINIOWE KONCZYNY GÓRNEJ

dl. wzgledna: wyrostek barkowy łopatki- wyrostek rylcowaty kosci promieniowwej

dl. bezwzgledna: guzek wiekszy kosci ramiennej- wyrostek rylcowaty kosci promieniowej

dl. absolutna: guzek wiekszy kosci ramiennei- opuszek najdluzszego palca

dl. odcinkowa: dl. Ramienia: guzek wiekszy kosci ramiennej- wyrostek łokciowy k. łokciowej

dl. przedramienia wyrostek łokciowy k. łokciowej- wyrostek rylcowaty k. łokciowej

dl. ręki środek linii łączącej wyroski rylcowate kosci przedramienie- koniec opuszki najdłuższego palca(str grzbietowa)

szerokość ręki od 2-5 kosci śródręcza po str grzbietowej

POMIATY LINIOWE KOŃCZYNY DOLNEJ

dl. wzgledna kolec biodrowy przedni górny- kostka przyśrodkowa goleni

dl. bezwzgledna kretarz wiekszy kosci udowej- kostka poczna goleni

dl. absolutna krętarz wiekszy kosci udowej- zewnetrzna krawędz stopy

dl. uda kretarz wiekszy kosci udowej- szpara stawu kolanowgo po str bocznej

dl. podudzia szpara stawu kolanowego po str przysrodkowej- kostka przysrodkowa goleni

dl. stopy guz pietowy- koniec opuszko najdłuższego palaca(paluch)

szer, stopy od2-5 kosci śródstopia po str grzbietowej

POMIARY OBWODÓW sluża do oceny przyrostu lub ubytku masy mięśniowej. Badanie wykonujemy porownaczo poprzez stawy w obu konczynach. Pomagaja w wykrywaniu zmian zapalno-wysiekowych. Jeśli zmiany występują w obrebie stawu pomiar wykonujemy co3-5 dni, a jeśli o tkanke miesniowa co 7-10 dni. Pomiar wykonujemy centymetrem krawieckim(zaokrąglamy do 0,5 cm)

POMIARY OBWODOWE KOŃCZYNY GÓRNEJ

Pomiar R1(ramienny pierwszy) obejmuje od gornej krawędzi dołu pachowego po str tulowia do przykręgosłupowej krawędzi łopatki

Pomiar R2(ramienny drugi) obwod ramienie w najgrubszym miejscu

Pomiar Ł(łokciowy) przez wyrostek łokciowy i nadklykcie kości ramiennej

Pomiar P1(przedramienny pierwszy) obwod przedramiena w najgrubszym miejscu

Pomiar P2( przedramienny drugi) obwod stawu nadgarstkowo-promieniowego- poprzez wyrostki rylcowate kosci przedramienia

POMIARY OBWODOWE KONCZYNY DOLENEJ

Pomiar P(pośladkowy)- kretarz wiekszy kosci udowej- szpara posladkowa

Pomiar U1(udowy pierwszy) obwod uda w najgrubszym miejscu

Pomiar U2(udowy drugi) określenie masy o obwodu m.czworogłowego uda

Pomiar K(kolanowy) pomiar obwodu stawu kolanowego(pomiar przezkolanowy)

Pomiar G1(goleniowy pierwszy) obwód goleni w najgrubszym miejscu

Pomiar G2(goleniowy drugi) pomiar obwodu stawu skokowo-goleniowego(pomiar nadkostkowy)

OCENA SIŁY MIĘŚNIOWEJ

Stan umięśnienia u pacjenta oceniamy poprzez:

- oglądanie- ocena stanu napiecia miesni, bolesność uciskowa, w obrebie całego miesnia lub grupy mięśniowej

- testy pracy statycznej izometrycznej

- metody elektrodiagnostyczne

- testy pracy dynamicznej(test Lovet'a) ocena sily poszczególnych miesni poprzez skoordynowane ruchy. Do badania pacjent przymuje scisle określone pozycje wyjściowe, aby zapewni warunki przybliżone izotonicznego skurczu testowanego miesnia. Ruch ma być plynny w pelnym zakresie. Wybor badanych ruchow musi uwzględniać osłabienie pojedynczych grup mięśniowych

Skala Lovet'a:

0 brak sladu napiecia przy probie wykonania ruchu dowolnego

1 jest slad napiecia przy probie wykonania ruchu dowolnego

2 ruch w pelnym zakresie zakresie warunkach odciążenia

3 ruch w pelnym zakresie ruchu przeciw sile ciężkości

4 ruch w pelnym zakresie ruchu przeciw sile ciężkości z niewielkim oprem

5 ruch w pelnym zakreseruchu przeciw sile ciężkości z maksymalnym oprem

Zaczynamy zawsze od 3- jeśli pacjent tego nie wykona zaczynamy od 0

OCENA NATĘŻENIA BÓLU

Określamy zakres i miejsce wystepowania bólu, moment wystepowania bolu, sposoby eliminacji bolu. Do samooceny bolu przez chorego uzywamy prostych prostych jasnych metod

I skala wzrokowo-analogowa(VAS) jest to graficzna skala opisowa, chory okresla nasilenie bolu na linijce o dl 10 cm. 0 oznacza brak bolu, a 10 najsilniejszy bol. Wrtosc VAS od 0-3 wskazuje na prawidłowo prowadzone leczenie, powyżej 7 silny bol

II VRS skala oceniajaca bol w sposób opisowy. Uzuwamy skali 4 stopniowej, gdzie możemy wyszczególnić:

-bardzo slaby bol

- slaby

- umiarkowany

- silny

lub 5 stopniowy

- bardzo slaby

- slaby

- umiarkowany

- silny

- nie do zniesienia

III skala numeryczna(NRS) ocena bolu w skali liczbowej 0-10, 0 brak bolu, 10 najsilniejszy bol

PODSTAWY FIZJOTERAPII SZPITALNEJ, AMBULATORYJNEJ I DOMOWEJ. REHABILITACJA SANATORYJNA W OŚRODKU REHABILITACYJNYM, OBOZY I TURNUSY REHABILITACYJNE. SKUTECZNOŚĆ RÓŻNYCH ROZWIĄZAŃ ORGANIZACYJNYCH PRACY ŚRODKÓW REHABILITACYJNYCH

Rehabilitacja w warunkach szpitalnych

Naturalna droga jaka przebywa pacjent który znalazal się w sytuacji ciezkiej:

-dysfunkcji ukl. Ruchu

- po wypadku komunikacyjnym

- urazie mózgu

- operacji tętniaka bądź guza mozgu

- amputacji konczyn

Na rehabilitacje pacjent może trafic z: neurologii, ortopedii, reumatologii, chirurgii, neurochirurgii

Pacjent może zostac skierowany do oddzialu rehabilitacji w celu leczenia usparawniajacego. Pacjent np. po udarze mozgujuz od początku pobytu w oddziale neurologii bądź intensywnej terapii powinien mieć wdrozaona wczesna rehabilitacje przylozkowa pod kontrola lekarza specjalisty rehabilitacji medycznej. Natomiast po przeniesieniu do oddzialu rehabilitacji nastepuje jego kontynuacja i intensyfikacja.

W przypadku ciezkich urazow złożonych np. po urazie kręgosłupa szyjnego szyjnego uszkodzeniem rdzenia i niedowładem czterokonczynowym jest bardzo wazne wczesne wdrozenie rehabilitacji ponieważ ponieważ pierwszym tyg po urazie toruja się odrychy i wytwarzaja autoryzmy. Opóźnienie rehabilitacji przynosi pacjentowi nieodwracalne straty.

Obok przypadkow pilnych na oddziałach rehabilitacji leczone sa tez przypadki stabilne o charakterze przewlekłym- sa to pacjenci z zaawansowanymi zmianami kostno-stawowymi jak również utrwalone niedowłady po starych udarach mozgu.

Pacjenci również okresowo wymagaja rehabilitacji w warunkach stacjonarnych, przyjmowani sa na odzdzial rehabilitacji po otrzymaniu skierowania do poradni rehabilitacyjnej, ortopedycznej, neurologicznej, reumatologicznej oraz lekarzy rodzinnych. Z powodu dużej liczby takich pacjentow na przyjecie tzw. planowe musza oni oczekiwac w kolejce. Po zakończeniu pobytu w szpitalu na oddziale rehabilitacji pacjent ma mozliwowsc kontynuowania leczenia w warunkach ambulatoryjnych pod nadzorem poradni rehabilitacyjnej w warunkach uzdrowiskowych.

Rehabilitacja w warunkach ambulatoryjnych

Do poradni rehabilitacyjnej zgłaszają się pacjenci po odbytym leczeniu szpitalnym , maja wykonane badania lekarskie, badanie ruchomości w stawach, ocena stanu zdrowia.

Po przebadaniu pacjenta lekarz ustala program usprawniania pacjenta, korzystając ze świadczeń wymienionych w katalogu zajec zabiegow fizjoterapeutycznych:

- kinezyterapia

- masaz

- elektrolecznictwo

- leczenie polem magnetycznym

- hydroterapia

- światłolecznictwo

- kapiele

- krioterapia

- balneoterapia

Lekarz wypisuje skierowanie na konsultacje i badania dodatkowe, wypisanie recepty, wystawienie zlecen na sprzet ortopedyczny i środki pomocnicze np.kule wózek inwalidzki, chodziki, wypisanie wniosku do opieki społecznej, może również wypisac skierowanie do sanatoriów sanatoriów szpitali uzdrowiskowych. Skierowanie do poradni rehabilitacyjnej oraz na zabiegi fizjoterapeutyczne może wystawic każdy lekarz ubezpieczenia zdrowotnego; w skierowaniu lekarz podaje przyczyne skierowania na rehabilitacje wskazując rozpoznanie jednostki chorobowej oraz okresla rodzaj zlecanych zabiegow, ich liczbe, parametry i okolice ciala.

Kwalifikacja pacjentow rehabilitacji w warunkach ambulatoryjnych:

- odbywa się do 12 tyg. po leczeniu w oddziale kardiologicznym, po przebytym zawale miesnia sercowego, plastyce naczyn wiencowych, zabiegach kardiochirurgicznych. Czas trwania rehabilitacji od 2-4 tyg.

Rehabilitacja w warunkach domowych

Obejmuje swoim zakresem porady lekarskie i zabiegi fizjoterapeutyczne w domu pacjenta, który za skutek stopnia niepelnospranosci nie może korzystac z rehabilitacji ambulatoryjnej.

Rehabilitacja w warunkach domowych powinna obejmowac pacjentow rokujących poprawe, z zaburzeniami funkcji narządu ruchu spowodowanymi:

- ogniskowymi uszkodzeniami mozgu np. stany po zatorach mozgowych, urazach, udarach krwotocznych mozgu; do 12 m-c od ostrego incydentu mozgowego

- uszkodzenia rdzenia kregowego; do 12 m-c od powstania uszkodzenia

- choroby przewlekle postępujące- rdzeniowy zanik miesni, guzy mozgu, RZS, choroba Parkinsona

- choroby zwyrodnieniowe stawow biodrowych ewentualnie kolanowych, po zaniecha endoprotezoplastyce stawu; do 3m-c po operacji

- stany po urazach konczyn gornych; od 3-6 m-c po urazie

Lekarz poradni rehabilitacyjnej po wizycie w domu pacjenta podejmuje decyzje o leczeniu, ustala ogolny program leczenia. W przypadku gdy wystepuje ograniczony dostep do porad lekarskich rehabilitacyjnych dopuszcza się zlecenie wykonania zabiegow fizjoterapeutycznych przez lekarzy właściwych specjalności np.: neurologa, ortopedy. Czas trwania rehabilitacji w warunkach domowych wynosi do 4 tyg, z możliwości powtarzania cyklu usprawniania raz na kwartal. W przypadku gdy istnieja wskazania do kontynuacji rehabilitacji wymaga potwierdzenia odpowiedniego oddzialu funduszu.

Funkcja rodziny w usprawnianiu chorego: z wielu analiz psychologicznych wynika, ze najlepszym środowiskiem rozwoju człowieka jest rodzina i to ona jest punktem wyjscia i elementem podstawowym w procesie pielęgnacji i rehabilitacji. Rola opiekunow w tym procesie jest szczególnie istotna, ponieważ sesje rehabilitacyjne choćby były bardzo skuteczne w najlepszym razie trwaja przez krotkie chwile w ciagu doby. Wszyscy domownicy powinni być zaangażowani we wszystkie czynności terapeutyczne, gdyz ich trwanie decyduje o sprawności lub inwalidztwie osoby

Rehabilitacja sanatoryjna

Leczenie uzdrowiskowe jest jednym ze świadczeń zdrowotnych gwarantowanych ustawa o powszechnym ubezpieczeniu w NFZ i przysluguje wszystkim ubezpieczonym , a wiec nie tylko osobom niepełnosprawnym. Po spełnieniu określonych warunkow w ramach ubezpieczenia zdrowotnego zdrowotnego tytułu opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne- nie jest to jednak świadczenie okresowe, wyjazdr rekreacyjny który przysluguje raz w roku; konieczność leczenia sanatoryjnego wynika przede wszystkim ze stanu zdrowia, który ocenia lekarz. Leczeniem uzdrowiskowym jest zorganizowana działalność działalność zakresie jak najszybszego zapobiegania chorobom i ich leczenia przy wykorzystaniu warunkow naturalnych, a w szczególności właściwości leczniczych klimatu i krajobrazu( klimatoterapia), naturalnych zasobow leczniczych(wody lecznicze, gazy lecznicze i peloidy(balneoterapia)

Formy leczenia uzdrowiskowego: sanatorium uzdrowiskowe, szpital uzdrowiskowy, przychodnia uzdrowiskowa, zakład przyrodoleczniczy.

Obozy i turnusy rehabilitacyjne

Turnus rehabilitacyjny jest podstawowa forma wspomagania rehabilitacji społecznej i zawodowej osob niepełnosprawnych i tylko tym osobom przysluguje. Oznacza to ze osoba niepelnosprawna powinna posiadac orzeczenie o niepełnosprawności. Zgodnie z ustawa turnus jest zorganizowana forma aktywnej rehabilitacji polaczonej z elementami wypoczynku, której celem jest ogolna poprawa psychofizycznej sprawności oraz rozwijanie umiejętności społecznych uczestnikow, realizacje i rozwijanie zainteresowan, a także przez udzial w innych zajeciach przewidzianych programem turnusu.

Program turnusu powinien zawierac elementy rehabilitacji odpowiedniej do rodzaju schorzenia osob niepełnosprawnych oraz obejmowac zajecia kulturalno-oswiatowe, relaksacyjno-sportowe i inne wynikające ze specjalistycznego rodzaju turnusu.

Charakter turnusu rehabilitacyjnego:

- ogolnousprawaniajacy z programem relaksacyjno- wypoczynkowym

- specjalistyczny z programem relaksacyjno- sportowym i sportowym

- szkoleniowym

- psychoterapeutycznym

- rozwijający zainteresowania i uzdolnienia np. malarskie

- nauki niezależnego funkcjonowania z niepełnosprawnością- poruszanie się , samoobsluga, wykonywanie podstawowych prac domowych

TESTY DIAGNOSTYCZNE

Diagnostyka funkcjonalna prowadzona dla potrzeb fizjoterapii oznacza sposób podejścia do uzyskiwanych w trakcie rutynowego badania wynikow oraz wzbogacenie tego badania o rozmaite proby i testy, którym przypisuje się szczegolna role nie tylko precyzowania……………………………………………………..

  1. Objaw kola zębatego

Polega na skokowym puszczaniu oporu jaki stawia miesien przed wzmożonym napieciem podczas wykonywania ruchu. Jest on wyrazem choroby układu pozapiramidowego

  1. Testy stawu biodrowego

    1. test konca palcow- jest to ocena przykurczu miesni kulszowo-goleniowych

Wykonanie: pacjent siedzie, jedna noge zgina w st. kolanowym i biodrowym i przyciąga ja jedna reka do tulowia, druga noga wyprostowana. Pacjentowi poleca się się sięgnąć palcami drugiej reki do palcow stopy wyprostowanej.

Test ten należy powtórzyć i po stronie przeciwnej; w przypadku przykurczu miesni kulszowo-goleniowych pacjent nie jest w stanie dosieganac palcami do stopy i skarzy się na ciągnące bole. Test jest dodatni jeżeli występują roznice miedzy obiema stronami z towarzyszaczymi dolegliwościami

    1. test Thomasa- sluzy do wykrywania przykurczu zgieciowego w stawie biodrowym. Jeśli istnieje taki przykurcz to proba przyciągnięcia jednego uda do brzucha przeprowadzona w lezeniu tylem z wyprostowana druga noga spowoduje unoszenie drugiego uda. Wielkość tego ostatniego zgięcia może być posrednia miara przykurczu

    2. test Trendelenburga-Duchenna- badanie funkcji miesni miedniczno-krętarzowych

wykonane: badający znajduje się za stojacym chorym. Pacjentowi poleca się unies jedna kończynę oraz zgiąć ja w stawie biodrowym i kolanowym. W czasie stania na jednej konczynie dolnej miesnie miedniczno-krętarzowe(pośladkowy sredni i maly) po tej stronie kurcza się w wyniku czego po stronie zgiętej konczyny miednica zostaje uniesiona lub jest utrzymywana w pozycji zbliżonej dohoryzontalnej

Objaw Trendelenburga za jego pomoca bada się wydolność miesni stabilizujacych miednice w płaszczyźnie czolowej. Badany w pozycji stojacej jednonóż na konczynie słabszej funkcjonalnie. Badający z tylu za badanym obserwuje ustawienie miednicy. Opadanie miednicy po stronie konczyny odciążonej świadczy o niewydolności silowej miesni pośladkowych

Objaw Duchenne- wyst tylko przy dodatnim objawie Trendelenburga. Polega na pochyleniu tulowia w strone konczyny odciążonej w płaszczyźnie czolowej i uniesienie miednicy po stronie przeciwnej(zdrowej) w celu zachowania warunkow równowagi

    1. test Obera jest to test przykurczu pasam biodrowo-piszczelowego

wykonanie: pacjent lezy na zdrowym bok(np. lewym), konczyna dolna prawa podkurczona do wyrównania lordozy lędźwiowej. Badający obejmuje prawa reka staw kolanowy konczyny prawej, lewa opiera na powierzchni bocznej obszaru przyczepu miesnia prostego uda lekko poniżej kolca biodrowego gornego, dla stabilizacji miednicy i napiecia mięśniowego. Badający po sykonaniu odwiedzeniu konczyny prawej. Jeśli konczyna nie osiaga odpowiedniego stopnia przywiedzenia lub pojawia się rotacja lub ruch zgięcia, świadczy to o przykurczu pasma biodrowo-piszczelowego

    1. objaw Patricka-Pappere- świadczy o chorobie Pertesa

wykonanie: pacjent lezy na plecach. Jedna konczyna dolna jest wyprostowana, a druga zgieta w stawie kolanowym, kostak boczna zgiętej konczyny lezy nad rzepka drugiej konczyny. W stanach fizjologicznych staw kolanowy zgiętej konczyny prawie dotyka leżanki. W czasie badania konieczne jest porównanie obu stawow kolanowych. Ruch odwiedzenia jest utrudniony, przywodziciele sa napiete, pacjent odczuwa bole jeśli chcemy czynnie zwiększyć ograniczony ruch odwiedzenia. Bole w okolicy pachwiny mogą świadczyć o początkowych stadiach choroby Pertesa

    1. objaw kolanowy jest to ocena roznicy długości konczyn dolnych

wykonanie: pacjent lezy na plecach, stawy kolanowe zgięte do 90st a stopy ustawione plasko. Badający ocenia od przodu i boku ustawienie obu stawow kolanowych. W warunkach fizjologicznych oba stawy kolanowe zanajduja się na tej samej wysokości. Jeżeli jedno kolano znajduje wyzej niż drugie to albo golen tej konczyny jest dluzsza akbo drugiej krotsza. Jeżeli jedno udo jest wysunięte do przodu to udo po tej stronie jest dlusze albo po drugiej krótsze

  1. Testy stawu kolanowego

    1. test szuflady przedniej jest to test do oceny integralności przedniego więzadła krzyzowego

wykonanie: pacjent lezy na plecach ze zgiętym stawem biodrowym do 45st i kolannowym do 90st, pośladkiem badający fiksuje stope chorego w określonej przez siebie rotacji. Obiema rekami obejmuje nasade kosci piszczelowej i przy rozluźnionych mięśniach zgina za pacjenta- podciąga ja do przodu

Przy przewleklej niewydolności przedniego więzadła krzyzowego można wykonac przednia szuflade z wyczuwanym palpacyjniei dającym się rozpoznac miękkim uderzeniem.

    1. test szuflady tylnej

wykonanie: wykonuje się podobnie jak w poprzedniej , jednak ruch przemieszczenia skierowany jest do tylu i ocenia się go w neutralnej zew i wew rotacji podudzia. Przy izolowanych uszkodzeniach przedniego więzadła krzyzowego stwierdza się maksymalne przemieszczenie grzbietowe w zgięciu

    1. test Lachmanna- pacjent lezy na plecach ze zgiętym stawem kolanowym do 15-30st., jedna reka badający chwyta udo a druga podciaga do przodu podudzie. Miesien czworoglowy i zginacze kolana musza być całkowicie rozluźnione. Przy uszkodzeniu więzadła krzyzowego można stwierdzic przemieszczenie się piszczeli względem uda

4) Testy podrażnienia korzeni nerwowych

a) Objaw Lasegue dotyczy reakcji bolowej w trakcie biernego unoszenia nogi zgiętej w kolanie. Bol może się pojawic w dowolnym odcinku nerwu kulszowego. Kat uniesienia przy jakiej pojawia się bol oraz stopien perferyzacji objawow bolowych mogą świadczyć o stopniu kompensacji korzonkow nerwowych i nerwu kulszowego

b) Objaw Lasegue skrzyżowany towarzyszacy uniesieniu niebolesnej konczyny dolnej. Reakcja bolowa w nietestowanej, a chorej konczynie wskazuje jednoznaczie dyskowa przyczyne rwy kulszowej

c) test palce-podloga wykonywany jest dla oceny globalnej gibkości tulowia i konczyn dolnych . w warunkach prawidłowych przy normalnej ruchomości kręgosłupa i konczyn dolnych oraz prawidłowej dlugosi miesni miesni kulszowo-goleniowych. Badany swobodnie dotyka palcami podlogi i nie zgina przy tym stawow kolanowych. Miara ograniczenia gibkości jest odległość palcow od podlogi

5) Testy stawu barkowego

a) test scienny wykonujemy w pozycji stojacej lu siedzącej tylem do sciany. Jest pomocny

w wykrywanu utajonego ograniczenia ruchomości obrebe obu stawow ramienno-barkowych. Odległość miedzy osia dluga ramion a plaszczyzna sciany musza być posrednia miara przykurczu tych stawow

b) test Apleya stojacy pacjent powinien palcem wskazującym starac się osiągnąć przysrodkowy gorny kat łopatki lezacy po przeciwnej stronie. Pojawienie się dolegliwości bolowych oraz brak możliwości osiągnięcia łopatki, które spowodowane jest ograniczeniem rotacji zew i odwodzenia świadczy o chorobie pierścienia rotatorow przewaznie miesnia nadgrzebieniowego.

KONIEC



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PYTANIA Z ĆWICZEŃ Z TRAUMATOLOGII - AWF - ZAOCZNI - wybrane pytania, fizjoterapia
Anatomia 5 cwiczenia, kosmetologia-wyższa szkoła fizjoterapii-wrocław
ćwiczenia 2, fizjoterapia WSEiT poznań, II semestr, kineziologia
Ćwiczenia 1 - Fizjoterapia kliniczna w ortpoedii i traumatologii (mgr A. Sobczyński), Fizjoterapia k
FIZJOTERAPIA KLINICZNA W REUMATOLOGII.1, FIZJOTERAPIA- zaoczne 2007-2010, reumatologia, ćwiczenia dr
Ćwiczenia oddechowe(1), FIZJOTERAPIA, Kinezyterapia
Cwiczenia samowspomagane, Fizjoterapia, kinezyterapia
FIZJOTERAPIA KLINICZNA W REUMATOLOGII.5, FIZJOTERAPIA- zaoczne 2007-2010, reumatologia, ćwiczenia dr
BIOCHEMIA - ćwiczenia, STUDIA, WSR - Fizjoterpia, Rok I, Semestr 1, Semestr I, Biochemia, Ćwiczenia
diagnostyka fizjoterapi cwiczenia wersja 1, Fizjoterapia, Badanie kliniczne
Wykład z ćwiczeń - 21.01.2011 (piątek) mgr A. Szczepanek, UJK.Fizjoterapia, - Notatki - Rok I -, Bio
Ćwiczenia z 27-29.05.2011 (piątek-niedziela) T. Waldon, UJK.Fizjoterapia, - Notatki - Rok I -, Biome
Nowoczesne metody leczenia skolioz przy wykorzystaniu ćwiczeń w wodzie, Fizjoterapia
Ćwiczenia I, Fizjoterapia, Biochemia
ćwiczenia 1- urazy stawu kolanowego, FIZJOTERAPIA
BALNEOLOGIA- cwiczenia, Fizjoterapia
TOCZEŃ RUMIENIOWATY UKŁADOWY, FIZJOTERAPIA- zaoczne 2007-2010, reumatologia, ćwiczenia dr Gregorowic

więcej podobnych podstron